Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
अविस्सज्जियवत्थुकथावण्णना
Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
३२१. ‘‘न विस्सज्जेतब्बं सङ्घेन वा गणेन वा पुग्गलेन वा’’ति वचनं ‘‘यं अगरुभण्डं विस्सज्जियं वेभङ्गियं सङ्घिकं, तं गणो चे तस्मिं आवासे वसति पुग्गलोपि वा, गणेन वा पुग्गलेन वा विस्सज्जितं सङ्घेन विस्सज्जितसदिसमेव होती’’ति अट्ठकथायं वुत्तवचनं साधेति, अञ्ञथा एत्थ गणपुग्गलग्गहणं निरत्थकं। अरञ्जरो उदकचाटि, अलञ्जलो, बहुउदकगण्हनकोति अत्थो। ‘‘वट्टचाटि विय हुत्वा थोकं दीघमुखो मज्झे परिच्छेदं दस्सेत्वा कतो’’ति लिखितं। मंसदिब्बधम्मबुद्धसमन्तचक्खुवसेन पञ्च।
321. ‘‘Na vissajjetabbaṃ saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā’’ti vacanaṃ ‘‘yaṃ agarubhaṇḍaṃ vissajjiyaṃ vebhaṅgiyaṃ saṅghikaṃ, taṃ gaṇo ce tasmiṃ āvāse vasati puggalopi vā, gaṇena vā puggalena vā vissajjitaṃ saṅghena vissajjitasadisameva hotī’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttavacanaṃ sādheti, aññathā ettha gaṇapuggalaggahaṇaṃ niratthakaṃ. Arañjaro udakacāṭi, alañjalo, bahuudakagaṇhanakoti attho. ‘‘Vaṭṭacāṭi viya hutvā thokaṃ dīghamukho majjhe paricchedaṃ dassetvā kato’’ti likhitaṃ. Maṃsadibbadhammabuddhasamantacakkhuvasena pañca.
गरुभण्डेन च गरुभण्डन्ति संहारिमं सन्धाय वुत्तं। पत्तचीवरं निक्खिपितुन्ति अट्टकच्छन्नेन कते मञ्चे। वट्टलोहं नाम पीतवण्णं। पारिहारियं न वट्टतीति आगन्तुकस्स अदत्वा परिचारिकहत्थतो अत्तनो नामं लिखापेत्वा गहेत्वा यथासुखं परिहरितुं न वट्टति। ‘‘गिहिविकटनीहारेनेवाति याव अत्तनो कम्मनिब्बत्ति, ताव गहेत्वा देती’’ति लिखितं। सिखरं नाम येन परिब्भमन्ता छिन्दन्ति। पत्तबन्धको नाम पत्तस्स गण्ठिआदिकारको। ‘‘पटिमानं सुवण्णादिपत्तकारको’’तिपि वदन्ति। ‘‘अड्ढबाहूति कप्परतो पट्ठाय याव अंसकूट’’न्ति लिखितं। इतो पट्ठायाति इमं पाळिं आदिं कत्वा। दण्डमुग्गरो नाम येन रजितचीवरं पोथेन्ति। ‘पच्चत्थरणगतिक’न्ति वुत्तत्ता, ‘‘तम्पि गरुभण्डमेवाति वुत्तत्ता च अपि-सद्देन पावारादिपच्चत्थरणं सब्बं गरुभण्डमेवा’’ति वदन्ति। एतेनेव सुत्तेन अञ्ञथा अत्थं वत्वा ‘‘पावारादिपच्चत्थरणं न गरुभण्डं, भाजनीयमेव, सेनासनत्थाय दिन्नपच्चत्थरणमेव गरुभण्ड’’न्ति वदन्ति, उपपरिक्खितब्बं। गण्ठिकाति चीवरगण्ठिका। भञ्चको नाम सरको।
Garubhaṇḍena ca garubhaṇḍanti saṃhārimaṃ sandhāya vuttaṃ. Pattacīvaraṃ nikkhipitunti aṭṭakacchannena kate mañce. Vaṭṭalohaṃ nāma pītavaṇṇaṃ. Pārihāriyaṃ na vaṭṭatīti āgantukassa adatvā paricārikahatthato attano nāmaṃ likhāpetvā gahetvā yathāsukhaṃ pariharituṃ na vaṭṭati. ‘‘Gihivikaṭanīhārenevāti yāva attano kammanibbatti, tāva gahetvā detī’’ti likhitaṃ. Sikharaṃ nāma yena paribbhamantā chindanti. Pattabandhako nāma pattassa gaṇṭhiādikārako. ‘‘Paṭimānaṃ suvaṇṇādipattakārako’’tipi vadanti. ‘‘Aḍḍhabāhūti kapparato paṭṭhāya yāva aṃsakūṭa’’nti likhitaṃ. Ito paṭṭhāyāti imaṃ pāḷiṃ ādiṃ katvā. Daṇḍamuggaro nāma yena rajitacīvaraṃ pothenti. ‘Paccattharaṇagatika’nti vuttattā, ‘‘tampi garubhaṇḍamevāti vuttattā ca api-saddena pāvārādipaccattharaṇaṃ sabbaṃ garubhaṇḍamevā’’ti vadanti. Eteneva suttena aññathā atthaṃ vatvā ‘‘pāvārādipaccattharaṇaṃ na garubhaṇḍaṃ, bhājanīyameva, senāsanatthāya dinnapaccattharaṇameva garubhaṇḍa’’nti vadanti, upaparikkhitabbaṃ. Gaṇṭhikāti cīvaragaṇṭhikā. Bhañcako nāma sarako.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi / अविस्सज्जियवत्थु • Avissajjiyavatthu
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / अविस्सज्जियवत्थुकथा • Avissajjiyavatthukathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / अविस्सज्जियवत्थुकथावण्णना • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अविस्सज्जियवत्थुकथावण्णना • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / अविस्सज्जियवत्थुकथा • Avissajjiyavatthukathā