| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
९. बाहिरफस्सनानत्तसुत्तादिवण्णना
9. Bāhiraphassanānattasuttādivaṇṇanā
९३. वुत्तप्पकारे आरम्मणेति ‘‘आपाथे पतित’’न्तिआदिना हेट्ठा वुत्तप्पकारे रूपारम्मणे। सञ्ञाति रूपसञ्ञाव। अरूपधम्मोपि समानो यस्मिं आरम्मणे पवत्तति, तं फुसन्तो विय होतीति वुत्तं ‘‘आरम्मणं फुसमानो’’ति। तण्हाय वत्थुभूतंयेव रूपारम्मणं लब्भतीति कत्वा ‘‘रूपलाभो’’ति अधिप्पेतन्ति आह ‘‘सह तण्हाय आरम्मणं रूपलाभो’’ति। सब्बसङ्गाहिकनयोति एकस्मिंयेव आरम्मणे सब्बेसं सञ्ञादीनं धम्मानं उप्पत्तिया सब्बसङ्गण्हनवसेन दस्सितनयो। तेनाह ‘‘एकस्मिंयेवा’’तिआदि। सब्बसङ्गाहिकनयोति वा धुवपरिभोगवसेन निबद्धारम्मणन्ति वा आगन्तुकारम्मणन्ति वा विभागं अकत्वा सब्बसङ्गाहिकनयो। अपरो नयो। मिस्सकोति आगन्तुकारम्मणे निबद्धारम्मणे च विसयतो निबद्धारम्मणेन मिस्सको। निबद्धारम्मणे सत्तानं किलेसो मन्दो होति। तथा हि सञ्ञासङ्कप्पफस्सवेदनाव दस्सिता। यं किञ्चि वियाति यं किञ्चि अञ्ञमञ्ञं विय। खोभेत्वाति कुतूहलुप्पादनवसेन चित्तं खोभेत्वा।
93.Vuttappakāreārammaṇeti ‘‘āpāthe patita’’ntiādinā heṭṭhā vuttappakāre rūpārammaṇe. Saññāti rūpasaññāva. Arūpadhammopi samāno yasmiṃ ārammaṇe pavattati, taṃ phusanto viya hotīti vuttaṃ ‘‘ārammaṇaṃ phusamāno’’ti. Taṇhāya vatthubhūtaṃyeva rūpārammaṇaṃ labbhatīti katvā ‘‘rūpalābho’’ti adhippetanti āha ‘‘saha taṇhāya ārammaṇaṃ rūpalābho’’ti. Sabbasaṅgāhikanayoti ekasmiṃyeva ārammaṇe sabbesaṃ saññādīnaṃ dhammānaṃ uppattiyā sabbasaṅgaṇhanavasena dassitanayo. Tenāha ‘‘ekasmiṃyevā’’tiādi. Sabbasaṅgāhikanayoti vā dhuvaparibhogavasena nibaddhārammaṇanti vā āgantukārammaṇanti vā vibhāgaṃ akatvā sabbasaṅgāhikanayo. Aparo nayo. Missakoti āgantukārammaṇe nibaddhārammaṇe ca visayato nibaddhārammaṇena missako. Nibaddhārammaṇe sattānaṃ kileso mando hoti. Tathā hi saññāsaṅkappaphassavedanāva dassitā. Yaṃ kiñci viyāti yaṃ kiñci aññamaññaṃ viya. Khobhetvāti kutūhaluppādanavasena cittaṃ khobhetvā.
उपासिकाति तस्स अमच्चपुत्तस्स भरियं सन्धायाह। तस्मिन्ति आगन्तुकारम्मणे। लाभो नाम ‘‘लब्भती’’ति कत्वा।
Upāsikāti tassa amaccaputtassa bhariyaṃ sandhāyāha. Tasminti āgantukārammaṇe. Lābho nāma ‘‘labbhatī’’ti katvā.
उरुवल्लियवासीति उरुवल्लियलेणवासी, उरुवल्लियविहारवासीति वदन्ति। पाळियाति ‘‘धातुनानत्तं, भिक्खवे, पटिच्च उप्पज्जती’’तिआदिनयपवत्ताय इमिस्सा सुत्तपाळिया। परिवट्टेत्वाति मज्झे गहितफस्सवेदनापरियोसाने ठपनवसेन पाळिं परिवट्टेत्वा। वुत्तप्पकारेतिआदि परिवत्तेतब्बाकारदस्सनं। तत्थ वुत्तप्पकारेति आपाथगतरूपारम्मणे। अविभूतवारन्ति अविभूतारम्मणवारं। अयमेव वा पाठो। गण्हन्ति कथेन्ति। एकजवनवारेपि लब्भन्ति चिरतरनिवेसाभावा। नानाजवनवारेयेव दळ्हतरनिवेसताय।
Uruvalliyavāsīti uruvalliyaleṇavāsī, uruvalliyavihāravāsīti vadanti. Pāḷiyāti ‘‘dhātunānattaṃ, bhikkhave, paṭicca uppajjatī’’tiādinayapavattāya imissā suttapāḷiyā. Parivaṭṭetvāti majjhe gahitaphassavedanāpariyosāne ṭhapanavasena pāḷiṃ parivaṭṭetvā. Vuttappakāretiādi parivattetabbākāradassanaṃ. Tattha vuttappakāreti āpāthagatarūpārammaṇe. Avibhūtavāranti avibhūtārammaṇavāraṃ. Ayameva vā pāṭho. Gaṇhanti kathenti. Ekajavanavārepi labbhanti cirataranivesābhāvā. Nānājavanavāreyeva daḷhataranivesatāya.
९४. दसमं उत्तानमेव नवमे वुत्तनयत्ता। पटिसेधमत्तमेव हेत्थ नानत्तन्ति।
94.Dasamaṃ uttānameva navame vuttanayattā. Paṭisedhamattameva hettha nānattanti.
बाहिरफस्सनानत्तसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Bāhiraphassanānattasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
नानत्तवग्गवण्णना निट्ठिता।
Nānattavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya
९. बाहिरफस्सनानत्तसुत्तं • 9. Bāhiraphassanānattasuttaṃ
१०. दुतियबाहिरफस्सनानत्तसुत्तं • 10. Dutiyabāhiraphassanānattasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. बाहिरफस्सनानत्तसुत्तादिवण्णना • 9. Bāhiraphassanānattasuttādivaṇṇanā
