| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
२. अय्यिकासुत्तं
2. Ayyikāsuttaṃ
१३३. सावत्थिनिदानं । एकमन्तं निसिन्नं खो राजानं पसेनदिं कोसलं भगवा एतदवोच – ‘‘हन्द, कुतो नु त्वं, महाराज, आगच्छसि दिवादिवस्सा’’ति?
133. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinnaṃ kho rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘handa, kuto nu tvaṃ, mahārāja, āgacchasi divādivassā’’ti?
‘‘अय्यिका मे, भन्ते, कालङ्कता जिण्णा वुड्ढा महल्लिका अद्धगता वयोअनुप्पत्ता वीसवस्ससतिका जातिया। अय्यिका खो पन मे, भन्ते, पिया होति मनापा। हत्थिरतनेन चेपाहं, भन्ते, लभेय्यं ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति, हत्थिरतनम्पाहं ददेय्यं – ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति। अस्सरतनेन चेपाहं, भन्ते, लभेय्यं ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति, अस्सरतनम्पाहं ददेय्यं – ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति। गामवरेन चेपाहं भन्ते, लभेय्यं ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति, गामवरम्पाहं ददेय्यं – ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति। जनपदपदेसेन 1 चेपाहं, भन्ते, लभेय्यं ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति, जनपदपदेसम्पाहं ददेय्यं – ‘मा मे अय्यिका कालमकासी’ति। ‘सब्बे सत्ता, महाराज, मरणधम्मा मरणपरियोसाना मरणं अनतीता’ति। ‘अच्छरियं, भन्ते, अब्भुतं, भन्ते! यावसुभासितमिदं, भन्ते, भगवता – सब्बे सत्ता मरणधम्मा मरणपरियोसाना मरणं अनतीता’’’ति।
‘‘Ayyikā me, bhante, kālaṅkatā jiṇṇā vuḍḍhā mahallikā addhagatā vayoanuppattā vīsavassasatikā jātiyā. Ayyikā kho pana me, bhante, piyā hoti manāpā. Hatthiratanena cepāhaṃ, bhante, labheyyaṃ ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti, hatthiratanampāhaṃ dadeyyaṃ – ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti. Assaratanena cepāhaṃ, bhante, labheyyaṃ ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti, assaratanampāhaṃ dadeyyaṃ – ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti. Gāmavarena cepāhaṃ bhante, labheyyaṃ ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti, gāmavarampāhaṃ dadeyyaṃ – ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti. Janapadapadesena 2 cepāhaṃ, bhante, labheyyaṃ ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti, janapadapadesampāhaṃ dadeyyaṃ – ‘mā me ayyikā kālamakāsī’ti. ‘Sabbe sattā, mahārāja, maraṇadhammā maraṇapariyosānā maraṇaṃ anatītā’ti. ‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā – sabbe sattā maraṇadhammā maraṇapariyosānā maraṇaṃ anatītā’’’ti.
‘‘एवमेतं, महाराज, एवमेतं, महाराज! सब्बे सत्ता मरणधम्मा मरणपरियोसाना मरणं अनतीता। सेय्यथापि, महाराज, यानि कानिचि कुम्भकारभाजनानि आमकानि चेव पक्कानि च सब्बानि तानि भेदनधम्मानि भेदनपरियोसानानि भेदनं अनतीतानि; एवमेव खो, महाराज, सब्बे सत्ता मरणधम्मा मरणपरियोसाना मरणं अनतीता’’ति। इदमवोच…पे॰…
‘‘Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja! Sabbe sattā maraṇadhammā maraṇapariyosānā maraṇaṃ anatītā. Seyyathāpi, mahārāja, yāni kānici kumbhakārabhājanāni āmakāni ceva pakkāni ca sabbāni tāni bhedanadhammāni bhedanapariyosānāni bhedanaṃ anatītāni; evameva kho, mahārāja, sabbe sattā maraṇadhammā maraṇapariyosānā maraṇaṃ anatītā’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘सब्बे सत्ता मरिस्सन्ति, मरणन्तञ्हि जीवितं।
‘‘Sabbe sattā marissanti, maraṇantañhi jīvitaṃ;
यथाकम्मं गमिस्सन्ति, पुञ्ञपापफलूपगा।
Yathākammaṃ gamissanti, puññapāpaphalūpagā;
निरयं पापकम्मन्ता, पुञ्ञकम्मा च सुग्गतिं॥
Nirayaṃ pāpakammantā, puññakammā ca suggatiṃ.
‘‘तस्मा करेय्य कल्याणं, निचयं सम्परायिकं।
‘‘Tasmā kareyya kalyāṇaṃ, nicayaṃ samparāyikaṃ;
पुञ्ञानि परलोकस्मिं, पतिट्ठा होन्ति पाणिन’’न्ति॥
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / २. अय्यिकासुत्तवण्णना • 2. Ayyikāsuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / २. अय्यिकासुत्तवण्णना • 2. Ayyikāsuttavaṇṇanā
