| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi |
अविस्सज्जियवत्थु
Avissajjiyavatthu
३२१. तेन खो पन समयेन सावत्थिया अविदूरे अञ्ञतरस्मिं गामकावासे आवासिका भिक्खू उपद्दुता होन्ति आगन्तुकगमिकानं भिक्खूनं सेनासनं पञ्ञपेन्ता। अथ खो तेसं भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘एतरहि खो मयं, आवुसो, उपद्दुता आगन्तुकगमिकानं भिक्खूनं सेनासनं पञ्ञपेन्ता। हन्द मयं, आवुसो, सब्बं सङ्घिकं सेनासनं एकस्स देम। तस्स सन्तकं परिभुञ्जिस्सामा’’ति। ते सब्बं सङ्घिकं सेनासनं एकस्स अदंसु। आगन्तुका भिक्खू ते भिक्खू एतदवोचुं – ‘‘अम्हाकं, आवुसो, सेनासनं पञ्ञापेथा’’ति। ‘‘नत्थावुसो, सङ्घिकं सेनासनं; सब्बं अम्हेहि एकस्स दिन्न’’न्ति। ‘‘किं पन तुम्हे, आवुसो, सङ्घिकं सेनासनं विस्सज्जेथा’’ति? ‘‘एवमावुसो’’ति। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खू सङ्घिकं सेनासनं विस्सज्जेस्सन्ती’’ति 1! अथ खो ते भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं…पे॰… ‘‘सच्चं किर, भिक्खवे, भिक्खू सङ्घिकं सेनासनं विस्सज्जेन्ती’’ति? ‘‘सच्चं भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… ‘‘कथञ्हि नाम ते, भिक्खवे, मोघपुरिसा सङ्घिकं सेनासनं विस्सज्जेस्सन्ति? नेतं, भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… विगरहित्वा…पे॰… धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि –
321. Tena kho pana samayena sāvatthiyā avidūre aññatarasmiṃ gāmakāvāse āvāsikā bhikkhū upaddutā honti āgantukagamikānaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṃ paññapentā. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘etarahi kho mayaṃ, āvuso, upaddutā āgantukagamikānaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṃ paññapentā. Handa mayaṃ, āvuso, sabbaṃ saṅghikaṃ senāsanaṃ ekassa dema. Tassa santakaṃ paribhuñjissāmā’’ti. Te sabbaṃ saṅghikaṃ senāsanaṃ ekassa adaṃsu. Āgantukā bhikkhū te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘amhākaṃ, āvuso, senāsanaṃ paññāpethā’’ti. ‘‘Natthāvuso, saṅghikaṃ senāsanaṃ; sabbaṃ amhehi ekassa dinna’’nti. ‘‘Kiṃ pana tumhe, āvuso, saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjethā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhū saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjessantī’’ti 2! Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjentī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjessanti? Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
‘‘पञ्चिमानि, भिक्खवे, अविस्सज्जियानि, न विस्सज्जेतब्बानि 3, सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गलेन वा। विस्सज्जितानिपि अविस्सज्जितानि होन्ति। यो विस्सज्जेय्य, आपत्ति थुल्लच्चयस्स। कतमानि पञ्च? आरामो, आरामवत्थु – इदं पठमं अविस्सज्जियं, न विस्सज्जेतब्बं, सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गलेन वा। विस्सज्जितम्पि अविस्सज्जितं होति। यो विस्सज्जेय्य, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
‘‘Pañcimāni, bhikkhave, avissajjiyāni, na vissajjetabbāni 4, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitānipi avissajjitāni honti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa. Katamāni pañca? Ārāmo, ārāmavatthu – idaṃ paṭhamaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa.
‘‘विहारो, विहारवत्थु – इदं दुतियं अविस्सज्जियं, न विस्सज्जेतब्बं, सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गल्लेन वा। विस्सज्जितम्पि अविस्सज्जितं होति। यो विस्सज्जेय्य, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
‘‘Vihāro, vihāravatthu – idaṃ dutiyaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggallena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa.
‘‘मञ्चो, पीठं, भिसि, बिब्बोहनं – इदं ततियं अविस्सज्जियं, न विस्सज्जेतब्बं, सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गलेन वा। विस्सज्जितम्पि अविस्सज्जितं होति। यो विस्सज्जेय्य, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
‘‘Mañco, pīṭhaṃ, bhisi, bibbohanaṃ – idaṃ tatiyaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa.
‘‘वल्लि, वेळु, मुञ्जं, पब्बजं 9, तिणं, मत्तिका, दारुभण्डं, मत्तिकाभण्डं – इदं पञ्चमं अविस्सज्जियं, न विस्सज्जेतब्बं, सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गलेन वा। विस्सज्जितम्पि अविस्सज्जितं होति। यो विस्सज्जेय्य, आपत्ति थुल्लच्चयस्स। इमानि खो, भिक्खवे, पञ्च अविस्सज्जियानि, न विस्सज्जेतब्बानि, सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गलेन वा। विस्सज्जितानिपि अविस्सज्जितानि होन्ति। यो विस्सज्जेय्य, आपत्ति थुल्लच्चयस्सा’’ति।
‘‘Valli, veḷu, muñjaṃ, pabbajaṃ 10, tiṇaṃ, mattikā, dārubhaṇḍaṃ, mattikābhaṇḍaṃ – idaṃ pañcamaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa. Imāni kho, bhikkhave, pañca avissajjiyāni, na vissajjetabbāni, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitānipi avissajjitāni honti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / अविस्सज्जियवत्थुकथा • Avissajjiyavatthukathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / अविस्सज्जियवत्थुकथावण्णना • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / अविस्सज्जियवत्थुकथावण्णना • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अविस्सज्जियवत्थुकथावण्णना • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / अविस्सज्जियवत्थुकथा • Avissajjiyavatthukathā
