| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಅತ್ಥಿರಾಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Atthirāgasuttavaṇṇanā
೬೪. ಚತುತ್ಥೇ ರಾಗೋತಿಆದೀನಿ ಲೋಭಸ್ಸೇವ ನಾಮಾನಿ। ಸೋ ಹಿ ರಞ್ಜನವಸೇನ ರಾಗೋ, ನನ್ದನವಸೇನ ನನ್ದೀ, ತಣ್ಹಾಯನವಸೇನ ತಣ್ಹಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಪತಿಟ್ಠಿತಂ ತತ್ಥ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ವಿರೂಳ್ಹನ್ತಿ ಕಮ್ಮಂ ಜವಾಪೇತ್ವಾ ಪಟಿಸನ್ಧಿಆಕಡ್ಢನಸಮತ್ಥತಾಯ ಪತಿಟ್ಠಿತಞ್ಚೇವ ವಿರೂಳ್ಹಞ್ಚ। ಯತ್ಥಾತಿ ತೇಭೂಮಕವಟ್ಟೇ ಭುಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ವಾ ಪುರಿಮಪುರಿಮಪದೇ ಏತಂ ಭುಮ್ಮಂ। ಅತ್ಥಿ ತತ್ಥ ಸಙ್ಖಾರಾನಂ ವುದ್ಧೀತಿ ಇದಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಿಪಾಕವಟ್ಟೇ ಠಿತಸ್ಸ ಆಯತಿವಟ್ಟಹೇತುಕೇ ಸಙ್ಖಾರೇ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಯತ್ಥ ಅತ್ಥಿ ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೀತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಿ ಅತ್ಥಿ।
64. Catutthe rāgotiādīni lobhasseva nāmāni. So hi rañjanavasena rāgo, nandanavasena nandī, taṇhāyanavasena taṇhāti vuccati. Patiṭṭhitaṃ tattha viññāṇaṃ virūḷhanti kammaṃ javāpetvā paṭisandhiākaḍḍhanasamatthatāya patiṭṭhitañceva virūḷhañca. Yatthāti tebhūmakavaṭṭe bhummaṃ, sabbattha vā purimapurimapade etaṃ bhummaṃ. Atthi tattha saṅkhārānaṃ vuddhīti idaṃ imasmiṃ vipākavaṭṭe ṭhitassa āyativaṭṭahetuke saṅkhāre sandhāya vuttaṃ. Yattha atthi āyatiṃ punabbhavābhinibbattīti yasmiṃ ṭhāne āyatiṃ punabbhavābhinibbatti atthi.
ಏವಮೇವ ಖೋತಿ ಏತ್ಥ ಇದಂ ಓಪಮ್ಮಸಂಸನ್ದನಂ – ರಜಕಚಿತ್ತಕಾರಾ ವಿಯ ಹಿ ಸಹಕಮ್ಮಸಮ್ಭಾರಂ ಕಮ್ಮಂ, ಫಲಕಭಿತ್ತಿದುಸ್ಸಪಟಾ ವಿಯ ತೇಭೂಮಕವಟ್ಟಂ। ಯಥಾ ರಜಕಚಿತ್ತಕಾರಾ ಪರಿಸುದ್ಧೇಸು ಫಲಕಾದೀಸು ರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇನ್ತಿ, ಏವಮೇವ ಸಸಮ್ಭಾರಕಕಮ್ಮಂ ಭವೇಸು ರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ। ತತ್ಥ ಯಥಾ ಅಕುಸಲೇನ ಚಿತ್ತಕಾರೇನ ಸಮುಟ್ಠಾಪಿತಂ ರೂಪಂ ವಿರೂಪಂ ಹೋತಿ ದುಸ್ಸಣ್ಠಿತಂ ಅಮನಾಪಂ, ಏವಮೇವ ಏಕಚ್ಚೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ಞಾಣವಿಪ್ಪಯುತ್ತೇನ ಚಿತ್ತೇನ ಕರೋತಿ, ತಂ ಕಮ್ಮಂ ರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇನ್ತಂ ಚಕ್ಖಾದೀನಂ ಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅದತ್ವಾ ದುಬ್ಬಣ್ಣಂ ದುಸ್ಸಣ್ಠಿತಂ ಮಾತಾಪಿತೂನಮ್ಪಿ ಅಮನಾಪಂ ರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಯಥಾ ಪನ ಕುಸಲೇನ ಚಿತ್ತಕಾರೇನ ಸಮುಟ್ಠಾಪಿತಂ ರೂಪಂ ಸುರೂಪಂ ಹೋತಿ ಸುಸಣ್ಠಿತಂ ಮನಾಪಂ, ಏವಮೇವ ಏಕಚ್ಚೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನ ಚಿತ್ತೇನ ಕರೋತಿ, ತಂ ಕಮ್ಮಂ ರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇನ್ತಂ ಚಕ್ಖಾದೀನಂ ಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ದತ್ವಾ ಸುವಣ್ಣಂ ಸುಸಣ್ಠಿತಂ ಅಲಙ್ಕತಪಟಿಯತ್ತಂ ವಿಯ ರೂಪಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ।
Evameva khoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – rajakacittakārā viya hi sahakammasambhāraṃ kammaṃ, phalakabhittidussapaṭā viya tebhūmakavaṭṭaṃ. Yathā rajakacittakārā parisuddhesu phalakādīsu rūpaṃ samuṭṭhāpenti, evameva sasambhārakakammaṃ bhavesu rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Tattha yathā akusalena cittakārena samuṭṭhāpitaṃ rūpaṃ virūpaṃ hoti dussaṇṭhitaṃ amanāpaṃ, evameva ekacco kammaṃ karonto ñāṇavippayuttena cittena karoti, taṃ kammaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpentaṃ cakkhādīnaṃ sampattiṃ adatvā dubbaṇṇaṃ dussaṇṭhitaṃ mātāpitūnampi amanāpaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Yathā pana kusalena cittakārena samuṭṭhāpitaṃ rūpaṃ surūpaṃ hoti susaṇṭhitaṃ manāpaṃ, evameva ekacco kammaṃ karonto ñāṇasampayuttena cittena karoti, taṃ kammaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpentaṃ cakkhādīnaṃ sampattiṃ datvā suvaṇṇaṃ susaṇṭhitaṃ alaṅkatapaṭiyattaṃ viya rūpaṃ samuṭṭhāpeti.
ಏತ್ಥ ಚ ಆಹಾರಂ ವಿಞ್ಞಾಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಙ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಆಹಾರನಾಮರೂಪಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋ ಸನ್ಧಿ, ವಿಪಾಕವಿಧಿಂ ನಾಮರೂಪೇನ ಸಙ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ನಾಮರೂಪಸಙ್ಖಾರಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋ ಸನ್ಧಿ, ಸಙ್ಖಾರಾನಞ್ಚ ಆಯತಿಭವಸ್ಸ ಚ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋ ಸನ್ಧೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Ettha ca āhāraṃ viññāṇena saddhiṃ saṅkhipitvā āhāranāmarūpānaṃ antare eko sandhi, vipākavidhiṃ nāmarūpena saṅkhipitvā nāmarūpasaṅkhārānaṃ antare eko sandhi, saṅkhārānañca āyatibhavassa ca antare eko sandhīti veditabbo.
ಕೂಟಾಗಾರನ್ತಿ ಏಕಕಣ್ಣಿಕಂ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ಕತಂ ಅಗಾರಂ। ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾತಿ ದ್ವೇ ಕಣ್ಣಿಕೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಕತಸಾಲಾ। ಏವಮೇವ ಖೋತಿ ಏತ್ಥ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಸೂರಿಯರಸ್ಮಿಸಮಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಸೂರಿಯರಸ್ಮಿ ಪನ ಅತ್ಥಿ, ಸಾ ಕೇವಲಂ ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಅಭಾವೇನ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಾ ನಾಮ ಜಾತಾ, ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ನತ್ಥಿತಾಯ ಏವ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಂ। ತಸ್ಸ ಹಿ ಕಾಯಾದಯೋ ಅತ್ಥಿ, ತೇಹಿ ಪನ ಕತಕಮ್ಮಂ ಕುಸಲಾಕುಸಲಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ, ಕಿರಿಯಮತ್ತೇ ಠತ್ವಾ ಅವಿಪಾಕಂ ಹೋತಿ। ಏವಮಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ನತ್ಥಿತಾಯ ಏವ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಂ ನಾಮ ಜಾತನ್ತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
Kūṭāgāranti ekakaṇṇikaṃ gāhāpetvā kataṃ agāraṃ. Kūṭāgārasālāti dve kaṇṇike gahetvā katasālā. Evameva khoti ettha khīṇāsavassa kammaṃ sūriyarasmisamaṃ veditabbaṃ. Sūriyarasmi pana atthi, sā kevalaṃ patiṭṭhāya abhāvena appatiṭṭhā nāma jātā, khīṇāsavassa kammaṃ natthitāya eva appatiṭṭhaṃ. Tassa hi kāyādayo atthi, tehi pana katakammaṃ kusalākusalaṃ nāma na hoti, kiriyamatte ṭhatvā avipākaṃ hoti. Evamassa kammaṃ natthitāya eva appatiṭṭhaṃ nāma jātanti. Catutthaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಅತ್ಥಿರಾಗಸುತ್ತಂ • 4. Atthirāgasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಅತ್ಥಿರಾಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Atthirāgasuttavaṇṇanā
