| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi |
೬. ಬಾಹಿಯತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ
6. Bāhiyattheraapadānaṃ
೧೭೮.
178.
‘‘ಇತೋ ಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಕಪ್ಪೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ ನಾಯಕೋ।
‘‘Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako;
ಮಹಪ್ಪಭೋ ತಿಲೋಕಗ್ಗೋ, ನಾಮೇನ ಪದುಮುತ್ತರೋ॥
Mahappabho tilokaggo, nāmena padumuttaro.
೧೭೯.
179.
‘‘ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ, ಗುಣಂ ಕಿತ್ತಯತೋ ಮುನೇ।
‘‘Khippābhiññassa bhikkhussa, guṇaṃ kittayato mune;
ಸುತ್ವಾ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೋಹಂ, ಕಾರಂ ಕತ್ವಾ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Sutvā udaggacittohaṃ, kāraṃ katvā mahesino.
೧೮೦.
180.
‘‘ದತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಿಕಂ ದಾನಂ, ಸಸಿಸ್ಸಸ್ಸ ಮುನೇ ಅಹಂ।
‘‘Datvā sattāhikaṃ dānaṃ, sasissassa mune ahaṃ;
ಅಭಿವಾದಿಯ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ತಂ ಠಾನಂ ಪತ್ಥಯಿಂ ತದಾ॥
Abhivādiya sambuddhaṃ, taṃ ṭhānaṃ patthayiṃ tadā.
೧೮೧.
181.
‘‘ತತೋ ಮಂ ಬ್ಯಾಕರಿ ಬುದ್ಧೋ, ‘ಏತಂ ಪಸ್ಸಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ।
‘‘Tato maṃ byākari buddho, ‘etaṃ passatha brāhmaṇaṃ;
೧೮೨.
182.
‘‘‘ಹೇಮಯಞ್ಞೋಪಚಿತಙ್ಗಂ , ಅವದಾತತನುತ್ತಚಂ।
‘‘‘Hemayaññopacitaṅgaṃ , avadātatanuttacaṃ;
ಪಲಮ್ಬಬಿಮ್ಬತಮ್ಬೋಟ್ಠಂ, ಸೇತತಿಣ್ಹಸಮಂ ದಿಜಂ॥
Palambabimbatamboṭṭhaṃ, setatiṇhasamaṃ dijaṃ.
೧೮೩.
183.
‘‘‘ಗುಣಥಾಮಬಹುತರಂ, ಸಮುಗ್ಗತತನೂರುಹಂ।
‘‘‘Guṇathāmabahutaraṃ, samuggatatanūruhaṃ;
ಗುಣೋಘಾಯತನೀಭೂತಂ, ಪೀತಿಸಮ್ಫುಲ್ಲಿತಾನನಂ॥
Guṇoghāyatanībhūtaṃ, pītisamphullitānanaṃ.
೧೮೪.
184.
‘‘‘ಏಸೋ ಪತ್ಥಯತೇ ಠಾನಂ, ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ।
‘‘‘Eso patthayate ṭhānaṃ, khippābhiññassa bhikkhuno;
ಅನಾಗತೇ ಮಹಾವೀರೋ, ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಹೇಸ್ಸತಿ॥
Anāgate mahāvīro, gotamo nāma hessati.
೧೮೫.
185.
‘‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ।
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ಬಾಹಿಯೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಹೇಸ್ಸತಿ ಸತ್ಥು ಸಾವಕೋ’॥
Bāhiyo nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
೧೮೬.
186.
‘‘ತದಾ ಹಿ ತುಟ್ಠೋ ವುಟ್ಠಾಯ, ಯಾವಜೀವಂ ಮಹಾಮುನೇ।
‘‘Tadā hi tuṭṭho vuṭṭhāya, yāvajīvaṃ mahāmune;
ಕಾರಂ ಕತ್ವಾ ಚುತೋ ಸಗ್ಗಂ, ಅಗಂ ಸಭವನಂ ಯಥಾ॥
Kāraṃ katvā cuto saggaṃ, agaṃ sabhavanaṃ yathā.
೧೮೭.
187.
‘‘ದೇವಭೂತೋ ಮನುಸ್ಸೋ ವಾ, ಸುಖಿತೋ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮುನೋ।
‘‘Devabhūto manusso vā, sukhito tassa kammuno;
ವಾಹಸಾ ಸಂಸರಿತ್ವಾನ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಮನುಭೋಮಹಂ॥
Vāhasā saṃsaritvāna, sampattimanubhomahaṃ.
೧೮೮.
188.
ಆರುಯ್ಹ ಸೇಲಸಿಖರಂ, ಯುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಜಿನಸಾಸನಂ॥
Āruyha selasikharaṃ, yuñjitvā jinasāsanaṃ.
೧೮೯.
189.
‘‘ವಿಸುದ್ಧಸೀಲೋ ಸಪ್ಪಞ್ಞೋ, ಜಿನಸಾಸನಕಾರಕೋ।
‘‘Visuddhasīlo sappañño, jinasāsanakārako;
ತತೋ ಚುತಾ ಪಞ್ಚ ಜನಾ, ದೇವಲೋಕಂ ಅಗಮ್ಹಸೇ॥
Tato cutā pañca janā, devalokaṃ agamhase.
೧೯೦.
190.
‘‘ತತೋಹಂ ಬಾಹಿಯೋ ಜಾತೋ, ಭಾರುಕಚ್ಛೇ ಪುರುತ್ತಮೇ।
‘‘Tatohaṃ bāhiyo jāto, bhārukacche puruttame;
೧೯೧.
191.
‘‘ತತೋ ನಾವಾ ಅಭಿಜ್ಜಿತ್ಥ, ಗನ್ತ್ವಾನ ಕತಿಪಾಹಕಂ।
‘‘Tato nāvā abhijjittha, gantvāna katipāhakaṃ;
ತದಾ ಭೀಸನಕೇ ಘೋರೇ, ಪತಿತೋ ಮಕರಾಕರೇ॥
Tadā bhīsanake ghore, patito makarākare.
೧೯೨.
192.
‘‘ತದಾಹಂ ವಾಯಮಿತ್ವಾನ, ಸನ್ತರಿತ್ವಾ ಮಹೋದಧಿಂ।
‘‘Tadāhaṃ vāyamitvāna, santaritvā mahodadhiṃ;
೧೯೩.
193.
‘‘ದಾರುಚೀರಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ, ಗಾಮಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿಂ।
‘‘Dārucīraṃ nivāsetvā, gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ;
ತದಾಹ ಸೋ ಜನೋ ತುಟ್ಠೋ, ಅರಹಾಯಮಿಧಾಗತೋ॥
Tadāha so jano tuṭṭho, arahāyamidhāgato.
೧೯೪.
194.
‘‘ಇಮಂ ಅನ್ನೇನ ಪಾನೇನ, ವತ್ಥೇನ ಸಯನೇನ ಚ।
‘‘Imaṃ annena pānena, vatthena sayanena ca;
ಭೇಸಜ್ಜೇನ ಚ ಸಕ್ಕತ್ವಾ, ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸುಖಿತಾ ಮಯಂ॥
Bhesajjena ca sakkatvā, hessāma sukhitā mayaṃ.
೧೯೫.
195.
‘‘ಪಚ್ಚಯಾನಂ ತದಾ ಲಾಭೀ, ತೇಹಿ ಸಕ್ಕತಪೂಜಿತೋ।
‘‘Paccayānaṃ tadā lābhī, tehi sakkatapūjito;
ಅರಹಾಹನ್ತಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ, ಉಪ್ಪಾದೇಸಿಂ ಅಯೋನಿಸೋ॥
Arahāhanti saṅkappaṃ, uppādesiṃ ayoniso.
೧೯೬.
196.
‘‘ತತೋ ಮೇ ಚಿತ್ತಮಞ್ಞಾಯ, ಚೋದಯೀ ಪುಬ್ಬದೇವತಾ।
‘‘Tato me cittamaññāya, codayī pubbadevatā;
‘ನ ತ್ವಂ ಉಪಾಯಮಗ್ಗಞ್ಞೂ, ಕುತೋ ತ್ವಂ ಅರಹಾ ಭವೇ’॥
‘Na tvaṃ upāyamaggaññū, kuto tvaṃ arahā bhave’.
೧೯೭.
197.
‘‘ಚೋದಿತೋ ತಾಯ ಸಂವಿಗ್ಗೋ, ತದಾಹಂ ಪರಿಪುಚ್ಛಿ ತಂ।
‘‘Codito tāya saṃviggo, tadāhaṃ paripucchi taṃ;
‘ಕೇ ವಾ ಏತೇ ಕುಹಿಂ ಲೋಕೇ, ಅರಹನ್ತೋ ನರುತ್ತಮಾ॥
‘Ke vā ete kuhiṃ loke, arahanto naruttamā.
೧೯೮.
198.
‘‘‘ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಕೋಸಲಮನ್ದಿರೇ ಜಿನೋ, ಪಹೂತಪಞ್ಞೋ ವರಭೂರಿಮೇಧಸೋ।
‘‘‘Sāvatthiyaṃ kosalamandire jino, pahūtapañño varabhūrimedhaso;
ಸೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಅರಹಾ ಅನಾಸವೋ, ದೇಸೇತಿ ಧಮ್ಮಂ ಅರಹತ್ತಪತ್ತಿಯಾ॥
So sakyaputto arahā anāsavo, deseti dhammaṃ arahattapattiyā.
೧೯೯.
199.
‘‘‘ತದಸ್ಸ ಸುತ್ವಾ ವಚನಂ ಸುಪೀಣಿತೋ 13, ನಿಧಿಂವ ಲದ್ಧಾ ಕಪಣೋತಿ ವಿಮ್ಹಿತೋ।
‘‘‘Tadassa sutvā vacanaṃ supīṇito 14, nidhiṃva laddhā kapaṇoti vimhito;
ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೋ ಅರಹತ್ತಮುತ್ತಮಂ, ಸುದಸ್ಸನಂ ದಟ್ಠುಮನನ್ತಗೋಚರಂ॥
Udaggacitto arahattamuttamaṃ, sudassanaṃ daṭṭhumanantagocaraṃ.
೨೦೦.
200.
ಉಪೇಚ್ಚ ರಮ್ಮಂ ವಿಜಿತವ್ಹಯಂ ವನಂ, ದಿಜೇ ಅಪುಚ್ಛಿಂ ಕುಹಿಂ ಲೋಕನನ್ದನೋ॥
Upecca rammaṃ vijitavhayaṃ vanaṃ, dije apucchiṃ kuhiṃ lokanandano.
೨೦೧.
201.
‘‘‘ತತೋ ಅವೋಚುಂ ನರದೇವವನ್ದಿತೋ, ಪುರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ ಅಸನೇಸನಾಯ ಸೋ।
‘‘‘Tato avocuṃ naradevavandito, puraṃ paviṭṭho asanesanāya so;
ಸಸೋವ 19 ಖಿಪ್ಪಂ ಮುನಿದಸ್ಸನುಸ್ಸುಕೋ, ಉಪೇಚ್ಚ ವನ್ದಾಹಿ ತಮಗ್ಗಪುಗ್ಗಲಂ’॥
Sasova 20 khippaṃ munidassanussuko, upecca vandāhi tamaggapuggalaṃ’.
೨೦೨.
202.
‘‘ತತೋಹಂ ತುವಟಂ ಗನ್ತ್ವಾ, ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪುರಮುತ್ತಮಂ।
‘‘Tatohaṃ tuvaṭaṃ gantvā, sāvatthiṃ puramuttamaṃ;
ವಿಚರನ್ತಂ ತಮದ್ದಕ್ಖಿಂ, ಪಿಣ್ಡತ್ಥಂ ಅಪಿಹಾಗಿಧಂ॥
Vicarantaṃ tamaddakkhiṃ, piṇḍatthaṃ apihāgidhaṃ.
೨೦೩.
203.
ಸಿರೀನಿಲಯಸಙ್ಕಾಸಂ, ರವಿದಿತ್ತಿಹರಾನನಂ॥
Sirīnilayasaṅkāsaṃ, ravidittiharānanaṃ.
೨೦೪.
204.
‘‘ತಂ ಸಮೇಚ್ಚ ನಿಪಚ್ಚಾಹಂ, ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವಿಂ।
‘‘Taṃ samecca nipaccāhaṃ, idaṃ vacanamabraviṃ;
‘ಕುಪಥೇ ವಿಪ್ಪನಟ್ಠಸ್ಸ, ಸರಣಂ ಹೋಹಿ ಗೋತಮ॥
‘Kupathe vippanaṭṭhassa, saraṇaṃ hohi gotama.
೨೦೫.
205.
‘‘‘ಪಾಣಸನ್ತಾರಣತ್ಥಾಯ , ಪಿಣ್ಡಾಯ ವಿಚರಾಮಹಂ।
‘‘‘Pāṇasantāraṇatthāya , piṇḍāya vicarāmahaṃ;
ನ ತೇ ಧಮ್ಮಕಥಾಕಾಲೋ, ಇಚ್ಚಾಹ ಮುನಿಸತ್ತಮೋ’॥
Na te dhammakathākālo, iccāha munisattamo’.
೨೦೬.
206.
‘‘ತದಾ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಬುದ್ಧಂ, ಆಯಾಚಿಂ ಧಮ್ಮಲಾಲಸೋ।
‘‘Tadā punappunaṃ buddhaṃ, āyāciṃ dhammalālaso;
ಯೋ ಮೇ ಧಮ್ಮಮದೇಸೇಸಿ, ಗಮ್ಭೀರಂ ಸುಞ್ಞತಂ ಪದಂ॥
Yo me dhammamadesesi, gambhīraṃ suññataṃ padaṃ.
೨೦೭.
207.
‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣಿತ್ವಾನ, ಪಾಪುಣಿಂ ಆಸವಕ್ಖಯಂ।
‘‘Tassa dhammaṃ suṇitvāna, pāpuṇiṃ āsavakkhayaṃ;
ಪರಿಕ್ಖೀಣಾಯುಕೋ ಸನ್ತೋ, ಅಹೋ ಸತ್ಥಾನುಕಮ್ಪಕೋ॥
Parikkhīṇāyuko santo, aho satthānukampako.
೨೦೮.
208.
‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
೨೦೯.
209.
‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ವತ ಮೇ ಆಸಿ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
೨೧೦.
210.
‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
೨೧೧.
211.
‘‘ಏವಂ ಥೇರೋ ವಿಯಾಕಾಸಿ, ಬಾಹಿಯೋ ದಾರುಚೀರಿಯೋ।
‘‘Evaṃ thero viyākāsi, bāhiyo dārucīriyo;
ಸಙ್ಕಾರಕೂಟೇ ಪತಿತೋ, ಭೂತಾವಿಟ್ಠಾಯ ಗಾವಿಯಾ॥
Saṅkārakūṭe patito, bhūtāviṭṭhāya gāviyā.
೨೧೨.
212.
‘‘ಅತ್ತನೋ ಪುಬ್ಬಚರಿಯಂ, ಕಿತ್ತಯಿತ್ವಾ ಮಹಾಮತಿ।
‘‘Attano pubbacariyaṃ, kittayitvā mahāmati;
೨೧೩.
213.
‘‘ನಗರಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತೋ ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಇಸಿಸತ್ತಮೋ।
‘‘Nagarā nikkhamanto taṃ, disvāna isisattamo;
ದಾರುಚೀರಧರಂ ಧೀರಂ, ಬಾಹಿಯಂ ಬಾಹಿತಾಗಮಂ॥
Dārucīradharaṃ dhīraṃ, bāhiyaṃ bāhitāgamaṃ.
೨೧೪.
214.
‘‘ಭೂಮಿಯಂ ಪತಿತಂ ದನ್ತಂ, ಇನ್ದಕೇತೂವ ಪಾತಿತಂ।
‘‘Bhūmiyaṃ patitaṃ dantaṃ, indaketūva pātitaṃ;
೨೧೫.
215.
‘‘ತತೋ ಆಮನ್ತಯೀ ಸತ್ಥಾ, ಸಾವಕೇ ಸಾಸನೇ ರತೇ।
‘‘Tato āmantayī satthā, sāvake sāsane rate;
೨೧೬.
216.
‘‘‘ಥೂಪಂ ಕರೋಥ ಪೂಜೇಥ, ನಿಬ್ಬುತೋ ಸೋ ಮಹಾಮತಿ।
‘‘‘Thūpaṃ karotha pūjetha, nibbuto so mahāmati;
ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾನಮೇಸಗ್ಗೋ, ಸಾವಕೋ ಮೇ ವಚೋಕರೋ॥
Khippābhiññānamesaggo, sāvako me vacokaro.
೨೧೭.
217.
‘‘‘ಸಹಸ್ಸಮಪಿ ಚೇ ಗಾಥಾ, ಅನತ್ಥಪದಸಞ್ಹಿತಾ।
‘‘‘Sahassamapi ce gāthā, anatthapadasañhitā;
ಏಕಂ ಗಾಥಾಪದಂ ಸೇಯ್ಯೋ, ಯಂ ಸುತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಮತಿ॥
Ekaṃ gāthāpadaṃ seyyo, yaṃ sutvā upasammati.
೨೧೮.
218.
‘‘‘ಯತ್ಥ ಆಪೋ ಚ ಪಥವೀ, ತೇಜೋ ವಾಯೋ ನ ಗಾಧತಿ।
‘‘‘Yattha āpo ca pathavī, tejo vāyo na gādhati;
ನ ತತ್ಥ ಸುಕ್ಕಾ ಜೋತನ್ತಿ, ಆದಿಚ್ಚೋ ನ ಪಕಾಸತಿ॥
Na tattha sukkā jotanti, ādicco na pakāsati.
೨೧೯.
219.
‘‘‘ನ ತತ್ಥ ಚನ್ದಿಮಾ ಭಾತಿ, ತಮೋ ತತ್ಥ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
‘‘‘Na tattha candimā bhāti, tamo tattha na vijjati;
ಯದಾ ಚ ಅತ್ತನಾ ವೇದಿ, ಮುನಿಮೋನೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ॥
Yadā ca attanā vedi, munimonena brāhmaṇo.
೨೨೦.
220.
‘‘‘ಅಥ ರೂಪಾ ಅರೂಪಾ ಚ, ಸುಖದುಕ್ಖಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ’।
‘‘‘Atha rūpā arūpā ca, sukhadukkhā vimuccati’;
ಇಚ್ಚೇವಂ ಅಭಣೀ ನಾಥೋ, ತಿಲೋಕಸರಣೋ ಮುನಿ’’॥
Iccevaṃ abhaṇī nātho, tilokasaraṇo muni’’.
ಇತ್ಥಂ ಸುದಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಬಾಹಿಯೋ ಥೇರೋ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā bāhiyo thero imā gāthāyo
ಅಭಾಸಿತ್ಥಾತಿ।
Abhāsitthāti.
ಬಾಹಿಯತ್ಥೇರಸ್ಸಾಪದಾನಂ ಛಟ್ಠಂ।
Bāhiyattherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā / ೬. ಬಾಹಿಯತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ • 6. Bāhiyattheraapadānavaṇṇanā
