| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೩. ಅಯೋಗುಳವಗ್ಗೋ
3. Ayoguḷavaggo
೨. ಅಯೋಗುಳಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Ayoguḷasuttavaṇṇanā
೮೩೪. ಇಮಿನಾ ಚತುಮಹಾಭೂತಮಯೇನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಸಬ್ಬಲೋಕಪಚ್ಚಕ್ಖೇನ ಚತೂಹಿ ಮಹಾಭೂತೇಹಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇನ ಚತುಮಹಾಭೂತಮಯೇನ। ಮನೋಮಯೋ ಪನ ನಿಮ್ಮಿತಕಾಯೋ ಭಗವತೋ ರುಚಿವಸೇನ ಪರೇಸಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖೋ ಹೋತಿ। ಓಮಾತೀತಿ ಅವಮಾತಿ। ಅವ-ಪುಬ್ಬೋ ಹಿ ಮಾ-ಸದ್ದೋ ಸತ್ತಿಅತ್ಥೋಪಿ ಹೋತೀತಿ ‘‘ಪಹೋತಿ ಸಕ್ಕೋತೀ’’ತಿ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ। ಅಸಮ್ಭಿನ್ನಪದನ್ತಿ ಅಸಾಧಾರಣಪದಂ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಅನಾಗತತ್ತಾ। ಕಾಯಸ್ಸ ಚಿತ್ತೇ ಸಮೋದಹನಂ ಆರೋಪನಂ ತನ್ನಿಸ್ಸಿತತಾಕರಣಞ್ಚ ಅತ್ಥತೋ ಚಿತ್ತಗತಿಯಾ ಪವತ್ತನಮೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಚಿತ್ತಗತಿಯಾ ಪೇಸೇತೀ’’ತಿ।
834.Iminā catumahābhūtamayenāti iminā sabbalokapaccakkhena catūhi mahābhūtehi nibbattena catumahābhūtamayena. Manomayo pana nimmitakāyo bhagavato rucivasena paresaṃ paccakkho hoti. Omātīti avamāti. Ava-pubbo hi mā-saddo sattiatthopi hotīti ‘‘pahoti sakkotī’’ti attho vutto. Asambhinnapadanti asādhāraṇapadaṃ aññattha anāgatattā. Kāyassa citte samodahanaṃ āropanaṃ tannissitatākaraṇañca atthato cittagatiyā pavattanamevāti āha ‘‘cittagatiyā pesetī’’ti.
ತತ್ಥ ಚಿತ್ತಗತಿಗಮನಂ ನಾಮ ಚಿತ್ತವಸೇನ ಕಾಯಸ್ಸ ಪರಿಣಾಮನೇನ ‘‘ಅಯಂ ಕಾಯೋ ಇಮಂ ಚಿತ್ತಂ ವಿಯ ಹೋತೂ’’ತಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಚಿತ್ತೇನ ಸಮಾನಗತಿಕತಾಠಪನಂ। ಕಥಂ ಪನ ಕಾಯೋ ದನ್ಧಪವತ್ತಿಕೋ ಲಹುಪವತ್ತಿನಾ ಚಿತ್ತೇನ ಸಮಾನಗತಿಕೋ ಹೋತೀತಿ? ನ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಮಾನಗತಿಕೋ। ಯಥೇವ ಹಿ ಕಾಯವಸೇನ ಚಿತ್ತಪರಿಣಾಮನೇ ಚಿತ್ತಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಕಾಯೇನ ಸಮಾನಗತಿಕಂ ನ ಹೋತಿ। ನ ಹಿ ಕದಾಚಿ ತಂ ಸಭಾವಸಿದ್ಧೇನ ಅತ್ತನೋ ಖಣೇನ ಅವತ್ತಿತ್ವಾ ದನ್ಧವುತ್ತಿಕಸ್ಸ ರೂಪಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಸೇನ ಪವತ್ತಿತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ‘‘ಇದಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಯಂ ಕಾಯೋ ವಿಯ ಹೋತೂ’’ತಿ ಪನ ಅಧಿಟ್ಠಾನೇನ ದನ್ಧಗತಿಕಸ್ಸ ಕಾಯಸ್ಸ ಅನುವತ್ತನತೋ ಯಾವ ಇಚ್ಛಿತಟ್ಠಾನಪ್ಪತ್ತಿ, ತಾವ ಕಾಯಗತಿಅನುಲೋಮೇನೇವ ಹುತ್ವಾ ಸನ್ತಾನವಸೇನ ಪವತ್ತಮಾನಂ ಚಿತ್ತಂ ಕಾಯಗತಿಯಾ ಪರಿಣಾಮಿತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಏವಂ ‘‘ಅಯಂ ಕಾಯೋ ಇದಂ ಚಿತ್ತಂ ವಿಯ ಹೋತೂ’’ತಿ ಅಧಿಟ್ಠಾನೇನ ಪಗೇವ ಸುಖಲಹುಸಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಪಾದಿತತ್ತಾ ಅಭಾವಿತಿದ್ಧಿಪಾದಾನಂ ವಿಯ ದನ್ಧಂ ಅವತ್ತಿತ್ವಾ ಯಥಾ ಲಹುಕಂ ಕತಿಪಯಚಿತ್ತವಾರೇನೇವ ಇಚ್ಛಿತಟ್ಠಾನಪ್ಪತ್ತಿ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಪವತ್ತಮಾನೋ ಕಾಯೋ ಚಿತ್ತಗತಿಯಾ ಪರಿಣಾಮಿತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ನ ಏಕಚಿತ್ತಕ್ಖಣೇನೇವ ಇಚ್ಛಿತಟ್ಠಾನಪ್ಪತ್ತಿಯಾ, ಏವಞ್ಚ ಕತ್ವಾ ಬಾಹಾಸಮಿಞ್ಜನಪಸಾರಣೂಪಮಾಪಿ ಉಪಚಾರೇನ ವಿನಾ ಸುಟ್ಠುತರಂ ಯುತ್ತಾ ಹೋತೀತಿ। ಅಞ್ಞಥಾ ಧಮ್ಮತಾವಿಲೋಮತಾ ಸಿಯಾ, ನಾಪಿ ಧಮ್ಮಾನಂ ಲಕ್ಖಣಞ್ಞಥತ್ತಂ ಇದ್ಧಿಬಲೇನ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕಾ, ಭಾವಞ್ಞಥತ್ತಮೇವ ಪನ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕಾತಿ।
Tattha cittagatigamanaṃ nāma cittavasena kāyassa pariṇāmanena ‘‘ayaṃ kāyo imaṃ cittaṃ viya hotū’’ti kāyassa cittena samānagatikatāṭhapanaṃ. Kathaṃ pana kāyo dandhapavattiko lahupavattinā cittena samānagatiko hotīti? Na sabbathā samānagatiko. Yatheva hi kāyavasena cittapariṇāmane cittaṃ sabbathā kāyena samānagatikaṃ na hoti. Na hi kadāci taṃ sabhāvasiddhena attano khaṇena avattitvā dandhavuttikassa rūpadhammassa vasena pavattituṃ sakkoti, ‘‘idaṃ cittaṃ ayaṃ kāyo viya hotū’’ti pana adhiṭṭhānena dandhagatikassa kāyassa anuvattanato yāva icchitaṭṭhānappatti, tāva kāyagatianulomeneva hutvā santānavasena pavattamānaṃ cittaṃ kāyagatiyā pariṇāmitaṃ nāma hoti. Evaṃ ‘‘ayaṃ kāyo idaṃ cittaṃ viya hotū’’ti adhiṭṭhānena pageva sukhalahusaññāya sampāditattā abhāvitiddhipādānaṃ viya dandhaṃ avattitvā yathā lahukaṃ katipayacittavāreneva icchitaṭṭhānappatti hoti, evaṃ pavattamāno kāyo cittagatiyā pariṇāmito nāma hoti, na ekacittakkhaṇeneva icchitaṭṭhānappattiyā, evañca katvā bāhāsamiñjanapasāraṇūpamāpi upacārena vinā suṭṭhutaraṃ yuttā hotīti. Aññathā dhammatāvilomatā siyā, nāpi dhammānaṃ lakkhaṇaññathattaṃ iddhibalena kātuṃ sakkā, bhāvaññathattameva pana kātuṃ sakkāti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ಅಯೋಗುಳಸುತ್ತಂ • 2. Ayoguḷasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಅಯೋಗುಳಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Ayoguḷasuttavaṇṇanā
