| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
အဝိသ္သဇ္ဇိယဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ
Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
၃၂၁. အရဉ္ဇရောတိ ဗဟုဥဒကဂဏ္ဟနကာ မဟာစာဋိ။ ဇလံ ဂဏ္ဟိတုံ အလန္တိ အရဉ္ဇရော။ ‘‘ဝဋ္ဋစာဋိ ဝိယ ဟုတ္ဝာ ထောကံ ဒီဃမုခော မဇ္ဈေ ပရိစ္ဆေဒံ ဒသ္သေတ္ဝာ ကတော’’တိ ဂဏ္ဌိပဒေသု ဝုတ္တံ။ ပဉ္စနိမ္မလလောစနောတိ မံသဒိဗ္ဗဓမ္မဗုဒ္ဓသမန္တစက္ခုဝသေန ပဉ္စလောစနော။
321.Arañjaroti bahuudakagaṇhanakā mahācāṭi. Jalaṃ gaṇhituṃ alanti arañjaro. ‘‘Vaṭṭacāṭi viya hutvā thokaṃ dīghamukho majjhe paricchedaṃ dassetvā kato’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Pañcanimmalalocanoti maṃsadibbadhammabuddhasamantacakkhuvasena pañcalocano.
ထာဝရေန စ ထာဝရံ ဂရုဘဏ္ဍေန စ ဂရုဘဏ္ဍန္တိ ဧတ္ထ ပဉ္စသု ကောဋ္ဌာသေသု ပုရိမဒ္ဝယံ ထာဝရံ, ပစ္ဆိမတ္တယံ ဂရုဘဏ္ဍန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဇာနာပေတ္ဝာတိ ဘိက္ခုသင္ဃံ ဇာနာပေတ္ဝာ။ ကပ္ပိယမဉ္စာ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗာတိ ‘‘သင္ဃသ္သ ဒေမာ’’တိ ဒိန္နံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ သစေ ပန ‘‘ဝိဟာရသ္သ ဒေမာ’’တိ ဝဒန္တိ, သုဝဏ္ဏရဇတမယာဒိအကပ္ပိယမဉ္စေပိ သမ္ပဋိစ္ဆိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ န ကေဝလံ။ပေ.။ ပရိဝတ္တေတုံ ဝဋ္ဋန္တီတိ ဣမိနာ အထာဝရေန ထာဝရမ္ပိ အထာဝရမ္ပိ ပရိဝတ္တေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ဒသ္သေတိ။ ထာဝရေန အထာဝရမေဝ ဟိ ပရိဝတ္တေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ အကပ္ပိယံ ဝာ မဟဂ္ဃံ ကပ္ပိယံ ဝာတိ ဧတ္ထ အကပ္ပိယံ နာမ သုဝဏ္ဏမယမဉ္စာဒိ အကပ္ပိယဘိသိဗိမ္ဗောဟနာနိ စ။ မဟဂ္ဃံ ကပ္ပိယံ နာမ ဒန္တမယမဉ္စာဒိ ပာဝာရာဒိကပ္ပိယအတ္ထရဏာဒီနိ စ။
Thāvarenaca thāvaraṃ garubhaṇḍena ca garubhaṇḍanti ettha pañcasu koṭṭhāsesu purimadvayaṃ thāvaraṃ, pacchimattayaṃ garubhaṇḍanti veditabbaṃ. Jānāpetvāti bhikkhusaṅghaṃ jānāpetvā. Kappiyamañcā sampaṭicchitabbāti ‘‘saṅghassa demā’’ti dinnaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace pana ‘‘vihārassa demā’’ti vadanti, suvaṇṇarajatamayādiakappiyamañcepi sampaṭicchituṃ vaṭṭati. Na kevalaṃ…pe… parivattetuṃ vaṭṭantīti iminā athāvarena thāvarampi athāvarampi parivattetuṃ vaṭṭatīti dasseti. Thāvarena athāvarameva hi parivattetuṃ na vaṭṭati. Akappiyaṃ vā mahagghaṃ kappiyaṃ vāti ettha akappiyaṃ nāma suvaṇṇamayamañcādi akappiyabhisibimbohanāni ca. Mahagghaṃ kappiyaṃ nāma dantamayamañcādi pāvārādikappiyaattharaṇādīni ca.
ပာရိဟာရိယံ န ဝဋ္ဋတီတိ အတ္တနော သန္တကံ ဝိယ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဟရိတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဂိဟိဝိကတနီဟာရေနေဝ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ ဣမိနာ သစေ အာရာမိကာဒယော ပဋိသာမေတ္ဝာ ပဋိဒေန္တိ, ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ဒသ္သေတိ။ ‘‘ပဏ္ဏသူစိ နာမ လေခနီ’’တိ မဟာဂဏ္ဌိပဒေ ဝုတ္တံ။
Pārihāriyaṃ na vaṭṭatīti attano santakaṃ viya gahetvā pariharituṃ na vaṭṭati. ‘‘Gihivikatanīhāreneva paribhuñjitabba’’nti iminā sace ārāmikādayo paṭisāmetvā paṭidenti, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Paṇṇasūci nāma lekhanī’’ti mahāgaṇṭhipade vuttaṃ.
‘‘အဍ္ဎဗာဟူတိ ကပ္ပရတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အံသကူဋ’’န္တိ ဂဏ္ဌိပဒေသု ဝုတ္တံ။ အဍ္ဎဗာဟု နာမ ဝိဒတ္ထိစတုရင္ဂုလန္တိပိ ဝဒန္တိ။ တတ္ထဇာတကာတိ သင္ဃိကဘူမိယံ ဇာတာ။ အဋ္ဌင္ဂုလသူစိဒဏ္ဍမတ္တောတိ ဒီဃတော အဋ္ဌင္ဂုလမတ္တော ပရိဏာဟတော ပဏ္ဏသူစိဒဏ္ဍမတ္တော။ မုဉ္ဇပဗ္ဗဇာနံယေဝ ပာဠိယံ ဝိသုံ အာဂတတ္တာ ‘‘မုဉ္ဇံ ပဗ္ဗဇဉ္စ ဌပေတ္ဝာ’’တိ ဝုတ္တံ။ အဋ္ဌင္ဂုလပ္ပမာဏောတိ ဒီဃတော အဋ္ဌင္ဂုလပ္ပမာဏော။ ဃဋ္ဋနဖလကံ နာမ ယတ္ထ ဌပေတ္ဝာ ရဇိတစီဝရံ ဟတ္ထေန ဃဋ္ဋေန္တိ။ ဃဋ္ဋနမုဂ္ဂရော နာမ အနုဝာတာဒိဃဋ္ဋနတ္ထံ ကတောတိ ဝဒန္တိ။ အမ္ဗဏန္တိ ဖလကေဟိ ပောက္ခရဏီသဒိသံ ကတပာနီယဘာဇနံ။ ရဇနဒောဏီတိ ယတ္ထ ပက္ကရဇနံ အာကိရိတ္ဝာ ဌပေန္တိ။ ဘူမတ္ထရဏံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတီတိ အကပ္ပိယစမ္မံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ပစ္စတ္ထရဏဂတိကန္တိ ဣမိနာ မဉ္စပီဌေပိ အတ္ထရိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ဒီပေတိ။ ပာဝာရာဒိပစ္စတ္ထရဏမ္ပိ ဂရုဘဏ္ဍန္တိ ဧကေ, နောတိ အပရေ, ဝီမံသိတ္ဝာ ဂဟေတဗ္ဗံ။ မုဋ္ဌိပဏ္ဏန္တိ တာလပဏ္ဏံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။
‘‘Aḍḍhabāhūti kapparato paṭṭhāya yāva aṃsakūṭa’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Aḍḍhabāhu nāma vidatthicaturaṅgulantipi vadanti. Tatthajātakāti saṅghikabhūmiyaṃ jātā. Aṭṭhaṅgulasūcidaṇḍamattoti dīghato aṭṭhaṅgulamatto pariṇāhato paṇṇasūcidaṇḍamatto. Muñjapabbajānaṃyeva pāḷiyaṃ visuṃ āgatattā ‘‘muñjaṃ pabbajañca ṭhapetvā’’ti vuttaṃ. Aṭṭhaṅgulappamāṇoti dīghato aṭṭhaṅgulappamāṇo. Ghaṭṭanaphalakaṃ nāma yattha ṭhapetvā rajitacīvaraṃ hatthena ghaṭṭenti. Ghaṭṭanamuggaro nāma anuvātādighaṭṭanatthaṃ katoti vadanti. Ambaṇanti phalakehi pokkharaṇīsadisaṃ katapānīyabhājanaṃ. Rajanadoṇīti yattha pakkarajanaṃ ākiritvā ṭhapenti. Bhūmattharaṇaṃ kātuṃ vaṭṭatīti akappiyacammaṃ sandhāya vuttaṃ. Paccattharaṇagatikanti iminā mañcapīṭhepi attharituṃ vaṭṭatīti dīpeti. Pāvārādipaccattharaṇampi garubhaṇḍanti eke, noti apare, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Muṭṭhipaṇṇanti tālapaṇṇaṃ sandhāya vuttaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi / အဝိသ္သဇ္ဇိယဝတ္ထု • Avissajjiyavatthu
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / အဝိသ္သဇ္ဇိယဝတ္ထုကထာ • Avissajjiyavatthukathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / အဝိသ္သဇ္ဇိယဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / အဝိသ္သဇ္ဇိယဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / အဝိသ္သဇ္ဇိယဝတ္ထုကထာ • Avissajjiyavatthukathā
