| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
(៧) ២. យមកវគ្គោ
(7) 2. Yamakavaggo
១. អវិជ្ជាសុត្តំ
1. Avijjāsuttaṃ
៦១. ‘‘បុរិមា , ភិក្ខវេ, កោដិ ន បញ្ញាយតិ អវិជ្ជាយ – ‘ឥតោ បុព្ពេ អវិជ្ជា នាហោសិ, អថ បច្ឆា សមភវី’តិ។ ឯវញ្ចេតំ, ភិក្ខវេ, វុច្ចតិ, អថ ច បន បញ្ញាយតិ – ‘ឥទប្បច្ចយា អវិជ្ជា’តិ។
61. ‘‘Purimā , bhikkhave, koṭi na paññāyati avijjāya – ‘ito pubbe avijjā nāhosi, atha pacchā samabhavī’ti. Evañcetaṃ, bhikkhave, vuccati, atha ca pana paññāyati – ‘idappaccayā avijjā’ti.
‘‘អវិជ្ជម្បាហំ 1, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ អវិជ្ជាយ? ‘បញ្ច នីវរណា’តិស្ស វចនីយំ។ បញ្ចបាហំ, ភិក្ខវេ, នីវរណេ សាហារេ វទាមិ , នោ អនាហារេ។ កោ ចាហារោ បញ្ចន្នំ នីវរណានំ? ‘តីណិ ទុច្ចរិតានី’តិស្ស វចនីយំ។ តីណិបាហំ, ភិក្ខវេ, ទុច្ចរិតានិ សាហារានិ វទាមិ, នោ អនាហារានិ។ កោ ចាហារោ តិណ្ណំ ទុច្ចរិតានំ? ‘ឥន្ទ្រិយអសំវរោ’តិស្ស វចនីយំ។ ឥន្ទ្រិយអសំវរម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ ឥន្ទ្រិយអសំវរស្ស? ‘អសតាសម្បជញ្ញ’ន្តិស្ស វចនីយំ។ អសតាសម្បជញ្ញម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ អសតាសម្បជញ្ញស្ស? ‘អយោនិសោមនសិការោ’តិស្ស វចនីយំ។ អយោនិសោមនសិការម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ អយោនិសោមនសិការស្ស? ‘អស្សទ្ធិយ’ន្តិស្ស វចនីយំ។ អស្សទ្ធិយម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ អស្សទ្ធិយស្ស? ‘អសទ្ធម្មស្សវន’ន្តិស្ស វចនីយំ។ អសទ្ធម្មស្សវនម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ អសទ្ធម្មស្សវនស្ស? ‘អសប្បុរិសសំសេវោ’តិស្ស វចនីយំ។
‘‘Avijjampāhaṃ 2, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro avijjāya? ‘Pañca nīvaraṇā’tissa vacanīyaṃ. Pañcapāhaṃ, bhikkhave, nīvaraṇe sāhāre vadāmi , no anāhāre. Ko cāhāro pañcannaṃ nīvaraṇānaṃ? ‘Tīṇi duccaritānī’tissa vacanīyaṃ. Tīṇipāhaṃ, bhikkhave, duccaritāni sāhārāni vadāmi, no anāhārāni. Ko cāhāro tiṇṇaṃ duccaritānaṃ? ‘Indriyaasaṃvaro’tissa vacanīyaṃ. Indriyaasaṃvarampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro indriyaasaṃvarassa? ‘Asatāsampajañña’ntissa vacanīyaṃ. Asatāsampajaññampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro asatāsampajaññassa? ‘Ayonisomanasikāro’tissa vacanīyaṃ. Ayonisomanasikārampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro ayonisomanasikārassa? ‘Assaddhiya’ntissa vacanīyaṃ. Assaddhiyampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro assaddhiyassa? ‘Asaddhammassavana’ntissa vacanīyaṃ. Asaddhammassavanampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro asaddhammassavanassa? ‘Asappurisasaṃsevo’tissa vacanīyaṃ.
‘‘ឥតិ ខោ, ភិក្ខវេ, អសប្បុរិសសំសេវោ បរិបូរោ អសទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរេតិ, អសទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរំ អស្សទ្ធិយំ បរិបូរេតិ, អស្សទ្ធិយំ បរិបូរំ អយោនិសោមនសិការំ បរិបូរេតិ, អយោនិសោមនសិការោ បរិបូរោ អសតាសម្បជញ្ញំ បរិបូរេតិ, អសតាសម្បជញ្ញំ បរិបូរំ ឥន្ទ្រិយអសំវរំ បរិបូរេតិ, ឥន្ទ្រិយអសំវរោ បរិបូរោ តីណិ ទុច្ចរិតានិ បរិបូរេតិ, តីណិ ទុច្ចរិតានិ បរិបូរានិ បញ្ច នីវរណេ បរិបូរេន្តិ, បញ្ច នីវរណា បរិបូរា អវិជ្ជំ បរិបូរេន្តិ។ ឯវមេតិស្សា អវិជ្ជាយ អាហារោ ហោតិ, ឯវញ្ច បារិបូរិ។
‘‘Iti kho, bhikkhave, asappurisasaṃsevo paripūro asaddhammassavanaṃ paripūreti, asaddhammassavanaṃ paripūraṃ assaddhiyaṃ paripūreti, assaddhiyaṃ paripūraṃ ayonisomanasikāraṃ paripūreti, ayonisomanasikāro paripūro asatāsampajaññaṃ paripūreti, asatāsampajaññaṃ paripūraṃ indriyaasaṃvaraṃ paripūreti, indriyaasaṃvaro paripūro tīṇi duccaritāni paripūreti, tīṇi duccaritāni paripūrāni pañca nīvaraṇe paripūrenti, pañca nīvaraṇā paripūrā avijjaṃ paripūrenti. Evametissā avijjāya āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘សេយ្យថាបិ , ភិក្ខវេ, ឧបរិបព្ពតេ ថុល្លផុសិតកេ ទេវេ វស្សន្តេ ( ) 3 តំ ឧទកំ យថានិន្នំ បវត្តមានំ បព្ពតកន្ទរបទរសាខា បរិបូរេតិ, បព្ពតកន្ទរបទរសាខា បរិបូរា កុសោព្ភេ 4 បរិបូរេន្តិ។ កុសោព្ភា បរិបូរា មហាសោព្ភេ 5 បរិបូរេន្តិ, មហាសោព្ភា បរិបូរា កុន្នទិយោ បរិបូរេន្តិ, កុន្នទិយោ បរិបូរា មហានទិយោ បរិបូរេន្តិ, មហានទិយោ បរិបូរា មហាសមុទ្ទំ សាគរំ បរិបូរេន្តិ; ឯវមេតស្ស មហាសមុទ្ទស្ស សាគរស្ស អាហារោ ហោតិ, ឯវញ្ច បារិបូរិ។
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante ( ) 6 taṃ udakaṃ yathāninnaṃ pavattamānaṃ pabbatakandarapadarasākhā paripūreti, pabbatakandarapadarasākhā paripūrā kusobbhe 7 paripūrenti. Kusobbhā paripūrā mahāsobbhe 8 paripūrenti, mahāsobbhā paripūrā kunnadiyo paripūrenti, kunnadiyo paripūrā mahānadiyo paripūrenti, mahānadiyo paripūrā mahāsamuddaṃ sāgaraṃ paripūrenti; evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, អសប្បុរិសសំសេវោ បរិបូរោ អសទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរេតិ, អសទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរំ អស្សទ្ធិយំ បរិបូរេតិ, អស្សទ្ធិយំ បរិបូរំ អយោនិសោមនសិការំ បរិបូរេតិ, អយោនិសោមនសិការោ បរិបូរោ អសតាសម្បជញ្ញំ បរិបូរេតិ, អសតាសម្បជញ្ញំ បរិបូរំ ឥន្ទ្រិយអសំវរំ បរិបូរេតិ, ឥន្ទ្រិយអសំវរោ បរិបូរោ តីណិ ទុច្ចរិតានិ បរិបូរេតិ, តីណិ ទុច្ចរិតានិ បរិបូរានិ បញ្ច នីវរណេ បរិបូរេន្តិ, បញ្ច នីវរណា បរិបូរា អវិជ្ជំ បរិបូរេន្តិ; ឯវមេតិស្សា អវិជ្ជាយ អាហារោ ហោតិ, ឯវញ្ច បារិបូរិ។
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, asappurisasaṃsevo paripūro asaddhammassavanaṃ paripūreti, asaddhammassavanaṃ paripūraṃ assaddhiyaṃ paripūreti, assaddhiyaṃ paripūraṃ ayonisomanasikāraṃ paripūreti, ayonisomanasikāro paripūro asatāsampajaññaṃ paripūreti, asatāsampajaññaṃ paripūraṃ indriyaasaṃvaraṃ paripūreti, indriyaasaṃvaro paripūro tīṇi duccaritāni paripūreti, tīṇi duccaritāni paripūrāni pañca nīvaraṇe paripūrenti, pañca nīvaraṇā paripūrā avijjaṃ paripūrenti; evametissā avijjāya āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘វិជ្ជាវិមុត្តិម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ វិជ្ជាវិមុត្តិយា? ‘សត្ត ពោជ្ឈង្គា’តិស្ស វចនីយំ។ សត្តបាហំ, ភិក្ខវេ, ពោជ្ឈង្គេ សាហារេ វទាមិ, នោ អនាហារេ។ កោ ចាហារោ សត្តន្នំ ពោជ្ឈង្គានំ? ‘ចត្តារោ សតិបដ្ឋានា’តិស្ស វចនីយំ។ ចត្តារោបាហំ, ភិក្ខវេ, សតិបដ្ឋានេ សាហារេ វទាមិ, នោ អនាហារេ។ កោ ចាហារោ ចតុន្នំ សតិបដ្ឋានានំ? ‘តីណិ សុចរិតានី’តិស្ស វចនីយំ។ តីណិបាហំ, ភិក្ខវេ, សុចរិតានិ សាហារានិ វទាមិ, នោ អនាហារានិ។ កោ ចាហារោ តិណ្ណំ សុចរិតានំ? ‘ឥន្ទ្រិយសំវរោ’តិស្ស វចនីយំ។ ឥន្ទ្រិយសំវរម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ ឥន្ទ្រិយសំវរស្ស? ‘សតិសម្បជញ្ញ’ន្តិស្ស វចនីយំ។ សតិសម្បជញ្ញម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ សតិសម្បជញ្ញស្ស? ‘យោនិសោមនសិការោ’តិស្ស វចនីយំ។ យោនិសោមនសិការម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ យោនិសោមនសិការស្ស? ‘សទ្ធា’តិស្ស វចនីយំ។ សទ្ធម្បាហំ, ភិក្ខវេ, សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ សទ្ធាយ ? ‘សទ្ធម្មស្សវន’ន្តិស្ស វចនីយំ។ សទ្ធម្មស្សវនម្បាហំ, ភិក្ខវេ , សាហារំ វទាមិ, នោ អនាហារំ។ កោ ចាហារោ សទ្ធម្មស្សវនស្ស? ‘សប្បុរិសសំសេវោ’តិស្ស វចនីយំ។
‘‘Vijjāvimuttimpāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro vijjāvimuttiyā? ‘Satta bojjhaṅgā’tissa vacanīyaṃ. Sattapāhaṃ, bhikkhave, bojjhaṅge sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ? ‘Cattāro satipaṭṭhānā’tissa vacanīyaṃ. Cattāropāhaṃ, bhikkhave, satipaṭṭhāne sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ? ‘Tīṇi sucaritānī’tissa vacanīyaṃ. Tīṇipāhaṃ, bhikkhave, sucaritāni sāhārāni vadāmi, no anāhārāni. Ko cāhāro tiṇṇaṃ sucaritānaṃ? ‘Indriyasaṃvaro’tissa vacanīyaṃ. Indriyasaṃvarampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro indriyasaṃvarassa? ‘Satisampajañña’ntissa vacanīyaṃ. Satisampajaññampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro satisampajaññassa? ‘Yonisomanasikāro’tissa vacanīyaṃ. Yonisomanasikārampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro yonisomanasikārassa? ‘Saddhā’tissa vacanīyaṃ. Saddhampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro saddhāya ? ‘Saddhammassavana’ntissa vacanīyaṃ. Saddhammassavanampāhaṃ, bhikkhave , sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro saddhammassavanassa? ‘Sappurisasaṃsevo’tissa vacanīyaṃ.
‘‘ឥតិ ខោ, ភិក្ខវេ, សប្បុរិសសំសេវោ បរិបូរោ សទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរេតិ, សទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរំ សទ្ធំ បរិបូរេតិ, សទ្ធា បរិបូរា យោនិសោមនសិការំ បរិបូរេតិ, យោនិសោមនសិការោ បរិបូរោ សតិសម្បជញ្ញំ បរិបូរេតិ, សតិសម្បជញ្ញំ បរិបូរំ ឥន្ទ្រិយសំវរំ បរិបូរេតិ, ឥន្ទ្រិយសំវរោ បរិបូរោ តីណិ សុចរិតានិ បរិបូរេតិ, តីណិ សុចរិតានិ បរិបូរានិ ចត្តារោ សតិបដ្ឋានេ បរិបូរេន្តិ, ចត្តារោ សតិបដ្ឋានា បរិបូរា សត្ត ពោជ្ឈង្គេ បរិបូរេន្តិ, សត្ត ពោជ្ឈង្គា បរិបូរា វិជ្ជាវិមុត្តិំ បរិបូរេន្តិ; ឯវមេតិស្សា វិជ្ជាវិមុត្តិយា អាហារោ ហោតិ, ឯវញ្ច បារិបូរិ។
‘‘Iti kho, bhikkhave, sappurisasaṃsevo paripūro saddhammassavanaṃ paripūreti, saddhammassavanaṃ paripūraṃ saddhaṃ paripūreti, saddhā paripūrā yonisomanasikāraṃ paripūreti, yonisomanasikāro paripūro satisampajaññaṃ paripūreti, satisampajaññaṃ paripūraṃ indriyasaṃvaraṃ paripūreti, indriyasaṃvaro paripūro tīṇi sucaritāni paripūreti, tīṇi sucaritāni paripūrāni cattāro satipaṭṭhāne paripūrenti, cattāro satipaṭṭhānā paripūrā satta bojjhaṅge paripūrenti, satta bojjhaṅgā paripūrā vijjāvimuttiṃ paripūrenti; evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, ឧបរិបព្ពតេ ថុល្លផុសិតកេ ទេវេ វស្សន្តេ តំ ឧទកំ យថានិន្នំ បវត្តមានំ បព្ពតកន្ទរបទរសាខា បរិបូរេតិ, បព្ពតកន្ទរបទរសាខា បរិបូរា កុសោព្ភេ បរិបូរេន្តិ, កុសោព្ភា បរិបូរា មហាសោព្ភេ បរិបូរេន្តិ, មហាសោព្ភា បរិបូរា កុន្នទិយោ បរិបូរេន្តិ, កុន្នទិយោ បរិបូរា មហានទិយោ បរិបូរេន្តិ, មហានទិយោ បរិបូរា មហាសមុទ្ទំ សាគរំ បរិបូរេន្តិ; ឯវមេតស្ស មហាសមុទ្ទស្ស សាគរស្ស អាហារោ ហោតិ, ឯវញ្ច បារិបូរិ។
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante taṃ udakaṃ yathāninnaṃ pavattamānaṃ pabbatakandarapadarasākhā paripūreti, pabbatakandarapadarasākhā paripūrā kusobbhe paripūrenti, kusobbhā paripūrā mahāsobbhe paripūrenti, mahāsobbhā paripūrā kunnadiyo paripūrenti, kunnadiyo paripūrā mahānadiyo paripūrenti, mahānadiyo paripūrā mahāsamuddaṃ sāgaraṃ paripūrenti; evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, សប្បុរិសសំសេវោ បរិបូរោ សទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរេតិ, សទ្ធម្មស្សវនំ បរិបូរំ សទ្ធំ បរិបូរេតិ, សទ្ធា បរិបូរា យោនិសោមនសិការំ បរិបូរេតិ, យោនិសោមនសិការោ បរិបូរោ សតិសម្បជញ្ញំ បរិបូរេតិ, សតិសម្បជញ្ញំ បរិបូរំ ឥន្ទ្រិយសំវរំ បរិបូរេតិ, ឥន្ទ្រិយសំវរោ បរិបូរោ តីណិ សុចរិតានិ បរិបូរេតិ, តីណិ សុចរិតានិ បរិបូរានិ ចត្តារោ សតិបដ្ឋានេ បរិបូរេន្តិ, ចត្តារោ សតិបដ្ឋានា បរិបូរា សត្ត ពោជ្ឈង្គេ បរិបូរេន្តិ, សត្ត ពោជ្ឈង្គា បរិបូរា វិជ្ជាវិមុត្តិំ បរិបូរេន្តិ; ឯវមេតិស្សា វិជ្ជាវិមុត្តិយា អាហារោ ហោតិ, ឯវញ្ច បារិបូរី’’តិ។ បឋមំ។
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, sappurisasaṃsevo paripūro saddhammassavanaṃ paripūreti, saddhammassavanaṃ paripūraṃ saddhaṃ paripūreti, saddhā paripūrā yonisomanasikāraṃ paripūreti, yonisomanasikāro paripūro satisampajaññaṃ paripūreti, satisampajaññaṃ paripūraṃ indriyasaṃvaraṃ paripūreti, indriyasaṃvaro paripūro tīṇi sucaritāni paripūreti, tīṇi sucaritāni paripūrāni cattāro satipaṭṭhāne paripūrenti, cattāro satipaṭṭhānā paripūrā satta bojjhaṅge paripūrenti, satta bojjhaṅgā paripūrā vijjāvimuttiṃ paripūrenti; evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti, evañca pāripūrī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១. អវិជ្ជាសុត្តាទិវណ្ណនា • 1. Avijjāsuttādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៧. អវិជ្ជាសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-7. Avijjāsuttādivaṇṇanā
