Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៥-១០. អយោនិសោសុត្តាទិវណ្ណនា
5-10. Ayonisosuttādivaṇṇanā
៥-១០. បញ្ចមេ កតិ នុ ខោ អនុស្សតិដ្ឋានានីតិអាទិ ឆក្កេ អាវិ ភវិស្សតីតិ។ ឯវំ ចិន្តិតន្តិ អយោនិសោ ចិន្តិតំ។ អបញ្ហមេវ បញ្ហន្តិ កថេសីតិ អបញ្ហមេវ បញ្ហោ អយន្តិ មញ្ញមានោ វិស្សជ្ជេសិ។ ទសវិធំ ព្យញ្ជនពុទ្ធិំ អបរិហាបេត្វាតិ –
5-10. Pañcame kati nu kho anussatiṭṭhānānītiādi chakke āvi bhavissatīti. Evaṃ cintitanti ayoniso cintitaṃ. Apañhameva pañhanti kathesīti apañhameva pañho ayanti maññamāno vissajjesi. Dasavidhaṃ byañjanabuddhiṃ aparihāpetvāti –
‘‘សិថិលំ ធនិតញ្ច ទីឃរស្សំ, គរុកំ លហុកញ្ច និគ្គហីតំ;
‘‘Sithilaṃ dhanitañca dīgharassaṃ, garukaṃ lahukañca niggahītaṃ;
សម្ពន្ធំ វវត្ថិតំ វិមុត្តំ, ទសធា ព្យញ្ជនពុទ្ធិយា បភេទោ’’តិ។ (ទី. និ. អដ្ឋ. ១.១៩០; ម. និ. អដ្ឋ. ២.២៩១; បរិ. អដ្ឋ. ៤៨៥; វិ. សង្គ. អដ្ឋ. ២៥២) –
Sambandhaṃ vavatthitaṃ vimuttaṃ, dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedo’’ti. (dī. ni. aṭṭha. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 2.291; pari. aṭṭha. 485; vi. saṅga. aṭṭha. 252) –
ឯវំ វុត្តំ ទសវិធំ ព្យញ្ជនពុទ្ធិំ អបរិហាបេត្វា។
Evaṃ vuttaṃ dasavidhaṃ byañjanabuddhiṃ aparihāpetvā.
តត្ថ ឋានករណានិ សិថិលានិ កត្វា ឧច្ចារេតព្ពំ អក្ខរំ សិថិលំ, តានិយេវ ធនិតានិ អសិថិលានិ កត្វា ឧច្ចារេតព្ពំ អក្ខរំ ធនិតំ។ ទ្វិមត្តកាលំ ទីឃំ, ឯកមត្តកាលំ រស្សំ។ គរុកន្តិ ទីឃមេវ, យំ វា ‘‘អាយស្មតោ ពុទ្ធរក្ខិតត្ថេរស្សា’’តិ សំយោគបរំ កត្វា វុច្ចតិ, លហុកន្តិ រស្សមេវ, យំ វា ‘‘អាយស្មតោ ពុទ្ធរក្ខិតថេរស្សា’’តិ ឯវំ វិសំយោគបរំ កត្វា វុច្ចតិ។ និគ្គហីតន្តិ យំ ករណានិ និគ្គហេត្វា អវិស្សជ្ជេត្វា អវិវដេន មុខេន សានុនាសិកំ កត្វា វត្តព្ពំ។ សម្ពន្ធន្តិ យំ បរបទេន សម្ពន្ធិត្វា ‘‘តុណ្ហស្សា’’តិ វុច្ចតិ។ វវត្ថិតន្តិ យំ បរបទេន អសម្ពន្ធំ កត្វា វិច្ឆិន្ទិត្វា ‘‘តុណ្ហី អស្សា’’តិ វុច្ចតិ។ វិមុត្តន្តិ យំ ករណានិ អនិគ្គហេត្វា វិស្សជ្ជេត្វា វិវដេន មុខេន សានុនាសិកំ អកត្វា វុច្ចតិ។ ទសធា ព្យញ្ជនពុទ្ធិយា បភេទោតិ ឯវំ សិថិលាទិវសេន ព្យញ្ជនពុទ្ធិយា អក្ខរុប្បាទកចិត្តស្ស ទសប្បការេន បភេទោ។ សព្ពានិ ហិ អក្ខរានិ ចិត្តសមុដ្ឋានានិ យថាធិប្បេតត្ថព្យញ្ជនតោ ព្យញ្ជនានិ ច។
Tattha ṭhānakaraṇāni sithilāni katvā uccāretabbaṃ akkharaṃ sithilaṃ, tāniyeva dhanitāni asithilāni katvā uccāretabbaṃ akkharaṃ dhanitaṃ. Dvimattakālaṃ dīghaṃ, ekamattakālaṃ rassaṃ. Garukanti dīghameva, yaṃ vā ‘‘āyasmato buddharakkhitattherassā’’ti saṃyogaparaṃ katvā vuccati, lahukanti rassameva, yaṃ vā ‘‘āyasmato buddharakkhitatherassā’’ti evaṃ visaṃyogaparaṃ katvā vuccati. Niggahītanti yaṃ karaṇāni niggahetvā avissajjetvā avivaṭena mukhena sānunāsikaṃ katvā vattabbaṃ. Sambandhanti yaṃ parapadena sambandhitvā ‘‘tuṇhassā’’ti vuccati. Vavatthitanti yaṃ parapadena asambandhaṃ katvā vicchinditvā ‘‘tuṇhī assā’’ti vuccati. Vimuttanti yaṃ karaṇāni aniggahetvā vissajjetvā vivaṭena mukhena sānunāsikaṃ akatvā vuccati. Dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedoti evaṃ sithilādivasena byañjanabuddhiyā akkharuppādakacittassa dasappakārena pabhedo. Sabbāni hi akkharāni cittasamuṭṭhānāni yathādhippetatthabyañjanato byañjanāni ca.
‘‘អដ្ឋានំ ខោ ឯតំ, អាវុសោ សារិបុត្តា’’តិអាទិ បញ្ចកេ អាវិ ភវិស្សតិ។ ‘‘កតិ នុ ខោ, អានន្ទ, អនុស្សតិដ្ឋានានី’’តិអាទិ បន ឆក្កេ អាវិ ភវិស្សតិ។ ឆដ្ឋាទីសុ នត្ថិ វត្តព្ពំ។
‘‘Aṭṭhānaṃkho etaṃ, āvuso sāriputtā’’tiādi pañcake āvi bhavissati. ‘‘Kati nu kho, ānanda, anussatiṭṭhānānī’’tiādi pana chakke āvi bhavissati. Chaṭṭhādīsu natthi vattabbaṃ.
អយោនិសោសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ayonisosuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
ពាលវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Bālavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៥. អយោនិសោសុត្តំ • 5. Ayonisosuttaṃ
៦. អកុសលសុត្តំ • 6. Akusalasuttaṃ
៧. សាវជ្ជសុត្តំ • 7. Sāvajjasuttaṃ
៨. សព្យាពជ្ឈសុត្តំ • 8. Sabyābajjhasuttaṃ
៩. ខតសុត្តំ • 9. Khatasuttaṃ
១០. មលសុត្តំ • 10. Malasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៥. អយោនិសោសុត្តវណ្ណនា • 5. Ayonisosuttavaṇṇanā
៩. ខតសុត្តវណ្ណនា • 9. Khatasuttavaṇṇanā
១០. មលសុត្តវណ្ណនា • 10. Malasuttavaṇṇanā