Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഇതിവുത്തക-അട്ഠകഥാ • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    ൪. അട്ഠിപുഞ്ജസുത്തവണ്ണനാ

    4. Aṭṭhipuñjasuttavaṇṇanā

    ൨൪. ചതുത്ഥേ ഏകപുഗ്ഗലസ്സാതി ഏത്ഥ പുഗ്ഗലോതി അയം വോഹാരകഥാ. ബുദ്ധസ്സ ഹി ഭഗവതോ ദുവിധാ ദേസനാ സമ്മുതിദേസനാ ച പരമത്ഥദേസനാ ചാതി. തത്ഥ ‘‘പുഗ്ഗലോ, സത്തോ, ഇത്ഥീ, പുരിസോ, ഖത്തിയോ, ബ്രാഹ്മണോ, ദേവോ, മാരോ’’തി ഏവരൂപാ സമ്മുതിദേസനാ. ‘‘അനിച്ചം, ദുക്ഖം, അനത്താ, ഖന്ധാ, ധാതു, ആയതനാ, സതിപട്ഠാനാ’’തി ഏവരൂപാ പരമത്ഥദേസനാ. തത്ഥ ഭഗവാ യേ സമ്മുതിവസേന ദേസനം സുത്വാ വിസേസമധിഗന്തും സമത്ഥാ, നേസം സമ്മുതിദേസനം ദേസേതി. യേ പന പരമത്ഥവസേന ദേസനം സുത്വാ വിസേസമധിഗന്തും സമത്ഥാ, തേസം പരമത്ഥദേസനം ദേസേതി.

    24. Catutthe ekapuggalassāti ettha puggaloti ayaṃ vohārakathā. Buddhassa hi bhagavato duvidhā desanā sammutidesanā ca paramatthadesanā cāti. Tattha ‘‘puggalo, satto, itthī, puriso, khattiyo, brāhmaṇo, devo, māro’’ti evarūpā sammutidesanā. ‘‘Aniccaṃ, dukkhaṃ, anattā, khandhā, dhātu, āyatanā, satipaṭṭhānā’’ti evarūpā paramatthadesanā. Tattha bhagavā ye sammutivasena desanaṃ sutvā visesamadhigantuṃ samatthā, nesaṃ sammutidesanaṃ deseti. Ye pana paramatthavasena desanaṃ sutvā visesamadhigantuṃ samatthā, tesaṃ paramatthadesanaṃ deseti.

    തത്ഥായം ഉപമാ – യഥാ ഹി ദേസഭാസാകുസലോ തിണ്ണം വേദാനം അത്ഥസംവണ്ണനകോ ആചരിയോ യേ ദമിളഭാസായ വുത്തേ അത്ഥം ജാനന്തി, തേസം ദമിളഭാസായ ആചിക്ഖതി. യേ അന്ധകഭാസാദീസു അഞ്ഞതരായ, തേസം തായ തായ ഭാസായ. ഏവം തേ മാണവകാ ഛേകം ബ്യത്തം ആചരിയമാഗമ്മ ഖിപ്പമേവ സിപ്പം ഉഗ്ഗണ്ഹന്തി. തത്ഥ ആചരിയോ വിയ ബുദ്ധോ ഭഗവാ, തയോ വേദാ വിയ കഥേതബ്ബഭാവേ ഠിതാനി തീണി പിടകാനി, ദേസഭാസാകോസല്ലമിവ സമ്മുതിപരമത്ഥകോസല്ലം, നാനാദേസഭാസാ മാണവകാ വിയ സമ്മുതിപരമത്ഥവസേന പടിവിജ്ഝനസമത്ഥാ വേനേയ്യാ, ആചരിയസ്സ ദമിളഭാസാദിആചിക്ഖനം വിയ ഭഗവതോ സമ്മുതിപരമത്ഥവസേന ദേസനാ വേദിതബ്ബാ. ആഹ ചേത്ഥ –

    Tatthāyaṃ upamā – yathā hi desabhāsākusalo tiṇṇaṃ vedānaṃ atthasaṃvaṇṇanako ācariyo ye damiḷabhāsāya vutte atthaṃ jānanti, tesaṃ damiḷabhāsāya ācikkhati. Ye andhakabhāsādīsu aññatarāya, tesaṃ tāya tāya bhāsāya. Evaṃ te māṇavakā chekaṃ byattaṃ ācariyamāgamma khippameva sippaṃ uggaṇhanti. Tattha ācariyo viya buddho bhagavā, tayo vedā viya kathetabbabhāve ṭhitāni tīṇi piṭakāni, desabhāsākosallamiva sammutiparamatthakosallaṃ, nānādesabhāsā māṇavakā viya sammutiparamatthavasena paṭivijjhanasamatthā veneyyā, ācariyassa damiḷabhāsādiācikkhanaṃ viya bhagavato sammutiparamatthavasena desanā veditabbā. Āha cettha –

    ‘‘ദുവേ സച്ചാനി അക്ഖാസി, സമ്ബുദ്ധോ വദതം വരോ;

    ‘‘Duve saccāni akkhāsi, sambuddho vadataṃ varo;

    സമ്മുതിം പരമത്ഥഞ്ച, തതിയം നൂപലബ്ഭതി.

    Sammutiṃ paramatthañca, tatiyaṃ nūpalabbhati.

    ‘‘സങ്കേതവചനം സച്ചം, ലോകസമ്മുതികാരണാ;

    ‘‘Saṅketavacanaṃ saccaṃ, lokasammutikāraṇā;

    പരമത്ഥവചനം സച്ചം, ധമ്മാനം ഭൂതകാരണാ.

    Paramatthavacanaṃ saccaṃ, dhammānaṃ bhūtakāraṇā.

    ‘‘തസ്മാ വോഹാരകുസലസ്സ, ലോകനാഥസ്സ സത്ഥുനോ;

    ‘‘Tasmā vohārakusalassa, lokanāthassa satthuno;

    സമ്മുതിം വോഹരന്തസ്സ, മുസാവാദോ ന ജായതീ’’തി.

    Sammutiṃ voharantassa, musāvādo na jāyatī’’ti.

    അപിച അട്ഠഹി കാരണേഹി ഭഗവാ പുഗ്ഗലകഥം കഥേതി – ഹിരോത്തപ്പദീപനത്ഥം, കമ്മസ്സകതാദീപനത്ഥം, പച്ചത്തപുരിസകാരദീപനത്ഥം, , ആനന്തരിയദീപനത്ഥം, ബ്രഹ്മവിഹാരദീപനത്ഥം, പുബ്ബേനിവാസദീപനത്ഥം, ദക്ഖിണാവിസുദ്ധിദീപനത്ഥം, ലോകസമ്മുതിയാ അപ്പഹാനത്ഥം, ചാതി. ‘‘ഖന്ധധാതുആയതനാനി ഹിരിയന്തി ഓത്തപ്പന്തീ’’തി ഹി വുത്തേ മഹാജനോ ന ജാനാതി, സമ്മോഹം ആപജ്ജതി, പടിസത്തു വാ ഹോതി – ‘‘കിമിദം ഖന്ധധാതുആയതനാനി ഹിരിയന്തി ഓത്തപ്പന്തി നാമാ’’തി? ‘‘ഇത്ഥീ ഹിരിയതി ഓത്തപ്പതി, പുരിസോ, ഖത്തിയോ, ബ്രാഹ്മണോ, ദേവോ, മാരോ’’തി പന വുത്തേ ജാനാതി, ന സമ്മോഹം ആപജ്ജതി, ന പടിസത്തു വാ ഹോതി. തസ്മാ ഭഗവാ ഹിരോത്തപ്പദീപനത്ഥം പുഗ്ഗലകഥം കഥേതി.

    Apica aṭṭhahi kāraṇehi bhagavā puggalakathaṃ katheti – hirottappadīpanatthaṃ, kammassakatādīpanatthaṃ, paccattapurisakāradīpanatthaṃ, , ānantariyadīpanatthaṃ, brahmavihāradīpanatthaṃ, pubbenivāsadīpanatthaṃ, dakkhiṇāvisuddhidīpanatthaṃ, lokasammutiyā appahānatthaṃ, cāti. ‘‘Khandhadhātuāyatanāni hiriyanti ottappantī’’ti hi vutte mahājano na jānāti, sammohaṃ āpajjati, paṭisattu vā hoti – ‘‘kimidaṃ khandhadhātuāyatanāni hiriyanti ottappanti nāmā’’ti? ‘‘Itthī hiriyati ottappati, puriso, khattiyo, brāhmaṇo, devo, māro’’ti pana vutte jānāti, na sammohaṃ āpajjati, na paṭisattu vā hoti. Tasmā bhagavā hirottappadīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.

    ‘‘ഖന്ധാ കമ്മസ്സകാ, ധാതുയോ ആയതനാനീ’’തി വുത്തേപി ഏസേവ നയോ. തസ്മാ കമ്മസ്സകതാദീപനത്ഥമ്പി പുഗ്ഗലകഥം കഥേതി.

    ‘‘Khandhā kammassakā, dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā kammassakatādīpanatthampi puggalakathaṃ katheti.

    ‘‘വേളുവനാദയോ മഹാവിഹാരാ ഖന്ധേഹി കാരാപിതാ, ധാതൂഹി ആയതനേഹീ’’തി വുത്തേപി ഏസേവ നയോ. തഥാ ‘‘ഖന്ധാ മാതരം ജീവിതാ വോരോപേന്തി, പിതരം, അരഹന്തം, രുഹിരുപ്പാദകമ്മം, സങ്ഘഭേദകമ്മം കരോന്തി, ധാതുയോ ആയതനാനീ’’തി വുത്തേപി ഏസേവ നയോ. ‘‘ഖന്ധാ മേത്തായന്തി, ധാതുയോ ആയതനാനീ’’തി വുത്തേപി ഏസേവ നയോ. ‘‘ഖന്ധാ പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരന്തി, ധാതുയോ ആയതനാനീ’’തി വുത്തേപി ഏസേവ നയോ. തസ്മാ ഭഗവാ പച്ചത്തപുരിസകാരദീപനത്ഥം ആനന്തരിയദീപനത്ഥം ബ്രഹ്മവിഹാരദീപനത്ഥം പുബ്ബേനിവാസദീപനത്ഥഞ്ച പുഗ്ഗലകഥം കഥേതി.

    ‘‘Veḷuvanādayo mahāvihārā khandhehi kārāpitā, dhātūhi āyatanehī’’ti vuttepi eseva nayo. Tathā ‘‘khandhā mātaraṃ jīvitā voropenti, pitaraṃ, arahantaṃ, ruhiruppādakammaṃ, saṅghabhedakammaṃ karonti, dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. ‘‘Khandhā mettāyanti, dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. ‘‘Khandhā pubbenivāsaṃ anussaranti, dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi eseva nayo. Tasmā bhagavā paccattapurisakāradīpanatthaṃ ānantariyadīpanatthaṃ brahmavihāradīpanatthaṃ pubbenivāsadīpanatthañca puggalakathaṃ katheti.

    ‘‘ഖന്ധാ ദാനം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തി, ധാതുയോ ആയതനാനീ’’തി വുത്തേപി മഹാജനോ ന ജാനാതി, സമ്മോഹം ആപജ്ജതി, പടിസത്തു വാ ഹോതി ‘‘കിമിദം ഖന്ധാ ധാതുയോ ആയതനാനി പടിഗ്ഗണ്ഹന്തി നാമാ’’തി? ‘‘പുഗ്ഗലാ പടിഗ്ഗണ്ഹന്തീ’’തി പന വുത്തേ ജാനാതി, ന സമ്മോഹം ആപജ്ജതി, ന പടിസത്തു വാ ഹോതി. തസ്മാ ഭഗവാ ദക്ഖിണാവിസുദ്ധിദീപനത്ഥം പുഗ്ഗലകഥം കഥേതി.

    ‘‘Khandhā dānaṃ paṭiggaṇhanti, dhātuyo āyatanānī’’ti vuttepi mahājano na jānāti, sammohaṃ āpajjati, paṭisattu vā hoti ‘‘kimidaṃ khandhā dhātuyo āyatanāni paṭiggaṇhanti nāmā’’ti? ‘‘Puggalā paṭiggaṇhantī’’ti pana vutte jānāti, na sammohaṃ āpajjati, na paṭisattu vā hoti. Tasmā bhagavā dakkhiṇāvisuddhidīpanatthaṃ puggalakathaṃ katheti.

    ലോകസമ്മുതിഞ്ച ബുദ്ധാ ഭഗവന്തോ ന പജഹന്തി, ലോകസമഞ്ഞായ ലോകനിരുത്തിയാ ലോകാഭിലാപേ ഠിതായേവ ധമ്മം ദേസേന്തി. തസ്മാ ഭഗവാ ലോകസമ്മുതിയാ അപ്പഹാനത്ഥമ്പി പുഗ്ഗലകഥം കഥേതി. സോ ഇധാപി ലോകവോഹാരവസേന ദേസേതബ്ബമത്ഥം ദസ്സേന്തോ ‘‘ഏകപുഗ്ഗലസ്സാ’’തിആദിമാഹ.

    Lokasammutiñca buddhā bhagavanto na pajahanti, lokasamaññāya lokaniruttiyā lokābhilāpe ṭhitāyeva dhammaṃ desenti. Tasmā bhagavā lokasammutiyā appahānatthampi puggalakathaṃ katheti. So idhāpi lokavohāravasena desetabbamatthaṃ dassento ‘‘ekapuggalassā’’tiādimāha.

    തത്ഥ ഏകപുഗ്ഗലസ്സാതി ഏകസത്തസ്സ. കപ്പന്തി മഹാകപ്പം. യദിപി അച്ചന്തസംയോഗേ ഇദം ഉപയോഗവചനം, യത്ഥ പന സത്താനം സന്ധാവനം സംസരണം സമ്ഭവതി, തസ്സ വസേന ഗഹേതബ്ബം. അട്ഠികങ്കലോതി അട്ഠിഭാഗോ. ‘‘അട്ഠിഖലോ’’തിപി പഠന്തി, അട്ഠിസഞ്ചയോതി അത്ഥോ. അട്ഠിപുഞ്ജോതി അട്ഠിസമൂഹോ. അട്ഠിരാസീതി തസ്സേവ വേവചനം. കേചി പന ‘‘കടിപ്പമാണതോ ഹേട്ഠാ സമൂഹോ കങ്കലോ നാമ, തതോ ഉപരി യാവ താലപ്പമാണം പുഞ്ജോ, തതോ ഉപരി രാസീ’’തി വദന്തി. തം തേസം മതിമത്തം. സബ്ബമേതം സമൂഹസ്സേവ പരിയായവചനം വേപുല്ലസ്സേവ ഉപമാഭാവേന ആഹടത്താ.

    Tattha ekapuggalassāti ekasattassa. Kappanti mahākappaṃ. Yadipi accantasaṃyoge idaṃ upayogavacanaṃ, yattha pana sattānaṃ sandhāvanaṃ saṃsaraṇaṃ sambhavati, tassa vasena gahetabbaṃ. Aṭṭhikaṅkaloti aṭṭhibhāgo. ‘‘Aṭṭhikhalo’’tipi paṭhanti, aṭṭhisañcayoti attho. Aṭṭhipuñjoti aṭṭhisamūho. Aṭṭhirāsīti tasseva vevacanaṃ. Keci pana ‘‘kaṭippamāṇato heṭṭhā samūho kaṅkalo nāma, tato upari yāva tālappamāṇaṃ puñjo, tato upari rāsī’’ti vadanti. Taṃ tesaṃ matimattaṃ. Sabbametaṃ samūhasseva pariyāyavacanaṃ vepullasseva upamābhāvena āhaṭattā.

    സചേ സംഹാരകോ അസ്സാതി അവിപ്പകിരണവസേന സംഹരിത്വാ ഠപേതാ കോചി യദി സിയാതി പരികപ്പനവസേന വദതി. സമ്ഭതഞ്ച ന വിനസ്സേയ്യാതി തഥാ കേനചി സമ്ഭതഞ്ച തം അട്ഠികങ്കലം അന്തരധാനാഭാവേന പൂതിഭൂതം ചുണ്ണവിചുണ്ണഞ്ച അഹുത്വാ സചേ ന വിനസ്സേയ്യാതി പരികപ്പനവസേനേവ വദതി. അയഞ്ഹേത്ഥ അത്ഥോ – ഭിക്ഖവേ, ഏകസ്സ സത്തസ്സ കമ്മകിലേസേഹി അപരാപരുപ്പത്തിവസേന ഏകം മഹാകപ്പം സന്ധാവന്തസ്സ സംസരന്തസ്സ ഏവം മഹാഅട്ഠിസഞ്ചയോ ഭവേയ്യ, ആരോഹപരിണാഹേഹി യത്തകോയം വേപുല്ലപബ്ബതോ. സചേ പനസ്സ കോചി സംഹരിത്വാ ഠപേതാ ഭവേയ്യ, സമ്ഭതഞ്ച തം സചേ അവിനസ്സന്തം തിട്ഠേയ്യാതി. അയഞ്ച നയോ നിബ്ബുതപ്പദീപേ വിയ ഭിജ്ജനസഭാവേ കളേവരനിക്ഖേപരഹിതേ ഓപപാതികത്തഭാവേ സബ്ബേന സബ്ബം അനട്ഠികേ ച ഖുദ്ദകത്തഭാവേ വജ്ജേത്വാ വുത്തോ. കേചി പന ‘‘പരികപ്പനവസേന ഇമസ്സ നയസ്സ ആഹടത്താ തേസമ്പി യദി സിയാ അട്ഠികങ്കലോ, തേനാപി സഹേവ അയം അട്ഠിപുഞ്ജപരിമാണോ വുത്തോ’’തി വദന്തി. അപരേ പന ‘‘നയിദമേവം ലബ്ഭമാനസ്സേവ അട്ഠിപുഞ്ജസ്സ വസേന സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണേന പരിച്ഛിന്ദിത്വാ ഇമസ്സ പരിമാണസ്സ വുത്തതാ. തസ്മാ വുത്തനയേനേവ അത്ഥോ ഗഹേതബ്ബോ’’തി.

    Sace saṃhārako assāti avippakiraṇavasena saṃharitvā ṭhapetā koci yadi siyāti parikappanavasena vadati. Sambhatañca na vinasseyyāti tathā kenaci sambhatañca taṃ aṭṭhikaṅkalaṃ antaradhānābhāvena pūtibhūtaṃ cuṇṇavicuṇṇañca ahutvā sace na vinasseyyāti parikappanavaseneva vadati. Ayañhettha attho – bhikkhave, ekassa sattassa kammakilesehi aparāparuppattivasena ekaṃ mahākappaṃ sandhāvantassa saṃsarantassa evaṃ mahāaṭṭhisañcayo bhaveyya, ārohapariṇāhehi yattakoyaṃ vepullapabbato. Sace panassa koci saṃharitvā ṭhapetā bhaveyya, sambhatañca taṃ sace avinassantaṃ tiṭṭheyyāti. Ayañca nayo nibbutappadīpe viya bhijjanasabhāve kaḷevaranikkheparahite opapātikattabhāve sabbena sabbaṃ anaṭṭhike ca khuddakattabhāve vajjetvā vutto. Keci pana ‘‘parikappanavasena imassa nayassa āhaṭattā tesampi yadi siyā aṭṭhikaṅkalo, tenāpi saheva ayaṃ aṭṭhipuñjaparimāṇo vutto’’ti vadanti. Apare pana ‘‘nayidamevaṃ labbhamānasseva aṭṭhipuñjassa vasena sabbaññutaññāṇena paricchinditvā imassa parimāṇassa vuttatā. Tasmā vuttanayeneva attho gahetabbo’’ti.

    ഗാഥാസു മഹേസിനാതി മഹന്തേ സീലക്ഖന്ധാദയോ ഏസതി ഗവേസതീതി മഹേസീ, സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ. ‘‘ഇതി വുത്തം മഹേസിനാ’’തി ച ഭഗവാ ‘‘ദസബലസമന്നാഗതോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ’’തിആദീസു വിയ അത്താനം അഞ്ഞം വിയ കത്വാ ദസ്സേതി. വേപുല്ലോതി രാജഗഹം പരിവാരേത്വാ ഠിതേസു പഞ്ചസു പബ്ബതേസു വിപുലഭാവതോ വേപുല്ലോതി ലദ്ധനാമോ. തതോ ഏവ മഹാ, ഠിതദിസാഭാഗവസേന ഉത്തരോ ഗിജ്ഝകൂടസ്സ. ഗിരിബ്ബജേതി ഗിരിബ്ബജപുരനാമകസ്സ രാജഗഹസ്സ സമീപേ.

    Gāthāsu mahesināti mahante sīlakkhandhādayo esati gavesatīti mahesī, sammāsambuddho. ‘‘Iti vuttaṃ mahesinā’’ti ca bhagavā ‘‘dasabalasamannāgato, bhikkhave, tathāgato’’tiādīsu viya attānaṃ aññaṃ viya katvā dasseti. Vepulloti rājagahaṃ parivāretvā ṭhitesu pañcasu pabbatesu vipulabhāvato vepulloti laddhanāmo. Tato eva mahā, ṭhitadisābhāgavasena uttaro gijjhakūṭassa. Giribbajeti giribbajapuranāmakassa rājagahassa samīpe.

    ഏത്താവതാ ഭഗവാ ‘‘ഏത്തകേനാപി കാലേന അനുപച്ഛിന്നഭവമൂലസ്സ അപരിഞ്ഞാതവത്ഥുകസ്സ പുഥുജ്ജനസ്സ അയമീദിസീ കടസിവഡ്ഢനാ’’തി വട്ടേ ആദീനവം ദസ്സേത്വാ ഇദാനി യേസം അരിയസച്ചാനം അനനുബോധാ അപ്പടിവേധാ അന്ധപുഥുജ്ജനസ്സ ഏവം കടസിവഡ്ഢനാ, താനി അരിയസച്ചാനി ദിട്ഠവതോ അരിയപുഗ്ഗലസ്സ അയം നത്ഥീതി ദസ്സേന്തോ ‘‘യതോ ച അരിയസച്ചാനീ’’തിആദിമാഹ.

    Ettāvatā bhagavā ‘‘ettakenāpi kālena anupacchinnabhavamūlassa apariññātavatthukassa puthujjanassa ayamīdisī kaṭasivaḍḍhanā’’ti vaṭṭe ādīnavaṃ dassetvā idāni yesaṃ ariyasaccānaṃ ananubodhā appaṭivedhā andhaputhujjanassa evaṃ kaṭasivaḍḍhanā, tāni ariyasaccāni diṭṭhavato ariyapuggalassa ayaṃ natthīti dassento ‘‘yato ca ariyasaccānī’’tiādimāha.

    തത്ഥ യതോതി യദാ. അരിയസച്ചാനീതി അരണീയതോ അരിയാനി, അവിതഥഭാവേന സച്ചാനി ചാതി അരിയസച്ചാനി, അരിയഭാവകരാനി വാ സച്ചാനി അരിയസച്ചാനി, അരിയേഹി വാ ബുദ്ധാദീഹി പടിവിജ്ഝിതബ്ബാനി സച്ചാനി അരിയസച്ചാനി. അഥ വാ അരിയസ്സ സച്ചാനി അരിയസച്ചാനി. സദേവകേന ഹി ലോകേന സരണന്തി അരണീയതോ അരിയോ ഭഗവാ, തേന സയമ്ഭുഞാണേന ദിട്ഠത്താ തസ്സ സച്ചാനീതി അരിയസച്ചാനി. സമ്മപ്പഞ്ഞായ പസ്സതീതി സമ്മാ ഹേതുനാ ഞായേന വിപസ്സനാപഞ്ഞാസഹിതായ മഗ്ഗപഞ്ഞായ പരിഞ്ഞാപഹാനസച്ഛികിരിയാഭാവനാഭിസമയവസേന പസ്സതി. ദുക്ഖന്തിആദി അരിയസച്ചാനം സരൂപദസ്സനം. തത്ഥ അനേകൂപദ്ദവാധിട്ഠാനതായ കുച്ഛിതഭാവതോ ബാലജനപരികപ്പിതധുവസുഭസുഖത്തവിരഹേന തുച്ഛഭാവതോ ച ദുക്ഖം. ദുക്ഖം സമുപ്പജ്ജതി ഏതേനാതി ദുക്ഖസമുപ്പാദോ, ദുക്ഖസമുദയോ. ദുക്ഖം അതിക്കമതി ഏതേന ആരമ്മണപ്പച്ചയഭൂതേന, ഏത്ഥ വാതി ദുക്ഖസ്സ അതിക്കമോ, നിബ്ബാനം. ആരകത്താ കിലേസേഹി അരണീയതോ ച അരിയോ. സമ്മാദിട്ഠിആദീനം അട്ഠന്നം അങ്ഗാനം വസേന അട്ഠങ്ഗികോ. മാരേന്തോ കിലേസേ ഗച്ഛതി, നിബ്ബാനത്ഥികേഹി മഗ്ഗീയതി, സയം വാ നിബ്ബാനം മഗ്ഗതീതി മഗ്ഗോ. തതോ ഏവ ദുക്ഖസ്സ ഉപസമം നിരോധം ഗച്ഛതീതി ദുക്ഖൂപസമഗാമീ. യതോ സമ്മപ്പഞ്ഞായ പസ്സതീതി സമ്ബന്ധോ.

    Tattha yatoti yadā. Ariyasaccānīti araṇīyato ariyāni, avitathabhāvena saccāni cāti ariyasaccāni, ariyabhāvakarāni vā saccāni ariyasaccāni, ariyehi vā buddhādīhi paṭivijjhitabbāni saccāni ariyasaccāni. Atha vā ariyassa saccāni ariyasaccāni. Sadevakena hi lokena saraṇanti araṇīyato ariyo bhagavā, tena sayambhuñāṇena diṭṭhattā tassa saccānīti ariyasaccāni. Sammappaññāya passatīti sammā hetunā ñāyena vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya pariññāpahānasacchikiriyābhāvanābhisamayavasena passati. Dukkhantiādi ariyasaccānaṃ sarūpadassanaṃ. Tattha anekūpaddavādhiṭṭhānatāya kucchitabhāvato bālajanaparikappitadhuvasubhasukhattavirahena tucchabhāvato ca dukkhaṃ. Dukkhaṃ samuppajjati etenāti dukkhasamuppādo, dukkhasamudayo. Dukkhaṃ atikkamati etena ārammaṇappaccayabhūtena, ettha vāti dukkhassa atikkamo, nibbānaṃ. Ārakattā kilesehi araṇīyato ca ariyo. Sammādiṭṭhiādīnaṃ aṭṭhannaṃ aṅgānaṃ vasena aṭṭhaṅgiko. Mārento kilese gacchati, nibbānatthikehi maggīyati, sayaṃ vā nibbānaṃ maggatīti maggo. Tato eva dukkhassa upasamaṃ nirodhaṃ gacchatīti dukkhūpasamagāmī. Yato sammappaññāya passatīti sambandho.

    സത്തക്ഖത്തും പരമം, സന്ധാവിത്വാന പുഗ്ഗലോതി സോ ഏവം ചതുസച്ചദസ്സാവീ അരിയപുഗ്ഗലോ സോതാപന്നോ സബ്ബമുദിന്ദ്രിയോ സമാനോ സത്തവാരപരമംയേവ ഭവാദീസു അപരാപരുപ്പത്തിവസേന സന്ധാവിത്വാ സംസരിത്വാ. ഏകബീജീ, കോലംകോലോ, സത്തക്ഖത്തുപരമോതി ഇന്ദ്രിയാനം തിക്ഖമജ്ഝിമമുദുഭാവേന തയോ ഹി സോതാപന്നാ. തേസു സബ്ബമുദിന്ദ്രിയസ്സ വസേനിദം വുത്തം ‘‘സ സത്തക്ഖത്തും പരമം, സന്ധാവിത്വാനാ’’തി . ദുക്ഖസ്സന്തകരോ ഹോതീതി വട്ടദുക്ഖസ്സ അന്തകരോ പരിയോസാനകരോ ഹോതി. കഥം? സബ്ബസംയോജനക്ഖയാ അനുപുബ്ബേന അഗ്ഗമഗ്ഗം അധിഗന്ത്വാ നിരവസേസാനം സംയോജനാനം ഖേപനാതി അരഹത്തഫലേനേവ ദേസനായ കൂടം ഗണ്ഹി.

    Sasattakkhattuṃ paramaṃ, sandhāvitvāna puggaloti so evaṃ catusaccadassāvī ariyapuggalo sotāpanno sabbamudindriyo samāno sattavāraparamaṃyeva bhavādīsu aparāparuppattivasena sandhāvitvā saṃsaritvā. Ekabījī, kolaṃkolo, sattakkhattuparamoti indriyānaṃ tikkhamajjhimamudubhāvena tayo hi sotāpannā. Tesu sabbamudindriyassa vasenidaṃ vuttaṃ ‘‘sa sattakkhattuṃ paramaṃ, sandhāvitvānā’’ti . Dukkhassantakaro hotīti vaṭṭadukkhassa antakaro pariyosānakaro hoti. Kathaṃ? Sabbasaṃyojanakkhayā anupubbena aggamaggaṃ adhigantvā niravasesānaṃ saṃyojanānaṃ khepanāti arahattaphaleneva desanāya kūṭaṃ gaṇhi.

    ചതുത്ഥസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Catutthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഇതിവുത്തകപാളി • Itivuttakapāḷi / ൪. അട്ഠിപുഞ്ജസുത്തം • 4. Aṭṭhipuñjasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact