Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    (൧൨) ൨. ആയാചനവഗ്ഗവണ്ണനാ

    (12) 2. Āyācanavaggavaṇṇanā

    ൧൩൧. ദുതിയസ്സ പഠമേ ഏവം സമ്മാ ആയാചമാനോ ആയാചേയ്യാതി സദ്ധോ ഭിക്ഖു ഉട്ഠഹിത്വാ ‘‘യാദിസോ സാരിപുത്തത്ഥേരോ പഞ്ഞായ, അഹമ്പി താദിസോ ഹോമി. യാദിസോ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനത്ഥേരോ ഇദ്ധിയാ, അഹമ്പി താദിസോ ഹോമീ’’തി ഏവം ആയാചന്തോ പിഹേന്തോ പത്ഥേന്തോ യം അത്ഥി, തസ്സേവ പത്ഥിതത്താ സമ്മാ പത്ഥേയ്യ നാമ. ഇതോ ഉത്തരി പത്ഥേന്തോ മിച്ഛാ പത്ഥേയ്യ. ഏവരൂപാ ഹി പത്ഥനാ യം നത്ഥി, തസ്സ പത്ഥിതത്താ മിച്ഛാപത്ഥനാ നാമ ഹോതി. കിം കാരണാ? ഏസാ, ഭിക്ഖവേ, തുലാ ഏതം പമാണന്തി യഥാ ഹി സുവണ്ണം വാ ഹിരഞ്ഞം വാ തുലേന്തസ്സ തുലാ ഇച്ഛിതബ്ബാ, ധഞ്ഞം മിനന്തസ്സ മാനന്തി തുലനേ തുലാ, മിനനേ ച മാനം പമാണം ഹോതി, ഏവമേവ മമ സാവകാനം ഭിക്ഖൂനം ഏസാ തുലാ ഏതം പമാണം യദിദം സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനാ. തേ ഗഹേത്വാ ‘‘അഹമ്പി ഞാണേന വാ ഇദ്ധിയാ വാ ഏതമ്പമാണോ ഹോമീ’’തി അത്താനം തുലേതും വാ പമാണേതും വാ സക്കാ, ന ഇതോ അഞ്ഞഥാ.

    131. Dutiyassa paṭhame evaṃ sammā āyācamāno āyāceyyāti saddho bhikkhu uṭṭhahitvā ‘‘yādiso sāriputtatthero paññāya, ahampi tādiso homi. Yādiso mahāmoggallānatthero iddhiyā, ahampi tādiso homī’’ti evaṃ āyācanto pihento patthento yaṃ atthi, tasseva patthitattā sammā pattheyya nāma. Ito uttari patthento micchā pattheyya. Evarūpā hi patthanā yaṃ natthi, tassa patthitattā micchāpatthanā nāma hoti. Kiṃ kāraṇā? Esā, bhikkhave, tulā etaṃ pamāṇanti yathā hi suvaṇṇaṃ vā hiraññaṃ vā tulentassa tulā icchitabbā, dhaññaṃ minantassa mānanti tulane tulā, minane ca mānaṃ pamāṇaṃ hoti, evameva mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ esā tulā etaṃ pamāṇaṃ yadidaṃ sāriputtamoggallānā. Te gahetvā ‘‘ahampi ñāṇena vā iddhiyā vā etampamāṇo homī’’ti attānaṃ tuletuṃ vā pamāṇetuṃ vā sakkā, na ito aññathā.

    ൧൩൨. ദുതിയാദീസുപി ഏസേവ നയോ. ഇദം പനേത്ഥ വിസേസമത്തം – ഖേമാ ച ഭിക്ഖുനീ ഉപ്പലവണ്ണാ ചാതി ഏതാസു ഹി ഖേമാ പഞ്ഞായ അഗ്ഗാ, ഉപ്പലവണ്ണാ ഇദ്ധിയാ. തസ്മാ ‘‘പഞ്ഞായ വാ ഇദ്ധിയാ വാ ഏതാദിസീ ഹോമീ’’തി സമ്മാ ആയാചമാനാ ആയാചേയ്യ. തഥാ ചിത്തോ ഗഹപതി പഞ്ഞായ അഗ്ഗോ, ഹത്ഥകോ രാജകുമാരോ മഹിദ്ധികതായ. തസ്മാ ‘‘പഞ്ഞായ വാ ഇദ്ധിയാ വാ ഏദിസോ ഹോമീ’’തി സമ്മാ ആയാചമാനോ ആയാചേയ്യ. ഖുജ്ജുത്തരാപി മഹാപഞ്ഞതായ അഗ്ഗാ, നന്ദമാതാ മഹിദ്ധികതായ. തസ്മാ ‘‘പഞ്ഞായ വാ ഇദ്ധിയാ വാ ഏതാദിസീ ഹോമീ’’തി സമ്മാ ആയാചമാനാ ആയാചേയ്യ.

    132. Dutiyādīsupi eseva nayo. Idaṃ panettha visesamattaṃ – khemā ca bhikkhunī uppalavaṇṇā cāti etāsu hi khemā paññāya aggā, uppalavaṇṇā iddhiyā. Tasmā ‘‘paññāya vā iddhiyā vā etādisī homī’’ti sammā āyācamānā āyāceyya. Tathā citto gahapati paññāya aggo, hatthako rājakumāro mahiddhikatāya. Tasmā ‘‘paññāya vā iddhiyā vā ediso homī’’ti sammā āyācamāno āyāceyya. Khujjuttarāpi mahāpaññatāya aggā, nandamātā mahiddhikatāya. Tasmā ‘‘paññāya vā iddhiyā vā etādisī homī’’ti sammā āyācamānā āyāceyya.

    ൧൩൫. പഞ്ചമേ ഖതന്തി ഗുണാനം ഖതത്താ ഖതം. ഉപഹതന്തി ഗുണാനം ഉപഹതത്താ ഉപഹതം, ഛിന്നഗുണം നട്ഠഗുണന്തി അത്ഥോ. അത്താനം പരിഹരതീതി നിഗ്ഗുണം അത്താനം ജഗ്ഗതി ഗോപായതി. സാവജ്ജോതി സദോസോ. സാനുവജ്ജോതി സഉപവാദോ. പസവതീതി പടിലഭതി. അനനുവിച്ചാതി അജാനിത്വാ അവിനിച്ഛിനിത്വാ. അപരിയോഗാഹേത്വാതി അനനുപവിസിത്വാ. അവണ്ണാരഹസ്സാതി അവണ്ണയുത്തസ്സ മിച്ഛാപടിപന്നസ്സ തിത്ഥിയസ്സ വാ തിത്ഥിയസാവകസ്സ വാ. വണ്ണം ഭാസതീതി ‘‘സുപ്പടിപന്നോ ഏസ സമ്മാപടിപന്നോ’’തി ഗുണം കഥേതി. വണ്ണാരഹസ്സാതി ബുദ്ധാദീസു അഞ്ഞതരസ്സ സമ്മാപടിപന്നസ്സ. അവണ്ണം ഭാസതീതി ‘‘ദുപ്പടിപന്നോ ഏസ മിച്ഛാപടിപന്നോ’’തി അഗുണം കഥേതി. അവണ്ണാരഹസ്സ അവണ്ണം ഭാസതീതി ഇധേകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ദുപ്പടിപന്നാനം മിച്ഛാപടിപന്നാനം തിത്ഥിയാനം തിത്ഥിയസാവകാനം ‘‘ഇതിപി ദുപ്പടിപന്നാ ഇതിപി മിച്ഛാപടിപന്നാ’’തി അവണ്ണം ഭാസതി. വണ്ണാരഹസ്സ വണ്ണം ഭാസതീതി സുപ്പടിപന്നാനം സമ്മാപടിപന്നാനം ബുദ്ധാനം ബുദ്ധസാവകാനം ‘‘ഇതിപി സുപ്പടിപന്നാ ഇതിപി സമ്മാപടിപന്നാ’’തി വണ്ണം ഭാസതി.

    135. Pañcame khatanti guṇānaṃ khatattā khataṃ. Upahatanti guṇānaṃ upahatattā upahataṃ, chinnaguṇaṃ naṭṭhaguṇanti attho. Attānaṃ pariharatīti nigguṇaṃ attānaṃ jaggati gopāyati. Sāvajjoti sadoso. Sānuvajjoti saupavādo. Pasavatīti paṭilabhati. Ananuviccāti ajānitvā avinicchinitvā. Apariyogāhetvāti ananupavisitvā. Avaṇṇārahassāti avaṇṇayuttassa micchāpaṭipannassa titthiyassa vā titthiyasāvakassa vā. Vaṇṇaṃ bhāsatīti ‘‘suppaṭipanno esa sammāpaṭipanno’’ti guṇaṃ katheti. Vaṇṇārahassāti buddhādīsu aññatarassa sammāpaṭipannassa. Avaṇṇaṃ bhāsatīti ‘‘duppaṭipanno esa micchāpaṭipanno’’ti aguṇaṃ katheti. Avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsatīti idhekacco puggalo duppaṭipannānaṃ micchāpaṭipannānaṃ titthiyānaṃ titthiyasāvakānaṃ ‘‘itipi duppaṭipannā itipi micchāpaṭipannā’’ti avaṇṇaṃ bhāsati. Vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsatīti suppaṭipannānaṃ sammāpaṭipannānaṃ buddhānaṃ buddhasāvakānaṃ ‘‘itipi suppaṭipannā itipi sammāpaṭipannā’’ti vaṇṇaṃ bhāsati.

    ൧൩൬. ഛട്ഠേ അപ്പസാദനീയേ ഠാനേതി അപ്പസാദകാരണേ. പസാദം ഉപദംസേതീതി ദുപ്പടിപദായ മിച്ഛാപടിപദായ ‘‘അയം സുപ്പടിപദാ സമ്മാപടിപദാ’’തി പസാദം ജനേതി. പസാദനീയേ ഠാനേ അപ്പസാദന്തി സുപ്പടിപദായ സമ്മാപടിപദായ ‘‘അയം ദുപ്പടിപദാ മിച്ഛാപടിപദാ’’തി അപ്പസാദം ജനേതീതി. സേസമേത്ഥ ഉത്താനമേവ.

    136. Chaṭṭhe appasādanīye ṭhāneti appasādakāraṇe. Pasādaṃupadaṃsetīti duppaṭipadāya micchāpaṭipadāya ‘‘ayaṃ suppaṭipadā sammāpaṭipadā’’ti pasādaṃ janeti. Pasādanīye ṭhāne appasādanti suppaṭipadāya sammāpaṭipadāya ‘‘ayaṃ duppaṭipadā micchāpaṭipadā’’ti appasādaṃ janetīti. Sesamettha uttānameva.

    ൧൩൭. സത്തമേ ദ്വീസൂതി ദ്വീസു ഓകാസേസു ദ്വീസു കാരണേസു. മിച്ഛാപടിപജ്ജമാനോതി മിച്ഛാപടിപത്തിം പടിപജ്ജമാനോ. മാതരി ച പിതരി ചാതി മിത്തവിന്ദകോ വിയ മാതരി, അജാതസത്തു വിയ പിതരി. സുക്കപക്ഖോ വുത്തനയേനേവ വേദിതബ്ബോ.

    137.Sattame dvīsūti dvīsu okāsesu dvīsu kāraṇesu. Micchāpaṭipajjamānoti micchāpaṭipattiṃ paṭipajjamāno. Mātari ca pitari cāti mittavindako viya mātari, ajātasattu viya pitari. Sukkapakkho vuttanayeneva veditabbo.

    ൧൩൮. അട്ഠമേ തഥാഗതേ ച തഥാഗതസാവകേ ചാതി ദേവദത്തോ വിയ തഥാഗതേ, കോകാലികോ വിയ ച തഥാഗതസാവകേ. സുക്കപക്ഖേ ആനന്ദത്ഥേരോ വിയ തഥാഗതേ, നന്ദഗോപാലകസേട്ഠിപുത്തോ വിയ ച തഥാഗതസാവകേ.

    138. Aṭṭhame tathāgate ca tathāgatasāvake cāti devadatto viya tathāgate, kokāliko viya ca tathāgatasāvake. Sukkapakkhe ānandatthero viya tathāgate, nandagopālakaseṭṭhiputto viya ca tathāgatasāvake.

    ൧൩൯. നവമേ സചിത്തവോദാനന്തി സകചിത്തസ്സ വോദാനം, അട്ഠന്നം സമാപത്തീനം ഏതം നാമം. ന ച കിഞ്ചി ലോകേ ഉപാദിയതീതി ലോകേ ച രൂപാദീസു ധമ്മേസു കിഞ്ചി ഏകം ധമ്മമ്പി ന ഗണ്ഹാതി ന പരാമസതി. ഏവമേത്ഥ അനുപാദാനം നാമ ദുതിയോ ധമ്മോ ഹോതി. ദസമേകാദസമാനി ഉത്താനത്ഥാനേവാതി.

    139. Navame sacittavodānanti sakacittassa vodānaṃ, aṭṭhannaṃ samāpattīnaṃ etaṃ nāmaṃ. Na ca kiñci loke upādiyatīti loke ca rūpādīsu dhammesu kiñci ekaṃ dhammampi na gaṇhāti na parāmasati. Evamettha anupādānaṃ nāma dutiyo dhammo hoti. Dasamekādasamāni uttānatthānevāti.

    ആയാചനവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

    Āyācanavaggo dutiyo.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / (൧൨) ൨. ആയാചനവഗ്ഗോ • (12) 2. Āyācanavaggo

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / (൧൨) ൨. ആയാചനവഗ്ഗവണ്ണനാ • (12) 2. Āyācanavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact