| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
អវិស្សជ្ជិយវត្ថុកថាវណ្ណនា
Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
៣២១. អរញ្ជរោតិ ពហុឧទកគណ្ហនកា មហាចាដិ។ ជលំ គណ្ហិតុំ អលន្តិ អរញ្ជរោ។ ‘‘វដ្ដចាដិ វិយ ហុត្វា ថោកំ ទីឃមុខោ មជ្ឈេ បរិច្ឆេទំ ទស្សេត្វា កតោ’’តិ គណ្ឋិបទេសុ វុត្តំ។ បញ្ចនិម្មលលោចនោតិ មំសទិព្ពធម្មពុទ្ធសមន្តចក្ខុវសេន បញ្ចលោចនោ។
321.Arañjaroti bahuudakagaṇhanakā mahācāṭi. Jalaṃ gaṇhituṃ alanti arañjaro. ‘‘Vaṭṭacāṭi viya hutvā thokaṃ dīghamukho majjhe paricchedaṃ dassetvā kato’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Pañcanimmalalocanoti maṃsadibbadhammabuddhasamantacakkhuvasena pañcalocano.
ថាវរេន ច ថាវរំ គរុភណ្ឌេន ច គរុភណ្ឌន្តិ ឯត្ថ បញ្ចសុ កោដ្ឋាសេសុ បុរិមទ្វយំ ថាវរំ, បច្ឆិមត្តយំ គរុភណ្ឌន្តិ វេទិតព្ពំ។ ជានាបេត្វាតិ ភិក្ខុសង្ឃំ ជានាបេត្វា។ កប្បិយមញ្ចា សម្បដិច្ឆិតព្ពាតិ ‘‘សង្ឃស្ស ទេមា’’តិ ទិន្នំ សន្ធាយ វុត្តំ។ សចេ បន ‘‘វិហារស្ស ទេមា’’តិ វទន្តិ, សុវណ្ណរជតមយាទិអកប្បិយមញ្ចេបិ សម្បដិច្ឆិតុំ វដ្ដតិ។ ន កេវលំ…បេ.… បរិវត្តេតុំ វដ្ដន្តីតិ ឥមិនា អថាវរេន ថាវរម្បិ អថាវរម្បិ បរិវត្តេតុំ វដ្ដតីតិ ទស្សេតិ។ ថាវរេន អថាវរមេវ ហិ បរិវត្តេតុំ ន វដ្ដតិ។ អកប្បិយំ វា មហគ្ឃំ កប្បិយំ វាតិ ឯត្ថ អកប្បិយំ នាម សុវណ្ណមយមញ្ចាទិ អកប្បិយភិសិពិម្ពោហនានិ ច។ មហគ្ឃំ កប្បិយំ នាម ទន្តមយមញ្ចាទិ បាវារាទិកប្បិយអត្ថរណាទីនិ ច។
Thāvarenaca thāvaraṃ garubhaṇḍena ca garubhaṇḍanti ettha pañcasu koṭṭhāsesu purimadvayaṃ thāvaraṃ, pacchimattayaṃ garubhaṇḍanti veditabbaṃ. Jānāpetvāti bhikkhusaṅghaṃ jānāpetvā. Kappiyamañcā sampaṭicchitabbāti ‘‘saṅghassa demā’’ti dinnaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace pana ‘‘vihārassa demā’’ti vadanti, suvaṇṇarajatamayādiakappiyamañcepi sampaṭicchituṃ vaṭṭati. Na kevalaṃ…pe… parivattetuṃ vaṭṭantīti iminā athāvarena thāvarampi athāvarampi parivattetuṃ vaṭṭatīti dasseti. Thāvarena athāvarameva hi parivattetuṃ na vaṭṭati. Akappiyaṃ vā mahagghaṃ kappiyaṃ vāti ettha akappiyaṃ nāma suvaṇṇamayamañcādi akappiyabhisibimbohanāni ca. Mahagghaṃ kappiyaṃ nāma dantamayamañcādi pāvārādikappiyaattharaṇādīni ca.
បារិហារិយំ ន វដ្ដតីតិ អត្តនោ សន្តកំ វិយ គហេត្វា បរិហរិតុំ ន វដ្ដតិ។ ‘‘គិហិវិកតនីហារេនេវ បរិភុញ្ជិតព្ព’’ន្តិ ឥមិនា សចេ អារាមិកាទយោ បដិសាមេត្វា បដិទេន្តិ, បរិភុញ្ជិតុំ វដ្ដតីតិ ទស្សេតិ។ ‘‘បណ្ណសូចិ នាម លេខនី’’តិ មហាគណ្ឋិបទេ វុត្តំ។
Pārihāriyaṃ na vaṭṭatīti attano santakaṃ viya gahetvā pariharituṃ na vaṭṭati. ‘‘Gihivikatanīhāreneva paribhuñjitabba’’nti iminā sace ārāmikādayo paṭisāmetvā paṭidenti, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Paṇṇasūci nāma lekhanī’’ti mahāgaṇṭhipade vuttaṃ.
‘‘អឌ្ឍពាហូតិ កប្បរតោ បដ្ឋាយ យាវ អំសកូដ’’ន្តិ គណ្ឋិបទេសុ វុត្តំ។ អឌ្ឍពាហុ នាម វិទត្ថិចតុរង្គុលន្តិបិ វទន្តិ។ តត្ថជាតកាតិ សង្ឃិកភូមិយំ ជាតា។ អដ្ឋង្គុលសូចិទណ្ឌមត្តោតិ ទីឃតោ អដ្ឋង្គុលមត្តោ បរិណាហតោ បណ្ណសូចិទណ្ឌមត្តោ។ មុញ្ជបព្ពជានំយេវ បាឡិយំ វិសុំ អាគតត្តា ‘‘មុញ្ជំ បព្ពជញ្ច ឋបេត្វា’’តិ វុត្តំ។ អដ្ឋង្គុលប្បមាណោតិ ទីឃតោ អដ្ឋង្គុលប្បមាណោ។ ឃដ្ដនផលកំ នាម យត្ថ ឋបេត្វា រជិតចីវរំ ហត្ថេន ឃដ្ដេន្តិ។ ឃដ្ដនមុគ្គរោ នាម អនុវាតាទិឃដ្ដនត្ថំ កតោតិ វទន្តិ។ អម្ពណន្តិ ផលកេហិ បោក្ខរណីសទិសំ កតបានីយភាជនំ។ រជនទោណីតិ យត្ថ បក្ករជនំ អាកិរិត្វា ឋបេន្តិ។ ភូមត្ថរណំ កាតុំ វដ្ដតីតិ អកប្បិយចម្មំ សន្ធាយ វុត្តំ។ បច្ចត្ថរណគតិកន្តិ ឥមិនា មញ្ចបីឋេបិ អត្ថរិតុំ វដ្ដតីតិ ទីបេតិ។ បាវារាទិបច្ចត្ថរណម្បិ គរុភណ្ឌន្តិ ឯកេ, នោតិ អបរេ, វីមំសិត្វា គហេតព្ពំ។ មុដ្ឋិបណ្ណន្តិ តាលបណ្ណំ សន្ធាយ វុត្តំ។
‘‘Aḍḍhabāhūti kapparato paṭṭhāya yāva aṃsakūṭa’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Aḍḍhabāhu nāma vidatthicaturaṅgulantipi vadanti. Tatthajātakāti saṅghikabhūmiyaṃ jātā. Aṭṭhaṅgulasūcidaṇḍamattoti dīghato aṭṭhaṅgulamatto pariṇāhato paṇṇasūcidaṇḍamatto. Muñjapabbajānaṃyeva pāḷiyaṃ visuṃ āgatattā ‘‘muñjaṃ pabbajañca ṭhapetvā’’ti vuttaṃ. Aṭṭhaṅgulappamāṇoti dīghato aṭṭhaṅgulappamāṇo. Ghaṭṭanaphalakaṃ nāma yattha ṭhapetvā rajitacīvaraṃ hatthena ghaṭṭenti. Ghaṭṭanamuggaro nāma anuvātādighaṭṭanatthaṃ katoti vadanti. Ambaṇanti phalakehi pokkharaṇīsadisaṃ katapānīyabhājanaṃ. Rajanadoṇīti yattha pakkarajanaṃ ākiritvā ṭhapenti. Bhūmattharaṇaṃ kātuṃ vaṭṭatīti akappiyacammaṃ sandhāya vuttaṃ. Paccattharaṇagatikanti iminā mañcapīṭhepi attharituṃ vaṭṭatīti dīpeti. Pāvārādipaccattharaṇampi garubhaṇḍanti eke, noti apare, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Muṭṭhipaṇṇanti tālapaṇṇaṃ sandhāya vuttaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / អវិស្សជ្ជិយវត្ថុ • Avissajjiyavatthu
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / អវិស្សជ្ជិយវត្ថុកថា • Avissajjiyavatthukathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អវិស្សជ្ជិយវត្ថុកថាវណ្ណនា • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / អវិស្សជ្ជិយវត្ថុកថាវណ្ណនា • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / អវិស្សជ្ជិយវត្ថុកថា • Avissajjiyavatthukathā
