Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
២. ទុតិយបណ្ណាសកំ
2. Dutiyapaṇṇāsakaṃ
(៦) ១. នីវរណវគ្គោ
(6) 1. Nīvaraṇavaggo
១-២. អាវរណសុត្តាទិវណ្ណនា
1-2. Āvaraṇasuttādivaṇṇanā
៥១-៥២. ទុតិយស្ស បឋមេ អាវរន្តីតិ អាវរណា, នីវារយន្តីតិ នីវរណា។ ឯត្ថ ច អាវរន្តីតិ កុសលធម្មុប្បត្តិំ អាទិតោ បរិវារេន្តិ។ នីវារយន្តីតិ និរវសេសតោ វារយន្តីតិ អត្ថោ, តស្មា អាវរណវសេនាតិ អាទិតោ កុសលុប្បត្តិវារណវសេន។ នីវរណវសេនាតិ និរវសេសតោ វារណវសេនាតិ ឯវមេត្ថ អត្ថោ ទដ្ឋព្ពោ។ យស្មា បញ្ច នីវរណា ឧប្បជ្ជមានា អនុប្បន្នាយ លោកិយលោកុត្តរាយ បញ្ញាយ ឧប្បជ្ជិតុំ ន ទេន្តិ, ឧប្បន្នាបិ អដ្ឋ សមាបត្តិយោ បញ្ច វា អភិញ្ញា ឧបច្ឆិន្ទិត្វា បាតេន្តិ, តស្មា ‘‘បញ្ញាយ ទុព្ពលីករណា’’តិ វុច្ចន្តិ។ ឧបច្ឆិន្ទនំ បាតនញ្ចេត្ថ តាសំ បញ្ញានំ អនុប្បន្នានំ ឧប្បជ្ជិតុំ អប្បទានមេវ។ ឥតិ មហគ្គតានុត្តរបញ្ញានំ ឯកច្ចាយ ច បរិត្តបញ្ញាយ អនុប្បត្តិហេតុភូតា នីវរណធម្មា ឥតរាសំ សមត្ថតំ វិហនន្តិយេវាតិ បញ្ញាយ ទុព្ពលីករណា វុត្តា។ ភាវនាមនសិការេន វិនា បកតិយា មនុស្សេហិ និព្ពត្តេតព្ពោ ធម្មោតិ មនុស្សធម្មោ, មនុស្សត្តភាវាវហោ វា ធម្មោ មនុស្សធម្មោ, អនុឡារំ បរិត្តកុសលំ។ យំ អសតិបិ ពុទ្ធុប្បាទេ វត្តតិ, យញ្ច សន្ធាយាហ ‘‘ហីនេន ព្រហ្មចរិយេន, ខត្តិយេ ឧបបជ្ជតី’’តិ (ជា. ១.៨.៧៥)។ អលំ អរិយាយ អរិយភាវាយាតិ អលមរិយោ, អរិយភាវាយ សមត្ថោតិ វុត្តំ ហោតិ។ ញាណទស្សនមេវ ញាណទស្សនវិសេសោ, អលមរិយោ ច សោ ញាណទស្សនវិសេសោ ចាតិ អលមរិយញាណទស្សនវិសេសោ។
51-52. Dutiyassa paṭhame āvarantīti āvaraṇā, nīvārayantīti nīvaraṇā. Ettha ca āvarantīti kusaladhammuppattiṃ ādito parivārenti. Nīvārayantīti niravasesato vārayantīti attho, tasmā āvaraṇavasenāti ādito kusaluppattivāraṇavasena. Nīvaraṇavasenāti niravasesato vāraṇavasenāti evamettha attho daṭṭhabbo. Yasmā pañca nīvaraṇā uppajjamānā anuppannāya lokiyalokuttarāya paññāya uppajjituṃ na denti, uppannāpi aṭṭha samāpattiyo pañca vā abhiññā upacchinditvā pātenti, tasmā ‘‘paññāya dubbalīkaraṇā’’ti vuccanti. Upacchindanaṃ pātanañcettha tāsaṃ paññānaṃ anuppannānaṃ uppajjituṃ appadānameva. Iti mahaggatānuttarapaññānaṃ ekaccāya ca parittapaññāya anuppattihetubhūtā nīvaraṇadhammā itarāsaṃ samatthataṃ vihanantiyevāti paññāya dubbalīkaraṇā vuttā. Bhāvanāmanasikārena vinā pakatiyā manussehi nibbattetabbo dhammoti manussadhammo, manussattabhāvāvaho vā dhammo manussadhammo, anuḷāraṃ parittakusalaṃ. Yaṃ asatipi buddhuppāde vattati, yañca sandhāyāha ‘‘hīnena brahmacariyena, khattiye upapajjatī’’ti (jā. 1.8.75). Alaṃ ariyāya ariyabhāvāyāti alamariyo, ariyabhāvāya samatthoti vuttaṃ hoti. Ñāṇadassanameva ñāṇadassanaviseso, alamariyo ca so ñāṇadassanaviseso cāti alamariyañāṇadassanaviseso.
ញាណទស្សនន្តិ ច ទិព្ពចក្ខុបិ វិបស្សនាបិ មគ្គោបិ ផលម្បិ បច្ចវេក្ខណញាណម្បិ សព្ពញ្ញុតញ្ញាណម្បិ វុច្ចតិ។ ‘‘អប្បមត្តោ សមានោ ញាណទស្សនំ អារាធេតី’’តិ (ម. និ. ១.៣១១) ហិ ឯត្ថ ទិព្ពចក្ខុ ញាណទស្សនំ នាម។ ‘‘ញាណទស្សនាយ ចិត្តំ អភិនីហរតិ អភិនិន្នាមេតី’’តិ (ទី. និ. ១.២៣៤) ឯត្ថ វិបស្សនាញាណំ។ ‘‘អភព្ពា តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយា’’តិ (អ. និ. ៤.១៩៦) ឯត្ថ មគ្គោ។ ‘‘អយមញ្ញោ ឧត្តរិមនុស្សធម្មា អលមរិយញាណទស្សនវិសេសោ អធិគតោ ផាសុវិហារោ’’តិ (ម. និ. ១.៣២៨) ឯត្ថ ផលំ។ ‘‘ញាណញ្ច បន មេ ទស្សនំ ឧទបាទិ, អកុប្បា មេ វិមុត្តិ, អយមន្តិមា ជាតិ, នត្ថិ ទានិ បុនព្ភវោ’’តិ (សំ. និ. ៥.១០៨១; មហាវ. ១៦; បដិ. ម. ២.៣០) ឯត្ថ បច្ចវេក្ខណញាណំ។ ‘‘ញាណញ្ច បន មេ ទស្សនំ ឧទបាទិ ‘សត្តាហកាលកតោ អាឡារោ កាលាមោ’’’តិ (ម. និ. ១.២៨៤; ២.៣៤០) ឯត្ថ សព្ពញ្ញុតញ្ញាណំ។ ឥធ បន លោកុត្តរធម្មោ អធិប្បេតោ។ ឯត្ថ ច រូបាយតនំ ជានាតិ ចក្ខុវិញ្ញាណំ វិយ បស្សតិ ចាតិ ញាណទស្សនំ, ទិព្ពចក្ខុ។ សម្មសនូបចារេ ច ធម្មលក្ខណត្តយញ្ច តថា ជានាតិ បស្សតិ ចាតិ ញាណទស្សនំ, វិបស្សនា។ និព្ពានំ ចត្តារិ វា សច្ចានិ អសម្មោហប្បដិវេធតោ ជានាតិ បស្សតិ ចាតិ ញាណទស្សនំ, មគ្គោ។ ផលំ បន និព្ពានវសេនេវ យោជេតព្ពំ។ បច្ចវេក្ខណា មគ្គាធិគតស្ស អត្ថស្ស សព្ពសោ ជោតនដ្ឋេន ញាណទស្សនំ។ សព្ពញ្ញុតា អនាវរណតាយ សមន្តចក្ខុតាយ ច ញាណទស្សនំ។ ព្យាទិណ្ណកាលោតិ បរិយាទិន្នកាលោ។ ទុតិយំ ឧត្តានមេវ។
Ñāṇadassananti ca dibbacakkhupi vipassanāpi maggopi phalampi paccavekkhaṇañāṇampi sabbaññutaññāṇampi vuccati. ‘‘Appamatto samāno ñāṇadassanaṃ ārādhetī’’ti (ma. ni. 1.311) hi ettha dibbacakkhu ñāṇadassanaṃ nāma. ‘‘Ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmetī’’ti (dī. ni. 1.234) ettha vipassanāñāṇaṃ. ‘‘Abhabbā te ñāṇāya dassanāya anuttarāya sambodhāyā’’ti (a. ni. 4.196) ettha maggo. ‘‘Ayamañño uttarimanussadhammā alamariyañāṇadassanaviseso adhigato phāsuvihāro’’ti (ma. ni. 1.328) ettha phalaṃ. ‘‘Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi, akuppā me vimutti, ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavo’’ti (saṃ. ni. 5.1081; mahāva. 16; paṭi. ma. 2.30) ettha paccavekkhaṇañāṇaṃ. ‘‘Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi ‘sattāhakālakato āḷāro kālāmo’’’ti (ma. ni. 1.284; 2.340) ettha sabbaññutaññāṇaṃ. Idha pana lokuttaradhammo adhippeto. Ettha ca rūpāyatanaṃ jānāti cakkhuviññāṇaṃ viya passati cāti ñāṇadassanaṃ, dibbacakkhu. Sammasanūpacāre ca dhammalakkhaṇattayañca tathā jānāti passati cāti ñāṇadassanaṃ, vipassanā. Nibbānaṃ cattāri vā saccāni asammohappaṭivedhato jānāti passati cāti ñāṇadassanaṃ, maggo. Phalaṃ pana nibbānavaseneva yojetabbaṃ. Paccavekkhaṇā maggādhigatassa atthassa sabbaso jotanaṭṭhena ñāṇadassanaṃ. Sabbaññutā anāvaraṇatāya samantacakkhutāya ca ñāṇadassanaṃ. Byādiṇṇakāloti pariyādinnakālo. Dutiyaṃ uttānameva.
អាវរណសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Āvaraṇasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
១. អាវរណសុត្តំ • 1. Āvaraṇasuttaṃ
២. អកុសលរាសិសុត្តំ • 2. Akusalarāsisuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១. អាវរណសុត្តវណ្ណនា • 1. Āvaraṇasuttavaṇṇanā