| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
5. பா³ஹிரமாதிகாவண்ணனா
5. Bāhiramātikāvaṇṇanā
5. ஸப்³பா³பி த⁴ம்மஸங்க³ணீ தா⁴துகதா²ய மாதிகாதி அயங் ச²ஸட்டி² திகபதா³னி, த்³வே ச து³கபத³ஸதானி ஸங்கி²பித்வா நிக்கி²த்தா பா³ஹிரமாதிகா நாம. அயஞ்ஹி ‘‘பஞ்சக்க²ந்தா⁴…பே॰… மனஸிகாரோ’’தி ஏவங் தா⁴துகதா²ய அப்³ப⁴ந்தரே அவத்வா ‘‘ஸப்³பா³பி த⁴ம்மஸங்க³ணீ’’தி ஏவங் தா⁴துகதா²ய மாதிகதோ ப³ஹி ட²பிதத்தா பா³ஹிரமாதிகாதி வுச்சதி.
5. Sabbāpi dhammasaṅgaṇī dhātukathāya mātikāti ayaṃ chasaṭṭhi tikapadāni, dve ca dukapadasatāni saṅkhipitvā nikkhittā bāhiramātikā nāma. Ayañhi ‘‘pañcakkhandhā…pe… manasikāro’’ti evaṃ dhātukathāya abbhantare avatvā ‘‘sabbāpi dhammasaṅgaṇī’’ti evaṃ dhātukathāya mātikato bahi ṭhapitattā bāhiramātikāti vuccati.
ஏவங் மாதிகாய பஞ்சதா⁴ டி²தபா⁴வங் விதி³த்வா இதா³னி ‘ஸங்க³ஹோ அஸங்க³ஹோ’திஆதீ³ஸு ஸங்க³ஹோ தாவ ஜாதிஸஞ்ஜாதிகிரியாக³ணனவஸேன சதுப்³பி³தோ⁴. தத்த² – ‘‘ஸப்³பே³ க²த்தியா ஆக³ச்ச²ந்து, ஸப்³பே³ ப்³ராஹ்மணா, ஸப்³பே³ வெஸ்ஸா, ஸப்³பே³ ஸுத்³தா³ ஆக³ச்ச²ந்து’’, ‘‘யா சாவுஸோ விஸாக², ஸம்மாவாசா, யோ ச ஸம்மாகம்மந்தோ, யோ ச ஸம்மாஆஜீவோ, இமே த⁴ம்மா ஸீலக்க²ந்தே⁴ ஸங்க³ஹிதா’’தி அயங் ஜாதிஸங்க³ஹோ நாம. ‘‘ஏகஜாதிகா ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி வுத்தட்டா²னே விய ஹி இத⁴ ஸப்³பே³பி ஜாதியா ஏகஸங்க³ஹங் க³தா. ‘‘ஸப்³பே³ கோஸலகா ஆக³ச்ச²ந்து, ஸப்³பே³ மாக³த⁴கா, ஸப்³பே³ பா⁴ருகச்ச²கா ஆக³ச்ச²ந்து’’, ‘‘யோ சாவுஸோ விஸாக², ஸம்மாவாயாமோ; யா ச ஸம்மாஸதி, யோ ச ஸம்மாஸமாதி⁴, இமே த⁴ம்மா ஸமாதி⁴க்க²ந்தே⁴ ஸங்க³ஹிதா’’தி (ம॰ நி॰ 1.462) அயங் ஸஞ்ஜாதிஸங்க³ஹோ நாம. ‘‘ஏகட்டா²னே ஜாதா ஸங்வட்³டா⁴ ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி வுத்தட்டா²னே விய ஹி இத⁴ ஸப்³பே³பி ஸஞ்ஜாதிடா²னேன நிவுத்தோ²காஸேன ஏகஸங்க³ஹங் க³தா. ‘‘ஸப்³பே³ ஹத்தா²ரோஹா ஆக³ச்ச²ந்து, ஸப்³பே³ அஸ்ஸாரோஹா, ஸப்³பே³ ரதி²கா ஆக³ச்ச²ந்து’’, ‘‘யா சாவுஸோ விஸாக², ஸம்மாதி³ட்டி², யோ ச ஸம்மாஸங்கப்போ, இமே த⁴ம்மா பஞ்ஞாக்க²ந்தே⁴ ஸங்க³ஹிதா’’தி (ம॰ நி॰ 1.462) அயங் கிரியாஸங்க³ஹோ நாம. ஸப்³பே³வ ஹேதே அத்தனோ கிரியாகரணேன ஏகஸங்க³ஹங் க³தா. ‘‘சக்கா²யதனங் கதமக்க²ந்த⁴க³ணனங் க³ச்ச²தீதி? ரூபக்க²ந்த⁴க³ணனங் க³ச்ச²தீ’’தி. ஹஞ்சி சக்கா²யதனங் ரூபக்க²ந்த⁴க³ணனங் க³ச்ச²தி, தேன வத ரே வத்தப்³பே³ – ‘சக்கா²யதனங் ரூபக்க²ந்தே⁴ன ஸங்க³ஹித’’ந்தி (கதா²॰ 471), அயங் க³ணனஸங்க³ஹோ நாம. அயமித⁴ அதி⁴ப்பேதோ. தப்படிபக்கே²ன அஸங்க³ஹோ வேதி³தப்³போ³. தேஸங் விகப்பதோ ஸங்க³ஹிதேன அஸங்க³ஹிதாதீ³னி. ஏகுப்பாதே³கனிரோத⁴ஏகவத்து²கஏகாரம்மணதாவஸேன ஸம்பயோகோ³, தப்படிபக்க²தோ விப்பயோகோ³. தேஸங் விகப்பதோ ஸம்பயுத்தேன விப்பயுத்தாதீ³னி. தது³ப⁴யஸங்ஸக்³க³விகப்பதோ ஸங்க³ஹிதேன ஸம்பயுத்தங் விப்பயுத்தந்திஆதீ³னி. பஞ்சக்க²ந்தா⁴திஆதீ³னி பன க²ந்த⁴விப⁴ங்கா³தீ³ஸு வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³னி. ப²ஸ்ஸாத³யோ பனெத்த² ஸன்னிட்டா²னவஸேன வுத்தஸப்³ப³சித்துப்பாத³ஸாதா⁴ரணதோ வுத்தாதி.
Evaṃ mātikāya pañcadhā ṭhitabhāvaṃ viditvā idāni ‘saṅgaho asaṅgaho’tiādīsu saṅgaho tāva jātisañjātikiriyāgaṇanavasena catubbidho. Tattha – ‘‘sabbe khattiyā āgacchantu, sabbe brāhmaṇā, sabbe vessā, sabbe suddā āgacchantu’’, ‘‘yā cāvuso visākha, sammāvācā, yo ca sammākammanto, yo ca sammāājīvo, ime dhammā sīlakkhandhe saṅgahitā’’ti ayaṃ jātisaṅgaho nāma. ‘‘Ekajātikā āgacchantū’’ti vuttaṭṭhāne viya hi idha sabbepi jātiyā ekasaṅgahaṃ gatā. ‘‘Sabbe kosalakā āgacchantu, sabbe māgadhakā, sabbe bhārukacchakā āgacchantu’’, ‘‘yo cāvuso visākha, sammāvāyāmo; yā ca sammāsati, yo ca sammāsamādhi, ime dhammā samādhikkhandhe saṅgahitā’’ti (ma. ni. 1.462) ayaṃ sañjātisaṅgaho nāma. ‘‘Ekaṭṭhāne jātā saṃvaḍḍhā āgacchantū’’ti vuttaṭṭhāne viya hi idha sabbepi sañjātiṭhānena nivutthokāsena ekasaṅgahaṃ gatā. ‘‘Sabbe hatthārohā āgacchantu, sabbe assārohā, sabbe rathikā āgacchantu’’, ‘‘yā cāvuso visākha, sammādiṭṭhi, yo ca sammāsaṅkappo, ime dhammā paññākkhandhe saṅgahitā’’ti (ma. ni. 1.462) ayaṃ kiriyāsaṅgaho nāma. Sabbeva hete attano kiriyākaraṇena ekasaṅgahaṃ gatā. ‘‘Cakkhāyatanaṃ katamakkhandhagaṇanaṃ gacchatīti? Rūpakkhandhagaṇanaṃ gacchatī’’ti. Hañci cakkhāyatanaṃ rūpakkhandhagaṇanaṃ gacchati, tena vata re vattabbe – ‘cakkhāyatanaṃ rūpakkhandhena saṅgahita’’nti (kathā. 471), ayaṃ gaṇanasaṅgaho nāma. Ayamidha adhippeto. Tappaṭipakkhena asaṅgaho veditabbo. Tesaṃ vikappato saṅgahitena asaṅgahitādīni. Ekuppādekanirodhaekavatthukaekārammaṇatāvasena sampayogo, tappaṭipakkhato vippayogo. Tesaṃ vikappato sampayuttena vippayuttādīni. Tadubhayasaṃsaggavikappato saṅgahitena sampayuttaṃ vippayuttantiādīni. Pañcakkhandhātiādīni pana khandhavibhaṅgādīsu vuttanayeneva veditabbāni. Phassādayo panettha sanniṭṭhānavasena vuttasabbacittuppādasādhāraṇato vuttāti.
மாதிகாவண்ணனா.
Mātikāvaṇṇanā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / தா⁴துகதா²பாளி • Dhātukathāpāḷi / 5. பா³ஹிரமாதிகா • 5. Bāhiramātikā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 5. பா³ஹிரமாதிகாவண்ணனா • 5. Bāhiramātikāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 5. பா³ஹிரமாதிகாவண்ணனா • 5. Bāhiramātikāvaṇṇanā
