Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
අත්ථවසපකරණවණ්ණනා
Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
334. අත්ථවසපකරණෙති අවයවිආධාරො. දස අත්ථවසෙතිආදීසූති අවයවාධාරො. යන්ති වචනං. උපරිමං උපරිමං පදන්ති ‘‘සඞ්ඝඵාසුතායා’’තිආදිකං උත්තරුත්තරි වුත්තං පදං. හෙට්ඨිමස්ස හෙට්ඨිමස්ස පදස්සාති ‘‘සඞ්ඝසුට්ඨුතායා’’තිආදිකස්ස අධො අධො වුත්තස්ස පදස්ස.
334.Atthavasapakaraṇeti avayaviādhāro. Dasa atthavasetiādīsūti avayavādhāro. Yanti vacanaṃ. Uparimaṃ uparimaṃ padanti ‘‘saṅghaphāsutāyā’’tiādikaṃ uttaruttari vuttaṃ padaṃ. Heṭṭhimassa heṭṭhimassa padassāti ‘‘saṅghasuṭṭhutāyā’’tiādikassa adho adho vuttassa padassa.
යදෙතං පදසතං වුත්තන්ති යොජනා. තත්ථාති තස්මිං පදසතෙ, නිද්ධාරණෙ භුම්මං, අත්ථසතන්ති අභිධෙය්යසතං. ධම්මසතන්තිඅභිධානසතං, පාළිසතන්ති අත්ථො. ‘‘අත්ථසතං ධම්මසත’’න්ති පදානං අත්ථන්තරවිකප්පං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘අථ වා’’තිආදි. තත්ථ යෙ දස අත්ථවසෙ පටිච්ච පඤ්ඤත්තං, තෙසං දසඅත්ථවසානන්ති යොජනා, යෙ දස අත්ථවසෙ පුබ්බෙ වණ්ණිතා, තෙසං දසඅත්ථවසානන්ති යොජනා. පඨමපාරාජිකවණ්ණනායං (පාරා. අට්ඨ. 1.39) වණ්ණිතාති සම්බන්ධො. තත්ථාති ‘‘සඞ්ඝසුට්ඨුතායා’’තිආදිපාඨෙ. සුට්ඨු දෙවාති සුට්ඨු මහාරාජ. හි යස්මා ආණාබලභොගබලඉස්සරියබලෙහි දිබ්බති, තස්මා දෙවොති වුච්චති. යො චාති ගහට්ඨො වා පබ්බජිතො වා, සම්පටිච්ඡතීති සම්බන්ධො. තස්මාති යස්මා හිතාය සුඛාය හොති, තස්මා. ආනිසංසං දස්සෙත්වා පඤ්ඤපෙස්සාමීති සම්බන්ධො. අභිභවිත්වා න පඤ්ඤපෙස්සාමීති යොජනා. ඉධාති අත්ථවසපකරණෙ. තදත්ථජොතකානන්ති සොයෙව අත්ථො තදත්ථො, තස්ස ජොතකා තදත්ථජොතකා, තෙසං. ඉදානි වෙදිතබ්බානීති සම්බන්ධො. අත්ථං ජොතෙන්තීති අත්ථජොතකා, සද්දා. නීහරිත්වා, නියමෙත්වා වා අත්ථො වුච්චතෙ ඉමාහි සද්දපඤ්ඤත්තීහීති නිරුත්තියො.
Yadetaṃ padasataṃ vuttanti yojanā. Tatthāti tasmiṃ padasate, niddhāraṇe bhummaṃ, atthasatanti abhidheyyasataṃ. Dhammasatantiabhidhānasataṃ, pāḷisatanti attho. ‘‘Atthasataṃ dhammasata’’nti padānaṃ atthantaravikappaṃ dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Tattha ye dasa atthavase paṭicca paññattaṃ, tesaṃ dasaatthavasānanti yojanā, ye dasa atthavase pubbe vaṇṇitā, tesaṃ dasaatthavasānanti yojanā. Paṭhamapārājikavaṇṇanāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.39) vaṇṇitāti sambandho. Tatthāti ‘‘saṅghasuṭṭhutāyā’’tiādipāṭhe. Suṭṭhu devāti suṭṭhu mahārāja. Hi yasmā āṇābalabhogabalaissariyabalehi dibbati, tasmā devoti vuccati. Yo cāti gahaṭṭho vā pabbajito vā, sampaṭicchatīti sambandho. Tasmāti yasmā hitāya sukhāya hoti, tasmā. Ānisaṃsaṃ dassetvā paññapessāmīti sambandho. Abhibhavitvā na paññapessāmīti yojanā. Idhāti atthavasapakaraṇe. Tadatthajotakānanti soyeva attho tadattho, tassa jotakā tadatthajotakā, tesaṃ. Idāni veditabbānīti sambandho. Atthaṃ jotentīti atthajotakā, saddā. Nīharitvā, niyametvā vā attho vuccate imāhi saddapaññattīhīti niruttiyo.
අත්ථසතන්ති ගාථායං අත්ථවසෙ පකරණෙ අත්ථසතං වෙදිතබ්බන්තිආදිනා යොජනා කාතබ්බා. ඉති හීති ඉති එව. හිසද්දො හි එවසද්දත්ථො. ඉදන්ති ‘‘අත්ථසත’’න්තිආදිවචනං, වුත්තන්ති සම්බන්ධො. එතන්ති යථාවුත්තං අත්ථං පටිච්චාති සම්බන්ධො.
Atthasatanti gāthāyaṃ atthavase pakaraṇe atthasataṃ veditabbantiādinā yojanā kātabbā. Iti hīti iti eva. Hisaddo hi evasaddattho. Idanti ‘‘atthasata’’ntiādivacanaṃ, vuttanti sambandho. Etanti yathāvuttaṃ atthaṃ paṭiccāti sambandho.
ඉති සමන්තපාසාදිකාය විනයසංවණ්ණනාය
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
මහාවග්ගවණ්ණනාය
Mahāvaggavaṇṇanāya
යොජනා සමත්තා.
Yojanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / අත්ථවසපකරණං • Atthavasapakaraṇaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / අත්ථවසපකරණාවණ්ණනා • Atthavasapakaraṇāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / අත්ථවසපකරණවණ්ණනා • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / අත්ථවසපකරණවණ්ණනා • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā