Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒. อาวาสิกวตฺตกถา
2. Āvāsikavattakathā
๓๕๙. อาวาสิกวเตฺต เอวํ วินิจฺฉโย เวทิตโพฺพติ โยชนาฯ สพฺพํ กาตพฺพนฺติ สมฺพโนฺธฯ ตสฺสาติ วุฑฺฒตรสฺส อาคนฺตุกสฺสฯ ‘‘ปณฺฑิโต’’ติอาทินา สเจ พาโล ‘‘สมฺมชฺชาหิ ตาว เจติยงฺคณ’’นฺติ น วทติ, สมฺมชฺชนิํ นิกฺขิปิตฺวา ตสฺส วตฺตเมว กาตพฺพนฺติ ทเสฺสติฯ เภสชฺชเมว กาตพฺพนฺติ สหาวธารเณน วุตฺตตฺตา พาโล ‘‘กโรหิ ตาว เภสชฺช’’นฺติ อวทโนฺตปิ เภสชฺชเมว กาตพฺพํฯ ‘‘ปณฺฑิโต หี’’ติอาทินา ปน อาคนฺตุกสฺส วตฺตพฺพภาวมตฺตเมว ทเสฺสติฯ ปาฬิมุตฺตกวตฺตํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘อปิจา’’ติอาทิฯ พีชเนนาติ พีชนิยาฯ ‘‘พีชน’’นฺติ หิ นปุํสกลิโงฺค, ‘‘พีชนี’’ติ อิตฺถิลิโงฺคฯ ‘‘พีชิตโพฺพ’’ติ จ ‘‘พีชิตพฺพ’’นฺติ จ อิมินา อฎฺฐกถาวจเนน พีชิยติ อเนนาติ พีชนํ, พีชิยติ เอตายาติ พีชนีติ วจนโตฺถ กาตโพฺพฯ อสฺสาติ วุฑฺฒตรอาคนฺตุกสฺสฯ มเกฺขตพฺพาติ อเญฺชตพฺพาฯ หีติ สจฺจํฯ เอตฺถาติ อุปาหนปุญฺฉเนฯ กตฺถาติ กสฺมิํ วิหาเรฯ ปุจฺฉิเตน อาวาสิเกนาติ สมฺพโนฺธฯ
359. Āvāsikavatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Sabbaṃ kātabbanti sambandho. Tassāti vuḍḍhatarassa āgantukassa. ‘‘Paṇḍito’’tiādinā sace bālo ‘‘sammajjāhi tāva cetiyaṅgaṇa’’nti na vadati, sammajjaniṃ nikkhipitvā tassa vattameva kātabbanti dasseti. Bhesajjameva kātabbanti sahāvadhāraṇena vuttattā bālo ‘‘karohi tāva bhesajja’’nti avadantopi bhesajjameva kātabbaṃ. ‘‘Paṇḍito hī’’tiādinā pana āgantukassa vattabbabhāvamattameva dasseti. Pāḷimuttakavattaṃ dassento āha ‘‘apicā’’tiādi. Bījanenāti bījaniyā. ‘‘Bījana’’nti hi napuṃsakaliṅgo, ‘‘bījanī’’ti itthiliṅgo. ‘‘Bījitabbo’’ti ca ‘‘bījitabba’’nti ca iminā aṭṭhakathāvacanena bījiyati anenāti bījanaṃ, bījiyati etāyāti bījanīti vacanattho kātabbo. Assāti vuḍḍhataraāgantukassa. Makkhetabbāti añjetabbā. Hīti saccaṃ. Etthāti upāhanapuñchane. Katthāti kasmiṃ vihāre. Pucchitena āvāsikenāti sambandho.
‘‘อตฺตโน สนฺติกํ…เป.… น ลภตี’’ติ อิมินา อตฺตานํ สนฺธาย อนาคจฺฉโนฺตปิ อตฺตโน สนฺติกํ สมฺปตฺตสฺส อาคนฺตุกสฺส วตฺตํ อกาตุํ น ลภตีติ ทเสฺสติฯ
‘‘Attano santikaṃ…pe… na labhatī’’ti iminā attānaṃ sandhāya anāgacchantopi attano santikaṃ sampattassa āgantukassa vattaṃ akātuṃ na labhatīti dasseti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi / ๒. อาวาสิกวตฺตกถา • 2. Āvāsikavattakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / อาวาสิกวตฺตกถา • Āvāsikavattakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อาวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา • Āvāsikavattakathāvaṇṇanā