Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ਅਤ੍ਥવਸવਗ੍ਗਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
Atthavasavaggādivaṇṇanā
੪੯੮. ਇਦਾਨਿ ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ વਤ੍ਥੁਭੂਤਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਦ੍વੇ ਅਤ੍ਥવਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਤਤ੍ਥ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ વੇਰਾਨਂ ਸਂવਰਾਯਾਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕવੇਰਾਨਂ ਸਂવਰਤ੍ਥਾਯ ਪਿਦਹਨਤ੍ਥਾਯ। ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ વੇਰਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯਾਤਿ વਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕવੇਰਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਤ੍ਥਾਯ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਨਤ੍ਥਾਯ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ। ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ વਜ੍ਜਾਨਂ ਸਂવਰਾਯਾਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ વੇਰਾਨਂ ਸਂવਰਤ੍ਥਾਯ। ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ વਜ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ વਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਾਨਂ। વਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਾਨੇવ ਹਿ ਇਧ વਜ੍ਜਨੀਯਭਾવਤੋ વਜ੍ਜਾਨੀਤਿ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਭਯਾਨਨ੍ਤਿ ਗਰਹਾ ਉਪવਾਦੋ ਤਜ੍ਜਨੀਯਾਦੀਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਉਪੋਸਥਪવਾਰਣਾਨਂ ਠਪਨਂ ਅਕਿਤ੍ਤਿਪਕਾਸਨੀਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤਾਨਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਭਯਾਨਿ ਨਾਮ, ਏਤੇਸਂ ਸਂવਰਤ੍ਥਾਯ। ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਭਯਾਨਿ ਪਨ વਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਾਨਿਯੇવ , ਤੇਸਂ ਪਟਿਘਾਤਤ੍ਥਾਯ। ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚવੇਰਦਸਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਸਂવਰਤ੍ਥਾਯ। વਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਾਨੇવ ਪਨ ਅਕ੍ਖਮਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਅਕੁਸਲਾਨੀਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਪਟਿਘਾਤਤ੍ਥਾਯ। ਗਿਹੀਨਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯਾਤਿ ਅਗਾਰਿਕਾਨਂ ਸਦ੍ਧਾਰਕ੍ਖਣવਸੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਨਤ੍ਥਾਯ। ਪਾਪਿਚ੍ਛਾਨਂ ਪਕ੍ਖੁਪਚ੍ਛੇਦਾਯਾਤਿ ਪਾਪਿਚ੍ਛਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਗਣਬਨ੍ਧਭੇਦਨਤ੍ਥਾਯ ਗਣਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕવਣ੍ਣਨਾਯਮੇવ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।
498. Idāni yāni tāni tesaṃ kammānaṃ vatthubhūtāni sikkhāpadāni, tesaṃ paññattiyaṃ ānisaṃsaṃ dassetuṃ ‘‘dve atthavase paṭiccā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha diṭṭhadhammikānaṃ verānaṃ saṃvarāyāti pāṇātipātādīnaṃ pañcannaṃ diṭṭhadhammikaverānaṃ saṃvaratthāya pidahanatthāya. Samparāyikānaṃ verānaṃ paṭighātāyāti vipākadukkhasaṅkhātānaṃ samparāyikaverānaṃ paṭighātatthāya, samucchedanatthāya anuppajjanatthāya. Diṭṭhadhammikānaṃ vajjānaṃ saṃvarāyāti tesaṃyeva pañcannaṃ verānaṃ saṃvaratthāya. Samparāyikānaṃ vajjānanti tesaṃyeva vipākadukkhānaṃ. Vipākadukkhāneva hi idha vajjanīyabhāvato vajjānīti vuttāni. Diṭṭhadhammikānaṃ bhayānanti garahā upavādo tajjanīyādīni kammāni uposathapavāraṇānaṃ ṭhapanaṃ akittipakāsanīyakammanti etāni diṭṭhadhammikabhayāni nāma, etesaṃ saṃvaratthāya. Samparāyikabhayāni pana vipākadukkhāniyeva , tesaṃ paṭighātatthāya. Diṭṭhadhammikānaṃ akusalānanti pañcaveradasaakusalakammapathappabhedānaṃ akusalānaṃ saṃvaratthāya. Vipākadukkhāneva pana akkhamaṭṭhena samparāyikaakusalānīti vuccanti, tesaṃ paṭighātatthāya. Gihīnaṃ anukampāyāti agārikānaṃ saddhārakkhaṇavasena anukampanatthāya. Pāpicchānaṃ pakkhupacchedāyāti pāpicchapuggalānaṃ gaṇabandhabhedanatthāya gaṇabhojanasikkhāpadaṃ paññattaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Yañhettha vattabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ paṭhamapārājikavaṇṇanāyameva vuttanti.
ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਅਤ੍ਥવਸੇਨ વਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Sikkhāpadesu atthavasena vaṇṇanā niṭṭhitā.
੪੯੯. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਞ੍ਚવਿਧੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ। ਪਰਿવਾਸਦਾਨਾਦੀਸੁ ਓਸਾਰਣੀਯਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਸੁ વਾ ਤੇਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਯ વਾ વਤ੍ਤੇਸੁ વਤ੍ਤਮਾਨਸ੍ਸ ਓਸਾਰਣੀਯਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ। ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਓਸਾਰੀਯਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਸ੍ਸਾਰਣੀਯਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਾਦਯੋ ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਨਿਸ੍ਸਾਰੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
499. Pātimokkhādīsu pātimokkhuddesoti bhikkhūnaṃ pañcavidho bhikkhunīnaṃ catubbidho. Parivāsadānādīsu osāraṇīyaṃ paññattanti aṭṭhārasasu vā tecattālīsāya vā vattesu vattamānassa osāraṇīyaṃ paññattaṃ. Yena kammena osārīyati, taṃ kammaṃ paññattanti attho. Nissāraṇīyaṃ paññattanti bhaṇḍanakārakādayo yena kammena nissārīyanti, taṃ kammaṃ paññattanti attho.
੫੦੦. ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਤਿਆਦੀਸੁ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਕਕੁਸਨ੍ਧਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਕੋਣਾਗਮਨਞ੍ਚ ਕਸ੍ਸਪਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਕੇਨਚਿ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨਾਮ। ਮਕ੍ਕਟਿવਤ੍ਥੁਆਦਿવਿਨੀਤਕਥਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨਾਮ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
500. Apaññattetiādīsu apaññatte paññattanti sattāpattikkhandhā kakusandhañca sammāsambuddhaṃ koṇāgamanañca kassapañca sammāsambuddhaṃ ṭhapetvā antarā kenaci apaññatte sikkhāpade paññattaṃ nāma. Makkaṭivatthuādivinītakathā sikkhāpade paññatte anupaññattaṃ nāma. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ਆਨਿਸਂਸવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ānisaṃsavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
੫੦੧. ਇਦਾਨਿ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਏਕੇਕੇਨ ਆਕਾਰੇਨ ਨવਧਾ ਸਙ੍ਗਹਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨવ ਸਙ੍ਗਹਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ વਤ੍ਥੁਸਙ੍ਗਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁਨਾ ਸਙ੍ਗਹੋ। ਏવਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਪਦਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ – ਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਏਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮ੍ਪਿ ਅવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿ વਤ੍ਥੁਨਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਏવਂ ਤਾવ વਤ੍ਥੁਸਙ੍ਗਹੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
501. Idāni sabbasikkhāpadānaṃ ekekena ākārena navadhā saṅgahaṃ dassetuṃ ‘‘nava saṅgahā’’tiādimāha. Tattha vatthusaṅgahoti vatthunā saṅgaho. Evaṃ sesesupi padattho veditabbo. Ayaṃ panettha atthayojanā – yasmā hi ekasikkhāpadampi avatthusmiṃ paññattaṃ natthi, tasmā sabbāni vatthunā saṅgahitānīti evaṃ tāva vatthusaṅgaho veditabbo.
ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਸੀਲવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਪਞ੍ਚਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਆਚਾਰવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਛ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਆਜੀવવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ વਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਏવਂ વਿਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਗਹੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Yasmā pana dve āpattikkhandhā sīlavipattiyā saṅgahitā, pañcāpattikkhandhā ācāravipattiyā, cha sikkhāpadāni ājīvavipattiyā saṅgahitāni, tasmā sabbānipi vipattiyā saṅgahitānīti evaṃ vipattisaṅgaho veditabbo.
ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਤ੍ਤਹਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਮੁਤ੍ਤਂ ਏਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਏવਂ ਆਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਗਹੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Yasmā pana sattahāpattīhi muttaṃ ekasikkhāpadampi natthi, tasmā sabbāni āpattiyā saṅgahitānīti evaṃ āpattisaṅgaho veditabbo.
ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਸਤ੍ਤਸੁ ਨਗਰੇਸੁ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਨਿਦਾਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਏવਂ ਨਿਦਾਨਸਙ੍ਗਹੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Sabbāni ca sattasu nagaresu paññattānīti nidānena saṅgahitānīti evaṃ nidānasaṅgaho veditabbo.
ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਏਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮ੍ਪਿ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਿਕਪੁਗ੍ਗਲੇ ਅਸਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲਸਙ੍ਗਹੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Yasmā pana ekasikkhāpadampi ajjhācārikapuggale asati paññattaṃ natthi, tasmā sabbāni puggalena saṅgahitānīti evaṃ puggalasaṅgaho veditabbo.
ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪਨ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚੇવ ਸਤ੍ਤਹਿ ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਨ વਿਨਾ ਛਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ। ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਚਤੂਸੁ ਅਧਿਕਰਣੇਸੁ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ। ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਸਮਥੇਹਿ ਸਮਥਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮਥੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ। ਏવਮੇਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਸਮੁਟ੍ਠਾਨਅਧਿਕਰਣਸਮਥਸਙ੍ਗਹਾਪਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવਾਤਿ।
Sabbāni pana pañcahi ceva sattahi ca āpattikkhandhehi saṅgahitāni, sabbāni na vinā chahi samuṭṭhānehi samuṭṭhantīti samuṭṭhānena saṅgahitāni. Sabbāni ca catūsu adhikaraṇesu āpattādhikaraṇena saṅgahitāni. Sabbāni sattahi samathehi samathaṃ gacchantīti samathehi saṅgahitāni. Evamettha khandhasamuṭṭhānaadhikaraṇasamathasaṅgahāpi veditabbā. Sesaṃ pubbe vuttanayamevāti.
ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ વਿਨਯਸਂવਣ੍ਣਨਾਯ
Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ਨવਸਙ੍ਗਹਿਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Navasaṅgahitavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਪਰਿવਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਪਦવਣ੍ਣਨਾਤਿ।
Niṭṭhitā ca parivārassa anuttānatthapadavaṇṇanāti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi
੨. ਅਤ੍ਥવਸવਗ੍ਗੋ • 2. Atthavasavaggo
੩. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ • 3. Paññattavaggo
੪. ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ • 4. Apaññatte paññattavaggo
੫. ਨવਸਙ੍ਗਹવਗ੍ਗੋ • 5. Navasaṅgahavaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Apaññatte paññattavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਪਞ੍ਞਤ੍ਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Apaññattepaññattavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅਤ੍ਥવਸવਗ੍ਗਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Atthavasavaggādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਅਤ੍ਥવਸવਗ੍ਗਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Atthavasavaggādivaṇṇanā