Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi |
ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁ
Avissajjiyavatthu
੩੨੧. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਅવਿਦੂਰੇ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮਕਾવਾਸੇ ਆવਾਸਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਗਮਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਾ। ਅਥ ਖੋ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਏਤਰਹਿ ਖੋ ਮਯਂ, ਆવੁਸੋ, ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਆਗਨ੍ਤੁਕਗਮਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਾ। ਹਨ੍ਦ ਮਯਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਏਕਸ੍ਸ ਦੇਮ। ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਏਕਸ੍ਸ ਅਦਂਸੁ। ਆਗਨ੍ਤੁਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ, ਆવੁਸੋ, ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨਤ੍ਥਾવੁਸੋ, ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ; ਸਬ੍ਬਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਏਕਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆવੁਸੋ, ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏવਮਾવੁਸੋ’’ਤਿ। ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾ…ਪੇ॰… ਤੇ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ 1! ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ…ਪੇ॰… ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਭਗવਾ’’ਤਿ। વਿਗਰਹਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ…ਪੇ॰… ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ? ਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ વਾ ਪਸਾਦਾਯ…ਪੇ॰… વਿਗਰਹਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ –
321. Tena kho pana samayena sāvatthiyā avidūre aññatarasmiṃ gāmakāvāse āvāsikā bhikkhū upaddutā honti āgantukagamikānaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṃ paññapentā. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘etarahi kho mayaṃ, āvuso, upaddutā āgantukagamikānaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṃ paññapentā. Handa mayaṃ, āvuso, sabbaṃ saṅghikaṃ senāsanaṃ ekassa dema. Tassa santakaṃ paribhuñjissāmā’’ti. Te sabbaṃ saṅghikaṃ senāsanaṃ ekassa adaṃsu. Āgantukā bhikkhū te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘amhākaṃ, āvuso, senāsanaṃ paññāpethā’’ti. ‘‘Natthāvuso, saṅghikaṃ senāsanaṃ; sabbaṃ amhehi ekassa dinna’’nti. ‘‘Kiṃ pana tumhe, āvuso, saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjethā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhū saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjessantī’’ti 2! Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjentī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā saṅghikaṃ senāsanaṃ vissajjessanti? Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
‘‘ਪਞ੍ਚਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਾਨਿ, ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ 3, ਸਙ੍ਘੇਨ વਾ ਗਣੇਨ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ વਾ। વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾਨਿਪਿ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ। ਕਤਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ? ਆਰਾਮੋ, ਆਰਾਮવਤ੍ਥੁ – ਇਦਂ ਪਠਮਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਂ, ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਙ੍ਘੇਨ વਾ ਗਣੇਨ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ વਾ। વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਮ੍ਪਿ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ।
‘‘Pañcimāni, bhikkhave, avissajjiyāni, na vissajjetabbāni 4, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitānipi avissajjitāni honti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa. Katamāni pañca? Ārāmo, ārāmavatthu – idaṃ paṭhamaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa.
‘‘વਿਹਾਰੋ, વਿਹਾਰવਤ੍ਥੁ – ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਂ, ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਙ੍ਘੇਨ વਾ ਗਣੇਨ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲ੍ਲੇਨ વਾ। વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਮ੍ਪਿ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ।
‘‘Vihāro, vihāravatthu – idaṃ dutiyaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggallena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa.
‘‘ਮਞ੍ਚੋ, ਪੀਠਂ, ਭਿਸਿ, ਬਿਬ੍ਬੋਹਨਂ – ਇਦਂ ਤਤਿਯਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਂ, ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਙ੍ਘੇਨ વਾ ਗਣੇਨ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ વਾ। વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਮ੍ਪਿ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ।
‘‘Mañco, pīṭhaṃ, bhisi, bibbohanaṃ – idaṃ tatiyaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa.
‘‘વਲ੍ਲਿ, વੇਲ਼ੁ, ਮੁਞ੍ਜਂ, ਪਬ੍ਬਜਂ 9, ਤਿਣਂ, ਮਤ੍ਤਿਕਾ, ਦਾਰੁਭਣ੍ਡਂ, ਮਤ੍ਤਿਕਾਭਣ੍ਡਂ – ਇਦਂ ਪਞ੍ਚਮਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਂ, ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਙ੍ਘੇਨ વਾ ਗਣੇਨ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ વਾ। વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਮ੍ਪਿ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਾਨਿ, ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਸਙ੍ਘੇਨ વਾ ਗਣੇਨ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ વਾ। વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾਨਿਪਿ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ।
‘‘Valli, veḷu, muñjaṃ, pabbajaṃ 10, tiṇaṃ, mattikā, dārubhaṇḍaṃ, mattikābhaṇḍaṃ – idaṃ pañcamaṃ avissajjiyaṃ, na vissajjetabbaṃ, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitampi avissajjitaṃ hoti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassa. Imāni kho, bhikkhave, pañca avissajjiyāni, na vissajjetabbāni, saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā. Vissajjitānipi avissajjitāni honti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Avissajjiyavatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Avissajjiyavatthukathā