Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ਸੇਦਮੋਚਿਕਗਾਥਾ
Sedamocikagāthā
(੧) ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਪਞ੍ਹਾવਣ੍ਣਨਾ
(1) Avippavāsapañhāvaṇṇanā
੪੭੯. ਸੇਦਮੋਚਿਕਗਾਥਾਸੂਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਤ੍ਥਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾ ਤਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਾਨਂ વਿਨਯਧਰਾਨਂ ਕਾਯੇ ਸੇਦਂ ਮੋਚੇਤੀਤਿ ਸੇਦਮੋਚਿਕਾ, ਸਾਯੇવ ਗਾਥਾ ਸੇਦਮੋਚਿਕਗਾਥਾ, ਤਾਸੁ। ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਮ੍ਭੋਗੋ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਪ੍ਪਿਯਸਮ੍ਭੋਗੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕਪ੍ਪਿਯਸਮ੍ਭੋਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨਹਾਪਨਭੋਜਨਾਦੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਮਾਤੁਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਏਸਾ ਪਞ੍ਹਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਸਦ੍ਦੋ ਸਭਾવਤਿਲਿਙ੍ਗੋਤਿ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥੇਸੁ (ਸਦ੍ਦਨੀਤਿਧਾਤੁਮਾਲਾਯਂ ੧੬ ਹਕਾਰਨ੍ਤਧਾਤੁ; ਅਭਿਧਾਨਪ੍ਪਦੀਪਿਕਾਯਂ ੧੧੫ ਗਾਥਾਯਂ) વੁਤ੍ਤੋ, ਇਧ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੋ। ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤੇਹੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਤ੍ਤਾ ਕੁਸਲੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਹਾਯ। ਏਤਨ੍ਤਿ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਗਾਥਾਯ।
479.Sedamocikagāthāsūti adhippāyatthassa gambhīrattā taṃ cintentānaṃ vinayadharānaṃ kāye sedaṃ mocetīti sedamocikā, sāyeva gāthā sedamocikagāthā, tāsu. ‘‘Akappiyasambhogo na labbhatī’’ti iminā kappiyasambhogo labbhatīti dasseti. Kappiyasambhogaṃ dassetuṃ ‘‘nahāpanabhojanādī’’ti vuttaṃ. Anāpattīti mātubhikkhuniyā anāpatti. Esā pañhāti ettha pañhasaddo sabhāvatiliṅgoti saddasatthesu (saddanītidhātumālāyaṃ 16 hakārantadhātu; abhidhānappadīpikāyaṃ 115 gāthāyaṃ) vutto, idha itthiliṅgavasena vutto. ‘‘Paṇḍitehī’’ti iminā kusalassa kāraṇaṃ dasseti, paṇḍitattā kusaloti adhippāyo. Assāti pañhāya. Etanti vissajjanaṃ. Assāti gāthāya.
ਏਕਾਦਸ વਿવਜ੍ਜਿਯਾਤਿ ਅવਿਭਤ੍ਤਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਏਕਾਦਸ વਿવਜ੍ਜਿਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਤੇਪੀਤਿ ਪਿਸਦ੍ਦੋ ਗਾਥਾਯਂ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਗਮ੍ਯਮਾਨਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Ekādasa vivajjiyāti avibhattikaniddeso, ekādasa vivajjiyeti attho. Tena vuttaṃ ‘‘ye’’tiādi. Tepīti pisaddo gāthāyaṃ luttaniddiṭṭhagamyamānabhāvaṃ dasseti.
ਅਯਨ੍ਤਿ ਨ੍ਹਾਪਿਤਪੁਬ੍ਬਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਨਿਮ੍ਮਿਤਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਂ।
Ayanti nhāpitapubbako bhikkhu. Nimmitabuddhanti buddhena nimmitaṃ buddharūpaṃ.
વਿવਜ੍ਜਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਕਾਰੋ ਤ੍વਾਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਕਾਰਿਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘વਿવਜ੍ਜੇਤ੍વਾ’’ਤਿ। ਅਸੀਸਕਂ ਯਂ ਤਂ ਕਬਨ੍ਧਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਸੀਸਕਤ੍ਤਾ ਕੇਨ ਸਰੀਰੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਬਨ੍ਧਤੀਤਿ ਕਬਨ੍ਧੋ। ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਕਬਨ੍ਧਸ੍ਸ।
Vivajjiyāti ettha yakāro tvāpaccayassa kāriyoti āha ‘‘vivajjetvā’’ti. Asīsakaṃ yaṃ taṃ kabandhaṃ atthīti yojanā. Asīsakattā kena sarīrena jīvitaṃ bandhatīti kabandho. Yassāti kabandhassa.
ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਤੇਤਿ ਅਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਾ।
Hīti saccaṃ. Teti abhabbapuggalā.
વਾਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਕਾਰਲੋਪੋਤਿ ਆਹ ‘‘વਾਚਾਯਾ’’ਤਿ। ਇਤਿ ਮੇਤਿ ਏવਂ ਮਮ। ਏવਂ વਦਮਾਨੇ ਮਮ વਚਨਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਥવਾ ਇਤਿਮੇਤਿ ਏવਂ ਇਮੇ, ਏવਂ વਦਮਾਨੇ ਇਮੇ ਜਨਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸਦ੍ਦਮ੍ਪੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਗਿਰਸਦ੍ਦੋ ਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਦਿ ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਏવਂ ਸਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ વਾਚਸਿਕਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਮਾ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ।
Vācāti ettha yakāralopoti āha ‘‘vācāyā’’ti. Iti meti evaṃ mama. Evaṃ vadamāne mama vacananti yojanā. Athavā itimeti evaṃ ime, evaṃ vadamāne ime janāti yojanā. Saddampīti iminā girasaddo saddapariyāyoti dasseti. Hīti saccaṃ. Tuṇhībhūtassa nisinnassa tassa bhikkhunoti yojanā. Yadi manodvāre āpatti nāma natthi, evaṃ sati kasmā āpajjeyya vācasikanti vuttanti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Tenāti tasmā. Assāti bhikkhussa.
ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ, ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਨ੍ਤਿ ‘‘ਗਾਮਨ੍ਤਰਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ।
Sāti bhikkhunī, āpajjatīti sambandho. Vuttappakāranti ‘‘gāmantarapariyāpanna’’nti vuttappakāraṃ.
ਤਾਸੂਤਿ ਦ੍વੀਸੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸੁ।
Tāsūti dvīsu bhikkhunīsu.
ਚਤੁਰੋ ਜਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਜਨਾਨਂ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਆਚਰਿਯੋ ਚ ਤਯੋ ਚ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾ’’ਤਿ । ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਾਤਿ ਸਹਤ੍ਥਾ ਅવਹਰਿਤਾ। ਆਣਤ੍ਤਿਯਾਪੀਤਿ ਆਣਤ੍ਤੇਨ ਅવਹਰਿਤਾਪਿ। ਇਤਰੇਸਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਨਂ, ਏਕੇਕੋ ਮਾਸਕੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਰਿવਾਰੇ ਸੇਦਮੋਚਿਕਗਾਥਾਯਂ।
Caturo janāti ettha catunnaṃ janānaṃ sarūpaṃ dassento āha ‘‘ācariyo ca tayo ca antevāsikā’’ti . Sāhatthikāti sahatthā avaharitā. Āṇattiyāpīti āṇattena avaharitāpi. Itaresanti antevāsikānaṃ, ekeko māsakoti sambandho. Etthāti parivāre sedamocikagāthāyaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੧. ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਪਞ੍ਹਾ • 1. Avippavāsapañhā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / (੧) ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਪਞ੍ਹਾવਣ੍ਣਨਾ • (1) Avippavāsapañhāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਾਦਿਪਞ੍ਹવਣ੍ਣਨਾ • Avippavāsādipañhavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਪਞ੍ਹਾવਣ੍ਣਨਾ • Avippavāsapañhāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਪਞ੍ਹਾવਣ੍ਣਨਾ • Avippavāsapañhāvaṇṇanā