Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၃. အယောဂုဠဝဂ္ဂော
3. Ayoguḷavaggo
၂. အယောဂုဠသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Ayoguḷasuttavaṇṇanā
၈၃၄. ဣမိနာ စတုမဟာဘူတမယေနာတိ ဣမိနာ သဗ္ဗလောကပစ္စက္ခေန စတူဟိ မဟာဘူတေဟိ နိဗ္ဗတ္တေန စတုမဟာဘူတမယေန။ မနောမယော ပန နိမ္မိတကာယော ဘဂဝတော ရုစိဝသေန ပရေသံ ပစ္စက္ခော ဟောတိ။ ဩမာတီတိ အဝမာတိ။ အဝ-ပုဗ္ဗော ဟိ မာ-သဒ္ဒော သတ္တိအတ္ထောပိ ဟောတီတိ ‘‘ပဟောတိ သက္ကောတီ’’တိ အတ္ထော ဝုတ္တော။ အသမ္ဘိန္နပဒန္တိ အသာဓာရဏပဒံ အညတ္ထ အနာဂတတ္တာ။ ကာယသ္သ စိတ္တေ သမောဒဟနံ အာရောပနံ တန္နိသ္သိတတာကရဏဉ္စ အတ္ထတော စိတ္တဂတိယာ ပဝတ္တနမေဝာတိ အာဟ ‘‘စိတ္တဂတိယာ ပေသေတီ’’တိ။
834.Iminā catumahābhūtamayenāti iminā sabbalokapaccakkhena catūhi mahābhūtehi nibbattena catumahābhūtamayena. Manomayo pana nimmitakāyo bhagavato rucivasena paresaṃ paccakkho hoti. Omātīti avamāti. Ava-pubbo hi mā-saddo sattiatthopi hotīti ‘‘pahoti sakkotī’’ti attho vutto. Asambhinnapadanti asādhāraṇapadaṃ aññattha anāgatattā. Kāyassa citte samodahanaṃ āropanaṃ tannissitatākaraṇañca atthato cittagatiyā pavattanamevāti āha ‘‘cittagatiyā pesetī’’ti.
တတ္ထ စိတ္တဂတိဂမနံ နာမ စိတ္တဝသေန ကာယသ္သ ပရိဏာမနေန ‘‘အယံ ကာယော ဣမံ စိတ္တံ ဝိယ ဟောတူ’’တိ ကာယသ္သ စိတ္တေန သမာနဂတိကတာဌပနံ။ ကထံ ပန ကာယော ဒန္ဓပဝတ္တိကော လဟုပဝတ္တိနာ စိတ္တေန သမာနဂတိကော ဟောတီတိ? န သဗ္ဗထာ သမာနဂတိကော။ ယထေဝ ဟိ ကာယဝသေန စိတ္တပရိဏာမနေ စိတ္တံ သဗ္ဗထာ ကာယေန သမာနဂတိကံ န ဟောတိ။ န ဟိ ကဒာစိ တံ သဘာဝသိဒ္ဓေန အတ္တနော ခဏေန အဝတ္တိတ္ဝာ ဒန္ဓဝုတ္တိကသ္သ ရူပဓမ္မသ္သ ဝသေန ပဝတ္တိတုံ သက္ကောတိ, ‘‘ဣဒံ စိတ္တံ အယံ ကာယော ဝိယ ဟောတူ’’တိ ပန အဓိဋ္ဌာနေန ဒန္ဓဂတိကသ္သ ကာယသ္သ အနုဝတ္တနတော ယာဝ ဣစ္ဆိတဋ္ဌာနပ္ပတ္တိ, တာဝ ကာယဂတိအနုလောမေနေဝ ဟုတ္ဝာ သန္တာနဝသေန ပဝတ္တမာနံ စိတ္တံ ကာယဂတိယာ ပရိဏာမိတံ နာမ ဟောတိ။ ဧဝံ ‘‘အယံ ကာယော ဣဒံ စိတ္တံ ဝိယ ဟောတူ’’တိ အဓိဋ္ဌာနေန ပဂေဝ သုခလဟုသညာယ သမ္ပာဒိတတ္တာ အဘာဝိတိဒ္ဓိပာဒာနံ ဝိယ ဒန္ဓံ အဝတ္တိတ္ဝာ ယထာ လဟုကံ ကတိပယစိတ္တဝာရေနေဝ ဣစ္ဆိတဋ္ဌာနပ္ပတ္တိ ဟောတိ, ဧဝံ ပဝတ္တမာနော ကာယော စိတ္တဂတိယာ ပရိဏာမိတော နာမ ဟောတိ, န ဧကစိတ္တက္ခဏေနေဝ ဣစ္ဆိတဋ္ဌာနပ္ပတ္တိယာ, ဧဝဉ္စ ကတ္ဝာ ဗာဟာသမိဉ္ဇနပသာရဏူပမာပိ ဥပစာရေန ဝိနာ သုဋ္ဌုတရံ ယုတ္တာ ဟောတီတိ။ အညထာ ဓမ္မတာဝိလောမတာ သိယာ, နာပိ ဓမ္မာနံ လက္ခဏညထတ္တံ ဣဒ္ဓိဗလေန ကာတုံ သက္ကာ, ဘာဝညထတ္တမေဝ ပန ကာတုံ သက္ကာတိ။
Tattha cittagatigamanaṃ nāma cittavasena kāyassa pariṇāmanena ‘‘ayaṃ kāyo imaṃ cittaṃ viya hotū’’ti kāyassa cittena samānagatikatāṭhapanaṃ. Kathaṃ pana kāyo dandhapavattiko lahupavattinā cittena samānagatiko hotīti? Na sabbathā samānagatiko. Yatheva hi kāyavasena cittapariṇāmane cittaṃ sabbathā kāyena samānagatikaṃ na hoti. Na hi kadāci taṃ sabhāvasiddhena attano khaṇena avattitvā dandhavuttikassa rūpadhammassa vasena pavattituṃ sakkoti, ‘‘idaṃ cittaṃ ayaṃ kāyo viya hotū’’ti pana adhiṭṭhānena dandhagatikassa kāyassa anuvattanato yāva icchitaṭṭhānappatti, tāva kāyagatianulomeneva hutvā santānavasena pavattamānaṃ cittaṃ kāyagatiyā pariṇāmitaṃ nāma hoti. Evaṃ ‘‘ayaṃ kāyo idaṃ cittaṃ viya hotū’’ti adhiṭṭhānena pageva sukhalahusaññāya sampāditattā abhāvitiddhipādānaṃ viya dandhaṃ avattitvā yathā lahukaṃ katipayacittavāreneva icchitaṭṭhānappatti hoti, evaṃ pavattamāno kāyo cittagatiyā pariṇāmito nāma hoti, na ekacittakkhaṇeneva icchitaṭṭhānappattiyā, evañca katvā bāhāsamiñjanapasāraṇūpamāpi upacārena vinā suṭṭhutaraṃ yuttā hotīti. Aññathā dhammatāvilomatā siyā, nāpi dhammānaṃ lakkhaṇaññathattaṃ iddhibalena kātuṃ sakkā, bhāvaññathattameva pana kātuṃ sakkāti.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၂. အယောဂုဠသုတ္တံ • 2. Ayoguḷasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၂. အယောဂုဠသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Ayoguḷasuttavaṇṇanā