| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
१०. अवकुज्जसुत्तवण्णना
10. Avakujjasuttavaṇṇanā
३०. दसमे अवकुज्जपञ्ञोति अधोमुखपञ्ञो। उच्छङ्गपञ्ञोति उच्छङ्गसदिसपञ्ञो। पुथुपञ्ञोति वित्थारिकपञ्ञो। आदिकल्याणन्तिआदीसु आदीति पुब्बपट्ठपना। मज्झन्ति कथावेमज्झं। परियोसानन्ति सन्निट्ठानं। इतिस्स ते धम्मं कथेन्ता पुब्बपट्ठपनेपि कल्याणं भद्दकं अनवज्जमेव कत्वा कथेन्ति, वेमज्झेपि परियोसानेपि। एत्थ च अत्थि देसनाय आदिमज्झपरियोसानानि, अत्थि सासनस्स। तत्थ देसनाय ताव चतुप्पदिकगाथाय पठमपदं आदि, द्वे पदानि मज्झं, अवसानपदं परियोसानं। एकानुसन्धिकस्स सुत्तस्स निदानं आदि, अनुसन्धि मज्झं, इदमवोचाति अप्पना परियोसानं। अनेकानुसन्धिकस्स पठमो अनुसन्धि आदि, ततो परं एको वा अनेके वा मज्झं, पच्छिमो परियोसानं। अयं ताव देसनाय नयो। सासनस्स पन सीलं आदि, समाधि मज्झं, विपस्सना परियोसानं। समाधि वा आदि, विपस्सना मज्झं, मग्गो परियोसानं। विपस्सना वा आदि, मग्गो मज्झं, फलं परियोसानं। मग्गो वा आदि, फलं मज्झं, निब्बानं परियोसानं। द्वे द्वे वा कयिरमाने सीलसमाधयो आदि, विपस्सनामग्गा मज्झं, फलनिब्बानानि परियोसानं।
30. Dasame avakujjapaññoti adhomukhapañño. Ucchaṅgapaññoti ucchaṅgasadisapañño. Puthupaññoti vitthārikapañño. Ādikalyāṇantiādīsu ādīti pubbapaṭṭhapanā. Majjhanti kathāvemajjhaṃ. Pariyosānanti sanniṭṭhānaṃ. Itissa te dhammaṃ kathentā pubbapaṭṭhapanepi kalyāṇaṃ bhaddakaṃ anavajjameva katvā kathenti, vemajjhepi pariyosānepi. Ettha ca atthi desanāya ādimajjhapariyosānāni, atthi sāsanassa. Tattha desanāya tāva catuppadikagāthāya paṭhamapadaṃ ādi, dve padāni majjhaṃ, avasānapadaṃ pariyosānaṃ. Ekānusandhikassa suttassa nidānaṃ ādi, anusandhi majjhaṃ, idamavocāti appanā pariyosānaṃ. Anekānusandhikassa paṭhamo anusandhi ādi, tato paraṃ eko vā aneke vā majjhaṃ, pacchimo pariyosānaṃ. Ayaṃ tāva desanāya nayo. Sāsanassa pana sīlaṃ ādi, samādhi majjhaṃ, vipassanā pariyosānaṃ. Samādhi vā ādi, vipassanā majjhaṃ, maggo pariyosānaṃ. Vipassanā vā ādi, maggo majjhaṃ, phalaṃ pariyosānaṃ. Maggo vā ādi, phalaṃ majjhaṃ, nibbānaṃ pariyosānaṃ. Dve dve vā kayiramāne sīlasamādhayo ādi, vipassanāmaggā majjhaṃ, phalanibbānāni pariyosānaṃ.
सात्थन्ति सात्थकं कत्वा देसेन्ति। सब्यञ्जनन्ति अक्खरपारिपूरिं कत्वा देसेन्ति। केवलपरिपुण्णन्ति सकलपरिपुण्णं अनूनं कत्वा देसेन्ति। परिसुद्धन्ति परिसुद्धं निज्जटं निग्गण्ठिं कत्वा देसेन्ति। ब्रह्मचरियं पकासेन्तीति एवं देसेन्ता च सेट्ठचरियभूतं सिक्खत्तयसङ्गहितं अरियं अट्ठङ्गिकं मग्गं पकासेन्ति। नेव आदिं मनसि करोतीति नेव पुब्बपट्ठपनं मनसि करोति।
Sātthanti sātthakaṃ katvā desenti. Sabyañjananti akkharapāripūriṃ katvā desenti. Kevalaparipuṇṇanti sakalaparipuṇṇaṃ anūnaṃ katvā desenti. Parisuddhanti parisuddhaṃ nijjaṭaṃ niggaṇṭhiṃ katvā desenti. Brahmacariyaṃ pakāsentīti evaṃ desentā ca seṭṭhacariyabhūtaṃ sikkhattayasaṅgahitaṃ ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ pakāsenti. Neva ādiṃ manasi karotīti neva pubbapaṭṭhapanaṃ manasi karoti.
कुम्भोति घटो। निकुज्जोति अधोमुखो ठपितो। एवमेव खोति एत्थ कुम्भो निकुज्जो विय अवकुज्जपञ्ञो पुग्गलो दट्ठब्बो, उदकासिञ्चनकालो विय धम्मदेसनाय लद्धकालो, उदकस्स विवट्टनकालो विय तस्मिं आसने निसिन्नस्स उग्गहेतुं असमत्थकालो, उदकस्स असण्ठानकालो विय वुट्ठहित्वा असल्लक्खणकालो वेदितब्बो।
Kumbhoti ghaṭo. Nikujjoti adhomukho ṭhapito. Evameva khoti ettha kumbho nikujjo viya avakujjapañño puggalo daṭṭhabbo, udakāsiñcanakālo viya dhammadesanāya laddhakālo, udakassa vivaṭṭanakālo viya tasmiṃ āsane nisinnassa uggahetuṃ asamatthakālo, udakassa asaṇṭhānakālo viya vuṭṭhahitvā asallakkhaṇakālo veditabbo.
आकिण्णानीति पक्खित्तानि। सतिसम्मोसाय पकिरेय्याति मुट्ठस्सतिताय विकिरेय्य। एवमेव खोति एत्थ उच्छङ्गो विय उच्छङ्गपञ्ञो पुग्गलो दट्ठब्बो, नानाखज्जकानि विय नानप्पकारं बुद्धवचनं, उच्छङ्गे नानाखज्जकानि खादन्तस्स निसिन्नकालो विय तस्मिं आसने निसिन्नस्स उग्गण्हनकालो, वुट्ठहन्तस्स सतिसम्मोसा पकिरणकालो विय तस्मा आसना वुट्ठाय गच्छन्तस्स असल्लक्खणकालो वेदितब्बो।
Ākiṇṇānīti pakkhittāni. Satisammosāya pakireyyāti muṭṭhassatitāya vikireyya. Evameva khoti ettha ucchaṅgo viya ucchaṅgapañño puggalo daṭṭhabbo, nānākhajjakāni viya nānappakāraṃ buddhavacanaṃ, ucchaṅge nānākhajjakāni khādantassa nisinnakālo viya tasmiṃ āsane nisinnassa uggaṇhanakālo, vuṭṭhahantassa satisammosā pakiraṇakālo viya tasmā āsanā vuṭṭhāya gacchantassa asallakkhaṇakālo veditabbo.
उक्कुज्जोति उपरिमुखो ठपितो। सण्ठातीति पतिट्ठहति। एवमेव खोति एत्थ उपरिमुखो ठपितो कुम्भो विय पुथुपञ्ञो पुग्गलो दट्ठब्बो, उदकस्स आसित्तकालो विय देसनाय लद्धकालो, उदकस्स सण्ठानकालो विय तत्थ निसिन्नस्स उग्गण्हनकालो, नो विवट्टनकालो विय वुट्ठाय गच्छन्तस्स सल्लक्खणकालो वेदितब्बो।
Ukkujjoti uparimukho ṭhapito. Saṇṭhātīti patiṭṭhahati. Evameva khoti ettha uparimukho ṭhapito kumbho viya puthupañño puggalo daṭṭhabbo, udakassa āsittakālo viya desanāya laddhakālo, udakassa saṇṭhānakālo viya tattha nisinnassa uggaṇhanakālo, no vivaṭṭanakālo viya vuṭṭhāya gacchantassa sallakkhaṇakālo veditabbo.
दुम्मेधोति निप्पञ्ञो। अविचक्खणोति संविदहनपञ्ञाय रहितो। गन्ताति गमनसीलो। सेय्यो एतेन वुच्चतीति एतस्मा पुग्गला उत्तरितरोति वुच्चति। धम्मानुधम्मप्पटिपन्नोति नवलोकुत्तरधम्मस्स अनुधम्मं सह सीलेन पुब्बभागपटिपदं पटिपन्नो। दुक्खस्साति वट्टदुक्खस्स। अन्तकरो सियाति कोटिकरो परिच्छेदकरो परिवटुमकरो भवेय्याति।
Dummedhoti nippañño. Avicakkhaṇoti saṃvidahanapaññāya rahito. Gantāti gamanasīlo. Seyyo etena vuccatīti etasmā puggalā uttaritaroti vuccati. Dhammānudhammappaṭipannoti navalokuttaradhammassa anudhammaṃ saha sīlena pubbabhāgapaṭipadaṃ paṭipanno. Dukkhassāti vaṭṭadukkhassa. Antakaro siyāti koṭikaro paricchedakaro parivaṭumakaro bhaveyyāti.
पुग्गलवग्गो ततियो।
Puggalavaggo tatiyo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १०. अवकुज्जसुत्तं • 10. Avakujjasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १०. अवकुज्जसुत्तवण्णना • 10. Avakujjasuttavaṇṇanā
