| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
೮. ಬಾಹಿತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Bāhitikasuttavaṇṇanā
೩೫೯. ಸಾವಜ್ಜತಾಯ ಉಪಾರಮ್ಭಂ ಅರಹತೀತಿ ಓಪಾರಮ್ಭೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ದೋಸಂ ಆರೋಪನಾರಹೋ’’ತಿ। ಬಾಲಾ ಉಪಾರಮ್ಭವತ್ಥುಮಞ್ಞಂ ಅಮೂಲಕಮ್ಪಿ ನಂ ಆರೋಪೇನ್ತಾ ಉಗ್ಘೋಸೇನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ತೇ ಅನಾಮಸಿತ್ವಾ ‘‘ವಿಞ್ಞೂಹೀ’’ತಿ ಇದಂ ಪದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಞ್ಹೇನ ಞಾತುಂ ಇಚ್ಛಿತೇನ ಅತ್ಥೇನ ಉಪಾರಮ್ಭಾದೀನಂ ಉಪರಿ ಉತ್ತರಂ ಪರಿಪೂರೇತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿಮ್ಹಾ। ತಂ ಕಾರಣನ್ತಿ ತಂ ಉಪ್ಪತ್ತಿಕಾರಣಂ। ಯದಿ ಹಿ ಮಯಾ ‘‘ವಿಞ್ಞೂಹೀ’’ತಿ ಪದಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವುತ್ತಂ ಭವೇಯ್ಯ, ಪಞ್ಹಾ ಮೇ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಭವೇಯ್ಯ, ನ ಪನ ವುತ್ತಾ। ಇದಾನಿ ಪನ ತಂ ಕಾರಣಂ ಉತ್ತರಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಆನನ್ದೇನ ‘‘ವಿಞ್ಞೂಹೀ’’ತಿ ಏವಂ ವದನ್ತೇನ ಪರಿಪೂರಿತಂ।
359. Sāvajjatāya upārambhaṃ arahatīti opārambho. Tenāha ‘‘dosaṃ āropanāraho’’ti. Bālā upārambhavatthumaññaṃ amūlakampi naṃ āropentā ugghosenti, tasmā te anāmasitvā ‘‘viññūhī’’ti idaṃ padaṃ gahetvā pañhena ñātuṃ icchitena atthena upārambhādīnaṃ upari uttaraṃ paripūretuṃ nāsakkhimhā. Taṃ kāraṇanti taṃ uppattikāraṇaṃ. Yadi hi mayā ‘‘viññūhī’’ti padaṃ pakkhipitvā vuttaṃ bhaveyya, pañhā me paripuṇṇā bhaveyya, na pana vuttā. Idāni pana taṃ kāraṇaṃ uttaraṃ āyasmatā ānandena ‘‘viññūhī’’ti evaṃ vadantena paripūritaṃ.
೩೬೦. ಕೋಸಲ್ಲಪಟಿಪಕ್ಖತೋ ಅಕೋಸಲ್ಲಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅವಿಜ್ಜಾ, ತಂಸಮುಟ್ಠಾನತೋ ಅಕೋಸಲ್ಲಸಮ್ಭೂತೋ। ಅವಜ್ಜಂ ವುಚ್ಚತಿ ಗರಹಿತಬ್ಬಂ, ಸಹ ಅವಜ್ಜೇಹೀತಿ ಸಾವಜ್ಜೋ, ಗಾರಯ್ಹೋ। ರಾಗಾದಿದೋಸೇಹಿ ಸದೋಸೋ। ತೇಹಿ ಏವ ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝೋ, ತತೋ ಏವ ಸಮ್ಪತಿ ಆಯತಿಞ್ಚ ಸದುಕ್ಖೋ। ಸಬ್ಯಾಬಜ್ಝಾದಿಕೋ ನಿಸ್ಸನ್ದವಿಪಾಕೋ।
360. Kosallapaṭipakkhato akosallaṃ vuccati avijjā, taṃsamuṭṭhānato akosallasambhūto. Avajjaṃ vuccati garahitabbaṃ, saha avajjehīti sāvajjo, gārayho. Rāgādidosehi sadoso. Tehi eva sabyābajjho, tato eva sampati āyatiñca sadukkho. Sabyābajjhādiko nissandavipāko.
ತಥಾ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಪುಚ್ಛಾಸಭಾಗೇನಪಿ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಪುಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಪನ ನ ತಾವ ಚಿತ್ತಾರಾಧನಂ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಏವಂ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಪನ ನ ಭಾರಿಯ’’ನ್ತಿ, ಗರುಕರಣಂ ನ ಹೋತಿ ವಿಸಾರಜ್ಜಂ ನ ಸಿಯಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಅಪ್ಪಹೀನಅಕುಸಲೋಪಿ ಹಿ ಪಹಾನಂ ವಣ್ಣೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಏವರೂಪೋ ಪನ ಯಥಾಕಾರೀ ತಥಾವಾದೀ ನ ಹೋತಿ, ನ ಏವಂ ಭಗವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಭಗವಾ’’ತಿಆದಿ। ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸೀತಿ ‘‘ಸಬ್ಬಾಕುಸಲಧಮ್ಮಪಹೀನೋ ಖೋ, ಮಹಾರಾಜ, ತಥಾಗತೋ’’ತಿ ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ। ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಸಬ್ಬೇಸಂಯೇವ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ವಣ್ಣೇತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಯಥಾ ಪುಚ್ಛಾ, ತಥಾ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಪನ ನ ಭಾರಿಯಂ, ಅಸಮ್ಪಾದಿತಕುಸಲಧಮ್ಮೋಪಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ವಣ್ಣೇಯ್ಯ। ಭಗವಾ ಪನ ಸಮ್ಮದೇವ ಸಮ್ಪಾದಿತಕುಸಲತ್ತಾ ಯಥಾಕಾರೀ ತಥಾವಾದೀತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಏವಂ ಬ್ಯಾಕಾಸೀ’’ತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸೇಸಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
Tathā attho vutto bhaveyyāti pucchāsabhāgenapi attho vutto bhaveyya, pucchantassa pana na tāva cittārādhanaṃ. Tenāha – ‘‘evaṃ byākaraṇaṃ pana na bhāriya’’nti, garukaraṇaṃ na hoti visārajjaṃ na siyāti adhippāyo. Tenāha – ‘‘appahīnaakusalopi hi pahānaṃ vaṇṇeyyā’’ti. Evarūpo pana yathākārī tathāvādī na hoti, na evaṃ bhagavāti āha ‘‘bhagavā’’tiādi. Evaṃ byākāsīti ‘‘sabbākusaladhammapahīno kho, mahārāja, tathāgato’’ti evaṃ byākāsi. Sukkapakkhepi eseva nayoti iminā ‘‘sabbesaṃyeva kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadaṃ vaṇṇetī’’ti vutte yathā pucchā, tathā attho vutto bhaveyya, evaṃ byākaraṇaṃ pana na bhāriyaṃ, asampāditakusaladhammopi upasampadaṃ vaṇṇeyya. Bhagavā pana sammadeva sampāditakusalattā yathākārī tathāvādīti dassetuṃ ‘‘evaṃ byākāsī’’ti imamatthaṃ dasseti. Sesaṃ suviññeyyameva.
ಬಾಹಿತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾಯ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Bāhitikasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೮. ಬಾಹಿತಿಕಸುತ್ತಂ • 8. Bāhitikasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೮. ಬಾಹಿತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Bāhitikasuttavaṇṇanā
