| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੪. ਅਤ੍ਥਿਰਾਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Atthirāgasuttavaṇṇanā
੬੪. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਰਾਗੋਤਿਆਦੀਨਿ ਲੋਭਸ੍ਸੇવ ਨਾਮਾਨਿ। ਸੋ ਹਿ ਰਞ੍ਜਨવਸੇਨ ਰਾਗੋ, ਨਨ੍ਦਨવਸੇਨ ਨਨ੍ਦੀ, ਤਣ੍ਹਾਯਨવਸੇਨ ਤਣ੍ਹਾਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਂ ਜવਾਪੇਤ੍વਾ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਆਕਡ੍ਢਨਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਞ੍ਚੇવ વਿਰੂਲ਼੍ਹਞ੍ਚ। ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਭੂਮਕવਟ੍ਟੇ ਭੁਮ੍ਮਂ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વਾ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮਪਦੇ ਏਤਂ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਅਤ੍ਥਿ ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ વੁਦ੍ਧੀਤਿ ਇਦਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਿਪਾਕવਟ੍ਟੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਆਯਤਿવਟ੍ਟਹੇਤੁਕੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਿ ਆਯਤਿਂ ਪੁਨਬ੍ਭવਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਆਯਤਿਂ ਪੁਨਬ੍ਭવਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ।
64. Catutthe rāgotiādīni lobhasseva nāmāni. So hi rañjanavasena rāgo, nandanavasena nandī, taṇhāyanavasena taṇhāti vuccati. Patiṭṭhitaṃ tattha viññāṇaṃ virūḷhanti kammaṃ javāpetvā paṭisandhiākaḍḍhanasamatthatāya patiṭṭhitañceva virūḷhañca. Yatthāti tebhūmakavaṭṭe bhummaṃ, sabbattha vā purimapurimapade etaṃ bhummaṃ. Atthi tattha saṅkhārānaṃ vuddhīti idaṃ imasmiṃ vipākavaṭṭe ṭhitassa āyativaṭṭahetuke saṅkhāre sandhāya vuttaṃ. Yattha atthi āyatiṃ punabbhavābhinibbattīti yasmiṃ ṭhāne āyatiṃ punabbhavābhinibbatti atthi.
ਏવਮੇવ ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਦਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਰਜਕਚਿਤ੍ਤਕਾਰਾ વਿਯ ਹਿ ਸਹਕਮ੍ਮਸਮ੍ਭਾਰਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਫਲਕਭਿਤ੍ਤਿਦੁਸ੍ਸਪਟਾ વਿਯ ਤੇਭੂਮਕવਟ੍ਟਂ। ਯਥਾ ਰਜਕਚਿਤ੍ਤਕਾਰਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਸੁ ਫਲਕਾਦੀਸੁ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਏવਮੇવ ਸਸਮ੍ਭਾਰਕਕਮ੍ਮਂ ਭવੇਸੁ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਅਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਰੂਪਂ વਿਰੂਪਂ ਹੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸਣ੍ਠਿਤਂ ਅਮਨਾਪਂ, ਏવਮੇવ ਏਕਚ੍ਚੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਞਾਣવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਂ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਦਤ੍વਾ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਂ ਦੁਸ੍ਸਣ੍ਠਿਤਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਮ੍ਪਿ ਅਮਨਾਪਂ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ। ਯਥਾ ਪਨ ਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਰੂਪਂ ਸੁਰੂਪਂ ਹੋਤਿ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਂ ਮਨਾਪਂ, ਏવਮੇવ ਏਕਚ੍ਚੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਂ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਤ੍વਾ ਸੁવਣ੍ਣਂ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਂ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ વਿਯ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ।
Evameva khoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – rajakacittakārā viya hi sahakammasambhāraṃ kammaṃ, phalakabhittidussapaṭā viya tebhūmakavaṭṭaṃ. Yathā rajakacittakārā parisuddhesu phalakādīsu rūpaṃ samuṭṭhāpenti, evameva sasambhārakakammaṃ bhavesu rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Tattha yathā akusalena cittakārena samuṭṭhāpitaṃ rūpaṃ virūpaṃ hoti dussaṇṭhitaṃ amanāpaṃ, evameva ekacco kammaṃ karonto ñāṇavippayuttena cittena karoti, taṃ kammaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpentaṃ cakkhādīnaṃ sampattiṃ adatvā dubbaṇṇaṃ dussaṇṭhitaṃ mātāpitūnampi amanāpaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Yathā pana kusalena cittakārena samuṭṭhāpitaṃ rūpaṃ surūpaṃ hoti susaṇṭhitaṃ manāpaṃ, evameva ekacco kammaṃ karonto ñāṇasampayuttena cittena karoti, taṃ kammaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpentaṃ cakkhādīnaṃ sampattiṃ datvā suvaṇṇaṃ susaṇṭhitaṃ alaṅkatapaṭiyattaṃ viya rūpaṃ samuṭṭhāpeti.
ਏਤ੍ਥ ਚ ਆਹਾਰਂ વਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਆਹਾਰਨਾਮਰੂਪਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਏਕੋ ਸਨ੍ਧਿ, વਿਪਾਕવਿਧਿਂ ਨਾਮਰੂਪੇਨ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਨਾਮਰੂਪਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਏਕੋ ਸਨ੍ਧਿ, ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਞ੍ਚ ਆਯਤਿਭવਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ ਏਕੋ ਸਨ੍ਧੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Ettha ca āhāraṃ viññāṇena saddhiṃ saṅkhipitvā āhāranāmarūpānaṃ antare eko sandhi, vipākavidhiṃ nāmarūpena saṅkhipitvā nāmarūpasaṅkhārānaṃ antare eko sandhi, saṅkhārānañca āyatibhavassa ca antare eko sandhīti veditabbo.
ਕੂਟਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਏਕਕਣ੍ਣਿਕਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾ ਕਤਂ ਅਗਾਰਂ। ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਤਿ ਦ੍વੇ ਕਣ੍ਣਿਕੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਸਾਲਾ। ਏવਮੇવ ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਸਮਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਾ ਕੇવਲਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਅਭਾવੇਨ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ, ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਏવ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਂ। ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਕਾਯਾਦਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਹਿ ਪਨ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਰਿਯਮਤ੍ਤੇ ਠਤ੍વਾ ਅવਿਪਾਕਂ ਹੋਤਿ। ਏવਮਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਏવ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਨਾਮ ਜਾਤਨ੍ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Kūṭāgāranti ekakaṇṇikaṃ gāhāpetvā kataṃ agāraṃ. Kūṭāgārasālāti dve kaṇṇike gahetvā katasālā. Evameva khoti ettha khīṇāsavassa kammaṃ sūriyarasmisamaṃ veditabbaṃ. Sūriyarasmi pana atthi, sā kevalaṃ patiṭṭhāya abhāvena appatiṭṭhā nāma jātā, khīṇāsavassa kammaṃ natthitāya eva appatiṭṭhaṃ. Tassa hi kāyādayo atthi, tehi pana katakammaṃ kusalākusalaṃ nāma na hoti, kiriyamatte ṭhatvā avipākaṃ hoti. Evamassa kammaṃ natthitāya eva appatiṭṭhaṃ nāma jātanti. Catutthaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੪. ਅਤ੍ਥਿਰਾਗਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Atthirāgasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੪. ਅਤ੍ਥਿਰਾਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Atthirāgasuttavaṇṇanā
