| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
॥ ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ
Saṃyuttanikāye
ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
Mahāvagga-aṭṭhakathā
੧. ਮਗ੍ਗਸਂਯੁਤ੍ਤਂ
1. Maggasaṃyuttaṃ
੧. ਅવਿਜ੍ਜਾવਗ੍ਗੋ
1. Avijjāvaggo
੧-੨. ਅવਿਜ੍ਜਾਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
1-2. Avijjāsuttādivaṇṇanā
੧-੨. ਮਹਾવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਤਿ ਸਹਜਾਤવਸੇਨ ਚ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯવਸੇਨ ਚਾਤਿ ਦ੍વੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ। ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਾਯ ਸਭਾવਪਟਿਲਾਭਾਯ, ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨ੍વਦੇવ ਅਹਿਰਿਕਂ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਯਦੇਤਂ ਅਲਜ੍ਜਨਾਕਾਰਸਣ੍ਠਿਕਂ ਅਹਿਰਿਕਂ, ਅਭਾਯਨਾਕਾਰਸਣ੍ਠਿਤਞ੍ਚ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਂ, ਏਤਂ ਅਨੁਦੇવ ਸਹੇવ ਏਕਤੋવ, ਨ વਿਨਾ ਤੇਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਉਪਗਤਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਅਯਾਥਾવਦਿਟ੍ਠਿ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਦਿਟ੍ਠਿ। ਪਹੋਤੀਤਿ ਹੋਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾਦੀਸੁਪਿ ਅਯਾਥਾવਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕવਸੇਨੇવ ਮਿਚ੍ਛਾਭਾવੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਇਤਿ ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠਪਿ ਅਕੁਸਲਧਮ੍ਮਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਅਙ੍ਗਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਾਨਿ ਪਨ ਨ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਨਾਨਕ੍ਖਣੇ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
1-2. Mahāvaggassa paṭhame pubbaṅgamāti sahajātavasena ca upanissayavasena cāti dvīhākārehi pubbaṅgamā. Samāpattiyāti samāpajjanāya sabhāvapaṭilābhāya, uppattiyāti attho. Anvadeva ahirikaṃ anottappanti sā panesā yadetaṃ alajjanākārasaṇṭhikaṃ ahirikaṃ, abhāyanākārasaṇṭhitañca anottappaṃ, etaṃ anudeva saheva ekatova, na vinā tena uppajjatīti attho. Avijjāgatassāti avijjāya upagatassa samannāgatassa. Micchādiṭṭhīti ayāthāvadiṭṭhi aniyyānikadiṭṭhi. Pahotīti hoti uppajjati. Micchāsaṅkappādīsupi ayāthāvaaniyyānikavaseneva micchābhāvo veditabbo. Iti imāni aṭṭhapi akusaladhammasamāpattiyā micchattaaṅgāni nāma honti. Tāni pana na ekakkhaṇe sabbāni labbhanti, nānakkhaṇe labbhanti.
ਕਥਂ? ਯਦਾ ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਦਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮਿਚ੍ਛਾવਾਯਾਮੋ ਮਿਚ੍ਛਾਸਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧਿ ਮਿਚ੍ਛਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋਤਿ ਛ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਯਦਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ, ਤਦਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿવਜ੍ਜਾਨਿ ਪਞ੍ਚ। ਯਦਾ ਤਾਨੇવ ਦ੍વੇ વਚੀવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਮਿਚ੍ਛਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਮਿਚ੍ਛਾવਾਚਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਾਨੇવ ਛ વਾ ਪਞ੍ਚ વਾ। ਅਯਂ ਆਜੀવੋ ਨਾਮ ਕੁਪ੍ਪਮਾਨੋ ਕਾਯવਚੀਦ੍વਾਰੇਸੁਯੇવ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ। ਤਸ੍ਮਾ ਯਦਾ ਆਜੀવਸੀਸੇਨ ਤਾਨੇવ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਕਾਯવਚੀવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ વਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਸ੍ਸ વਸੇਨ ਤਾਨੇવ ਛ વਾ ਪਞ੍ਚ વਾ। ਯਦਾ ਪਨ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਅਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਤਾਨਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ , ਤਦਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਮਿਚ੍ਛਾવਾਯਾਮਮਿਚ੍ਛਾਸਤਿਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧਿવਸੇਨ ਪਞ੍ਚ વਾ, ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾਦਿવਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ વਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਏવਂ ਨ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਨਾਨਕ੍ਖਣੇ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ।
Kathaṃ? Yadā hi diṭṭhisampayuttacittaṃ kāyaviññattiṃ samuṭṭhāpentaṃ uppajjati, tadā micchādiṭṭhi micchāsaṅkappo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchākammantoti cha aṅgāni honti. Yadā diṭṭhivippayuttaṃ, tadā micchādiṭṭhivajjāni pañca. Yadā tāneva dve vacīviññattiṃ samuṭṭhāpenti, tadā micchākammantaṭṭhāne micchāvācāya saddhiṃ tāneva cha vā pañca vā. Ayaṃ ājīvo nāma kuppamāno kāyavacīdvāresuyeva aññatarasmiṃ kuppati, na manodvāre. Tasmā yadā ājīvasīsena tāneva cittāni kāyavacīviññattiyo samuṭṭhāpenti, tadā kāyakammaṃ micchājīvo nāma hoti, tathā vacīkammanti micchājīvassa vasena tāneva cha vā pañca vā. Yadā pana viññattiṃ asamuṭṭhāpetvā tāni cittāni uppajjanti , tadā micchādiṭṭhimicchāsaṅkappamicchāvāyāmamicchāsatimicchāsamādhivasena pañca vā, micchāsaṅkappādivasena cattāri vā hontīti evaṃ na ekakkhaṇe sabbāni labbhanti, nānakkhaṇe labbhantīti.
ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ વਿਜ੍ਜਾਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞਾਣਂ। ਇਹਾਪਿ ਸਹਜਾਤવਸੇਨ ਚ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯવਸੇਨ ਚਾਤਿ ਦ੍વੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਤਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਹਿਰੀ ਚ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ। ਤਤ੍ਥ ਲਜ੍ਜਨਾਕਾਰਸਣ੍ਠਿਤਾ ਹਿਰੀ, ਭਾਯਨਾਕਾਰਸਣ੍ਠਿਤਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ, વਿਤ੍ਥਾਰੋ ਪਨ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤੋવ। વਿਜ੍ਜਾਗਤਸ੍ਸਾਤਿ વਿਜ੍ਜਾਯ ਉਪਗਤਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ। વਿਦ੍ਦਸੁਨੋਤਿ વਿਦੁਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਯਾਥਾવਦਿਟ੍ਠਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਦਿਟ੍ਠਿ। ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਇਤਿ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਲੋਕਿਯਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਨ ਏਕਤੋ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਪਨ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਤਾਨਿ ਚ ਖੋ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਿਕਮਗ੍ਗੇ, ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਿਕਾਦੀਸੁ ਪਨ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪવਜ੍ਜਾਨਿ ਸਤ੍ਤੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ।
Sukkapakkhe vijjāti kammassakatañāṇaṃ. Ihāpi sahajātavasena ca upanissayavasena cāti dvīhākārehi pubbaṅgamatā veditabbā. Hirottappanti hirī ca ottappañca. Tattha lajjanākārasaṇṭhitā hirī, bhāyanākārasaṇṭhitaṃ ottappaṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimagge vuttova. Vijjāgatassāti vijjāya upagatassa samannāgatassa. Viddasunoti viduno paṇḍitassa. Sammādiṭṭhīti yāthāvadiṭṭhi niyyānikadiṭṭhi. Sammākammantādīsupi eseva nayo. Iti kusaladhammasamāpattiyā imāni aṭṭhaṅgāni honti, tāni lokiyamaggakkhaṇe na ekato sabbāni labbhanti, lokuttaramaggakkhaṇe pana labbhanti. Tāni ca kho paṭhamajjhānikamagge, dutiyajjhānikādīsu pana sammāsaṅkappavajjāni satteva honti.
ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਮ੍ਹਿ ਮਹਾਸਲ਼ਾਯਤਨਿਕਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੩.੪੩੧) ‘ਯਾ ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਾਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ। ਯੋ ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਸ੍વਾਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਯੋ ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ વਾਯਾਮੋ, ਸ੍વਾਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ। ਯਾ ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਸਤਿ, ਸ੍વਾਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ। ਯੋ ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿ, ਸ੍વਾਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ। ਪੁਬ੍ਬੇવ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ વਚੀਕਮ੍ਮਂ ਆਜੀવੋ ਚ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਮਾ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਸੋ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ – ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਸੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਏવਮਸ੍ਸਾਯਂ ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ ? ਯਂ ਪਨੇਤਂ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇવ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਦਿવਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ। ਪਬ੍ਬਜਿਤਦਿવਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਨਿ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਅਤਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਦੀਪਿਤੋ।
Tattha yo evaṃ vadeyya ‘‘yasmā majjhimanikāyamhi mahāsaḷāyatanikasutte (ma. ni. 3.431) ‘yā tathābhūtassa diṭṭhi, sāssa hoti sammādiṭṭhi. Yo tathābhūtassa, saṅkappo, svāssa hoti sammāsaṅkappo. Yo tathābhūtassa vāyāmo, svāssa hoti sammāvāyāmo. Yā tathābhūtassa sati, svāssa hoti sammāsati. Yo tathābhūtassa samādhi, svāssa hoti sammāsamādhi. Pubbeva kho panassa kāyakammaṃ vacīkammaṃ ājīvo ca suparisuddho’ti vuttaṃ tasmā pañcaṅgikopi lokuttaramaggo hotī’’ti so vattabbo – tasmiṃyeva sutte ‘‘evamassāyaṃ ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvanāpāripūriṃ gacchatī’’ti idaṃ kasmā na passasi ? Yaṃ panetaṃ ‘‘pubbeva kho panassā’’ti vuttaṃ, taṃ pabbajitadivasato paṭṭhāya parisuddhabhāvadassanatthaṃ. Pabbajitadivasato paṭṭhāya hi parisuddhāni kāyakammādīni lokuttaramaggakkhaṇe atiparisuddhāni hontīti ayamattho dīpito.
ਯਮ੍ਪਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (વਿਭ॰ ੨੧੨), ਤਂ ਏਕਂ ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਕਾਲੇ ਮਿਚ੍ਛਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਮਿਚ੍ਛਾવਾਚਾ વਾ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੋ વਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ વਾਯਾਮੋ ਸਤਿ ਸਮਾਧੀਤਿ ਇਮੇਸੁਯੇવ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਰਕਙ੍ਗੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਪੂਰਤਿ। વਿਰਤਿવਸੇਨ ਹਿ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਪੂਰਤਿ ਨਾਮ। ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਇਤਿ ਇਮਂ ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਲੋਕਿਯਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਚ ਪਞ੍ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ, વਿਰਤਿ ਪਨ ਅਨਿਯਤਾ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਛਅਙ੍ਗਿਕੋ’’ਤਿ ਅવਤ੍વਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ’’ਤ੍વੇવ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਯਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਿਯਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਸવਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਤੀਹਿ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਹਿ ਆਰਤਿ વਿਰਤਿ ਪਟਿવਿਰਤਿ વੇਰਮਣੀ ਅਕਿਰਿਯਾ ਅਕਰਣਂ, ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਅਰਿਯੋ ਅਨਾਸવੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੩.੧੩੯)। ਏવਂ ਪਨ ਮਹਾਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਅਨੇਕੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਦੀਨਞ੍ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਭਾવਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋવ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਅਯਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਿਸ੍ਸਕੋવ ਕਥਿਤੋ। ਦੁਤਿਯਂ ਕੋਸਲਸਂਯੁਤ੍ਤੇ વੁਤ੍ਤਮੇવ।
Yampi abhidhamme vuttaṃ ‘‘tasmiṃ kho pana samaye pañcaṅgiko maggo hotī’’ti (vibha. 212), taṃ ekaṃ kiccantaraṃ dassetuṃ vuttaṃ. Yasmiñhi kāle micchākammantaṃ pahāya sammākammantaṃ pūreti, tasmiṃ kāle micchāvācā vā micchājīvo vā na hoti, diṭṭhi saṅkappo vāyāmo sati samādhīti imesuyeva pañcasu kārakaṅgesu sammākammanto pūrati. Virativasena hi sammākammanto pūrati nāma. Sammāvācāsammāājīvesupi eseva nayo. Iti imaṃ kiccantaraṃ dassetuṃ evaṃ vuttaṃ. Lokiyamaggakkhaṇe ca pañceva honti, virati pana aniyatā. Tasmā ‘‘chaaṅgiko’’ti avatvā ‘‘pañcaṅgiko’’tveva vuttaṃ. ‘‘Yā ca, bhikkhave, ariyacittassa anāsavacittassa ariyamaggasamaṅgino ariyamaggaṃ bhāvayato tīhi kāyaduccaritehi ārati virati paṭivirati veramaṇī akiriyā akaraṇaṃ, ayaṃ bhikkhave sammākammanto ariyo anāsavo lokuttaramaggo’’ti (ma. ni. 3.139). Evaṃ pana mahācattālīsakasuttādīsu anekesu suttesu sammākammantādīnañca lokuttaramaggassa aṅgabhāvasiddhito aṭṭhaṅgikova lokuttaramaggo hotīti veditabboti. Imasmiṃ sutte ayaṃ aṭṭhaṅgiko maggo lokiyalokuttaramissakova kathito. Dutiyaṃ kosalasaṃyutte vuttameva.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya
੧. ਅવਿਜ੍ਜਾਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Avijjāsuttaṃ
੨. ਉਪਡ੍ਢਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Upaḍḍhasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧-੨. ਅવਿਜ੍ਜਾਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-2. Avijjāsuttādivaṇṇanā
