Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
5. අවිජ්ජාපච්චයසුත්තවණ්ණනා
5. Avijjāpaccayasuttavaṇṇanā
35. දෙසනං ඔසාපෙසීති යථාරද්ධකථං ඨපෙසි. තත්ථ නිසින්නස්ස දිට්ඨිගතිකස්ස ලද්ධියා භින්දනවසෙන උපරි කථෙතුකාමො. බුද්ධානඤ්හි දෙසනාවාරං පච්ඡින්දාපෙත්වා පුච්ඡිතුං සමත්ථො නාම කොචි නත්ථි. තෙනාහ ‘‘දිට්ඨිගතිකස්ස ඔකාසදානත්ථ’’න්ති. දුප්පඤ්හො එසො සත්තූපලද්ධියා පුච්ඡිතත්තා . සත්තූපලද්ධිවාදපදෙනාති ‘‘සත්තො ජීවො උපලබ්භතී’’ති එවං පවත්තදිට්ඨිදීපකපදවසෙන. වදන්ති එතෙනාති වාදො. දිට්ඨි-සද්දො පන ද්වයසඞ්ගහිතො, බ්රහ්මචරියවාසො පන පරමත්ථතො අරියමග්ගභාවනාති ආහ ‘‘අරියමග්ගවාසො’’ති. අයං දිට්ඨීති අනඤ්ඤෙ සරීරජීවාති දිට්ඨි. ‘‘ජීවො’’ති ච ජීවිතමෙව වදන්ති. වට්ටන්ති දුවිධං වට්ටං. නිරොධෙන්තොති අනුප්පත්තිධම්මතං ආපාදෙන්තො. සමුච්ඡින්දන්තොති අප්පවත්තියං පාපනෙන උපච්ඡින්දන්තො. තදෙතං මග්ගෙන නිරොධෙතබ්බං වට්ටං නිරුජ්ඣතීති යොජනා. ‘‘අයං සත්තො විනාසං අභාවං පත්වා සබ්බසො උච්ඡිජ්ජතී’’ති එවං උච්ඡෙදදිට්ඨියා ගහිතාකාරස්ස සම්භවෙ සච්චභාවෙ සති. න හොතීති සාත්ථකො න හොති.
35.Desanaṃ osāpesīti yathāraddhakathaṃ ṭhapesi. Tattha nisinnassa diṭṭhigatikassa laddhiyā bhindanavasena upari kathetukāmo. Buddhānañhi desanāvāraṃ pacchindāpetvā pucchituṃ samattho nāma koci natthi. Tenāha ‘‘diṭṭhigatikassa okāsadānattha’’nti. Duppañho eso sattūpaladdhiyā pucchitattā . Sattūpaladdhivādapadenāti ‘‘satto jīvo upalabbhatī’’ti evaṃ pavattadiṭṭhidīpakapadavasena. Vadanti etenāti vādo. Diṭṭhi-saddo pana dvayasaṅgahito, brahmacariyavāso pana paramatthato ariyamaggabhāvanāti āha ‘‘ariyamaggavāso’’ti. Ayaṃ diṭṭhīti anaññe sarīrajīvāti diṭṭhi. ‘‘Jīvo’’ti ca jīvitameva vadanti. Vaṭṭanti duvidhaṃ vaṭṭaṃ. Nirodhentoti anuppattidhammataṃ āpādento. Samucchindantoti appavattiyaṃ pāpanena upacchindanto. Tadetaṃ maggena nirodhetabbaṃ vaṭṭaṃ nirujjhatīti yojanā. ‘‘Ayaṃ satto vināsaṃ abhāvaṃ patvā sabbaso ucchijjatī’’ti evaṃ ucchedadiṭṭhiyā gahitākārassa sambhave saccabhāve sati. Na hotīti sātthako na hoti.
ගච්ඡතීති සරීරතො නික්ඛමිත්වා ගච්ඡති. විවට්ටෙන්තොති අප්පවත්තිං කරොන්තොති අත්ථො. විවට්ටෙතුං න සක්කොති නිච්චස්ස අප්පවත්තිං පාපෙතුං අසක්කුණෙය්යත්තා. මිච්ඡාදිට්ඨි සම්මාදිට්ඨිං විජ්ඣති අසමාහිතපුග්ගලසෙවනවසෙන තථා පවත්තිතුං අප්පදානවසෙන ච පජහිතබ්බාපජහනවසෙන සම්මාදිට්ඨිං විජ්ඣති. විසූකමිවාති කණ්ඩකො විය. න කෙවලං අනනුවත්තකොව, අථ ඛො විරොධොපි ‘‘නිච්ච’’න්තිආදිනා පවත්තනධම්මතාය විඤ්ඤාපනතො. විරූපං බීභච්ඡං ඵන්දිතං විප්ඵන්දිතං. පණ්ණපුප්ඵඵලපල්ලවානං අවත්ථුභූතො තාලො එව තාලාවත්ථු ‘‘අසිවෙ සිවා’’ති වොහාරො විය. කෙචි පන ‘‘තාලවත්ථුකතානී’’ති පඨන්ති, අවත්ථුභූතතාය තාලො විය කතානීති අත්ථො. තෙනාහ ‘‘මත්ථකච්ඡින්නතාලො වියා’’ති. අනුඅභාවන්ති විනාසං.
Gacchatīti sarīrato nikkhamitvā gacchati. Vivaṭṭentoti appavattiṃ karontoti attho. Vivaṭṭetuṃ na sakkoti niccassa appavattiṃ pāpetuṃ asakkuṇeyyattā. Micchādiṭṭhi sammādiṭṭhiṃ vijjhati asamāhitapuggalasevanavasena tathā pavattituṃ appadānavasena ca pajahitabbāpajahanavasena sammādiṭṭhiṃ vijjhati. Visūkamivāti kaṇḍako viya. Na kevalaṃ ananuvattakova, atha kho virodhopi ‘‘nicca’’ntiādinā pavattanadhammatāya viññāpanato. Virūpaṃ bībhacchaṃ phanditaṃ vipphanditaṃ. Paṇṇapupphaphalapallavānaṃ avatthubhūto tālo eva tālāvatthu ‘‘asive sivā’’ti vohāro viya. Keci pana ‘‘tālavatthukatānī’’ti paṭhanti, avatthubhūtatāya tālo viya katānīti attho. Tenāha ‘‘matthakacchinnatālo viyā’’ti. Anuabhāvanti vināsaṃ.
අවිජ්ජාපච්චයසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Avijjāpaccayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 5. අවිජ්ජාපච්චයසුත්තං • 5. Avijjāpaccayasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5. අවිජ්ජාපච්චයසුත්තවණ්ණනා • 5. Avijjāpaccayasuttavaṇṇanā