Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ਉਪੋਸਥਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾ
Uposathādipucchāvissajjanā
੩੩੨. ‘‘ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੋ ਆਦੀ’’ਤਿਆਦੀਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਸਾਮਗ੍ਗੀ ਆਦੀਤਿ ‘‘ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸੀਮਂ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਛਨ੍ਦਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਕਾਯਸਾਮਗ੍ਗੀ ਆਦਿ। ਕਿਰਿਯਾ ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍વਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਓਸਾਰਣਕਿਰਿਯਾ ਮਜ੍ਝੇ। ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਮਗ੍ਗੇਹਿ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨੇਹਿ ਅવਿવਦਮਾਨੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ। ਪવਾਰਣਾਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਾਮਗ੍ਗੀ ਆਦੀਤਿ ‘‘ਪવਾਰਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸੀਮਂ ਸੋਧੇਤ੍વਾ ਛਨ੍ਦਪવਾਰਣਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਕਾਯਸਾਮਗ੍ਗੀ ਆਦਿ। ਕਿਰਿਯਾ ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਪવਾਰਣਾਞਤ੍ਤਿ ਚ ਪવਾਰਣਾਕਥਾ ਚ ਮਜ੍ਝੇ, ਸਙ੍ਘਨવਕਸ੍ਸ ‘‘ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਚਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ। ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ વਤ੍ਥੁ ਨਾਮ ਯੇਨ વਤ੍ਥੁਨਾ ਕਮ੍ਮਾਰਹੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ વਤ੍ਥੁ। ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਯੇਨ ਤਂ વਤ੍ਥੁ ਕਤਂ, ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ। ਕਮ੍ਮવਾਚਾ ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਕਤਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ, ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਣ੍ਹੀ, ਏવਮੇਤਂ ਧਾਰਯਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਤਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਅવਸਾਨવਚਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ
332. ‘‘Uposathakammassa ko ādī’’tiādīnaṃ pucchānaṃ vissajjane sāmaggī ādīti ‘‘uposathaṃ karissāmā’’ti sīmaṃ sodhetvā chandapārisuddhiṃ āharitvā sannipatitānaṃ kāyasāmaggī ādi. Kiriyā majjheti pubbakiccaṃ katvā pātimokkhaosāraṇakiriyā majjhe. Niṭṭhānaṃ pariyosānanti ‘‘tattha sabbeheva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabba’’nti idaṃ pātimokkhaniṭṭhānaṃ pariyosānaṃ. Pavāraṇākammassa sāmaggī ādīti ‘‘pavāraṇaṃ karissāmā’’ti sīmaṃ sodhetvā chandapavāraṇaṃ āharitvā sannipatitānaṃ kāyasāmaggī ādi. Kiriyā majjheti pavāraṇāñatti ca pavāraṇākathā ca majjhe, saṅghanavakassa ‘‘passanto paṭikarissāmī’’ti vacanaṃ pariyosānaṃ. Tajjanīyakammādīsu vatthu nāma yena vatthunā kammāraho hoti, taṃ vatthu. Puggaloti yena taṃ vatthu kataṃ, so puggalo. Kammavācā pariyosānanti ‘‘kataṃ saṅghena itthannāmassa bhikkhuno tajjanīyakammaṃ, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti evaṃ tassā tassā kammavācāya avasānavacanaṃ pariyosānaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti
ਉਪੋਸਥਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ਅਤ੍ਥવਸਪਕਰਣਾવਣ੍ਣਨਾ
Atthavasapakaraṇāvaṇṇanā
੩੩੪. ਅਤ੍ਥવਸਪਕਰਣੇ – ਦਸ ਅਤ੍ਥવਸੇਤਿਆਦੀਸੁ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕવਣ੍ਣਨਾਯਮੇવ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੂਤਿਆਦੀਸੁ ਉਪਰਿਮਂ ਉਪਰਿਮਂ ਪਦਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
334. Atthavasapakaraṇe – dasa atthavasetiādīsu yaṃ vattabbaṃ taṃ paṭhamapārājikavaṇṇanāyameva vuttaṃ. Yaṃ saṅghasuṭṭhu taṃ saṅghaphāsūtiādīsu uparimaṃ uparimaṃ padaṃ heṭṭhimassa heṭṭhimassa padassa attho.
ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਨ੍ਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਪਨ ਯਦੇਤਂ ਦਸਸੁ ਪਦੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਮੂਲਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਯੋਜਨਾਯ ਪਦਸਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ વਸੇਨ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ વਸੇਨ ਧਮ੍ਮਸਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਥ વਾ ਯੇ ਦਸ ਅਤ੍ਥવਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਤਥਾਗਤੇਨ ਸਾવਕਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਯੇ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕવਣ੍ਣਨਾਯਂ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁਤਾ ਨਾਮ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸੁਟ੍ਠੁਭਾવੋ ‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਦੇવਾ’ਤਿ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ વਿਯ ‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ વਚਨਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨਭਾવੋ, ਯੋ ਚ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ ਮਮ વਚਨਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਨ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਹ – ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁਤਾਯਾ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਨਾ ਨਯੇਨ વਣ੍ਣਿਤਾ, ਤੇਸਂ ਇਧ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਕਾਨਞ੍ਚ ਪਦਾਨਂ વਸੇਨ ਧਮ੍ਮਸਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਥਜੋਤਕਾਨਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤੀਨਂ વਸੇਨ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਂ, ਧਮ੍ਮਭੂਤਾਨਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤੀਨਂ વਸੇਨ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਨ੍ਤਿ ਦ੍વੇ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨਿ, ਅਤ੍ਥਸਤੇ ਞਾਣਸਤਂ, ਧਮ੍ਮਸਤੇ ਞਾਣਸਤਂ, ਦ੍વੀਸੁ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤੇਸੁ ਦ੍વੇ ਞਾਣਸਤਾਨੀਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਸਤਾਨਿ ਚ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ।
Atthasataṃdhammasatantiādimhi pana yadetaṃ dasasu padesu ekekaṃ mūlaṃ katvā dasakkhattuṃ yojanāya padasataṃ vuttaṃ. Tattha pacchimassa pacchimassa padassa vasena atthasataṃ purimassa purimassa vasena dhammasataṃ veditabbaṃ. Atha vā ye dasa atthavase paṭicca tathāgatena sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ, ye pubbe paṭhamapārājikavaṇṇanāyaṃ ‘‘tattha saṅghasuṭṭhutā nāma saṅghassa suṭṭhubhāvo ‘suṭṭhu devā’ti āgataṭṭhāne viya ‘suṭṭhu bhante’ti vacanasampaṭicchanabhāvo, yo ca tathāgatassa vacanaṃ sampaṭicchati, tassa taṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya hoti, tasmā saṅghassa ‘suṭṭhu bhante’ti mama vacanasampaṭicchanatthaṃ paññapessāmi asampaṭicchane ādīnavaṃ sampaṭicchane ca ānisaṃsaṃ dassetvā na balakkārena abhibhavitvāti etamatthaṃ āvikaronto āha – saṅghasuṭṭhutāyā’’ti evamādinā nayena vaṇṇitā, tesaṃ idha dasakkhattuṃ āgatattā atthasataṃ tadatthajotakānañca padānaṃ vasena dhammasataṃ veditabbaṃ. Idāni atthajotakānaṃ niruttīnaṃ vasena niruttisataṃ, dhammabhūtānaṃ niruttīnaṃ vasena niruttisatanti dve niruttisatāni, atthasate ñāṇasataṃ, dhammasate ñāṇasataṃ, dvīsu niruttisatesu dve ñāṇasatānīti cattāri ñāṇasatāni ca veditabbāni.
‘‘ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਂ, ਦ੍વੇ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨਿ।
‘‘Atthasataṃ dhammasataṃ, dve niruttisatāni;
ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਸਤਾਨਿ, ਅਤ੍ਥવਸੇ ਪਕਰਣੇ’’ਤਿ॥
Cattāri ñāṇasatāni, atthavase pakaraṇe’’ti.
ਇਤਿ ਹਿ ਯਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਇਦਮੇਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।
Iti hi yaṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttanti.
ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ વਿਨਯਸਂવਣ੍ਣਨਾਯ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ਮਹਾવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi
ਆਦਿਮਜ੍ਝਨ੍ਤਪੁਚ੍ਛਨਂ • Ādimajjhantapucchanaṃ
ਅਤ੍ਥવਸਪਕਰਣਂ • Atthavasapakaraṇaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਤ੍ਥવਸਪਕਰਣવਣ੍ਣਨਾ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ਉਪੋਸਥਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾવਣ੍ਣਨਾ • Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ਅਤ੍ਥવਸਪਕਰਣવਣ੍ਣਨਾ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਉਪੋਸਥਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾવਣ੍ਣਨਾ • Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi
ਉਪੋਸਥਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾ • Uposathādipucchāvissajjanā
ਅਤ੍ਥવਸਪਕਰਣવਣ੍ਣਨਾ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā