Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പരിവാര-അട്ഠകഥാ • Parivāra-aṭṭhakathā |
(൪) അവന്ദനീയപുഗ്ഗലാദിവണ്ണനാ
(4) Avandanīyapuggalādivaṇṇanā
൪൭൭. ദസ പുഗ്ഗലാ നാഭിവാദേതബ്ബാതി സേനാസനക്ഖന്ധകേ വുത്താ ദസ ജനാ. അഞ്ജലി സാമീചേന ചാതി സാമീചികമ്മേന സദ്ധിം അഞ്ജലി ച തേസം ന കാതബ്ബോ, നേവ പാനീയാപുച്ഛനതാലവണ്ടഗ്ഗഹണാദി ഖന്ധകവത്തം തേസം ദസ്സേതബ്ബം, ന അഞ്ജലി പഗ്ഗണ്ഹിതബ്ബോതി അത്ഥോ. ദസന്നം ദുക്കടന്തി തേസംയേവ ദസന്നം ഏവം കരോന്തസ്സ ദുക്കടം ഹോതി. ദസ ചീവരധാരണാതി ദസ ദിവസാനി അതിരേകചീവരസ്സ ധാരണാ അനുഞ്ഞാതാതി അത്ഥോ.
477.Dasa puggalā nābhivādetabbāti senāsanakkhandhake vuttā dasa janā. Añjali sāmīcena cāti sāmīcikammena saddhiṃ añjali ca tesaṃ na kātabbo, neva pānīyāpucchanatālavaṇṭaggahaṇādi khandhakavattaṃ tesaṃ dassetabbaṃ, na añjali paggaṇhitabboti attho. Dasannaṃ dukkaṭanti tesaṃyeva dasannaṃ evaṃ karontassa dukkaṭaṃ hoti. Dasa cīvaradhāraṇāti dasa divasāni atirekacīvarassa dhāraṇā anuññātāti attho.
പഞ്ചന്നം വസ്സംവുട്ഠാനം, ദാതബ്ബം ഇധ ചീവരന്തി പഞ്ചന്നം സഹധമ്മികാനം സമ്മുഖാവ ദാതബ്ബം. സത്തന്നം സന്തേതി ദിസാപക്കന്തഉമ്മത്തകഖിത്തചിത്തവേദനാട്ടാനം തിണ്ണഞ്ച ഉക്ഖിത്തകാനന്തി ഇമേസം സത്തന്നം സന്തേ പതിരൂപേ ഗാഹകേ പരമ്മുഖാപി ദാതബ്ബം. സോളസന്നം ന ദാതബ്ബന്തി സേസാനം ചീവരക്ഖന്ധകേ വുത്താനം പണ്ഡകാദീനം സോളസന്നം ന ദാതബ്ബം.
Pañcannaṃ vassaṃvuṭṭhānaṃ, dātabbaṃ idha cīvaranti pañcannaṃ sahadhammikānaṃ sammukhāva dātabbaṃ. Sattannaṃ santeti disāpakkantaummattakakhittacittavedanāṭṭānaṃ tiṇṇañca ukkhittakānanti imesaṃ sattannaṃ sante patirūpe gāhake parammukhāpi dātabbaṃ. Soḷasannaṃ na dātabbanti sesānaṃ cīvarakkhandhake vuttānaṃ paṇḍakādīnaṃ soḷasannaṃ na dātabbaṃ.
കതിസതം രത്തിസതം, ആപത്തിയോ ഛാദയിത്വാനാതി കതിസതം ആപത്തിയോ രത്തിസതം ഛാദയിത്വാന. ദസസതം രത്തിസതം, ആപത്തിയോ ഛാദയിത്വാനാതി ദസസതം ആപത്തിയോ രത്തിസതം ഛാദയിത്വാന. അയഞ്ഹേത്ഥ സങ്ഖേപത്ഥോ – യോ ദിവസേ സതം സതം സങ്ഘാദിസേസാപത്തിയോ ആപജ്ജിത്വാ ദസ ദസ ദിവസേ പടിച്ഛാദേതി, തേന രത്തിസതം ആപത്തിസഹസ്സം പടിച്ഛാദിതം ഹോതി, സോ സബ്ബാവ താ ആപത്തിയോ ദസാഹപടിച്ഛന്നാതി പരിവാസം യാചിത്വാ ദസ രത്തിയോ വസിത്വാന മുച്ചേയ്യ പാരിവാസികോതി.
Katisataṃ rattisataṃ, āpattiyo chādayitvānāti katisataṃ āpattiyo rattisataṃ chādayitvāna. Dasasataṃ rattisataṃ, āpattiyo chādayitvānāti dasasataṃ āpattiyo rattisataṃ chādayitvāna. Ayañhettha saṅkhepattho – yo divase sataṃ sataṃ saṅghādisesāpattiyo āpajjitvā dasa dasa divase paṭicchādeti, tena rattisataṃ āpattisahassaṃ paṭicchāditaṃ hoti, so sabbāva tā āpattiyo dasāhapaṭicchannāti parivāsaṃ yācitvā dasa rattiyo vasitvāna mucceyya pārivāsikoti.
ദ്വാദസ കമ്മദോസാ വുത്താതി അപലോകനകമ്മം അധമ്മേനവഗ്ഗം, അധമ്മേനസമഗ്ഗം, ധമ്മേനവഗ്ഗം, തഥാ ഞത്തികമ്മഞത്തിദുതിയകമ്മഞത്തിചതുത്ഥകമ്മാനിപീതി ഏവം ഏകേകസ്മിം കമ്മേ തയോ തയോ കത്വാ ദ്വാദസ കമ്മദോസാ വുത്താ.
Dvādasa kammadosā vuttāti apalokanakammaṃ adhammenavaggaṃ, adhammenasamaggaṃ, dhammenavaggaṃ, tathā ñattikammañattidutiyakammañatticatutthakammānipīti evaṃ ekekasmiṃ kamme tayo tayo katvā dvādasa kammadosā vuttā.
ചതസ്സോ കമ്മസമ്പത്തിയോതി അപലോകനകമ്മം ധമ്മേനസമഗ്ഗം, തഥാ സേസാനിപീതി ഏവം ചതസ്സോ കമ്മസമ്പത്തിയോ വുത്താ.
Catasso kammasampattiyoti apalokanakammaṃ dhammenasamaggaṃ, tathā sesānipīti evaṃ catasso kammasampattiyo vuttā.
ഛ കമ്മാനീതി അധമ്മേനവഗ്ഗകമ്മം, അധമ്മേനസമഗ്ഗകമ്മം, ധമ്മപതിരൂപകേനവഗ്ഗകമ്മം, ധമ്മപതിരൂപകേനസമഗ്ഗകമ്മം, ധമ്മേനവഗ്ഗകമ്മം, ധമ്മേനസമഗ്ഗകമ്മന്തി ഏവം ഛ കമ്മാനി വുത്താനി. ഏകേത്ഥ ധമ്മികാ കതാതി ഏകം ധമ്മേന സമഗ്ഗകമ്മമേവേത്ഥ ധമ്മികം കതന്തി അത്ഥോ. ദുതിയഗാഥാവിസ്സജ്ജനേപി ഏതദേവ ധമ്മികം.
Cha kammānīti adhammenavaggakammaṃ, adhammenasamaggakammaṃ, dhammapatirūpakenavaggakammaṃ, dhammapatirūpakenasamaggakammaṃ, dhammenavaggakammaṃ, dhammenasamaggakammanti evaṃ cha kammāni vuttāni. Ekettha dhammikā katāti ekaṃ dhammena samaggakammamevettha dhammikaṃ katanti attho. Dutiyagāthāvissajjanepi etadeva dhammikaṃ.
യം ദേസിതാതി യാനി ദേസിതാനി വുത്താനി പകാസിതാനി. അനന്തജിനേനാതിആദീസു പരിയന്തപരിച്ഛേദഭാവരഹിതത്താ അനന്തം വുച്ചതി നിബ്ബാനം, തം ഭഗവതാ രഞ്ഞാ സപത്തഗണം അഭിമദ്ദിത്വാ രജ്ജം വിയ കിലേസഗണം അഭിമദ്ദിത്വാ ജിതം വിജിതം അധിഗതം സമ്പത്തം, തസ്മാ ഭഗവാ ‘‘അനന്തജിനോ’’തി വുച്ചതി. സ്വേവ ഇട്ഠാനിട്ഠേസു നിബ്ബികാരതായ താദി, വിക്ഖമ്ഭനതദങ്ഗസമുച്ഛേദപടിപസ്സദ്ധിനിസ്സരണവിവേകസങ്ഖാതം വിവേകപഞ്ചകം അദ്ദസാതി വിവേകദസ്സീ; തേന അനന്തജിനേന താദിനാ വിവേകദസ്സിനാ യാനി ആപത്തിക്ഖന്ധാനി ദേസിതാനി വുത്താനി. ഏകേത്ഥ സമ്മതി വിനാ സമഥേഹീതി അയമേത്ഥ പദസമ്ബന്ധോ, യാനി സത്ഥാരാ സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാനി ദേസിതാനി, തത്ഥ ഏകാപി ആപത്തി വിനാ സമഥേഹി ന സമ്മതി, അഥ ഖോ ഛ സമഥാ ചത്താരി അധികരണാനീതി സബ്ബേപിമേ ധമ്മാ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മന്തി, സമായോഗം ഗച്ഛന്തി. ഏത്ഥ പന ഏകോ സമ്മുഖാവിനയോവ വിനാ സമഥേഹി സമ്മതി, സമഥഭാവം ഗച്ഛതി. ന ഹി തസ്സ അഞ്ഞേന സമഥേന വിനാ അനിപ്ഫത്തി നാമ അത്ഥി. തേന വുത്തം – ‘‘ഏകേത്ഥ സമ്മതി വിനാ സമഥേഹീ’’തി. ഇമിനാ താവ അധിപ്പായേന അട്ഠകഥാസു അത്ഥോ വുത്തോ. മയം പന ‘‘വിനാ’’തി നിപാതസ്സ പടിസേധനമത്തമത്ഥം ഗഹേത്വാ ‘‘ഏകേത്ഥ സമ്മതി വിനാ സമഥേഹീ’’തി ഏതേസു സത്തസു ആപത്തിക്ഖന്ധേസു ഏകോ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ വിനാ സമഥേഹി സമ്മതീതി ഏതമത്ഥം രോചേയ്യാമ. വുത്തമ്പി ചേതം ‘‘യാ സാ ആപത്തി അനവസേസാ, സാ ആപത്തി ന കതമേന അധികരണേന കതമമ്ഹി ഠാനേ ന കതമേന സമഥേന സമ്മതീ’’തി.
Yaṃ desitāti yāni desitāni vuttāni pakāsitāni. Anantajinenātiādīsu pariyantaparicchedabhāvarahitattā anantaṃ vuccati nibbānaṃ, taṃ bhagavatā raññā sapattagaṇaṃ abhimadditvā rajjaṃ viya kilesagaṇaṃ abhimadditvā jitaṃ vijitaṃ adhigataṃ sampattaṃ, tasmā bhagavā ‘‘anantajino’’ti vuccati. Sveva iṭṭhāniṭṭhesu nibbikāratāya tādi, vikkhambhanatadaṅgasamucchedapaṭipassaddhinissaraṇavivekasaṅkhātaṃ vivekapañcakaṃ addasāti vivekadassī; tena anantajinena tādinā vivekadassinā yāni āpattikkhandhāni desitāni vuttāni. Ekettha sammati vinā samathehīti ayamettha padasambandho, yāni satthārā satta āpattikkhandhāni desitāni, tattha ekāpi āpatti vinā samathehi na sammati, atha kho cha samathā cattāri adhikaraṇānīti sabbepime dhammā sammukhāvinayena sammanti, samāyogaṃ gacchanti. Ettha pana eko sammukhāvinayova vinā samathehi sammati, samathabhāvaṃ gacchati. Na hi tassa aññena samathena vinā anipphatti nāma atthi. Tena vuttaṃ – ‘‘ekettha sammati vinā samathehī’’ti. Iminā tāva adhippāyena aṭṭhakathāsu attho vutto. Mayaṃ pana ‘‘vinā’’ti nipātassa paṭisedhanamattamatthaṃ gahetvā ‘‘ekettha sammati vinā samathehī’’ti etesu sattasu āpattikkhandhesu eko pārājikāpattikkhandho vinā samathehi sammatīti etamatthaṃ roceyyāma. Vuttampi cetaṃ ‘‘yā sā āpatti anavasesā, sā āpatti na katamena adhikaraṇena katamamhi ṭhāne na katamena samathena sammatī’’ti.
ഛഊനദിയഡ്ഢസതാതി ‘‘ഇധ, ഉപാലി, ഭിക്ഖു അധമ്മം ധമ്മോതി ദീപേതി, തസ്മിം അധമ്മദിട്ഠി ഭേദേ അധമ്മദിട്ഠി, തസ്മിം അധമ്മദിട്ഠി ഭേദേ ധമ്മദിട്ഠി, തസ്മിം അധമ്മദിട്ഠി ഭേദേ വേമതികോ, തസ്മിം ധമ്മദിട്ഠി ഭേദേ അധമ്മദിട്ഠി, തസ്മിം ധമ്മദിട്ഠി ഭേദേ വേമതികോ, തസ്മിം വേമതികോ ഭേദേ അധമ്മദിട്ഠി, തസ്മിം വേമതികോ ഭേദേ ധമ്മദിട്ഠി, തസ്മിം വേമതികോ ഭേദേ വേമതികോ’’തി ഏവം യാനി അട്ഠാരസന്നം ഭേദകരവത്ഥൂനം വസേന അട്ഠാരസ അട്ഠകാനി സങ്ഘഭേദകക്ഖന്ധകേ വുത്താനി, തേസം വസേന ഛഊനദിയഡ്ഢസതം ആപായികാ വേദിതബ്ബാ.
Chaūnadiyaḍḍhasatāti ‘‘idha, upāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti, tasmiṃ adhammadiṭṭhi bhede adhammadiṭṭhi, tasmiṃ adhammadiṭṭhi bhede dhammadiṭṭhi, tasmiṃ adhammadiṭṭhi bhede vematiko, tasmiṃ dhammadiṭṭhi bhede adhammadiṭṭhi, tasmiṃ dhammadiṭṭhi bhede vematiko, tasmiṃ vematiko bhede adhammadiṭṭhi, tasmiṃ vematiko bhede dhammadiṭṭhi, tasmiṃ vematiko bhede vematiko’’ti evaṃ yāni aṭṭhārasannaṃ bhedakaravatthūnaṃ vasena aṭṭhārasa aṭṭhakāni saṅghabhedakakkhandhake vuttāni, tesaṃ vasena chaūnadiyaḍḍhasataṃ āpāyikā veditabbā.
അട്ഠാരസ അനാപായികാതി ‘‘ഇധ, ഉപാലി, ഭിക്ഖു അധമ്മം ധമ്മോതി ദീപേതി, തസ്മിം ധമ്മദിട്ഠി ഭേദേ ധമ്മദിട്ഠി അവിനിധായ ദിട്ഠിം അവിനിധായ ഖന്തിം അവിനിധായ രുചിം അവിനിധായ ഭാവം അനുസ്സാവേതി, സലാകം ഗാഹേതി ‘അയം ധമ്മോ, അയം വിനയോ, ഇദം സത്ഥുസാസനം, ഇമം ഗണ്ഹഥ, ഇമം രോചേഥാ’തി, അയമ്പി ഖോ, ഉപാലി, സങ്ഘഭേദകോ ന ആപായികോ ന നേരയികോ ന കപ്പട്ഠോ ന അതേകിച്ഛോ’’തി ഏവം ഏകേകസ്മിം വത്ഥുസ്മിം ഏകേകം കത്വാ സങ്ഘഭേദകക്ഖന്ധകാവസാനേ വുത്താ അട്ഠാരസ ജനാ. അട്ഠാരസ അട്ഠകാ ഛഊനദിയഡ്ഢസതവിസ്സജ്ജനേ വുത്തായേവ.
Aṭṭhārasa anāpāyikāti ‘‘idha, upāli, bhikkhu adhammaṃ dhammoti dīpeti, tasmiṃ dhammadiṭṭhi bhede dhammadiṭṭhi avinidhāya diṭṭhiṃ avinidhāya khantiṃ avinidhāya ruciṃ avinidhāya bhāvaṃ anussāveti, salākaṃ gāheti ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti, ayampi kho, upāli, saṅghabhedako na āpāyiko na nerayiko na kappaṭṭho na atekiccho’’ti evaṃ ekekasmiṃ vatthusmiṃ ekekaṃ katvā saṅghabhedakakkhandhakāvasāne vuttā aṭṭhārasa janā. Aṭṭhārasa aṭṭhakā chaūnadiyaḍḍhasatavissajjane vuttāyeva.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / പരിവാരപാളി • Parivārapāḷi / ൪. അവന്ദനീയപുഗ്ഗലാദി • 4. Avandanīyapuggalādi
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / അവന്ദനീയപുഗ്ഗലാദിവണ്ണനാ • Avandanīyapuggalādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / അവന്ദനീയപുഗ്ഗലാദിവണ്ണനാ • Avandanīyapuggalādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / (൪) അവന്ദനീയപുഗ്ഗലാദിവണ്ണനാ • (4) Avandanīyapuggalādivaṇṇanā