| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೫. ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Avijjāpaccayasuttavaṇṇanā
೩೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಸಮುದಯೋ ಹೋತೀತಿ ಸತ್ಥಾ ಇಧೇವ ದೇಸನಂ ಓಸಾಪೇಸಿ। ಕಿಂಕಾರಣಾತಿ? ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಸ್ಸ ಓಕಾಸದಾನತ್ಥಂ। ತಸ್ಸಞ್ಹಿ ಪರಿಸತಿ ಉಪಾರಮ್ಭಚಿತ್ತೋ ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೋ ಅತ್ಥಿ, ಸೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸತಿ, ಅಥಸ್ಸಾಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ತಸ್ಸ ಓಕಾಸದಾನತ್ಥಂ ದೇಸನಂ ಓಸಾಪೇಸಿ। ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋತಿ ಅಯುತ್ತೋ ಪಞ್ಹೋ। ದುಪ್ಪಞ್ಹೋ ಏಸೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ನನು ಚ ‘‘ಕತಮಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಜರಾಮರಣ’’ನ್ತಿ? ಇದಂ ಸುಪುಚ್ಛಿತನ್ತಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸುಪುಚ್ಛಿತಂ, ಯಥಾ ಪನ ಸತಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಿಕೇ ಸುವಣ್ಣಥಾಲೇ ವಡ್ಢಿತಸ್ಸ ಸುಭೋಜನಸ್ಸ ಮತ್ಥಕೇ ಆಮಲಕಮತ್ತೇಪಿ ಗೂಥಪಿಣ್ಡೇ ಠಪಿತೇ ಸಬ್ಬಂ ಭೋಜನಂ ದುಬ್ಭೋಜನಂ ಹೋತಿ ಛಡ್ಡೇತಬ್ಬಂ, ಏವಮೇವ ‘‘ಕಸ್ಸ ಚ ಪನಿದಂ ಜರಾಮರಣ’’ನ್ತಿ? ಇಮಿನಾ ಸತ್ತೂಪಲದ್ಧಿವಾದಪದೇನ ಗೂಥಪಿಣ್ಡೇನ ತಂ ಭೋಜನಂ ದುಬ್ಭೋಜನಂ ವಿಯ ಅಯಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬೋ ದುಪ್ಪಞ್ಹೋವ ಜಾತೋತಿ।
35. Pañcame samudayo hotīti satthā idheva desanaṃ osāpesi. Kiṃkāraṇāti? Diṭṭhigatikassa okāsadānatthaṃ. Tassañhi parisati upārambhacitto diṭṭhigatiko atthi, so pañhaṃ pucchissati, athassāhaṃ vissajjessāmīti tassa okāsadānatthaṃ desanaṃ osāpesi. No kallo pañhoti ayutto pañho. Duppañho esoti attho. Nanu ca ‘‘katamaṃ nu kho, bhante, jarāmaraṇa’’nti? Idaṃ supucchitanti. Kiñcāpi supucchitaṃ, yathā pana satasahassagghanike suvaṇṇathāle vaḍḍhitassa subhojanassa matthake āmalakamattepi gūthapiṇḍe ṭhapite sabbaṃ bhojanaṃ dubbhojanaṃ hoti chaḍḍetabbaṃ, evameva ‘‘kassa ca panidaṃ jarāmaraṇa’’nti? Iminā sattūpaladdhivādapadena gūthapiṇḍena taṃ bhojanaṃ dubbhojanaṃ viya ayampi sabbo duppañhova jātoti.
ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೋತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗವಾಸೋ। ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರನ್ತಿ ಯಸ್ಸ ಹಿ ಅಯಂ ದಿಟ್ಠಿ, ಸೋ ‘‘ಜೀವೇ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜಮಾನೇ ಸರೀರಂ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ, ಸರೀರೇ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜನ್ತೇ ಜೀವಿತಂ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತೀ’’ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ। ಏವಂ ಗಣ್ಹತೋ ಸಾ ದಿಟ್ಠಿ ‘‘ಸತ್ತೋ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತೀ’’ತಿ ಗಹಿತತ್ತಾ ಉಚ್ಛೇದದಿಟ್ಠಿ ನಾಮ ಹೋತಿ । ಸಚೇ ಪನ ಸಙ್ಖಾರಾವ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ ಚೇವ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ ಚಾತಿ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಸಾಸನಾವಚರಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ನಾಮ ಭವೇಯ್ಯ। ಅರಿಯಮಗ್ಗೋ ಚ ನಾಮೇಸೋ ವಟ್ಟಂ ನಿರೋಧೇನ್ತೋ ವಟ್ಟಂ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದನ್ತೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ , ತದೇವ ತಂ ವಟ್ಟಂ ಉಚ್ಛೇದದಿಟ್ಠಿಯಾ ಗಹಿತಾಕಾರಸ್ಸ ಸಮ್ಭವೇ ಸತಿ ವಿನಾವ ಮಗ್ಗಭಾವನಾಯ ನಿರುಜ್ಝತೀತಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ ನಿರತ್ಥಕಾ ಹೋತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೋ ನ ಹೋತೀ’’ತಿ।
Brahmacariyavāsoti ariyamaggavāso. Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti yassa hi ayaṃ diṭṭhi, so ‘‘jīve ucchijjamāne sarīraṃ ucchijjati, sarīre ucchijjante jīvitaṃ ucchijjatī’’ti gaṇhāti. Evaṃ gaṇhato sā diṭṭhi ‘‘satto ucchijjatī’’ti gahitattā ucchedadiṭṭhi nāma hoti . Sace pana saṅkhārāva uppajjanti ceva nirujjhanti cāti gaṇheyya, sāsanāvacarā sammādiṭṭhi nāma bhaveyya. Ariyamaggo ca nāmeso vaṭṭaṃ nirodhento vaṭṭaṃ samucchindanto uppajjati , tadeva taṃ vaṭṭaṃ ucchedadiṭṭhiyā gahitākārassa sambhave sati vināva maggabhāvanāya nirujjhatīti maggabhāvanā niratthakā hoti. Tena vuttaṃ ‘‘brahmacariyavāso na hotī’’ti.
ದುತಿಯನಯೇ ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರನ್ತಿ ಯಸ್ಸ ಅಯಂ ದಿಟ್ಠಿ, ಸೋ ‘‘ಸರೀರಂ ಇಧೇವ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ, ನ ಜೀವಿತಂ, ಜೀವಿತಂ ಪನ ಪಞ್ಜರತೋ ಸಕುಣೋ ವಿಯ ಯಥಾಸುಖಂ ಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ। ಏವಂ ಗಣ್ಹತೋ ಸಾ ದಿಟ್ಠಿ ‘‘ಇಮಸ್ಮಾ ಲೋಕಾ ಜೀವಿತಂ ಪರಲೋಕಂ ಗತ’’ನ್ತಿ ಗಹಿತತ್ತಾ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಅಯಞ್ಚ ಅರಿಯಮಗ್ಗೋ ತೇಭೂಮಕವಟ್ಟಂ ವಿವಟ್ಟೇನ್ತೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಸೋ ಏಕಸಙ್ಖಾರೇಪಿ ನಿಚ್ಚೇ ಧುವೇ ಸಸ್ಸತೇ ಸತಿ ಉಪ್ಪನ್ನೋಪಿ ವಟ್ಟಂ ವಿವಟ್ಟೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ಮಗ್ಗಭಾವನಾ ನಿರತ್ಥಕಾ ಹೋತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರನ್ತಿ ವಾ ಭಿಕ್ಖು ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೋ ನ ಹೋತೀ’’ತಿ।
Dutiyanaye aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti yassa ayaṃ diṭṭhi, so ‘‘sarīraṃ idheva ucchijjati, na jīvitaṃ, jīvitaṃ pana pañjarato sakuṇo viya yathāsukhaṃ gacchatī’’ti gaṇhāti. Evaṃ gaṇhato sā diṭṭhi ‘‘imasmā lokā jīvitaṃ paralokaṃ gata’’nti gahitattā sassatadiṭṭhi nāma hoti. Ayañca ariyamaggo tebhūmakavaṭṭaṃ vivaṭṭento uppajjati, so ekasaṅkhārepi nicce dhuve sassate sati uppannopi vaṭṭaṃ vivaṭṭetuṃ na sakkotīti maggabhāvanā niratthakā hoti. Tena vuttaṃ ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti vā bhikkhu diṭṭhiyā sati brahmacariyavāso na hotī’’ti.
ವಿಸೂಕಾಯಿಕಾನೀತಿಆದಿ ಸಬ್ಬಂ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿವೇವಚನಮೇವ। ಸಾ ಹಿ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ವಿನಿವಿಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ವಿಸೂಕಮಿವ ಅತ್ತಾನಂ ಆವರಣತೋ ವಿಸೂಕಾಯಿಕಂ, ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಂ ಅನನುವತ್ತಿತ್ವಾ ತಸ್ಸಾ ವಿರೋಧೇನ ಪವತ್ತನತೋ ವಿಸೇವಿತಂ, ಕದಾಚಿ ಉಚ್ಛೇದಸ್ಸ ಕದಾಚಿ ಸಸ್ಸತಸ್ಸ ಗಹಣತೋ ವಿರೂಪಂ ಫನ್ದಿತಂ ವಿಪ್ಫನ್ದಿತನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾನೀತಿ ತಾಲವತ್ಥು ವಿಯ ಕತಾನಿ, ಪುನ ಅವಿರುಹಣಟ್ಠೇನ ಮತ್ಥಕಚ್ಛಿನ್ನತಾಲೋ ವಿಯ ಸಮೂಲಂ ತಾಲಂ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಪತಿಟ್ಠಿತಟ್ಠಾನಂ ವಿಯ ಚ ಕತಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನಭಾವಂಕತಾನೀತಿ ಅನುಅಭಾವಂ ಕತಾನೀತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
Visūkāyikānītiādi sabbaṃ micchādiṭṭhivevacanameva. Sā hi sammādiṭṭhiyā vinivijjhanaṭṭhena visūkamiva attānaṃ āvaraṇato visūkāyikaṃ, sammādiṭṭhiṃ ananuvattitvā tassā virodhena pavattanato visevitaṃ, kadāci ucchedassa kadāci sassatassa gahaṇato virūpaṃ phanditaṃ vipphanditanti vuccati. Tālāvatthukatānīti tālavatthu viya katāni, puna aviruhaṇaṭṭhena matthakacchinnatālo viya samūlaṃ tālaṃ uddharitvā tassa patiṭṭhitaṭṭhānaṃ viya ca katānīti attho. Anabhāvaṃkatānīti anuabhāvaṃ katānīti. Pañcamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೫. ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಸುತ್ತಂ • 5. Avijjāpaccayasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Avijjāpaccayasuttavaṇṇanā
