Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
9. බාහිරඵස්සනානත්තසුත්තාදිවණ්ණනා
9. Bāhiraphassanānattasuttādivaṇṇanā
93. වුත්තප්පකාරෙ ආරම්මණෙති ‘‘ආපාථෙ පතිත’’න්තිආදිනා හෙට්ඨා වුත්තප්පකාරෙ රූපාරම්මණෙ. සඤ්ඤාති රූපසඤ්ඤාව. අරූපධම්මොපි සමානො යස්මිං ආරම්මණෙ පවත්තති, තං ඵුසන්තො විය හොතීති වුත්තං ‘‘ආරම්මණං ඵුසමානො’’ති. තණ්හාය වත්ථුභූතංයෙව රූපාරම්මණං ලබ්භතීති කත්වා ‘‘රූපලාභො’’ති අධිප්පෙතන්ති ආහ ‘‘සහ තණ්හාය ආරම්මණං රූපලාභො’’ති. සබ්බසඞ්ගාහිකනයොති එකස්මිංයෙව ආරම්මණෙ සබ්බෙසං සඤ්ඤාදීනං ධම්මානං උප්පත්තියා සබ්බසඞ්ගණ්හනවසෙන දස්සිතනයො. තෙනාහ ‘‘එකස්මිංයෙවා’’තිආදි. සබ්බසඞ්ගාහිකනයොති වා ධුවපරිභොගවසෙන නිබද්ධාරම්මණන්ති වා ආගන්තුකාරම්මණන්ති වා විභාගං අකත්වා සබ්බසඞ්ගාහිකනයො. අපරො නයො. මිස්සකොති ආගන්තුකාරම්මණෙ නිබද්ධාරම්මණෙ ච විසයතො නිබද්ධාරම්මණෙන මිස්සකො. නිබද්ධාරම්මණෙ සත්තානං කිලෙසො මන්දො හොති. තථා හි සඤ්ඤාසඞ්කප්පඵස්සවෙදනාව දස්සිතා. යං කිඤ්චි වියාති යං කිඤ්චි අඤ්ඤමඤ්ඤං විය. ඛොභෙත්වාති කුතූහලුප්පාදනවසෙන චිත්තං ඛොභෙත්වා.
93.Vuttappakāreārammaṇeti ‘‘āpāthe patita’’ntiādinā heṭṭhā vuttappakāre rūpārammaṇe. Saññāti rūpasaññāva. Arūpadhammopi samāno yasmiṃ ārammaṇe pavattati, taṃ phusanto viya hotīti vuttaṃ ‘‘ārammaṇaṃ phusamāno’’ti. Taṇhāya vatthubhūtaṃyeva rūpārammaṇaṃ labbhatīti katvā ‘‘rūpalābho’’ti adhippetanti āha ‘‘saha taṇhāya ārammaṇaṃ rūpalābho’’ti. Sabbasaṅgāhikanayoti ekasmiṃyeva ārammaṇe sabbesaṃ saññādīnaṃ dhammānaṃ uppattiyā sabbasaṅgaṇhanavasena dassitanayo. Tenāha ‘‘ekasmiṃyevā’’tiādi. Sabbasaṅgāhikanayoti vā dhuvaparibhogavasena nibaddhārammaṇanti vā āgantukārammaṇanti vā vibhāgaṃ akatvā sabbasaṅgāhikanayo. Aparo nayo. Missakoti āgantukārammaṇe nibaddhārammaṇe ca visayato nibaddhārammaṇena missako. Nibaddhārammaṇe sattānaṃ kileso mando hoti. Tathā hi saññāsaṅkappaphassavedanāva dassitā. Yaṃ kiñci viyāti yaṃ kiñci aññamaññaṃ viya. Khobhetvāti kutūhaluppādanavasena cittaṃ khobhetvā.
උපාසිකාති තස්ස අමච්චපුත්තස්ස භරියං සන්ධායාහ. තස්මින්ති ආගන්තුකාරම්මණෙ. ලාභො නාම ‘‘ලබ්භතී’’ති කත්වා.
Upāsikāti tassa amaccaputtassa bhariyaṃ sandhāyāha. Tasminti āgantukārammaṇe. Lābho nāma ‘‘labbhatī’’ti katvā.
උරුවල්ලියවාසීති උරුවල්ලියලෙණවාසී, උරුවල්ලියවිහාරවාසීති වදන්ති. පාළියාති ‘‘ධාතුනානත්තං, භික්ඛවෙ, පටිච්ච උප්පජ්ජතී’’තිආදිනයපවත්තාය ඉමිස්සා සුත්තපාළියා. පරිවට්ටෙත්වාති මජ්ඣෙ ගහිතඵස්සවෙදනාපරියොසානෙ ඨපනවසෙන පාළිං පරිවට්ටෙත්වා. වුත්තප්පකාරෙතිආදි පරිවත්තෙතබ්බාකාරදස්සනං. තත්ථ වුත්තප්පකාරෙති ආපාථගතරූපාරම්මණෙ. අවිභූතවාරන්ති අවිභූතාරම්මණවාරං. අයමෙව වා පාඨො. ගණ්හන්ති කථෙන්ති. එකජවනවාරෙපි ලබ්භන්ති චිරතරනිවෙසාභාවා. නානාජවනවාරෙයෙව දළ්හතරනිවෙසතාය.
Uruvalliyavāsīti uruvalliyaleṇavāsī, uruvalliyavihāravāsīti vadanti. Pāḷiyāti ‘‘dhātunānattaṃ, bhikkhave, paṭicca uppajjatī’’tiādinayapavattāya imissā suttapāḷiyā. Parivaṭṭetvāti majjhe gahitaphassavedanāpariyosāne ṭhapanavasena pāḷiṃ parivaṭṭetvā. Vuttappakāretiādi parivattetabbākāradassanaṃ. Tattha vuttappakāreti āpāthagatarūpārammaṇe. Avibhūtavāranti avibhūtārammaṇavāraṃ. Ayameva vā pāṭho. Gaṇhanti kathenti. Ekajavanavārepi labbhanti cirataranivesābhāvā. Nānājavanavāreyeva daḷhataranivesatāya.
94. දසමං උත්තානමෙව නවමෙ වුත්තනයත්තා. පටිසෙධමත්තමෙව හෙත්ථ නානත්තන්ති.
94.Dasamaṃ uttānameva navame vuttanayattā. Paṭisedhamattameva hettha nānattanti.
බාහිරඵස්සනානත්තසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Bāhiraphassanānattasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
නානත්තවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Nānattavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya
9. බාහිරඵස්සනානත්තසුත්තං • 9. Bāhiraphassanānattasuttaṃ
10. දුතියබාහිරඵස්සනානත්තසුත්තං • 10. Dutiyabāhiraphassanānattasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 9. බාහිරඵස්සනානත්තසුත්තාදිවණ්ණනා • 9. Bāhiraphassanānattasuttādivaṇṇanā