Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പരിവാര-അട്ഠകഥാ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ഉപോസഥാദിപുച്ഛാവിസ്സജ്ജനാ
Uposathādipucchāvissajjanā
൩൩൨. ‘‘ഉപോസഥകമ്മസ്സ കോ ആദീ’’തിആദീനം പുച്ഛാനം വിസ്സജ്ജനേ സാമഗ്ഗീ ആദീതി ‘‘ഉപോസഥം കരിസ്സാമാ’’തി സീമം സോധേത്വാ ഛന്ദപാരിസുദ്ധിം ആഹരിത്വാ സന്നിപതിതാനം കായസാമഗ്ഗീ ആദി. കിരിയാ മജ്ഝേതി പുബ്ബകിച്ചം കത്വാ പാതിമോക്ഖഓസാരണകിരിയാ മജ്ഝേ. നിട്ഠാനം പരിയോസാനന്തി ‘‘തത്ഥ സബ്ബേഹേവ സമഗ്ഗേഹി സമ്മോദമാനേഹി അവിവദമാനേഹി സിക്ഖിതബ്ബ’’ന്തി ഇദം പാതിമോക്ഖനിട്ഠാനം പരിയോസാനം. പവാരണാകമ്മസ്സ സാമഗ്ഗീ ആദീതി ‘‘പവാരണം കരിസ്സാമാ’’തി സീമം സോധേത്വാ ഛന്ദപവാരണം ആഹരിത്വാ സന്നിപതിതാനം കായസാമഗ്ഗീ ആദി. കിരിയാ മജ്ഝേതി പവാരണാഞത്തി ച പവാരണാകഥാ ച മജ്ഝേ, സങ്ഘനവകസ്സ ‘‘പസ്സന്തോ പടികരിസ്സാമീ’’തി വചനം പരിയോസാനം. തജ്ജനീയകമ്മാദീസു വത്ഥു നാമ യേന വത്ഥുനാ കമ്മാരഹോ ഹോതി, തം വത്ഥു. പുഗ്ഗലോതി യേന തം വത്ഥു കതം, സോ പുഗ്ഗലോ. കമ്മവാചാ പരിയോസാനന്തി ‘‘കതം സങ്ഘേന ഇത്ഥന്നാമസ്സ ഭിക്ഖുനോ തജ്ജനീയകമ്മം, ഖമതി സങ്ഘസ്സ, തസ്മാ തുണ്ഹീ, ഏവമേതം ധാരയാമീ’’തി ഏവം തസ്സാ തസ്സാ കമ്മവാചായ അവസാനവചനം പരിയോസാനം. സേസം സബ്ബത്ഥ ഉത്താനമേവാതി
332. ‘‘Uposathakammassa ko ādī’’tiādīnaṃ pucchānaṃ vissajjane sāmaggī ādīti ‘‘uposathaṃ karissāmā’’ti sīmaṃ sodhetvā chandapārisuddhiṃ āharitvā sannipatitānaṃ kāyasāmaggī ādi. Kiriyā majjheti pubbakiccaṃ katvā pātimokkhaosāraṇakiriyā majjhe. Niṭṭhānaṃ pariyosānanti ‘‘tattha sabbeheva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabba’’nti idaṃ pātimokkhaniṭṭhānaṃ pariyosānaṃ. Pavāraṇākammassa sāmaggī ādīti ‘‘pavāraṇaṃ karissāmā’’ti sīmaṃ sodhetvā chandapavāraṇaṃ āharitvā sannipatitānaṃ kāyasāmaggī ādi. Kiriyā majjheti pavāraṇāñatti ca pavāraṇākathā ca majjhe, saṅghanavakassa ‘‘passanto paṭikarissāmī’’ti vacanaṃ pariyosānaṃ. Tajjanīyakammādīsu vatthu nāma yena vatthunā kammāraho hoti, taṃ vatthu. Puggaloti yena taṃ vatthu kataṃ, so puggalo. Kammavācā pariyosānanti ‘‘kataṃ saṅghena itthannāmassa bhikkhuno tajjanīyakammaṃ, khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti evaṃ tassā tassā kammavācāya avasānavacanaṃ pariyosānaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti
ഉപോസഥാദിപുച്ഛാവിസ്സജ്ജനാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā niṭṭhitā.
അത്ഥവസപകരണാവണ്ണനാ
Atthavasapakaraṇāvaṇṇanā
൩൩൪. അത്ഥവസപകരണേ – ദസ അത്ഥവസേതിആദീസു യം വത്തബ്ബം തം പഠമപാരാജികവണ്ണനായമേവ വുത്തം. യം സങ്ഘസുട്ഠു തം സങ്ഘഫാസൂതിആദീസു ഉപരിമം ഉപരിമം പദം ഹേട്ഠിമസ്സ ഹേട്ഠിമസ്സ പദസ്സ അത്ഥോ.
334. Atthavasapakaraṇe – dasa atthavasetiādīsu yaṃ vattabbaṃ taṃ paṭhamapārājikavaṇṇanāyameva vuttaṃ. Yaṃ saṅghasuṭṭhu taṃ saṅghaphāsūtiādīsu uparimaṃ uparimaṃ padaṃ heṭṭhimassa heṭṭhimassa padassa attho.
അത്ഥസതം ധമ്മസതന്തിആദിമ്ഹി പന യദേതം ദസസു പദേസു ഏകേകം മൂലം കത്വാ ദസക്ഖത്തും യോജനായ പദസതം വുത്തം. തത്ഥ പച്ഛിമസ്സ പച്ഛിമസ്സ പദസ്സ വസേന അത്ഥസതം പുരിമസ്സ പുരിമസ്സ വസേന ധമ്മസതം വേദിതബ്ബം. അഥ വാ യേ ദസ അത്ഥവസേ പടിച്ച തഥാഗതേന സാവകാനം സിക്ഖാപദം പഞ്ഞത്തം, യേ പുബ്ബേ പഠമപാരാജികവണ്ണനായം ‘‘തത്ഥ സങ്ഘസുട്ഠുതാ നാമ സങ്ഘസ്സ സുട്ഠുഭാവോ ‘സുട്ഠു ദേവാ’തി ആഗതട്ഠാനേ വിയ ‘സുട്ഠു ഭന്തേ’തി വചനസമ്പടിച്ഛനഭാവോ, യോ ച തഥാഗതസ്സ വചനം സമ്പടിച്ഛതി, തസ്സ തം ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായ ഹോതി, തസ്മാ സങ്ഘസ്സ ‘സുട്ഠു ഭന്തേ’തി മമ വചനസമ്പടിച്ഛനത്ഥം പഞ്ഞപേസ്സാമി അസമ്പടിച്ഛനേ ആദീനവം സമ്പടിച്ഛനേ ച ആനിസംസം ദസ്സേത്വാ ന ബലക്കാരേന അഭിഭവിത്വാതി ഏതമത്ഥം ആവികരോന്തോ ആഹ – സങ്ഘസുട്ഠുതായാ’’തി ഏവമാദിനാ നയേന വണ്ണിതാ, തേസം ഇധ ദസക്ഖത്തും ആഗതത്താ അത്ഥസതം തദത്ഥജോതകാനഞ്ച പദാനം വസേന ധമ്മസതം വേദിതബ്ബം. ഇദാനി അത്ഥജോതകാനം നിരുത്തീനം വസേന നിരുത്തിസതം, ധമ്മഭൂതാനം നിരുത്തീനം വസേന നിരുത്തിസതന്തി ദ്വേ നിരുത്തിസതാനി, അത്ഥസതേ ഞാണസതം, ധമ്മസതേ ഞാണസതം, ദ്വീസു നിരുത്തിസതേസു ദ്വേ ഞാണസതാനീതി ചത്താരി ഞാണസതാനി ച വേദിതബ്ബാനി.
Atthasataṃdhammasatantiādimhi pana yadetaṃ dasasu padesu ekekaṃ mūlaṃ katvā dasakkhattuṃ yojanāya padasataṃ vuttaṃ. Tattha pacchimassa pacchimassa padassa vasena atthasataṃ purimassa purimassa vasena dhammasataṃ veditabbaṃ. Atha vā ye dasa atthavase paṭicca tathāgatena sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ, ye pubbe paṭhamapārājikavaṇṇanāyaṃ ‘‘tattha saṅghasuṭṭhutā nāma saṅghassa suṭṭhubhāvo ‘suṭṭhu devā’ti āgataṭṭhāne viya ‘suṭṭhu bhante’ti vacanasampaṭicchanabhāvo, yo ca tathāgatassa vacanaṃ sampaṭicchati, tassa taṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya hoti, tasmā saṅghassa ‘suṭṭhu bhante’ti mama vacanasampaṭicchanatthaṃ paññapessāmi asampaṭicchane ādīnavaṃ sampaṭicchane ca ānisaṃsaṃ dassetvā na balakkārena abhibhavitvāti etamatthaṃ āvikaronto āha – saṅghasuṭṭhutāyā’’ti evamādinā nayena vaṇṇitā, tesaṃ idha dasakkhattuṃ āgatattā atthasataṃ tadatthajotakānañca padānaṃ vasena dhammasataṃ veditabbaṃ. Idāni atthajotakānaṃ niruttīnaṃ vasena niruttisataṃ, dhammabhūtānaṃ niruttīnaṃ vasena niruttisatanti dve niruttisatāni, atthasate ñāṇasataṃ, dhammasate ñāṇasataṃ, dvīsu niruttisatesu dve ñāṇasatānīti cattāri ñāṇasatāni ca veditabbāni.
‘‘അത്ഥസതം ധമ്മസതം, ദ്വേ നിരുത്തിസതാനി;
‘‘Atthasataṃ dhammasataṃ, dve niruttisatāni;
ചത്താരി ഞാണസതാനി, അത്ഥവസേ പകരണേ’’തി.
Cattāri ñāṇasatāni, atthavase pakaraṇe’’ti.
ഇതി ഹി യം വുത്തം, ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തന്തി.
Iti hi yaṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttanti.
ഇതി സമന്തപാസാദികായ വിനയസംവണ്ണനായ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
മഹാവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / പരിവാരപാളി • Parivārapāḷi
ആദിമജ്ഝന്തപുച്ഛനം • Ādimajjhantapucchanaṃ
അത്ഥവസപകരണം • Atthavasapakaraṇaṃ
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / അത്ഥവസപകരണവണ്ണനാ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ഉപോസഥാദിപുച്ഛാവിസ്സജ്ജനാവണ്ണനാ • Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
അത്ഥവസപകരണവണ്ണനാ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഉപോസഥാദിപുച്ഛാവിസ്സജ്ജനാവണ്ണനാ • Uposathādipucchāvissajjanāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi
ഉപോസഥാദിപുച്ഛാവിസ്സജ്ജനാ • Uposathādipucchāvissajjanā
അത്ഥവസപകരണവണ്ണനാ • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā