Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၁၁၅
The Middle-Length Suttas Collection 115
ဗဟုဓာတုကသုတ္တ
Many Elements
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ၊ တတြ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “ဘိက္ခဝေါ”တိ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“ဘဒန္တေ”တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“ယာနိ ကာနိစိ, ဘိက္ခဝေ, ဘယာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗာနိ တာနိ ဗာလတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, နော ပဏ္ဍိတတော; ယေ ကေစိ ဥပဒ္ဒဝါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗေ တေ ဗာလတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, နော ပဏ္ဍိတတော; ယေ ကေစိ ဥပသဂ္ဂါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗေ တေ ဗာလတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, နော ပဏ္ဍိတတော၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, နဠာဂါရာ ဝါ တိဏာဂါရာ ဝါ အဂ္ဂိ မုတ္တော ကူဋာဂါရာနိပိ ဒဟတိ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တာနိ နိဝါတာနိ ဖုသိတဂ္ဂဠာနိ ပိဟိတဝါတပါနာနိ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယာနိ ကာနိစိ ဘယာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗာနိ တာနိ ဗာလတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, နော ပဏ္ဍိတတော; ယေ ကေစိ ဥပဒ္ဒဝါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗေ တေ ဗာလတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, နော ပဏ္ဍိတတော; ယေ ကေစိ ဥပသဂ္ဂါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ သဗ္ဗေ တေ ဗာလတော ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, နော ပဏ္ဍိတတော၊ ဣတိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပဋိဘယော ဗာလော, အပ္ပဋိဘယော ပဏ္ဍိတော; သော်ပဒ္ဒဝေါ ဗာလော, အနုပဒ္ဒဝေါ ပဏ္ဍိတော; သော်ပသဂ္ဂေါ ဗာလော, အနုပသဂ္ဂေါ ပဏ္ဍိတော၊ နတ္ထိ, ဘိက္ခဝေ, ပဏ္ဍိတတော ဘယံ, နတ္ထိ ပဏ္ဍိတတော ဥပဒ္ဒဝေါ, နတ္ထိ ပဏ္ဍိတတော ဥပသဂ္ဂေါ၊ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ‘ပဏ္ဍိတာ ဘဝိဿာမ ဝီမံသကာ'တိ—ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗန်”တိ၊
“Whatever dangers there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever perils there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever hazards there are, all come from the foolish, not from the astute. It’s like a fire that spreads from a hut made of reeds or grass, and burns down even a bungalow, plastered inside and out, draft-free, with latches fastened and windows shuttered. In the same way, whatever dangers there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever perils there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever hazards there are, all come from the foolish, not from the astute. So, the fool is dangerous, but the astute person is safe. The fool is perilous, but the astute person is not. The fool is hazardous, but the astute person is not. There’s no danger, peril, or hazard that comes from the astute. So you should train like this: ‘We shall be astute, we shall be inquirers.’”
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပဏ္ဍိတော ဘိက္ခု ‘ဝီမံသကော'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
When he said this, Venerable Ānanda said to the Buddha, “Sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘astute, an inquirer’?”
“ယတော ခေါ, အာနန္ဒ, ဘိက္ခု ဓာတုကုသလော စ ဟောတိ, အာယတနကုသလော စ ဟောတိ, ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒကုသလော စ ဟောတိ, ဌာနာဌာနကုသလော စ ဟောတိ—ဧတ္တာဝတာ ခေါ, အာနန္ဒ, ပဏ္ဍိတော ဘိက္ခု ‘ဝီမံသကော'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“Ānanda, it’s when a bhikkhu is skilled in the elements, in the sense fields, in dependent origination, and in the possible and the impossible. That’s how a bhikkhu is qualified to be called ‘astute, an inquirer’.”
“ကိတ္တာဝတာ ပန, ဘန္တေ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in the elements’?”
“အဋ္ဌာရသ ခေါ ဣမာ, အာနန္ဒ, ဓာတုယော—စက္ခုဓာတု, ရူပဓာတု, စက္ခုဝိညာဏဓာတု; သောတဓာတု, သဒ္ဒဓာတု, သောတဝိညာဏဓာတု; ဃာနဓာတု, ဂန္ဓဓာတု, ဃာနဝိညာဏဓာတု; ဇိဝှါဓာတု, ရသဓာတု, ဇိဝှါဝိညာဏဓာတု; ကာယဓာတု, ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓာတု, ကာယဝိညာဏဓာတု; မနောဓာတု, ဓမ္မဓာတု, မနောဝိညာဏဓာတု၊ ဣမာ ခေါ, အာနန္ဒ, အဋ္ဌာရသ ဓာတုယော ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာပိ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There are, Ānanda, these eighteen elements: the elements of the eye, sights, and eye consciousness; the ear, sounds, and ear consciousness; the nose, smells, and nose consciousness; the tongue, tastes, and tongue consciousness; the body, touches, and body consciousness; the mind, thoughts, and mind consciousness. When a bhikkhu knows and sees these eighteen elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”
“သိယာ ပန, ဘန္တေ, အညောပိ ပရိယာယော, ယထာ ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”
“သိယာ, အာနန္ဒ၊ ဆယိမာ, အာနန္ဒ, ဓာတုယော—ပထဝီဓာတု, အာပေါဓာတု, တေဇောဓာတု, ဝါယောဓာတု, အာကာသဓာတု, ဝိညာဏဓာတု၊ ဣမာ ခေါ, အာနန္ဒ, ဆ ဓာတုယော ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာပိ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There could, Ānanda. There are these six elements: the elements of earth, water, fire, air, space, and consciousness. When a bhikkhu knows and sees these six elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”
“သိယာ ပန, ဘန္တေ, အညောပိ ပရိယာယော, ယထာ ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”
“သိယာ, အာနန္ဒ၊ ဆယိမာ, အာနန္ဒ, ဓာတုယော—သုခဓာတု, ဒုက္ခဓာတု, သောမနဿဓာတု, ဒေါမနဿဓာတု, ဥပေက္ခာဓာတု, အဝိဇ္ဇာဓာတု၊ ဣမာ ခေါ, အာနန္ဒ, ဆ ဓာတုယော ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာပိ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There could, Ānanda. There are these six elements: the elements of pleasure, pain, happiness, sadness, equanimity, and ignorance. When a bhikkhu knows and sees these six elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”
“သိယာ ပန, ဘန္တေ, အညောပိ ပရိယာယော, ယထာ ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”
“သိယာ, အာနန္ဒ၊ ဆယိမာ, အာနန္ဒ, ဓာတုယော—ကာမဓာတု, နေက္ခမ္မဓာတု, ဗျာပါဒဓာတု, အဗျာပါဒဓာတု, ဝိဟိံသာဓာတု, အဝိဟိံသာဓာတု၊ ဣမာ ခေါ, အာနန္ဒ, ဆ ဓာတုယော ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာပိ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There could, Ānanda. There are these six elements: the elements of sensuality and renunciation, malice and good will, and cruelty and harmlessness. When a bhikkhu knows and sees these six elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”
“သိယာ ပန, ဘန္တေ, အညောပိ ပရိယာယော, ယထာ ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”
“သိယာ, အာနန္ဒ၊ တိဿော ဣမာ, အာနန္ဒ, ဓာတုယော—ကာမဓာတု, ရူပဓာတု, အရူပဓာတု၊ ဣမာ ခေါ, အာနန္ဒ, တိဿော ဓာတုယော ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာပိ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There could, Ānanda. There are these three elements: the elements of the sensual realm, the realm of luminous form, and the formless realm. When a bhikkhu knows and sees these three elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”
“သိယာ ပန, ဘန္တေ, အညောပိ ပရိယာယော, ယထာ ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”
“သိယာ, အာနန္ဒ၊ ဒွေ ဣမာ, အာနန္ဒ, ဓာတုယော—သင်္ခတာဓာတု, အသင်္ခတာဓာတု၊ ဣမာ ခေါ, အာနန္ဒ, ဒွေ ဓာတုယော ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာပိ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဓာတုကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There could, Ānanda. There are these two elements: the conditioned element and the unconditioned element. When a bhikkhu knows and sees these two elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”
“ကိတ္တာဝတာ ပန, ဘန္တေ, ‘အာယတနကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in the sense fields’?”
“ဆ ခေါ ပနိမာနိ, အာနန္ဒ, အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရာနိ အာယတနာနိ—စက္ခု စေဝ ရူပါ စ သောတဉ္စ သဒ္ဒါ စ ဃာနဉ္စ ဂန္ဓာ စ ဇိဝှါ စ ရသာ စ ကာယော စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ စ မနော စ ဓမ္မာ စ၊ ဣမာနိ ခေါ, အာနန္ဒ, ဆ အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရာနိ အာယတနာနိ ယတော ဇာနာတိ ပဿတိ—ဧတ္တာဝတာ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘အာယတနကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“There are these six interior and exterior sense fields: the eye and sights, the ear and sounds, the nose and smells, the tongue and tastes, the body and touches, and the mind and thoughts. When a bhikkhu knows and sees these six interior and exterior sense fields, they’re qualified to be called ‘skilled in the sense fields’.”
“ကိတ္တာဝတာ ပန, ဘန္တေ, ‘ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in dependent origination’?”
“ဣဓာနန္ဒ, ဘိက္ခု ဧဝံ ပဇာနာတိ: ‘ဣမသ္မိံ သတိ ဣဒံ ဟောတိ, ဣမဿုပ္ပါဒါ ဣဒံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဣမသ္မိံ အသတိ ဣဒံ န ဟောတိ, ဣမဿ နိရောဓာ ဣဒံ နိရုဇ္ဈတိ, ယဒိဒံ—အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ, သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ, နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ, သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ, တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ, ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿူပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ၊ အဝိဇ္ဇာယ တွေဝ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓော, သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော, ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓော, နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓော, သဠာယတနနိရောဓာ ဖဿနိရောဓော, ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓော, ဝေဒနာနိရောဓာ တဏှာနိရောဓော, တဏှာနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော, ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော, ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော, ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿူပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓော ဟောတိ'၊ ဧတ္တာဝတာ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
“It’s when a bhikkhu understands: ‘When this exists, that is; due to the arising of this, that arises. When this doesn’t exist, that is not; due to the cessation of this, that ceases. That is: ignorance is a condition for choices. Choices are conditions for consciousness. Consciousness is a condition for name and form. Name and form are conditions for the six sense fields. The six sense fields are conditions for contact. Contact is a condition for feeling. Feeling is a condition for craving. Craving is a condition for grasping. Grasping is a condition for continued existence. Continued existence is a condition for rebirth. Rebirth is a condition for old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress to come to be. That is how this entire mass of suffering originates. When ignorance fades away and ceases with nothing left over, choices cease. When choices cease, consciousness ceases. When consciousness ceases, name and form cease. When name and form cease, the six sense fields cease. When the six sense fields cease, contact ceases. When contact ceases, feeling ceases. When feeling ceases, craving ceases. When craving ceases, grasping ceases. When grasping ceases, continued existence ceases. When continued existence ceases, rebirth ceases. When rebirth ceases, old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress cease. That is how this entire mass of suffering ceases.’ That’s how a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in dependent origination’.”
“ကိတ္တာဝတာ ပန, ဘန္တေ, ‘ဌာနာဌာနကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ?
“But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in the possible and impossible’?”
“ဣဓာနန္ဒ, ဘိက္ခု ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော ကဉ္စိ သင်္ခါရံ နိစ္စတော ဥပဂစ္ဆေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော ကဉ္စိ သင်္ခါရံ နိစ္စတော ဥပဂစ္ဆေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော ကဉ္စိ သင်္ခါရံ သုခတော ဥပဂစ္ဆေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော ကဉ္စိ သင်္ခါရံ သုခတော ဥပဂစ္ဆေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော ကဉ္စိ ဓမ္မံ အတ္တတော ဥပဂစ္ဆေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ, ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော ကဉ္စိ ဓမ္မံ အတ္တတော ဥပဂစ္ဆေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊
“It’s when a bhikkhu understands: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to take any condition as permanent. That is not possible. But it’s possible for an ordinary person to take some condition as permanent. That is possible.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to take any condition as pleasant. But it’s possible for an ordinary person to take some condition as pleasant.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to take anything as self. But it’s possible for an ordinary person to take something as self.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော မာတရံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော မာတရံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော ပိတရံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ …ပေ… အရဟန္တံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော ဒုဋ္ဌစိတ္တော တထာဂတဿ လောဟိတံ ဥပ္ပါဒေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော ဒုဋ္ဌစိတ္တော တထာဂတဿ လောဟိတံ ဥပ္ပါဒေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော သင်္ဃံ ဘိန္ဒေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော သင်္ဃံ ဘိန္ဒေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော အညံ သတ္ထာရံ ဥဒ္ဒိသေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုထုဇ္ဇနော အညံ သတ္ထာရံ ဥဒ္ဒိသေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊
They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to murder their mother. But it’s possible for an ordinary person to murder their mother.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to murder their father … or murder a perfected one. But it’s possible for an ordinary person to murder their father … or a perfected one.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to injure a Realized One with malicious intent. But it’s possible for an ordinary person to injure a Realized One with malicious intent.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to cause a schism in the Saṅgha. But it’s possible for an ordinary person to cause a schism in the Saṅgha.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to dedicate themselves to another teacher. But it’s possible for an ordinary person to dedicate themselves to another teacher.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဧကိဿာ လောကဓာတုယာ ဒွေ အရဟန္တော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ဧကိဿာ လောကဓာတုယာ ဧကော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဥပ္ပဇ္ဇေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဧကိဿာ လောကဓာတုယာ ဒွေ ရာဇာနော စက္ကဝတ္တိနော အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ဧကိဿာ လောကဓာတုယာ ဧကော ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ ဥပ္ပဇ္ဇေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊
They understand: ‘It’s impossible for two perfected ones, fully awakened Buddhas to arise in the same solar system at the same time. But it is possible for just one perfected one, a fully awakened Buddha, to arise in one solar system.’ They understand: ‘It’s impossible for two wheel-turning monarchs to arise in the same solar system at the same time. But it is possible for just one wheel-turning monarch to arise in one solar system.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဣတ္ထီ အရဟံ အဿ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုရိသော အရဟံ အဿ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဣတ္ထီ ရာဇာ အဿ စက္ကဝတ္တီ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုရိသော ရာဇာ အဿ စက္ကဝတ္တီ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဣတ္ထီ သက္ကတ္တံ ကရေယျ … မာရတ္တံ ကရေယျ … ဗြဟ္မတ္တံ ကရေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ပုရိသော သက္ကတ္တံ ကရေယျ … မာရတ္တံ ကရေယျ … ဗြဟ္မတ္တံ ကရေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊
They understand: ‘It’s impossible for a woman to be a perfected one, a fully awakened Buddha. But it is possible for a man to be a perfected one, a fully awakened Buddha.’ They understand: ‘It’s impossible for a woman to be a wheel-turning monarch. But it is possible for a man to be a wheel-turning monarch.’ They understand: ‘It’s impossible for a woman to perform the role of Sakka, Māra, or Brahmā. But it is possible for a man to perform the role of Sakka, Māra, or Brahmā.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ကာယဒုစ္စရိတဿ ဣဋ္ဌော ကန္တော မနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ကာယဒုစ္စရိတဿ အနိဋ္ဌော အကန္တော အမနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဝစီဒုစ္စရိတဿ …ပေ… ယံ မနောဒုစ္စရိတဿ ဣဋ္ဌော ကန္တော မနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ဝစီဒုစ္စရိတဿ …ပေ… ယံ မနောဒုစ္စရိတဿ အနိဋ္ဌော အကန္တော အမနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီတိ ပဇာနာတိ၊
They understand: ‘It’s impossible for a likable, desirable, agreeable result to come from bad conduct of body, speech, and mind. But it is possible for an unlikable, undesirable, disagreeable result to come from bad conduct of body, speech, and mind.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ကာယသုစရိတဿ အနိဋ္ဌော အကန္တော အမနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ကာယသုစရိတဿ ဣဋ္ဌော ကန္တော မနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဝစီသုစရိတဿ …ပေ… ယံ မနောသုစရိတဿ အနိဋ္ဌော အကန္တော အမနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ဝစီသုစရိတဿ …ပေ… ယံ မနောသုစရိတဿ ဣဋ္ဌော ကန္တော မနာပေါ ဝိပါကော နိဗ္ဗတ္တေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊
They understand: ‘It’s impossible for an unlikable, undesirable, disagreeable result to come from good conduct of body, speech, and mind. But it is possible for a likable, desirable, agreeable result to come from good conduct of body, speech, and mind.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ကာယဒုစ္စရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ကာယဒုစ္စရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊
They understand: ‘It’s impossible that someone who has engaged in bad conduct of body, speech, and mind, could for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a good place, a heavenly realm. But it is possible that someone who has engaged in bad conduct of body, speech, and mind could, for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell.’
‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဝစီဒုစ္စရိတသမင်္ဂီ …ပေ… ယံ မနောဒုစ္စရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ဝစီဒုစ္စရိတသမင်္ဂီ …ပေ… ယံ မနောဒုစ္စရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ကာယသုစရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ကာယသုစရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော ယံ ဝစီသုစရိတသမင်္ဂီ …ပေ… ယံ မနောသုစရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇေယျ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘ဌာနဉ္စ ခေါ ဧတံ ဝိဇ္ဇတိ ယံ ဝစီသုစရိတသမင်္ဂီ …ပေ… ယံ မနောသုစရိတသမင်္ဂီ တံနိဒါနာ တပ္ပစ္စယာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇေယျ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ'တိ ပဇာနာတိ၊ ဧတ္တာဝတာ ခေါ, အာနန္ဒ, ‘ဌာနာဌာနကုသလော ဘိက္ခူ'တိ အလံဝစနာယာ”တိ၊
They understand: ‘It’s impossible that someone who has engaged in good conduct of body, speech, and mind could, for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a place of loss, the underworld, a lower realm, hell. But it is possible that someone who has engaged in good conduct of body, speech, and mind could, for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a good place, a heavenly realm.’ That’s how a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the possible and impossible’.”
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “အစ္ဆရိယံ, ဘန္တေ, အဗ္ဘုတံ, ဘန္တေ၊ ကောနာမော အယံ, ဘန္တေ, ဓမ္မပရိယာယော”တိ?
When he said this, Venerable Ānanda said to the Buddha, “It’s incredible, sir, it’s amazing! What is the name of this exposition of the teaching?”
“တသ္မာတိဟ တွံ, အာနန္ဒ, ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ ‘ဗဟုဓာတုကော'တိပိ နံ ဓာရေဟိ, ‘စတုပရိဝဋ္ဋော'တိပိ နံ ဓာရေဟိ, ‘ဓမ္မာဒါသော'တိပိ နံ ဓာရေဟိ, ‘အမတဒုန္ဒုဘီ'တိပိ နံ ဓာရေဟိ, ‘အနုတ္တရော သင်္ဂါမဝိဇယော'တိပိ နံ ဓာရေဟီ”တိ၊
“In that case, Ānanda, you may remember this exposition of the teaching as ‘The Many Elements’, or else ‘The Four Cycles’, or else ‘The Mirror of the Teaching’, or else ‘The Drum of the Deathless’, or else ‘The Supreme Victory in Battle’.”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒီတိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Ānanda was happy with what the Buddha said.
ဗဟုဓာတုကသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ပဉ္စမံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]