| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi |
អត្ថវសបករណវណ្ណនា
Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
៣៣៤. អត្ថវសបករណេតិ អវយវិអាធារោ។ ទស អត្ថវសេតិអាទីសូតិ អវយវាធារោ។ យន្តិ វចនំ។ ឧបរិមំ ឧបរិមំ បទន្តិ ‘‘សង្ឃផាសុតាយា’’តិអាទិកំ ឧត្តរុត្តរិ វុត្តំ បទំ។ ហេដ្ឋិមស្ស ហេដ្ឋិមស្ស បទស្សាតិ ‘‘សង្ឃសុដ្ឋុតាយា’’តិអាទិកស្ស អធោ អធោ វុត្តស្ស បទស្ស។
334.Atthavasapakaraṇeti avayaviādhāro. Dasa atthavasetiādīsūti avayavādhāro. Yanti vacanaṃ. Uparimaṃ uparimaṃ padanti ‘‘saṅghaphāsutāyā’’tiādikaṃ uttaruttari vuttaṃ padaṃ. Heṭṭhimassa heṭṭhimassa padassāti ‘‘saṅghasuṭṭhutāyā’’tiādikassa adho adho vuttassa padassa.
យទេតំ បទសតំ វុត្តន្តិ យោជនា។ តត្ថាតិ តស្មិំ បទសតេ, និទ្ធារណេ ភុម្មំ, អត្ថសតន្តិ អភិធេយ្យសតំ។ ធម្មសតន្តិអភិធានសតំ, បាឡិសតន្តិ អត្ថោ។ ‘‘អត្ថសតំ ធម្មសត’’ន្តិ បទានំ អត្ថន្តរវិកប្បំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘អថ វា’’តិអាទិ។ តត្ថ យេ ទស អត្ថវសេ បដិច្ច បញ្ញត្តំ, តេសំ ទសអត្ថវសានន្តិ យោជនា, យេ ទស អត្ថវសេ បុព្ពេ វណ្ណិតា, តេសំ ទសអត្ថវសានន្តិ យោជនា។ បឋមបារាជិកវណ្ណនាយំ (បារា. អដ្ឋ. ១.៣៩) វណ្ណិតាតិ សម្ពន្ធោ។ តត្ថាតិ ‘‘សង្ឃសុដ្ឋុតាយា’’តិអាទិបាឋេ។ សុដ្ឋុ ទេវាតិ សុដ្ឋុ មហារាជ។ ហិ យស្មា អាណាពលភោគពលឥស្សរិយពលេហិ ទិព្ពតិ, តស្មា ទេវោតិ វុច្ចតិ។ យោ ចាតិ គហដ្ឋោ វា បព្ពជិតោ វា, សម្បដិច្ឆតីតិ សម្ពន្ធោ។ តស្មាតិ យស្មា ហិតាយ សុខាយ ហោតិ, តស្មា។ អានិសំសំ ទស្សេត្វា បញ្ញបេស្សាមីតិ សម្ពន្ធោ។ អភិភវិត្វា ន បញ្ញបេស្សាមីតិ យោជនា។ ឥធាតិ អត្ថវសបករណេ។ តទត្ថជោតកានន្តិ សោយេវ អត្ថោ តទត្ថោ, តស្ស ជោតកា តទត្ថជោតកា, តេសំ។ ឥទានិ វេទិតព្ពានីតិ សម្ពន្ធោ។ អត្ថំ ជោតេន្តីតិ អត្ថជោតកា, សទ្ទា។ នីហរិត្វា, និយមេត្វា វា អត្ថោ វុច្ចតេ ឥមាហិ សទ្ទបញ្ញត្តីហីតិ និរុត្តិយោ។
Yadetaṃ padasataṃ vuttanti yojanā. Tatthāti tasmiṃ padasate, niddhāraṇe bhummaṃ, atthasatanti abhidheyyasataṃ. Dhammasatantiabhidhānasataṃ, pāḷisatanti attho. ‘‘Atthasataṃ dhammasata’’nti padānaṃ atthantaravikappaṃ dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Tattha ye dasa atthavase paṭicca paññattaṃ, tesaṃ dasaatthavasānanti yojanā, ye dasa atthavase pubbe vaṇṇitā, tesaṃ dasaatthavasānanti yojanā. Paṭhamapārājikavaṇṇanāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.39) vaṇṇitāti sambandho. Tatthāti ‘‘saṅghasuṭṭhutāyā’’tiādipāṭhe. Suṭṭhu devāti suṭṭhu mahārāja. Hi yasmā āṇābalabhogabalaissariyabalehi dibbati, tasmā devoti vuccati. Yo cāti gahaṭṭho vā pabbajito vā, sampaṭicchatīti sambandho. Tasmāti yasmā hitāya sukhāya hoti, tasmā. Ānisaṃsaṃ dassetvā paññapessāmīti sambandho. Abhibhavitvā na paññapessāmīti yojanā. Idhāti atthavasapakaraṇe. Tadatthajotakānanti soyeva attho tadattho, tassa jotakā tadatthajotakā, tesaṃ. Idāni veditabbānīti sambandho. Atthaṃ jotentīti atthajotakā, saddā. Nīharitvā, niyametvā vā attho vuccate imāhi saddapaññattīhīti niruttiyo.
អត្ថសតន្តិ គាថាយំ អត្ថវសេ បករណេ អត្ថសតំ វេទិតព្ពន្តិអាទិនា យោជនា កាតព្ពា។ ឥតិ ហីតិ ឥតិ ឯវ។ ហិសទ្ទោ ហិ ឯវសទ្ទត្ថោ។ ឥទន្តិ ‘‘អត្ថសត’’ន្តិអាទិវចនំ, វុត្តន្តិ សម្ពន្ធោ។ ឯតន្តិ យថាវុត្តំ អត្ថំ បដិច្ចាតិ សម្ពន្ធោ។
Atthasatanti gāthāyaṃ atthavase pakaraṇe atthasataṃ veditabbantiādinā yojanā kātabbā. Iti hīti iti eva. Hisaddo hi evasaddattho. Idanti ‘‘atthasata’’ntiādivacanaṃ, vuttanti sambandho. Etanti yathāvuttaṃ atthaṃ paṭiccāti sambandho.
ឥតិ សមន្តបាសាទិកាយ វិនយសំវណ្ណនាយ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
មហាវគ្គវណ្ណនាយ
Mahāvaggavaṇṇanāya
យោជនា សមត្តា។
Yojanā samattā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / អត្ថវសបករណំ • Atthavasapakaraṇaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā / អត្ថវសបករណាវណ្ណនា • Atthavasapakaraṇāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / អត្ថវសបករណវណ្ណនា • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អត្ថវសបករណវណ្ណនា • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
