| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(15) 5. තිකණ්‌ඩකීවග්‌ගො
(15) 5. Tikaṇḍakīvaggo
1. අවජානාතිසුත්‌තවණ්‌ණනා
1. Avajānātisuttavaṇṇanā
141. පඤ්‌චමස්‌ස පඨමෙ දත්‌වා අවජානාතීති එත්‌ථ එකො භික්‌ඛු මහාපුඤ්‌ඤො චතුපච්‌චයලාභී හොති, සො චීවරාදීනි ලභිත්‌වා අඤ්‌ඤං අප්‌පපුඤ්‌ඤං ආපුච්‌ඡති. සොපි තස්‌මිං පුනප්‌පුනං ආපුච්‌ඡන්‌තෙපි ගණ්‌හාතියෙව. අථස්‌ස ඉතරො ථොකං කුපිතො හුත්‌වා මඞ්‌කුභාවං උප්‌පාදෙතුකාමො වදති ‘‘අයං අත්‌තනො ධම්‌මතාය චීවරාදීනි න ලභති, අම්‌හෙ නිස්‌සාය ලභතී’’ති. එවම්‌පි දත්‌වා අවජානාති නාම. එකො පන එකෙන සද්‌ධිං ද්‌වෙ තීණි වස්‌සානි වසන්‌තො පුබ්‌බෙ තං පුග්‌ගලං ගරුං කත්‌වා ගච්‌ඡන්‌තෙ ගච්‌ඡන්‌තෙ කාලෙ චිත්‌තීකාරං න කරොති, ආසනනිසින්‌නට්‌ඨානම්‌පි න ගච්‌ඡති. අයම්‌පි පුග්‌ගලො සංවාසෙන අවජානාති නාම. ආධෙය්‍යමුඛොති ආදිතො ධෙය්‍යමුඛො, පඨමවචනස්‌මිංයෙව ඨපිතමුඛොති අත්‌ථො. තත්‌ථායං නයො – එකො පුග්‌ගලො සාරුප්‌පංයෙව භික්‌ඛුං ‘‘අසාරුප්‌පො එසො’’ති කථෙති. තං සුත්‌වා එස නිට්‌ඨං ගච්‌ඡති, පුන අඤ්‌ඤෙන සභාගෙන භික්‌ඛුනා ‘‘සාරුප්‌පො අය’’න්‌ති වුත්‌තෙපි තස්‌ස වචනං න ගණ්‌හාති. අසුකෙන නාම ‘‘අසාරුප්‌පො අය’’න්‌ති අම්‌හාකං කථිතන්‌ති පුරිමභික්‌ඛුනොව කථං ගණ්‌හාති. අපරොපිස්‌ස දුස්‌සීලං ‘‘සීලවා’’ති කථෙති. තස්‌ස වචනං සද්‌දහිත්‌වා පුන අඤ්‌ඤෙන ‘‘අසාරුප්‌පො එසො භික්‌ඛු, නායං තුම්‌හාකං සන්‌තිකං උපසඞ්‌කමිතුං යුත්‌තො’’ති වුත්‌තෙපි තස්‌ස වචනං අග්‌ගහෙත්‌වා පුරිමංයෙව කථං ගණ්‌හාති. අපරො වණ්‌ණම්‌පි කථිතං ගණ්‌හාති, අවණ්‌ණම්‌පි කථිතං ගණ්‌හාතියෙව. අයම්‌පි ආධෙය්‍යමුඛොයෙව නාම ආධාතබ්‌බමුඛො, යං යං සුණාති, තත්‌ථ තත්‌ථ ඨපිතමුඛොති අත්‌ථො.
141. Pañcamassa paṭhame datvā avajānātīti ettha eko bhikkhu mahāpuñño catupaccayalābhī hoti, so cīvarādīni labhitvā aññaṃ appapuññaṃ āpucchati. Sopi tasmiṃ punappunaṃ āpucchantepi gaṇhātiyeva. Athassa itaro thokaṃ kupito hutvā maṅkubhāvaṃ uppādetukāmo vadati ‘‘ayaṃ attano dhammatāya cīvarādīni na labhati, amhe nissāya labhatī’’ti. Evampi datvā avajānāti nāma. Eko pana ekena saddhiṃ dve tīṇi vassāni vasanto pubbe taṃ puggalaṃ garuṃ katvā gacchante gacchante kāle cittīkāraṃ na karoti, āsananisinnaṭṭhānampi na gacchati. Ayampi puggalo saṃvāsena avajānāti nāma. Ādheyyamukhoti ādito dheyyamukho, paṭhamavacanasmiṃyeva ṭhapitamukhoti attho. Tatthāyaṃ nayo – eko puggalo sāruppaṃyeva bhikkhuṃ ‘‘asāruppo eso’’ti katheti. Taṃ sutvā esa niṭṭhaṃ gacchati, puna aññena sabhāgena bhikkhunā ‘‘sāruppo aya’’nti vuttepi tassa vacanaṃ na gaṇhāti. Asukena nāma ‘‘asāruppo aya’’nti amhākaṃ kathitanti purimabhikkhunova kathaṃ gaṇhāti. Aparopissa dussīlaṃ ‘‘sīlavā’’ti katheti. Tassa vacanaṃ saddahitvā puna aññena ‘‘asāruppo eso bhikkhu, nāyaṃ tumhākaṃ santikaṃ upasaṅkamituṃ yutto’’ti vuttepi tassa vacanaṃ aggahetvā purimaṃyeva kathaṃ gaṇhāti. Aparo vaṇṇampi kathitaṃ gaṇhāti, avaṇṇampi kathitaṃ gaṇhātiyeva. Ayampi ādheyyamukhoyeva nāma ādhātabbamukho, yaṃ yaṃ suṇāti, tattha tattha ṭhapitamukhoti attho.
ලොලොති සද්‌ධාදීනං ඉත්‌තරකාලප්‌පතිතත්‌තා අස්‌සද්‌ධියාදීහි ලුලිතභාවෙන ලොලො. ඉත්‌තරභත්‌තීතිආදීසු පුනප්‌පුනං භජනෙන සද්‌ධාව භත්‌තිපෙමං. සද්‌ධාපෙමම්‌පි ගෙහස්‌සිතපෙමම්‌පි වට්‌ටති, පසාදො සද්‌ධාපසාදො. එවං පුග්‌ගලො ලොලො හොතීති එවං ඉත්‌තරසද්‌ධාදිතාය පුග්‌ගලො ලොලො නාම හොති. හලිද්‌දිරාගො විය, ථුසරාසිම්‌හි කොට්‌ටිතඛානුකො විය, අස්‌සපිට්‌ඨියං ඨපිතකුම්‌භණ්‌ඩං විය ච අනිබද්‌ධට්‌ඨානෙ මුහුත්‌තෙන කුප්‌පති. මන්‌දො මොමූහොති අඤ්‌ඤාණභාවෙන මන්‌දො, අවිසයතාය මොමූහො, මහාමූළ්‌හොති අත්‌ථො.
Loloti saddhādīnaṃ ittarakālappatitattā assaddhiyādīhi lulitabhāvena lolo. Ittarabhattītiādīsu punappunaṃ bhajanena saddhāva bhattipemaṃ. Saddhāpemampi gehassitapemampi vaṭṭati, pasādo saddhāpasādo. Evaṃ puggalo lolo hotīti evaṃ ittarasaddhāditāya puggalo lolo nāma hoti. Haliddirāgo viya, thusarāsimhi koṭṭitakhānuko viya, assapiṭṭhiyaṃ ṭhapitakumbhaṇḍaṃ viya ca anibaddhaṭṭhāne muhuttena kuppati. Mando momūhoti aññāṇabhāvena mando, avisayatāya momūho, mahāmūḷhoti attho.
අවජානාතිසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Avajānātisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 1. අවජානාතිසුත්‌තං • 1. Avajānātisuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. අවජානාතිසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Avajānātisuttavaṇṇanā
