| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಪಾಳಿ • Nettippakaraṇapāḷi |
೭. ಆವಟ್ಟಹಾರವಿಭಙ್ಗೋ
7. Āvaṭṭahāravibhaṅgo
೨೯. ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಆವಟ್ಟೋ ಹಾರೋ? ‘‘ಏಕಮ್ಹಿ ಪದಟ್ಠಾನೇ’’ತಿ ಅಯಂ।
29. Tattha katamo āvaṭṭo hāro? ‘‘Ekamhi padaṭṭhāne’’ti ayaṃ.
ಧುನಾಥ ಮಚ್ಚುನೋ ಸೇನಂ, ನಳಾಗಾರಂವ ಕುಞ್ಜರೋ’’ತಿ॥
Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro’’ti.
‘‘ಆರಮ್ಭಥ ನಿಕ್ಕಮಥಾ’’ತಿ ವೀರಿಯಸ್ಸ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ‘‘ಯುಞ್ಜಥ ಬುದ್ಧಸಾಸನೇ’’ತಿ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ‘‘ಧುನಾಥ ಮಚ್ಚುನೋ ಸೇನಂ, ನಳಾಗಾರಂವ ಕುಞ್ಜರೋ’’ತಿ ಪಞ್ಞಾಯ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ‘‘ಆರಮ್ಭಥ ನಿಕ್ಕಮಥಾ’’ತಿ ವೀರಿಯಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ‘‘ಯುಞ್ಜಥ ಬುದ್ಧಸಾಸನೇ’’ತಿ ಸಮಾಧಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ‘‘ಧುನಾಥ ಮಚ್ಚುನೋ ಸೇನಂ, ನಳಾಗಾರಂವ ಕುಞ್ಜರೋ’’ತಿ ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ಇಮಾನಿ ಪದಟ್ಠಾನಾನಿ ದೇಸನಾ।
‘‘Ārambhatha nikkamathā’’ti vīriyassa padaṭṭhānaṃ. ‘‘Yuñjatha buddhasāsane’’ti samādhissa padaṭṭhānaṃ. ‘‘Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro’’ti paññāya padaṭṭhānaṃ. ‘‘Ārambhatha nikkamathā’’ti vīriyindriyassa padaṭṭhānaṃ. ‘‘Yuñjatha buddhasāsane’’ti samādhindriyassa padaṭṭhānaṃ. ‘‘Dhunātha maccuno senaṃ, naḷāgāraṃva kuñjaro’’ti paññindriyassa padaṭṭhānaṃ. Imāni padaṭṭhānāni desanā.
ಅಯುಞ್ಜನ್ತಾನಂ ವಾ ಸತ್ತಾನಂ ಯೋಗೇ, ಯುಞ್ಜನ್ತಾನಂ ವಾ ಆರಮ್ಭೋ।
Ayuñjantānaṃ vā sattānaṃ yoge, yuñjantānaṃ vā ārambho.
ತತ್ಥ ಯೇ ನ ಯುಞ್ಜನ್ತಿ, ತೇ ಪಮಾದಮೂಲಕಾ ನ ಯುಞ್ಜನ್ತಿ। ಸೋ ಪಮಾದೋ ದುವಿಧೋ ತಣ್ಹಾಮೂಲಕೋ ಅವಿಜ್ಜಾಮೂಲಕೋ ಚ। ತತ್ಥ ಅವಿಜ್ಜಾಮೂಲಕೋ ಯೇನ ಅಞ್ಞಾಣೇನ ನಿವುತೋ ಞೇಯ್ಯಟ್ಠಾನಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ಉಪ್ಪಾದವಯಧಮ್ಮಾತಿ, ಅಯಂ ಅವಿಜ್ಜಾಮೂಲಕೋ। ಯೋ ತಣ್ಹಾಮೂಲಕೋ, ಸೋ ತಿವಿಧೋ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಭೋಗಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಪರಿಯೇಸನ್ತೋ ಪಮಾದಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಭೋಗಾನಂ ಆರಕ್ಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಭೋಗನಿಮಿತ್ತಞ್ಚ ಪಮಾದಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಅಯಂ ಲೋಕೇ ಚತುಬ್ಬಿಧೋ ಪಮಾದೋ ಏಕವಿಧೋ ಅವಿಜ್ಜಾಯ ತಿವಿಧೋ ತಣ್ಹಾಯ। ತತ್ಥ ಅವಿಜ್ಜಾಯ ನಾಮಕಾಯೋ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ತಣ್ಹಾಯ ರೂಪಕಾಯೋ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು, ರೂಪೀಸು ಭವೇಸು ಅಜ್ಝೋಸಾನಂ, ಅರೂಪೀಸು ಸಮ್ಮೋಹೋ? ತತ್ಥ ರೂಪಕಾಯೋ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ನಾಮಕಾಯೋ ಚತ್ತಾರೋ ಅರೂಪಿನೋ ಖನ್ಧಾ। ಇಮೇ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ಕತಮೇನ ಉಪಾದಾನೇನ ಸಉಪಾದಾನಾ, ತಣ್ಹಾಯ ಚ ಅವಿಜ್ಜಾಯ ಚ? ತತ್ಥ ತಣ್ಹಾ ದ್ವೇ ಉಪಾದಾನಾನಿ ಕಾಮುಪಾದಾನಞ್ಚ ಸೀಲಬ್ಬತುಪಾದಾನಞ್ಚ। ಅವಿಜ್ಜಾ ದ್ವೇ ಉಪಾದಾನಾನಿ ದಿಟ್ಠುಪಾದಾನಞ್ಚ ಅತ್ತವಾದುಪಾದಾನಞ್ಚ। ಇಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಉಪಾದಾನೇಹಿ ಯೇ ಸಉಪಾದಾನಾ ಖನ್ಧಾ, ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ। ಚತ್ತಾರಿ ಉಪಾದಾನಾನಿ, ಅಯಂ ಸಮುದಯೋ। ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ದುಕ್ಖಂ। ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಪಹಾನಾಯ ಚ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಸಮುದಯಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ।
Tattha ye na yuñjanti, te pamādamūlakā na yuñjanti. So pamādo duvidho taṇhāmūlako avijjāmūlako ca. Tattha avijjāmūlako yena aññāṇena nivuto ñeyyaṭṭhānaṃ nappajānāti pañcakkhandhā uppādavayadhammāti, ayaṃ avijjāmūlako. Yo taṇhāmūlako, so tividho anuppannānaṃ bhogānaṃ uppādāya pariyesanto pamādaṃ āpajjati, uppannānaṃ bhogānaṃ ārakkhanimittaṃ paribhoganimittañca pamādaṃ āpajjati ayaṃ loke catubbidho pamādo ekavidho avijjāya tividho taṇhāya. Tattha avijjāya nāmakāyo padaṭṭhānaṃ. Taṇhāya rūpakāyo padaṭṭhānaṃ. Taṃ kissa hetu, rūpīsu bhavesu ajjhosānaṃ, arūpīsu sammoho? Tattha rūpakāyo rūpakkhandho nāmakāyo cattāro arūpino khandhā. Ime pañcakkhandhā katamena upādānena saupādānā, taṇhāya ca avijjāya ca? Tattha taṇhā dve upādānāni kāmupādānañca sīlabbatupādānañca. Avijjā dve upādānāni diṭṭhupādānañca attavādupādānañca. Imehi catūhi upādānehi ye saupādānā khandhā, idaṃ dukkhaṃ. Cattāri upādānāni, ayaṃ samudayo. Pañcakkhandhā dukkhaṃ. Tesaṃ bhagavā pariññāya pahānāya ca dhammaṃ deseti dukkhassa pariññāya samudayassa pahānāya.
೩೦. ತತ್ಥ ಯೋ ತಿವಿಧೋ ತಣ್ಹಾಮೂಲಕೋ ಪಮಾದೋ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಭೋಗಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಪರಿಯೇಸತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಭೋಗಾನಂ ಆರಕ್ಖಣಞ್ಚ ಕರೋತಿ ಪರಿಭೋಗನಿಮಿತ್ತಞ್ಚ, ತಸ್ಸ ಸಮ್ಪಟಿವೇಧೇನ ರಕ್ಖಣಾ ಪಟಿಸಂಹರಣಾ, ಅಯಂ ಸಮಥೋ।
30. Tattha yo tividho taṇhāmūlako pamādo anuppannānaṃ bhogānaṃ uppādāya pariyesati, uppannānaṃ bhogānaṃ ārakkhaṇañca karoti paribhoganimittañca, tassa sampaṭivedhena rakkhaṇā paṭisaṃharaṇā, ayaṃ samatho.
ಸೋ ಕಥಂ ಭವತಿ? ಯದಾ ಜಾನಾತಿ ಕಾಮಾನಂ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದತೋ ಆದೀನವಞ್ಚ ಆದೀನವತೋ ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ನಿಸ್ಸರಣತೋ ಓಕಾರಞ್ಚ ಸಂಕಿಲೇಸಞ್ಚ ವೋದಾನಞ್ಚ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಚ ಆನಿಸಂಸಂ। ತತ್ಥ ಯಾ ವೀಮಂಸಾ ಉಪಪರಿಕ್ಖಾ ಅಯಂ ವಿಪಸ್ಸನಾ। ಇಮೇ ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ ಭಾವನಾಪಾರಿಪೂರಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ। ಇಮೇಸು ದ್ವೀಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಭಾವಿಯಮಾನೇಸು ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ ಪಹೀಯನ್ತಿ ತಣ್ಹಾ ಚ ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ, ಇಮೇಸು ದ್ವೀಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಪಹೀನೇಸು ಚತ್ತಾರಿ ಉಪಾದಾನಾನಿ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ। ಉಪಾದಾನನಿರೋಧಾ ಭವನಿರೋಧೋ, ಭವನಿರೋಧಾ ಜಾತಿನಿರೋಧೋ, ಜಾತಿನಿರೋಧಾ ಜರಾಮರಣಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ। ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ನಿರೋಧೋ ಹೋತಿ। ಇತಿ ಪುರಿಮಕಾನಿ ಚ ದ್ವೇ ಸಚ್ಚಾನಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯೋ ಚ, ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಮಗ್ಗೋ। ಭವನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಆರಮ್ಭಥ ನಿಕ್ಕಮಥಾ’’ತಿ।
So kathaṃ bhavati? Yadā jānāti kāmānaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato okārañca saṃkilesañca vodānañca nekkhamme ca ānisaṃsaṃ. Tattha yā vīmaṃsā upaparikkhā ayaṃ vipassanā. Ime dve dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti samatho ca vipassanā ca. Imesu dvīsu dhammesu bhāviyamānesu dve dhammā pahīyanti taṇhā ca avijjā ca, imesu dvīsu dhammesu pahīnesu cattāri upādānāni nirujjhanti. Upādānanirodhā bhavanirodho, bhavanirodhā jātinirodho, jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Iti purimakāni ca dve saccāni dukkhaṃ samudayo ca, samatho ca vipassanā ca maggo. Bhavanirodho nibbānaṃ imāni cattāri saccāni. Tenāha bhagavā ‘‘ārambhatha nikkamathā’’ti.
ಯಥಾಪಿ ಮೂಲೇ ಅನುಪದ್ದವೇ ದಳ್ಹೇ, ಛಿನ್ನೋಪಿ ರುಕ್ಖೋ ಪುನರೇವ 3 ರೂಹತಿ।
Yathāpi mūle anupaddave daḷhe, chinnopi rukkho punareva 4 rūhati;
ಏವಮ್ಪಿ ತಣ್ಹಾನುಸಯೇ ಅನೂಹತೇ, ನಿಬ್ಬತ್ತತೀ ದುಕ್ಖಮಿದಂ ಪುನಪ್ಪುನಂ॥
Evampi taṇhānusaye anūhate, nibbattatī dukkhamidaṃ punappunaṃ.
ಅಯಂ ತಣ್ಹಾನುಸಯೋ। ಕತಮಸ್ಸಾ ತಣ್ಹಾಯ? ಭವತಣ್ಹಾಯ। ಯೋ ಏತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯೋ ಅಯಂ ಅವಿಜ್ಜಾ। ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಹಿ ಭವತಣ್ಹಾ। ಇಮೇ ದ್ವೇ ಕಿಲೇಸಾ ತಣ್ಹಾ ಚ ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ। ತಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಉಪಾದಾನಾನಿ ತೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಉಪಾದಾನೇಹಿ ಯೇ ಸಉಪಾದಾನಾ ಖನ್ಧಾ, ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ। ಚತ್ತಾರಿ ಉಪಾದಾನಾನಿ ಅಯಂ ಸಮುದಯೋ। ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ದುಕ್ಖಂ। ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಚ ಪಹಾನಾಯ ಚ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಸಮುದಯಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ।
Ayaṃ taṇhānusayo. Katamassā taṇhāya? Bhavataṇhāya. Yo etassa dhammassa paccayo ayaṃ avijjā. Avijjāpaccayā hi bhavataṇhā. Ime dve kilesā taṇhā ca avijjā ca. Tāni cattāri upādānāni tehi catūhi upādānehi ye saupādānā khandhā, idaṃ dukkhaṃ. Cattāri upādānāni ayaṃ samudayo. Pañcakkhandhā dukkhaṃ. Tesaṃ bhagavā pariññāya ca pahānāya ca dhammaṃ deseti dukkhassa pariññāya samudayassa pahānāya.
ಯೇನ ತಣ್ಹಾನುಸಯಂ ಸಮೂಹನತಿ 5, ಅಯಂ ಸಮಥೋ। ಯೇನ ತಣ್ಹಾನುಸಯಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯಂ ಅವಿಜ್ಜಂ ವಾರಯತಿ, ಅಯಂ ವಿಪಸ್ಸನಾ। ಇಮೇ ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ ಭಾವನಾಪಾರಿಪೂರಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ। ತತ್ಥ ಸಮಥಸ್ಸ ಫಲಂ ರಾಗವಿರಾಗಾ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿ, ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಫಲಂ ಅವಿಜ್ಜಾವಿರಾಗಾ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿ। ಇತಿ ಪುರಿಮಕಾನಿ ಚ ದ್ವೇ ಸಚ್ಚಾನಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯೋ ಚ, ಸಮಥೋ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಮಗ್ಗೋ, ದ್ವೇ ಚ ವಿಮುತ್ತಿಯೋ ನಿರೋಧೋ। ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಯಥಾಪಿ ಮೂಲೇ’’ತಿ।
Yena taṇhānusayaṃ samūhanati 6, ayaṃ samatho. Yena taṇhānusayassa paccayaṃ avijjaṃ vārayati, ayaṃ vipassanā. Ime dve dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti samatho ca vipassanā ca. Tattha samathassa phalaṃ rāgavirāgā cetovimutti, vipassanāya phalaṃ avijjāvirāgā paññāvimutti. Iti purimakāni ca dve saccāni dukkhaṃ samudayo ca, samatho vipassanā ca maggo, dve ca vimuttiyo nirodho. Imāni cattāri saccāni. Tenāha bhagavā ‘‘yathāpi mūle’’ti.
‘‘ಸಬ್ಬಪಾಪಸ್ಸ ಅಕರಣಂ, ಕುಸಲಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾ।
‘‘Sabbapāpassa akaraṇaṃ, kusalassa upasampadā;
ಸಬ್ಬಪಾಪಂ ನಾಮ ತೀಣಿ ದುಚ್ಚರಿತಾನಿ ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಂ ವಚೀದುಚ್ಚರಿತಂ ಮನೋದುಚ್ಚರಿತಂ, ತೇ ದಸ ಅಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥಾ ಪಾಣಾತಿಪಾತೋ ಅದಿನ್ನಾದಾನಂ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರೋ ಮುಸಾವಾದೋ ಪಿಸುಣಾ ವಾಚಾ ಫರುಸಾ ವಾಚಾ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪೋ ಅಭಿಜ್ಝಾ ಬ್ಯಾಪಾದೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ, ತಾನಿ ದ್ವೇ ಕಮ್ಮಾನಿ ಚೇತನಾ ಚೇತಸಿಕಞ್ಚ। ತತ್ಥ ಯೋ ಚ ಪಾಣಾತಿಪಾತೋ ಯಾ ಚ ಪಿಸುಣಾ ವಾಚಾ ಯಾ ಚ ಫರುಸಾ ವಾಚಾ, ಇದಂ ದೋಸಸಮುಟ್ಠಾನಂ। ಯಞ್ಚ ಅದಿನ್ನಾದಾನಂ ಯೋ ಚ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರೋ ಯೋ ಚ ಮುಸಾವಾದೋ, ಇದಂ ಲೋಭಸಮುಟ್ಠಾನಂ, ಯೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪೋ, ಇದಂ ಮೋಹಸಮುಟ್ಠಾನಂ। ಇಮಾನಿ ಸತ್ತ ಕಾರಣಾನಿ ಚೇತನಾಕಮ್ಮಂ। ಯಾ ಅಭಿಜ್ಝಾ, ಅಯಂ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ। ಯೋ ಬ್ಯಾಪಾದೋ, ಅಯಂ ದೋಸೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ। ಯಾ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ, ಅಯಂ ಮಿಚ್ಛಾಮಗ್ಗೋ। ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಕಾರಣಾನಿ ಚೇತಸಿಕಕಮ್ಮಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಚೇತನಾಕಮ್ಮಂ ಚೇತಸಿಕಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ।
Sabbapāpaṃ nāma tīṇi duccaritāni kāyaduccaritaṃ vacīduccaritaṃ manoduccaritaṃ, te dasa akusalakammapathā pāṇātipāto adinnādānaṃ kāmesumicchācāro musāvādo pisuṇā vācā pharusā vācā samphappalāpo abhijjhā byāpādo micchādiṭṭhi, tāni dve kammāni cetanā cetasikañca. Tattha yo ca pāṇātipāto yā ca pisuṇā vācā yā ca pharusā vācā, idaṃ dosasamuṭṭhānaṃ. Yañca adinnādānaṃ yo ca kāmesumicchācāro yo ca musāvādo, idaṃ lobhasamuṭṭhānaṃ, yo samphappalāpo, idaṃ mohasamuṭṭhānaṃ. Imāni satta kāraṇāni cetanākammaṃ. Yā abhijjhā, ayaṃ lobho akusalamūlaṃ. Yo byāpādo, ayaṃ doso akusalamūlaṃ. Yā micchādiṭṭhi, ayaṃ micchāmaggo. Imāni tīṇi kāraṇāni cetasikakammaṃ. Tenāha ‘‘cetanākammaṃ cetasikakamma’’nti.
ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಪಯೋಗಂ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ ಛನ್ದಾ ದೋಸಾ ಭಯಾ ಮೋಹಾ। ತತ್ಥ ಯಂ ಛನ್ದಾ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಇದಂ ಲೋಭಸಮುಟ್ಠಾನಂ। ಯಂ ದೋಸಾ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಇದಂ ದೋಸಸಮುಟ್ಠಾನಂ। ಯಂ ಭಯಾ ಚ ಮೋಹಾ ಚ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಇದಂ ಮೋಹಸಮುಟ್ಠಾನಂ। ತತ್ಥ ಲೋಭೋ ಅಸುಭಾಯ ಪಹೀಯತಿ। ದೋಸೋ ಮೇತ್ತಾಯ। ಮೋಹೋ ಪಞ್ಞಾಯ। ತಥಾ ಲೋಭೋ ಉಪೇಕ್ಖಾಯ ಪಹೀಯತಿ। ದೋಸೋ ಮೇತ್ತಾಯ ಚ ಕರುಣಾಯ ಚ। ಮೋಹೋ ಮುದಿತಾಯ ಪಹಾನಂ ಅಬ್ಭತ್ಥಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಸಬ್ಬಪಾಪಸ್ಸ ಅಕರಣ’’ನ್ತಿ।
Akusalamūlaṃ payogaṃ gacchantaṃ catubbidhaṃ agatiṃ gacchati chandā dosā bhayā mohā. Tattha yaṃ chandā agatiṃ gacchati, idaṃ lobhasamuṭṭhānaṃ. Yaṃ dosā agatiṃ gacchati, idaṃ dosasamuṭṭhānaṃ. Yaṃ bhayā ca mohā ca agatiṃ gacchati, idaṃ mohasamuṭṭhānaṃ. Tattha lobho asubhāya pahīyati. Doso mettāya. Moho paññāya. Tathā lobho upekkhāya pahīyati. Doso mettāya ca karuṇāya ca. Moho muditāya pahānaṃ abbhatthaṃ gacchati. Tenāha bhagavā ‘‘sabbapāpassa akaraṇa’’nti.
೩೧. ಸಬ್ಬಪಾಪಂ ನಾಮ ಅಟ್ಠ ಮಿಚ್ಛತ್ತಾನಿ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ಮಿಚ್ಛಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ ಮಿಚ್ಛಾವಾಚಾ ಮಿಚ್ಛಾಕಮ್ಮನ್ತೋ ಮಿಚ್ಛಾಆಜೀವೋ ಮಿಚ್ಛಾವಾಯಾಮೋ ಮಿಚ್ಛಾಸತಿ ಮಿಚ್ಛಾಸಮಾಧಿ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಸಬ್ಬಪಾಪಂ। ಇಮೇಸಂ ಅಟ್ಠನ್ನಂ ಮಿಚ್ಛತ್ತಾನಂ ಯಾ ಅಕಿರಿಯಾ ಅಕರಣಂ ಅನಜ್ಝಾಚಾರೋ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಸಬ್ಬಪಾಪಸ್ಸ ಅಕರಣಂ।
31. Sabbapāpaṃ nāma aṭṭha micchattāni micchādiṭṭhi micchāsaṅkappo micchāvācā micchākammanto micchāājīvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi, idaṃ vuccati sabbapāpaṃ. Imesaṃ aṭṭhannaṃ micchattānaṃ yā akiriyā akaraṇaṃ anajjhācāro, idaṃ vuccati sabbapāpassa akaraṇaṃ.
ಅಟ್ಠಸು ಮಿಚ್ಛತ್ತೇಸು ಪಹೀನೇಸು ಅಟ್ಠ ಸಮ್ಮತ್ತಾನಿ ಸಮ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಅಟ್ಠನ್ನಂ ಸಮ್ಮತ್ತಾನಂ ಯಾ ಕಿರಿಯಾ ಕರಣಂ ಸಮ್ಪಾದನಂ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಕುಸಲಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾ। ಸಚಿತ್ತಪರಿಯೋದಾಪನನ್ತಿ ಅತೀತಸ್ಸ ಮಗ್ಗಸ್ಸ ಭಾವನಾಕಿರಿಯಂ ದಸ್ಸಯತಿ, ಚಿತ್ತೇ ಪರಿಯೋದಾಪಿತೇ 9 ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ಪರಿಯೋದಾಪಿತಾ ಭವನ್ತಿ, ಏವಞ್ಹಿ ಭಗವಾ ಆಹ ‘‘ಚೇತೋವಿಸುದ್ಧತ್ಥಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ವುಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ದುವಿಧಾ ಹಿ ಪರಿಯೋದಾಪನಾ ನೀವರಣಪ್ಪಹಾನಞ್ಚ ಅನುಸಯಸಮುಗ್ಘಾತೋ ಚ। ದ್ವೇ ಪರಿಯೋದಾಪನಭೂಮಿಯೋ ದಸ್ಸನಭೂಮಿ ಚ, ಭಾವನಾಭೂಮಿ ಚ, ತತ್ಥ ಯಂ ಪಟಿವೇಧೇನ ಪರಿಯೋದಾಪೇತಿ, ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ। ಯತೋ ಪರಿಯೋದಾಪೇತಿ, ಅಯಂ ಸಮುದಯೋ। ಯೇನ ಪರಿಯೋದಾಪೇತಿ, ಅಯಂ ಮಗ್ಗೋ। ಯಂ ಪರಿಯೋದಾಪಿತಂ, ಅಯಂ ನಿರೋಧೋ। ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಸಬ್ಬಪಾಪಸ್ಸ ಅಕರಣ’’ನ್ತಿ।
Aṭṭhasu micchattesu pahīnesu aṭṭha sammattāni sampajjanti. Aṭṭhannaṃ sammattānaṃ yā kiriyā karaṇaṃ sampādanaṃ, ayaṃ vuccati kusalassa upasampadā. Sacittapariyodāpananti atītassa maggassa bhāvanākiriyaṃ dassayati, citte pariyodāpite 10 pañcakkhandhā pariyodāpitā bhavanti, evañhi bhagavā āha ‘‘cetovisuddhatthaṃ, bhikkhave, tathāgate brahmacariyaṃ vussatī’’ti. Duvidhā hi pariyodāpanā nīvaraṇappahānañca anusayasamugghāto ca. Dve pariyodāpanabhūmiyo dassanabhūmi ca, bhāvanābhūmi ca, tattha yaṃ paṭivedhena pariyodāpeti, idaṃ dukkhaṃ. Yato pariyodāpeti, ayaṃ samudayo. Yena pariyodāpeti, ayaṃ maggo. Yaṃ pariyodāpitaṃ, ayaṃ nirodho. Imāni cattāri saccāni. Tenāha bhagavā ‘‘sabbapāpassa akaraṇa’’nti.
‘‘ಧಮ್ಮೋ ಹವೇ ರಕ್ಖತಿ ಧಮ್ಮಚಾರಿಂ, ಛತ್ತಂ ಮಹನ್ತಂ ಯಥ ವಸ್ಸಕಾಲೇ।
‘‘Dhammo have rakkhati dhammacāriṃ, chattaṃ mahantaṃ yatha vassakāle;
ಏಸಾನಿಸಂಸೋ ಧಮ್ಮೇ ಸುಚಿಣ್ಣೇ, ನ ದುಗ್ಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ ಧಮ್ಮಚಾರೀ’’ತಿ॥
Esānisaṃso dhamme suciṇṇe, na duggatiṃ gacchati dhammacārī’’ti.
ಧಮ್ಮೋ ನಾಮ ದುವಿಧೋ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋ ಮಗ್ಗೋ ಚ। ದುಗ್ಗತಿ ನಾಮ ದುವಿಧಾ ದೇವಮನುಸ್ಸೇ ವಾ ಉಪನಿಧಾಯ ಅಪಾಯಾ ದುಗ್ಗತಿ, ನಿಬ್ಬಾನಂ ವಾ ಉಪನಿಧಾಯ ಸಬ್ಬಾ ಉಪಪತ್ತಿಯೋ ದುಗ್ಗತಿ। ತತ್ಥ ಯಾ ಸಂವರಸೀಲೇ ಅಖಣ್ಡಕಾರಿತಾ, ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಸುಚಿಣ್ಣೋ ಅಪಾಯೇಹಿ ರಕ್ಖತಿ। ಏವಂ ಭಗವಾ ಆಹ – ದ್ವೇಮಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೀಲವತೋ ಗತಿಯೋ ದೇವಾ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಚ। ಏವಞ್ಚ ನಾಳನ್ದಾಯಂ ನಿಗಮೇ ಅಸಿಬನ್ಧಕಪುತ್ತೋ ಗಾಮಣಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
Dhammo nāma duvidho indriyasaṃvaro maggo ca. Duggati nāma duvidhā devamanusse vā upanidhāya apāyā duggati, nibbānaṃ vā upanidhāya sabbā upapattiyo duggati. Tattha yā saṃvarasīle akhaṇḍakāritā, ayaṃ dhammo suciṇṇo apāyehi rakkhati. Evaṃ bhagavā āha – dvemā, bhikkhave, sīlavato gatiyo devā ca manussā ca. Evañca nāḷandāyaṃ nigame asibandhakaputto gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ, ಭನ್ತೇ, ಪಚ್ಛಾಭೂಮಕಾ ಕಾಮಣ್ಡಲುಕಾ ಸೇವಾಲಮಾಲಿಕಾ ಉದಕೋರೋಹಕಾ ಅಗ್ಗಿಪರಿಚಾರಕಾ, ತೇ ಮತಂ ಕಾಲಙ್ಕತಂ ಉಯ್ಯಾಪೇನ್ತಿ ನಾಮ, ಸಞ್ಞಾಪೇನ್ತಿ ನಾಮ, ಸಗ್ಗಂ ನಾಮ ಓಕ್ಕಾಮೇನ್ತಿ 11। ಭಗವಾ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಪಹೋತಿ ತಥಾ ಕಾತುಂ, ಯಥಾ ಸಬ್ಬೋ ಲೋಕೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ।
‘‘Brāhmaṇā, bhante, pacchābhūmakā kāmaṇḍalukā sevālamālikā udakorohakā aggiparicārakā, te mataṃ kālaṅkataṃ uyyāpenti nāma, saññāpenti nāma, saggaṃ nāma okkāmenti 12. Bhagavā pana, bhante, arahaṃ sammāsambuddho pahoti tathā kātuṃ, yathā sabbo loko kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyā’’ti.
‘‘ತೇನ ಹಿ, ಗಾಮಣಿ, ತಞ್ಞೇವೇತ್ಥ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ, ಯಥಾ ತೇ ಖಮೇಯ್ಯ, ತಥಾ ನಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಾಸೀತಿ।
‘‘Tena hi, gāmaṇi, taññevettha paṭipucchissāmi, yathā te khameyya, tathā naṃ byākareyyāsīti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಾಮಣಿ, ಇಧಸ್ಸ ಪುರಿಸೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ ಅದಿನ್ನಾದಾಯೀ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರೀ ಮುಸಾವಾದೀ ಪಿಸುಣವಾಚೋ ಫರುಸವಾಚೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪೀ ಅಭಿಜ್ಝಾಲು ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ, ತಮೇನಂ ಮಹಾಜನಕಾಯೋ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಆಯಾಚೇಯ್ಯ ಥೋಮೇಯ್ಯ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕೇಯ್ಯ ‘ಅಯಂ ಪುರಿಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜತೂ’ತಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಾಮಣಿ, ಅಪಿ ನು ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಮಹತೋ ಜನಕಾಯಸ್ಸ ಆಯಾಚನಹೇತು ವಾ ಥೋಮನಹೇತುವಾ ಪಞ್ಜಲಿಕಂ 13 ಅನುಪರಿಸಕ್ಕನಹೇತು ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, idhassa puriso pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhiko, tamenaṃ mahājanakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatū’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu so puriso mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetuvā pañjalikaṃ 14 anuparisakkanahetu vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyā’’ti. ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಗಾಮಣಿ, ಪುರಿಸೋ ಮಹತಿಂ ಪುಥುಸಿಲಂ ಗಮ್ಭೀರೇ ಉದಕರಹದೇ 15 ಪಕ್ಖಿಪೇಯ್ಯ, ತಮೇನಂ ಮಹಾಜನಕಾಯೋ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಆಯಾಚೇಯ್ಯ ಥೋಮೇಯ್ಯ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕೇಯ್ಯ ‘ಉಮ್ಮುಜ್ಜ, ಭೋ, ಪುಥುಸಿಲೇ, ಉಪ್ಲವ ಭೋ ಪುಥುಸಿಲೇ, ಥಲಮುಪ್ಲವ, ಭೋ ಪುಥುಸಿಲೇ’ತಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ ಗಾಮಣಿ, ಅಪಿ ನು ಸಾ ಮಹತೀ ಪುಥುಸಿಲಾ ಮಹತೋ ಜನಕಾಯಸ್ಸ ಆಯಾಚನಹೇತು ವಾ ಥೋಮನಹೇತು ವಾ ಪಞ್ಜಲಿಕಂ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕನಹೇತು ವಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜೇಯ್ಯ ವಾ ಉಪ್ಲವೇಯ್ಯ ವಾ ಥಲಂ ವಾ ಉಪ್ಲವೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ‘‘ನೋ ಹೇತಂ , ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಏವಮೇವ ಖೋ, ಗಾಮಣಿ, ಯೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ…ಪೇ॰… ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನಂ ಮಹಾಜನಕಾಯೋ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಆಯಾಚೇಯ್ಯ ಥೋಮೇಯ್ಯ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕೇಯ್ಯ ‘ಅಯಂ ಪುರಿಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜತೂ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ।
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, puriso mahatiṃ puthusilaṃ gambhīre udakarahade 16 pakkhipeyya, tamenaṃ mahājanakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya ‘ummujja, bho, puthusile, uplava bho puthusile, thalamuplava, bho puthusile’ti. Taṃ kiṃ maññasi gāmaṇi, api nu sā mahatī puthusilā mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikaṃ anuparisakkanahetu vā ummujjeyya vā uplaveyya vā thalaṃ vā uplaveyyā’’ti. ‘‘No hetaṃ , bhante’’. ‘‘Evameva kho, gāmaṇi, yo so puriso pāṇātipātī…pe… micchādiṭṭhiko, kiñcāpi naṃ mahājanakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjatū’ti. Atha kho so puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಾಮಣಿ, ಇಧಸ್ಸ ಪುರಿಸೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಪಿಸುಣಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಫರುಸಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಅನಭಿಜ್ಝಾಲು ಅಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕೋ, ತಮೇನಂ ಮಹಾಜನಕಾಯೋ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಆಯಾಚೇಯ್ಯ ಥೋಮೇಯ್ಯ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕೇಯ್ಯ ‘ಅಯಂ ಪುರಿಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತೂ’ತಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಾಮಣಿ, ಅಪಿ ನು ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಮಹತೋ ಜನಕಾಯಸ್ಸ ಆಯಾಚನಹೇತು ವಾ ಥೋಮನಹೇತು ವಾ ಪಞ್ಜಲಿಕಂ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕನಹೇತು ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, idhassa puriso pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato pisuṇāya vācāya paṭivirato pharusāya vācāya paṭivirato samphappalāpā paṭivirato anabhijjhālu abyāpannacitto sammādiṭṭhiko, tamenaṃ mahājanakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjatū’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu so puriso mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikaṃ anuparisakkanahetu vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyā’’ti. ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಗಾಮಣಿ, ಪುರಿಸೋ ಸಪ್ಪಿಕುಮ್ಭಂ ವಾ ತೇಲಕುಮ್ಭಂ ವಾ ಗಮ್ಭೀರೇ 17 ಉದಕರಹದೇ ಓಗಾಹೇತ್ವಾ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯ। ತತ್ರ ಯಾಸ್ಸ ಸಕ್ಖರಾ ವಾ ಕಠಲಾ 18, ಸಾ ಅಧೋಗಾಮೀ ಅಸ್ಸ। ಯಞ್ಚ ಖ್ವಸ್ಸ ತತ್ರ ಸಪ್ಪಿ ವಾ ತೇಲಂ ವಾ, ತಂ ಉದ್ಧಂಗಾಮಿ ಅಸ್ಸ। ತಮೇನಂ ಮಹಾಜನಕಾಯೋ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಆಯಾಚೇಯ್ಯ ಥೋಮೇಯ್ಯ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕೇಯ್ಯ ‘ಓಸೀದ, ಭೋ ಸಪ್ಪಿತೇಲ, ಸಂಸೀದ, ಭೋ ಸಪ್ಪಿತೇಲ, ಅಧೋ ಗಚ್ಛ 19‘ಭೋ ಸಪ್ಪಿತೇಲಾ’ತಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ ಗಾಮಣಿ, ಅಪಿ ನು ತಂ ಸಪ್ಪಿತೇಲಂ ಮಹತೋ ಜನಕಾಯಸ್ಸ ಆಯಾಚನಹೇತು ವಾ ಥೋಮನಹೇತು ವಾ ಪಞ್ಜಲಿಕಂ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕನಹೇತು ವಾ ‘ಓಸೀದೇಯ್ಯ ವಾ ಸಂಸೀದೇಯ್ಯ ವಾ ಅಧೋ ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾ’ತಿ। ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Seyyathāpi, gāmaṇi, puriso sappikumbhaṃ vā telakumbhaṃ vā gambhīre 20 udakarahade ogāhetvā bhindeyya. Tatra yāssa sakkharā vā kaṭhalā 21, sā adhogāmī assa. Yañca khvassa tatra sappi vā telaṃ vā, taṃ uddhaṃgāmi assa. Tamenaṃ mahājanakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya ‘osīda, bho sappitela, saṃsīda, bho sappitela, adho gaccha 22‘bho sappitelā’ti. Taṃ kiṃ maññasi gāmaṇi, api nu taṃ sappitelaṃ mahato janakāyassa āyācanahetu vā thomanahetu vā pañjalikaṃ anuparisakkanahetu vā ‘osīdeyya vā saṃsīdeyya vā adho vā gaccheyyā’ti. ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ಏವಮೇವ ಖೋ, ಗಾಮಣಿ, ಯೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕೋ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನಂ ಮಹಾಜನಕಾಯೋ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ಸಮಾಗಮ್ಮ ಆಯಾಚೇಯ್ಯ ಥೋಮೇಯ್ಯ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಅನುಪರಿಸಕ್ಕೇಯ್ಯ ‘ಅಯಂ ಪುರಿಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತೂ’’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಇತಿ ಧಮ್ಮೋ ಸುಚಿಣ್ಣೋ ಅಪಾಯೇಹಿ ರಕ್ಖತಿ। ತತ್ಥ ಯಾ ಮಗ್ಗಸ್ಸ ತಿಕ್ಖತಾ ಅಧಿಮತ್ತತಾ, ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಸುಚಿಣ್ಣೋ ಸಬ್ಬಾಹಿ ಉಪಪತ್ತೀಹಿ ರಕ್ಖತಿ। ಏವಂ ಭಗವಾ ಆಹ –
‘‘Evameva kho, gāmaṇi, yo so puriso pāṇātipātā paṭivirato…pe… sammādiṭṭhiko, kiñcāpi naṃ mahājanakāyo saṅgamma samāgamma āyāceyya thomeyya pañjaliko anuparisakkeyya ‘ayaṃ puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjatū’’’ti. Atha kho so puriso kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyya. Iti dhammo suciṇṇo apāyehi rakkhati. Tattha yā maggassa tikkhatā adhimattatā, ayaṃ dhammo suciṇṇo sabbāhi upapattīhi rakkhati. Evaṃ bhagavā āha –
ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಪುರೇಕ್ಖಾರೋ, ಞತ್ವಾನ ಉದಯಬ್ಬಯಂ।
Sammādiṭṭhipurekkhāro, ñatvāna udayabbayaṃ;
ಥಿನಮಿದ್ಧಾಭಿಭೂ ಭಿಕ್ಖು, ಸಬ್ಬಾ ದುಗ್ಗತಿಯೋ ಜಹೇ’’ತಿ॥
Thinamiddhābhibhū bhikkhu, sabbā duggatiyo jahe’’ti.
೩೨. ತತ್ಥ ದುಗ್ಗತೀನಂ ಹೇತು ತಣ್ಹಾ ಚ ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ, ತಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಉಪಾದಾನಾನಿ, ತೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಉಪಾದಾನೇಹಿ ಯೇ ಸಉಪಾದಾನಾ ಖನ್ಧಾ, ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ। ಚತ್ತಾರಿ ಉಪಾದಾನಾನಿ, ಅಯಂ ಸಮುದಯೋ। ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ದುಕ್ಖಂ, ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಚ ಪಹಾನಾಯ ಚ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪರಿಞ್ಞಾಯ ಸಮುದಯಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ। ತತ್ಥ ತಣ್ಹಾಯ ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ರೂಪೀನಿ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ಅವಿಜ್ಜಾಯ ಮನಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ರೂಪೀನಿ ರಕ್ಖನ್ತೋ ಸಮಾಧಿಂ ಭಾವಯತಿ, ತಣ್ಹಞ್ಚ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಮನಿನ್ದ್ರಿಯಂ ರಕ್ಖನ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಭಾವಯತಿ, ಅವಿಜ್ಜಞ್ಚ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ತಣ್ಹಾನಿಗ್ಗಹೇನ ದ್ವೇ ಉಪಾದಾನಾನಿ ಪಹೀಯನ್ತಿ ಕಾಮುಪಾದಾನಞ್ಚ ಸೀಲಬ್ಬತುಪಾದಾನಞ್ಚ। ಅವಿಜ್ಜಾನಿಗ್ಗಹೇನ ದ್ವೇ ಉಪಾದಾನಾನಿ ಪಹೀಯನ್ತಿ ದಿಟ್ಠುಪಾದಾನಞ್ಚ ಅತ್ತವಾದುಪಾದಾನಞ್ಚ। ಚತೂಸು ಉಪಾದಾನೇಸು ಪಹೀನೇಸು ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ ಭಾವನಾಪಾರಿಪೂರಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯನ್ತಿ।
32. Tattha duggatīnaṃ hetu taṇhā ca avijjā ca, tāni cattāri upādānāni, tehi catūhi upādānehi ye saupādānā khandhā, idaṃ dukkhaṃ. Cattāri upādānāni, ayaṃ samudayo. Pañcakkhandhā dukkhaṃ, tesaṃ bhagavā pariññāya ca pahānāya ca dhammaṃ deseti dukkhassa pariññāya samudayassa pahānāya. Tattha taṇhāya pañcindriyāni rūpīni padaṭṭhānaṃ. Avijjāya manindriyaṃ padaṭṭhānaṃ. Pañcindriyāni rūpīni rakkhanto samādhiṃ bhāvayati, taṇhañca niggaṇhāti. Manindriyaṃ rakkhanto vipassanaṃ bhāvayati, avijjañca niggaṇhāti. Taṇhāniggahena dve upādānāni pahīyanti kāmupādānañca sīlabbatupādānañca. Avijjāniggahena dve upādānāni pahīyanti diṭṭhupādānañca attavādupādānañca. Catūsu upādānesu pahīnesu dve dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti samatho ca vipassanā ca. Idaṃ vuccati brahmacariyanti.
ತತ್ಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಫಲಂ ಚತ್ತಾರಿ ಸಾಮಞ್ಞಫಲಾನಿ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಂ ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಂ ಅನಾಗಾಮಿಫಲಂ ಅರಹತ್ತಂ 25 ಅಗ್ಗಫಲಂ। ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಫಲಾನಿ 26। ಇತಿ ಪುರಿಮಕಾನಿ ಚ ದ್ವೇ ಸಚ್ಚಾನಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯೋ ಚ। ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಞ್ಚ ಮಗ್ಗೋ, ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಫಲಾನಿ ಚ ತದಾರಮ್ಮಣಾ ಚ ಅಸಙ್ಖತಾಧಾತು ನಿರೋಧೋ। ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಧಮ್ಮೋ ಹವೇ ರಕ್ಖತೀ’’ತಿ।
Tattha brahmacariyassa phalaṃ cattāri sāmaññaphalāni sotāpattiphalaṃ sakadāgāmiphalaṃ anāgāmiphalaṃ arahattaṃ 27 aggaphalaṃ. Imāni cattāri brahmacariyassa phalāni 28. Iti purimakāni ca dve saccāni dukkhaṃ samudayo ca. Samatho ca vipassanā ca brahmacariyañca maggo, brahmacariyassa phalāni ca tadārammaṇā ca asaṅkhatādhātu nirodho. Imāni cattāri saccāni. Tenāha bhagavā ‘‘dhammo have rakkhatī’’ti.
ತತ್ಥ ಯಂ ಪಟಿವೇಧೇನ ರಕ್ಖತಿ, ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ। ಯತೋ ರಕ್ಖತಿ, ಅಯಂ ಸಮುದಯೋ। ಯೇನ ರಕ್ಖತಿ, ಅಯಂ ಮಗ್ಗೋ। ಯಂ ರಕ್ಖತಿ, ಅಯಂ ನಿರೋಧೋ। ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ। ತೇನಾಹ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾಯನೋ ‘‘ಏಕಮ್ಹಿ ಪದಟ್ಠಾನೇ’’ತಿ।
Tattha yaṃ paṭivedhena rakkhati, idaṃ dukkhaṃ. Yato rakkhati, ayaṃ samudayo. Yena rakkhati, ayaṃ maggo. Yaṃ rakkhati, ayaṃ nirodho. Imāni cattāri saccāni. Tenāha āyasmā mahākaccāyano ‘‘ekamhi padaṭṭhāne’’ti.
ನಿಯುತ್ತೋ ಆವಟ್ಟೋ ಹಾರೋ।
Niyutto āvaṭṭo hāro.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ೭. ಆವಟ್ಟಹಾರವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ • 7. Āvaṭṭahāravibhaṅgavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಟೀಕಾ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ೭. ಆವಟ್ಟಹಾರವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ • 7. Āvaṭṭahāravibhaṅgavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ನೇತ್ತಿವಿಭಾವಿನೀ • Nettivibhāvinī / ೭. ಆವಟ್ಟಹಾರವಿಭಙ್ಗವಿಭಾವನಾ • 7. Āvaṭṭahāravibhaṅgavibhāvanā
