| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
੩੨੧. ਅਰਞ੍ਜਰੋਤਿ ਬਹੁਉਦਕਗਣ੍ਹਨਕਾ ਮਹਾਚਾਟਿ। ਜਲਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਅਲਨ੍ਤਿ ਅਰਞ੍ਜਰੋ। ‘‘વਟ੍ਟਚਾਟਿ વਿਯ ਹੁਤ੍વਾ ਥੋਕਂ ਦੀਘਮੁਖੋ ਮਜ੍ਝੇ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਤੋ’’ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਞ੍ਚਨਿਮ੍ਮਲਲੋਚਨੋਤਿ ਮਂਸਦਿਬ੍ਬਧਮ੍ਮਬੁਦ੍ਧਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁવਸੇਨ ਪਞ੍ਚਲੋਚਨੋ।
321.Arañjaroti bahuudakagaṇhanakā mahācāṭi. Jalaṃ gaṇhituṃ alanti arañjaro. ‘‘Vaṭṭacāṭi viya hutvā thokaṃ dīghamukho majjhe paricchedaṃ dassetvā kato’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Pañcanimmalalocanoti maṃsadibbadhammabuddhasamantacakkhuvasena pañcalocano.
ਥਾવਰੇਨ ਚ ਥਾવਰਂ ਗਰੁਭਣ੍ਡੇਨ ਚ ਗਰੁਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਪੁਰਿਮਦ੍વਯਂ ਥਾવਰਂ, ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਯਂ ਗਰੁਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਜਾਨਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਜਾਨਾਪੇਤ੍વਾ। ਕਪ੍ਪਿਯਮਞ੍ਚਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ‘‘ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦੇਮਾ’’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਚੇ ਪਨ ‘‘વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਦੇਮਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਸੁવਣ੍ਣਰਜਤਮਯਾਦਿਅਕਪ੍ਪਿਯਮਞ੍ਚੇਪਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਨ ਕੇવਲਂ…ਪੇ॰… ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤੁਂ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਥਾવਰੇਨ ਥਾવਰਮ੍ਪਿ ਅਥਾવਰਮ੍ਪਿ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਥਾવਰੇਨ ਅਥਾવਰਮੇવ ਹਿ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ વਾ ਮਹਗ੍ਘਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ ਸੁવਣ੍ਣਮਯਮਞ੍ਚਾਦਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਭਿਸਿਬਿਮ੍ਬੋਹਨਾਨਿ ਚ। ਮਹਗ੍ਘਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ ਦਨ੍ਤਮਯਮਞ੍ਚਾਦਿ ਪਾવਾਰਾਦਿਕਪ੍ਪਿਯਅਤ੍ਥਰਣਾਦੀਨਿ ਚ।
Thāvarenaca thāvaraṃ garubhaṇḍena ca garubhaṇḍanti ettha pañcasu koṭṭhāsesu purimadvayaṃ thāvaraṃ, pacchimattayaṃ garubhaṇḍanti veditabbaṃ. Jānāpetvāti bhikkhusaṅghaṃ jānāpetvā. Kappiyamañcā sampaṭicchitabbāti ‘‘saṅghassa demā’’ti dinnaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace pana ‘‘vihārassa demā’’ti vadanti, suvaṇṇarajatamayādiakappiyamañcepi sampaṭicchituṃ vaṭṭati. Na kevalaṃ…pe… parivattetuṃ vaṭṭantīti iminā athāvarena thāvarampi athāvarampi parivattetuṃ vaṭṭatīti dasseti. Thāvarena athāvarameva hi parivattetuṃ na vaṭṭati. Akappiyaṃ vā mahagghaṃ kappiyaṃ vāti ettha akappiyaṃ nāma suvaṇṇamayamañcādi akappiyabhisibimbohanāni ca. Mahagghaṃ kappiyaṃ nāma dantamayamañcādi pāvārādikappiyaattharaṇādīni ca.
ਪਾਰਿਹਾਰਿਯਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ વਿਯ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ‘‘ਗਿਹਿવਿਕਤਨੀਹਾਰੇਨੇવ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਚੇ ਆਰਾਮਿਕਾਦਯੋ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍વਾ ਪਟਿਦੇਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਪਣ੍ਣਸੂਚਿ ਨਾਮ ਲੇਖਨੀ’’ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ વੁਤ੍ਤਂ।
Pārihāriyaṃ na vaṭṭatīti attano santakaṃ viya gahetvā pariharituṃ na vaṭṭati. ‘‘Gihivikatanīhāreneva paribhuñjitabba’’nti iminā sace ārāmikādayo paṭisāmetvā paṭidenti, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Paṇṇasūci nāma lekhanī’’ti mahāgaṇṭhipade vuttaṃ.
‘‘ਅਡ੍ਢਬਾਹੂਤਿ ਕਪ੍ਪਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾવ ਅਂਸਕੂਟ’’ਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਡ੍ਢਬਾਹੁ ਨਾਮ વਿਦਤ੍ਥਿਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਨ੍ਤਿਪਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥਜਾਤਕਾਤਿ ਸਙ੍ਘਿਕਭੂਮਿਯਂ ਜਾਤਾ। ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਸੂਚਿਦਣ੍ਡਮਤ੍ਤੋਤਿ ਦੀਘਤੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤੋ ਪਰਿਣਾਹਤੋ ਪਣ੍ਣਸੂਚਿਦਣ੍ਡਮਤ੍ਤੋ। ਮੁਞ੍ਜਪਬ੍ਬਜਾਨਂਯੇવ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વਿਸੁਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮੁਞ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਪ੍ਪਮਾਣੋਤਿ ਦੀਘਤੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਪ੍ਪਮਾਣੋ। ਘਟ੍ਟਨਫਲਕਂ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ ਠਪੇਤ੍વਾ ਰਜਿਤਚੀવਰਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤਿ। ਘਟ੍ਟਨਮੁਗ੍ਗਰੋ ਨਾਮ ਅਨੁવਾਤਾਦਿਘਟ੍ਟਨਤ੍ਥਂ ਕਤੋਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਅਮ੍ਬਣਨ੍ਤਿ ਫਲਕੇਹਿ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਦਿਸਂ ਕਤਪਾਨੀਯਭਾਜਨਂ। ਰਜਨਦੋਣੀਤਿ ਯਤ੍ਥ ਪਕ੍ਕਰਜਨਂ ਆਕਿਰਿਤ੍વਾ ਠਪੇਨ੍ਤਿ। ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਚਮ੍ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਗਤਿਕਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਞ੍ਚਪੀਠੇਪਿ ਅਤ੍ਥਰਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਪਾવਾਰਾਦਿਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਮ੍ਪਿ ਗਰੁਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਏਕੇ, ਨੋਤਿ ਅਪਰੇ, વੀਮਂਸਿਤ੍વਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਮੁਟ੍ਠਿਪਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਤਾਲਪਣ੍ਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ।
‘‘Aḍḍhabāhūti kapparato paṭṭhāya yāva aṃsakūṭa’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Aḍḍhabāhu nāma vidatthicaturaṅgulantipi vadanti. Tatthajātakāti saṅghikabhūmiyaṃ jātā. Aṭṭhaṅgulasūcidaṇḍamattoti dīghato aṭṭhaṅgulamatto pariṇāhato paṇṇasūcidaṇḍamatto. Muñjapabbajānaṃyeva pāḷiyaṃ visuṃ āgatattā ‘‘muñjaṃ pabbajañca ṭhapetvā’’ti vuttaṃ. Aṭṭhaṅgulappamāṇoti dīghato aṭṭhaṅgulappamāṇo. Ghaṭṭanaphalakaṃ nāma yattha ṭhapetvā rajitacīvaraṃ hatthena ghaṭṭenti. Ghaṭṭanamuggaro nāma anuvātādighaṭṭanatthaṃ katoti vadanti. Ambaṇanti phalakehi pokkharaṇīsadisaṃ katapānīyabhājanaṃ. Rajanadoṇīti yattha pakkarajanaṃ ākiritvā ṭhapenti. Bhūmattharaṇaṃ kātuṃ vaṭṭatīti akappiyacammaṃ sandhāya vuttaṃ. Paccattharaṇagatikanti iminā mañcapīṭhepi attharituṃ vaṭṭatīti dīpeti. Pāvārādipaccattharaṇampi garubhaṇḍanti eke, noti apare, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Muṭṭhipaṇṇanti tālapaṇṇaṃ sandhāya vuttaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁ • Avissajjiyavatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Avissajjiyavatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Avissajjiyavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Avissajjiyavatthukathā
