Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಅತ್ಥವಸವಗ್ಗಾದಿವಣ್ಣನಾ
Atthavasavaggādivaṇṇanā
೪೯೮. ಏವಂ ಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ತಸ್ಸಾನನ್ತರೇ ವುತ್ತಾಯ ‘‘ದ್ವೇ ಅತ್ಥವಸೇ ಪಟಿಚ್ಚಾ’’ತಿಆದಿಕಾಯ ದೇಸನಾಯ ಅನುಸನ್ಧಿಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಇದಾನೀ’’ತಿಆದಿ, ಇದಾನಿ ಆರದ್ಧನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯಾನಿ ತಾನಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನೀತಿ ಯೋಜನಾ। ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕವೇರಾನನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೇ ಪವತ್ತತ್ತಾ ಚ ವಿರಮಿತಬ್ಬತ್ತಾ ಚ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕಾನಂ ವೇರಾನಂ। ಸಂವರಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಂಪುಬ್ಬೋ ವರಧಾತು ಪಿದಹನತ್ಥೋ, ಆಯಸದ್ದೋ ಚ ತದತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಪಿದಹನತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ। ವಿಪಾಕದುಕ್ಖಸಙ್ಖಾತಾನನ್ತಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದೀನಂ ವಿಪಾಕಭೂತಾನಂ ದುಕ್ಖಸಙ್ಖಾತಾನಂ। ಸಮ್ಪರಾಯಿಕಾನನ್ತಿ ಸಮ್ಪರಾಯೇ ಪವತ್ತಾನಂ। ಇಧಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಪಞ್ಞತ್ತಾನಿಸಂಸಟ್ಠಾನೇ। ‘‘ವಜ್ಜನೀಯಭಾವತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವಜ್ಜೇತಬ್ಬಾನೀತಿ ವಜ್ಜಾನೀತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಭಾಯನ್ತಿ ಏತೇಹೀತಿ ಭಯಾನಿ। ಅಕ್ಖಮಟ್ಠೇನಾತಿ ಅಸಹಣೀಯಟ್ಠೇನ। ‘‘ಅಕುಸಲಾನೀತಿ ವುಚ್ಚನ್ತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವಿಪಾಕದುಕ್ಖಾನಿ ಫಲೂಪಚಾರೇನ ಅಕುಸಲಾನಿ ನಾಮಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಗಣಬನ್ಧಭೇದನತ್ಥಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞತ್ತನ್ತಿ ಏವಮೇವ ಪಾಠೋ। ಪೋತ್ಥಕೇಸು ಪನ ‘‘ಗಣಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞತ್ತ’’ನ್ತಿ ಪಾಠೋ ಲಿಖಿತೋ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥವಸವಗ್ಗೇ। ಯನ್ತಿ ವಚನಂ। ಏತ್ಥಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಗ್ಗೇ।
498. Evaṃ kammavaggavaṇṇanaṃ dassetvā tassānantare vuttāya ‘‘dve atthavase paṭiccā’’tiādikāya desanāya anusandhiṃ dassento āha ‘‘idānī’’tiādi, idāni āraddhanti sambandho. Yāni tāni sikkhāpadānīti yojanā. Diṭṭhadhammikaverānanti diṭṭhadhamme pavattattā ca viramitabbattā ca diṭṭhadhammikānaṃ verānaṃ. Saṃvarāyāti ettha saṃpubbo varadhātu pidahanattho, āyasaddo ca tadatthoti āha ‘‘pidahanatthāyā’’ti. Vipākadukkhasaṅkhātānanti pāṇātipātādīnaṃ vipākabhūtānaṃ dukkhasaṅkhātānaṃ. Samparāyikānanti samparāye pavattānaṃ. Idhāti imasmiṃ sikkhāpadapaññattānisaṃsaṭṭhāne. ‘‘Vajjanīyabhāvato’’ti iminā vajjetabbānīti vajjānīti vacanatthaṃ dasseti. Bhāyanti etehīti bhayāni. Akkhamaṭṭhenāti asahaṇīyaṭṭhena. ‘‘Akusalānīti vuccantī’’ti iminā vipākadukkhāni phalūpacārena akusalāni nāmāti dasseti. Gaṇabandhabhedanatthāya sikkhāpadaṃ paññattanti evameva pāṭho. Potthakesu pana ‘‘gaṇabhojanasikkhāpadaṃ paññatta’’nti pāṭho likhito. Sabbatthāti sabbasmiṃ atthavasavagge. Yanti vacanaṃ. Etthāti imasmiṃ vagge.
ಇತಿ ಅತ್ಥವಸವಗ್ಗವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti atthavasavaggavaṇṇanāya yojanā samattā.
೪೯೯. ವತ್ತೇಸು ವತ್ತಮಾನೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಓಸಾರೀಯತಿ ಅನೇನಾತಿ ಓಸಾರಣೀಯಂ, ಕಮ್ಮಂ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಯೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಓಸಾರೀಯತಿ, ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಪಞ್ಞತ್ತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಯೇನ ಕಮ್ಮೇನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾದಯೋ ನಿಸ್ಸಾರೀಯನ್ತಿ ಅನೇನ ಕಮ್ಮೇನಾತಿ ನಿಸ್ಸಾರಣೀಯನ್ತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
499. Vattesu vattamāno puggalo osārīyati anenāti osāraṇīyaṃ, kammaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘yena kammena osārīyati, taṃ kammaṃ paññatta’’nti. ‘‘Yena kammenā’’tiādinā bhaṇḍanakārakādayo nissārīyanti anena kammenāti nissāraṇīyanti vacanatthaṃ dasseti.
೫೦೦. ಸತ್ತಾಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ನಾಮಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅನ್ತರಾತಿ ಕಕುಸನ್ಧಾದೀನಂ ತಿಣ್ಣಂ ಬುದ್ಧಾನಞ್ಚ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಗವತೋ ಚ ಅನ್ತರೇ। ‘‘ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಮಕ್ಕಟೀವತ್ಥುಆದಿವಿನೀತಕಥಾ ಅನುಪಞ್ಞತ್ತಂ ನಾಮಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಪಞ್ಞತ್ತೇ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಆನಿಸಂಸವಗ್ಗೇ।
500. Sattāpattikkhandhā paññattaṃ nāmāti sambandho. Antarāti kakusandhādīnaṃ tiṇṇaṃ buddhānañca amhākaṃ bhagavato ca antare. ‘‘Sikkhāpade’’ti iminā ‘‘apaññatte’’ti padassa atthaṃ dasseti. Makkaṭīvatthuādivinītakathā anupaññattaṃ nāmāti sambandho. ‘‘Sikkhāpade’’ti iminā ‘‘paññatte’’ti padassa atthaṃ dasseti. Sabbatthāti sabbasmiṃ ānisaṃsavagge.
ಇತಿ ಆನಿಸಂಸವಗ್ಗವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti ānisaṃsavaggavaṇṇanāya yojanā samattā.
೫೦೧. ಸಬ್ಬಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಂ ಸಙ್ಗಹನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ನವ ಸಙ್ಗಹಾ’’ತಿಆದಿಪಾಠೇ ಏವಮತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ವತ್ಥುನಾ ಸಙ್ಗಹೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ, ವತ್ಥೂನಂ ಸಙ್ಗಹೋ’’ತಿ ಅತ್ಥಂ ನಿವಾರೇತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ‘‘ವತ್ಥುಸಙ್ಗಹೋ’’ತಿಆದಿಪಾಠೇ। ಹೀತಿ ವಿತ್ಥಾರೋ। ಯಸ್ಮಾ ನತ್ಥೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಬ್ಬಾನೀತಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ। ‘‘ಸಙ್ಗಹಿತಾನೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಙ್ಗಹಿತಬ್ಬೋತಿ ಸಙ್ಗಹೋತಿ ನಿಬ್ಬಚನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏವಂ ತಾವಾತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ।
501. Sabbasikkhāpadānaṃ saṅgahanti sambandho. Tatthāti ‘‘nava saṅgahā’’tiādipāṭhe evamattho veditabboti yojanā. ‘‘Vatthunā saṅgaho’’ti iminā ‘‘vatthusmiṃ, vatthūnaṃ saṅgaho’’ti atthaṃ nivāreti. Etthāti ‘‘vatthusaṅgaho’’tiādipāṭhe. Hīti vitthāro. Yasmā natthīti sambandho. Sabbānīti sikkhāpadāni. ‘‘Saṅgahitānī’’ti iminā saṅgahitabboti saṅgahoti nibbacanaṃ dasseti. Evaṃ tāvātiādi nigamanaṃ.
ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಸಙ್ಗಹಿತಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Yasmā pana saṅgahitāti sambandho.
ಏವಮೇತ್ಥಾತಿಆದಿನಾ ಖನ್ಧಸಮುಟ್ಠಾನಅಧಿಕರಣಸಮಥೇ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತ್ವಾ ನಿಗಮನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಸಙ್ಗಹವಗ್ಗೇ।
Evametthātiādinā khandhasamuṭṭhānaadhikaraṇasamathe sampiṇḍetvā nigamanaṃ dasseti. Etthāti saṅgahavagge.
ಇತಿ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ವಿನಯಸಂವಣ್ಣನಾಯ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ನವಸಙ್ಗಹಿತವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Navasaṅgahitavaṇṇanāya yojanā samattā.
ನಿಟ್ಠಿತಾತಿ ನಿಟ್ಠಂ ನಿಪ್ಫತ್ತಿಂ ಇತಾ ಗತಾತಿ ನಿಟ್ಠಿತಾ, ಅಥ ವಾ ನಿಟ್ಠೇ ನಿಪ್ಫತ್ತಿಯಂ ಇತಾ ಠಿತಾತಿ ನಿಟ್ಠಿತಾ। ಚಸದ್ದೋ ಅವಧಾರಣತ್ಥೋ, ನಿಟ್ಠಿತಾ ಏವಾತಿ ಹಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನುತ್ತಾನತ್ಥಪದವಣ್ಣನಾತಿ ಅನುತ್ತಾನಾನಂ ಅತ್ಥವನ್ತಪದಾನಂ, ಅತ್ಥಾನಞ್ಚ ಪದಾನಞ್ಚ ವಣ್ಣನಾ।
Niṭṭhitāti niṭṭhaṃ nipphattiṃ itā gatāti niṭṭhitā, atha vā niṭṭhe nipphattiyaṃ itā ṭhitāti niṭṭhitā. Casaddo avadhāraṇattho, niṭṭhitā evāti hi attho. Anuttānatthapadavaṇṇanāti anuttānānaṃ atthavantapadānaṃ, atthānañca padānañca vaṇṇanā.
ಇತಿ ಪರಿವಾರವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti parivāravaṇṇanāya yojanā samattā.
ನಿಟ್ಠಿತಾ ಚ ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾತಿ।
Niṭṭhitā ca pācityādivaṇṇanāya yojanāti.
ಜಾದಿಲಞ್ಛಿತನಾಮೇನನೇಕಾನಂ ವಾಚಿತೋ ಮಯಾ।
Jādilañchitanāmenanekānaṃ vācito mayā;
ಪರಿವಾರವಿನಯಸ್ಸ, ಸಮತ್ತೋ ಯೋಜನಾನಯೋ॥
Parivāravinayassa, samatto yojanānayo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi
೨. ಅತ್ಥವಸವಗ್ಗೋ • 2. Atthavasavaggo
೩. ಪಞ್ಞತ್ತವಗ್ಗೋ • 3. Paññattavaggo
೪. ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ ಪಞ್ಞತ್ತವಗ್ಗೋ • 4. Apaññatte paññattavaggo
೫. ನವಸಙ್ಗಹವಗ್ಗೋ • 5. Navasaṅgahavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ಅತ್ಥವಸವಗ್ಗಾದಿವಣ್ಣನಾ • Atthavasavaggādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ ಪಞ್ಞತ್ತವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Apaññatte paññattavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಪಞ್ಞತ್ತೇಪಞ್ಞತ್ತವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Apaññattepaññattavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಅತ್ಥವಸವಗ್ಗಾದಿವಣ್ಣನಾ • Atthavasavaggādivaṇṇanā