Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៨. លក្ខណសំយុត្តំ
8. Lakkhaṇasaṃyuttaṃ
១. បឋមវគ្គោ
1. Paṭhamavaggo
១. អដ្ឋិសុត្តំ
1. Aṭṭhisuttaṃ
២០២. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ វេឡុវនេ កលន្ទកនិវាបេ។ តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា ច លក្ខណោ អាយស្មា ច មហាមោគ្គល្លានោ 1 គិជ្ឈកូដេ បព្ពតេ វិហរន្តិ។ អថ ខោ អាយស្មា មហាមោគ្គល្លានោ បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេនាយស្មា លក្ខណោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ លក្ខណំ ឯតទវោច – ‘‘អាយាមាវុសោ 2 លក្ខណ, រាជគហំ បិណ្ឌាយ បវិសិស្សាមា’’តិ។ ‘‘ឯវមាវុសោ’’តិ ខោ អាយស្មា លក្ខណោ អាយស្មតោ មហាមោគ្គល្លានស្ស បច្ចស្សោសិ។ អថ ខោ អាយស្មា មហាមោគ្គល្លានោ គិជ្ឈកូដា បព្ពតា ឱរោហន្តោ អញ្ញតរស្មិំ បទេសេ សិតំ បាត្វាកាសិ។ អថ ខោ អាយស្មា លក្ខណោ អាយស្មន្តំ មហាមោគ្គល្លានំ ឯតទវោច – ‘‘កោ នុ ខោ, អាវុសោ មោគ្គល្លាន, ហេតុ កោ បច្ចយោ សិតស្ស បាតុកម្មាយា’’តិ? ‘‘អកាលោ ខោ, អាវុសោ លក្ខណ, ឯតស្ស បញ្ហស្ស។ ភគវតោ មំ សន្តិកេ ឯតំ បញ្ហំ បុច្ឆា’’តិ។
202. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā ca lakkhaṇo āyasmā ca mahāmoggallāno 3 gijjhakūṭe pabbate viharanti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yenāyasmā lakkhaṇo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ lakkhaṇaṃ etadavoca – ‘‘āyāmāvuso 4 lakkhaṇa, rājagahaṃ piṇḍāya pavisissāmā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā lakkhaṇo āyasmato mahāmoggallānassa paccassosi. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno gijjhakūṭā pabbatā orohanto aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Atha kho āyasmā lakkhaṇo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā’’ti? ‘‘Akālo kho, āvuso lakkhaṇa, etassa pañhassa. Bhagavato maṃ santike etaṃ pañhaṃ pucchā’’ti.
អថ ខោ អាយស្មា ច លក្ខណោ អាយស្មា ច មហាមោគ្គល្លានោ រាជគហេ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា លក្ខណោ អាយស្មន្តំ មហាមោគ្គល្លានំ ឯតទវោច – ‘‘ឥធាយស្មា មហាមោគ្គល្លានោ គិជ្ឈកូដា បព្ពតា ឱរោហន្តោ អញ្ញតរស្មិំ បទេសេ សិតំ បាត្វាកាសិ។ កោ នុ ខោ, អាវុសោ មោគ្គល្លាន, ហេតុ កោ បច្ចយោ សិតស្ស បាតុកម្មាយា’’តិ?
Atha kho āyasmā ca lakkhaṇo āyasmā ca mahāmoggallāno rājagahe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā lakkhaṇo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘idhāyasmā mahāmoggallāno gijjhakūṭā pabbatā orohanto aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Ko nu kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā’’ti?
‘‘ឥធាហំ, អាវុសោ, គិជ្ឈកូដា បព្ពតា ឱរោហន្តោ អទ្ទសំ អដ្ឋិកសង្ខលិកំ វេហាសំ គច្ឆន្តិំ។ តមេនំ គិជ្ឈាបិ កាកាបិ កុលលាបិ អនុបតិត្វា អនុបតិត្វា ផាសុឡន្តរិកាហិ វិតុទេន្តិ វិតច្ឆេន្តិ វិរាជេន្តិ 5។ សា សុទំ អដ្ដស្សរំ ករោតិ។ តស្ស មយ្ហំ, អាវុសោ, ឯតទហោសិ – ‘អច្ឆរិយំ វត, ភោ, អព្ភុតំ វត, ភោ! ឯវរូបោបិ នាម សត្តោ ភវិស្សតិ! ឯវរូបោបិ នាម យក្ខោ ភវិស្សតិ! ឯវរូបោបិ នាម អត្តភាវបដិលាភោ ភវិស្សតី’’’តិ!!
‘‘Idhāhaṃ, āvuso, gijjhakūṭā pabbatā orohanto addasaṃ aṭṭhikasaṅkhalikaṃ vehāsaṃ gacchantiṃ. Tamenaṃ gijjhāpi kākāpi kulalāpi anupatitvā anupatitvā phāsuḷantarikāhi vitudenti vitacchenti virājenti 6. Sā sudaṃ aṭṭassaraṃ karoti. Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Evarūpopi nāma satto bhavissati! Evarūpopi nāma yakkho bhavissati! Evarūpopi nāma attabhāvapaṭilābho bhavissatī’’’ti!!
អថ ខោ ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – ‘‘ចក្ខុភូតា វត, ភិក្ខវេ, សាវកា វិហរន្តិ; ញាណភូតា វត, ភិក្ខវេ, សាវកា វិហរន្តិ, យត្រ ហិ នាម សាវកោ ឯវរូបំ ញស្សតិ វា ទក្ខតិ វា សក្ខិំ វា ករិស្សតិ។ បុព្ពេវ មេ សោ, ភិក្ខវេ, សត្តោ ទិដ្ឋោ អហោសិ, អបិ ចាហំ ន ព្យាកាសិំ។ អហញ្ចេតំ 7 ព្យាករេយ្យំ, បរេ ច មេ 8 ន សទ្ទហេយ្យុំ។ យេ មេ ន សទ្ទហេយ្យុំ, តេសំ តំ អស្ស ទីឃរត្តំ អហិតាយ ទុក្ខាយ។ ឯសោ, ភិក្ខវេ, សត្តោ ឥមស្មិំយេវ រាជគហេ គោឃាតកោ អហោសិ។ សោ តស្ស កម្មស្ស វិបាកេន ពហូនិ វស្សានិ ពហូនិ វស្សសតានិ ពហូនិ វស្សសហស្សានិ ពហូនិ វស្សសតសហស្សានិ និរយេ បច្ចិត្វា តស្សេវ កម្មស្ស វិបាកាវសេសេន ឯវរូបំ អត្តភាវបដិលាភំ បដិសំវេទយតី’’តិ។ (សព្ពេសំ សុត្តន្តានំ ឯសេវ បេយ្យាលោ)។ បឋមំ។
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘cakkhubhūtā vata, bhikkhave, sāvakā viharanti; ñāṇabhūtā vata, bhikkhave, sāvakā viharanti, yatra hi nāma sāvako evarūpaṃ ñassati vā dakkhati vā sakkhiṃ vā karissati. Pubbeva me so, bhikkhave, satto diṭṭho ahosi, api cāhaṃ na byākāsiṃ. Ahañcetaṃ 9 byākareyyaṃ, pare ca me 10 na saddaheyyuṃ. Ye me na saddaheyyuṃ, tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Eso, bhikkhave, satto imasmiṃyeva rājagahe goghātako ahosi. So tassa kammassa vipākena bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni niraye paccitvā tasseva kammassa vipākāvasesena evarūpaṃ attabhāvapaṭilābhaṃ paṭisaṃvedayatī’’ti. (Sabbesaṃ suttantānaṃ eseva peyyālo). Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. អដ្ឋិសុត្តវណ្ណនា • 1. Aṭṭhisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. អដ្ឋិសុត្តវណ្ណនា • 1. Aṭṭhisuttavaṇṇanā