| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៨. អត្ថិនុខោបរិយាយសុត្តំ
8. Atthinukhopariyāyasuttaṃ
១៥៣. ‘‘អត្ថិ នុ ខោ, ភិក្ខវេ, បរិយាយោ យំ បរិយាយំ អាគម្ម ភិក្ខុ អញ្ញត្រេវ សទ្ធាយ, អញ្ញត្រ រុចិយា, អញ្ញត្រ អនុស្សវា, អញ្ញត្រ អាការបរិវិតក្កា, អញ្ញត្រ ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា អញ្ញំ ព្យាករេយ្យ – ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាមី’’តិ 1? ‘‘ភគវំមូលកា នោ, ភន្តេ, ធម្មា, ភគវំនេត្តិកា ភគវំបដិសរណា។ សាធុ វត, ភន្តេ, ភគវន្តំយេវ បដិភាតុ ឯតស្ស ភាសិតស្ស អត្ថោ។ ភគវតោ សុត្វា ភិក្ខូ ធារេស្សន្តី’’តិ។ ‘‘តេន ហិ, ភិក្ខវេ, សុណាថ, សាធុកំ មនសិ ករោថ; ភាសិស្សាមី’’តិ។ ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’តិ ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវតោ បច្ចស្សោសុំ។ ភគវា ឯតទវោច – ‘‘អត្ថិ, ភិក្ខវេ, បរិយាយោ យំ បរិយាយំ អាគម្ម ភិក្ខុ អញ្ញត្រេវ សទ្ធាយ, អញ្ញត្រ រុចិយា, អញ្ញត្រ អនុស្សវា, អញ្ញត្រ អាការបរិវិតក្កា, អញ្ញត្រ ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា អញ្ញំ ព្យាករេយ្យ – ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាមី’’តិ។
153. ‘‘Atthi nu kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākareyya – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmī’’ti 2? ‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā, bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hi, bhikkhave, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākareyya – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmī’’ti.
‘‘កតមោ ច, ភិក្ខវេ, បរិយាយោ, យំ បរិយាយំ អាគម្ម ភិក្ខុ អញ្ញត្រេវ សទ្ធាយ…បេ.… អញ្ញត្រ ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា អញ្ញំ ព្យាករោតិ – ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាមី’តិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ចក្ខុនា រូបំ ទិស្វា សន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, អត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ ; អសន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, នត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ។ យំ តំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ចក្ខុនា រូបំ ទិស្វា សន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, អត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អសន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, នត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ។ អបិ នុមេ, ភិក្ខវេ, ធម្មា សទ្ធាយ វា វេទិតព្ពា, រុចិយា វា វេទិតព្ពា, អនុស្សវេន វា វេទិតព្ពា, អាការបរិវិតក្កេន វា វេទិតព្ពា, ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា វា វេទិតព្ពា’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ , ភន្តេ’’។ ‘‘ននុមេ, ភិក្ខវេ, ធម្មា បញ្ញាយ ទិស្វា វេទិតព្ពា’’តិ? ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’។ ‘‘អយំ ខោ, ភិក្ខវេ, បរិយាយោ យំ បរិយាយំ អាគម្ម ភិក្ខុ អញ្ញត្រេវ សទ្ធាយ, អញ្ញត្រ រុចិយា, អញ្ញត្រ អនុស្សវា, អញ្ញត្រ អាការបរិវិតក្កា, អញ្ញត្រ ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា អញ្ញំ ព្យាករោតិ – ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាមី’’តិ…បេ.…។
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya…pe… aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti ; asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Yaṃ taṃ, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti; asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Api nume, bhikkhave, dhammā saddhāya vā veditabbā, ruciyā vā veditabbā, anussavena vā veditabbā, ākāraparivitakkena vā veditabbā, diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā veditabbā’’ti? ‘‘No hetaṃ , bhante’’. ‘‘Nanume, bhikkhave, dhammā paññāya disvā veditabbā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Ayaṃ kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmī’’ti…pe….
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ជិវ្ហាយ រសំ សាយិត្វា សន្តំ វា អជ្ឈត្តំ…បេ.… រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អសន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, នត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ ។ យំ តំ, ភិក្ខវេ, ជិវ្ហាយ រសំ សាយិត្វា សន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, អត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អសន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, នត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អបិ នុមេ, ភិក្ខវេ, ធម្មា សទ្ធាយ វា វេទិតព្ពា, រុចិយា វា វេទិតព្ពា, អនុស្សវេន វា វេទិតព្ពា, អាការបរិវិតក្កេន វា វេទិតព្ពា, ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា វា វេទិតព្ពា’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។ ‘‘ននុមេ, ភិក្ខវេ, ធម្មា បញ្ញាយ ទិស្វា វេទិតព្ពា’’តិ? ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’។ ‘‘អយម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, បរិយាយោ យំ បរិយាយំ អាគម្ម ភិក្ខុ អញ្ញត្រេវ សទ្ធាយ, អញ្ញត្រ រុចិយា, អញ្ញត្រ អនុស្សវា, អញ្ញត្រ អាការបរិវិតក្កា, អញ្ញត្រ ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា អញ្ញំ ព្យាករោតិ – ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាមី’’តិ 3 …បេ.…។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu jivhāya rasaṃ sāyitvā santaṃ vā ajjhattaṃ…pe… rāgadosamohoti pajānāti; asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti . Yaṃ taṃ, bhikkhave, jivhāya rasaṃ sāyitvā santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti; asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti; api nume, bhikkhave, dhammā saddhāya vā veditabbā, ruciyā vā veditabbā, anussavena vā veditabbā, ākāraparivitakkena vā veditabbā, diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā veditabbā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Nanume, bhikkhave, dhammā paññāya disvā veditabbā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmī’’ti 4 …pe….
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ មនសា ធម្មំ វិញ្ញាយ សន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, អត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អសន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, នត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ។ យំ តំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ មនសា ធម្មំ វិញ្ញាយ សន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, អត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អសន្តំ វា អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហំ, នត្ថិ មេ អជ្ឈត្តំ រាគទោសមោហោតិ បជានាតិ; អបិ នុមេ, ភិក្ខវេ, ធម្មា សទ្ធាយ វា វេទិតព្ពា, រុចិយា វា វេទិតព្ពា, អនុស្សវេន វា វេទិតព្ពា, អាការបរិវិតក្កេន វា វេទិតព្ពា, ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា វា វេទិតព្ពា’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។ ‘‘ននុមេ, ភិក្ខវេ, ធម្មា បញ្ញាយ ទិស្វា វេទិតព្ពា’’តិ? ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’។ ‘‘អយម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, បរិយាយោ យំ បរិយាយំ អាគម្ម ភិក្ខុ អញ្ញត្រេវ សទ្ធាយ, អញ្ញត្រ រុចិយា, អញ្ញត្រ អនុស្សវា, អញ្ញត្រ អាការបរិវិតក្កា, អញ្ញត្រ ទិដ្ឋិនិជ្ឈានក្ខន្តិយា អញ្ញំ ព្យាករោតិ – ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាមី’’តិ។ អដ្ឋមំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti; asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Yaṃ taṃ, bhikkhave, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti; asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti; api nume, bhikkhave, dhammā saddhāya vā veditabbā, ruciyā vā veditabbā, anussavena vā veditabbā, ākāraparivitakkena vā veditabbā, diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā veditabbā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Nanume, bhikkhave, dhammā paññāya disvā veditabbā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. អត្ថិនុខោបរិយាយសុត្តវណ្ណនា • 8. Atthinukhopariyāyasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៨. អត្ថិនុខោបរិយាយសុត្តវណ្ណនា • 8. Atthinukhopariyāyasuttavaṇṇanā
