Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation

    මජ්ඣිම නිකාය 115

    The Middle-Length Suttas Collection 115

    බහුධාතුකසුත්ත

    Many Elements

    ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ. තත්‍ර ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “භික්ඛවෝ”ති.

    So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”

    “භදන්තේ”ති තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:

    “Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:

    “යානි කානිචි, භික්ඛවේ, භයානි උප්පජ්ජන්ති සබ්බානි තානි බාලතෝ උප්පජ්ජන්ති, නෝ පණ්ඩිතතෝ; යේ කේචි උපද්දවා උප්පජ්ජන්ති සබ්බේ තේ බාලතෝ උප්පජ්ජන්ති, නෝ පණ්ඩිතතෝ; යේ කේචි උපසග්ගා උප්පජ්ජන්ති සබ්බේ තේ බාලතෝ උප්පජ්ජන්ති, නෝ පණ්ඩිතතෝ. සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, නළාගාරා වා තිණාගාරා වා අග්ගි මුත්තෝ කූටාගාරානිපි දහති උල්ලිත්තාවලිත්තානි නිවාතානි ඵුසිතග්ගළානි පිහිතවාතපානානි; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, යානි කානිචි භයානි උප්පජ්ජන්ති සබ්බානි තානි බාලතෝ උප්පජ්ජන්ති, නෝ පණ්ඩිතතෝ; යේ කේචි උපද්දවා උප්පජ්ජන්ති සබ්බේ තේ බාලතෝ උප්පජ්ජන්ති, නෝ පණ්ඩිතතෝ; යේ කේචි උපසග්ගා උප්පජ්ජන්ති සබ්බේ තේ බාලතෝ උප්පජ්ජන්ති, නෝ පණ්ඩිතතෝ. ඉති ඛෝ, භික්ඛවේ, සප්පටිභයෝ බාලෝ, අප්පටිභයෝ පණ්ඩිතෝ; සෞපද්දවෝ බාලෝ, අනුපද්දවෝ පණ්ඩිතෝ; සෞපසග්ගෝ බාලෝ, අනුපසග්ගෝ පණ්ඩිතෝ. නත්ථි, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතතෝ භයං, නත්ථි පණ්ඩිතතෝ උපද්දවෝ, නත්ථි පණ්ඩිතතෝ උපසග්ගෝ. තස්මාතිහ, භික්ඛවේ, ‘පණ්ඩිතා භවිස්සාම වීමංසකා(අ)ති—ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බන්”ති.

    “Whatever dangers there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever perils there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever hazards there are, all come from the foolish, not from the astute. It’s like a fire that spreads from a hut made of reeds or grass, and burns down even a bungalow, plastered inside and out, draft-free, with latches fastened and windows shuttered. In the same way, whatever dangers there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever perils there are, all come from the foolish, not from the astute. Whatever hazards there are, all come from the foolish, not from the astute. So, the fool is dangerous, but the astute person is safe. The fool is perilous, but the astute person is not. The fool is hazardous, but the astute person is not. There’s no danger, peril, or hazard that comes from the astute. So you should train like this: ‘We shall be astute, we shall be inquirers.’”

    ඒවං වුත්තේ, ආයස්මා ආනන්දෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “කිත්තාවතා නු ඛෝ, භන්තේ, පණ්ඩිතෝ භික්ඛු ‘වීමංසකෝ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    When he said this, Venerable Ānanda said to the Buddha, “Sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘astute, an inquirer’?”

    “යතෝ ඛෝ, ආනන්ද, භික්ඛු ධාතුකුසලෝ ච හෝති, ආයතනකුසලෝ ච හෝති, පටිච්චසමුප්පාදකුසලෝ ච හෝති, ඨානාඨානකුසලෝ ච හෝති—ඒත්තාවතා ඛෝ, ආනන්ද, පණ්ඩිතෝ භික්ඛු ‘වීමංසකෝ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “Ānanda, it’s when a bhikkhu is skilled in the elements, in the sense fields, in dependent origination, and in the possible and the impossible. That’s how a bhikkhu is qualified to be called ‘astute, an inquirer’.”

    “කිත්තාවතා පන, භන්තේ, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in the elements’?”

    “අට්ඨාරස ඛෝ ඉමා, ආනන්ද, ධාතුයෝ—චක්ඛුධාතු, රූපධාතු, චක්ඛුවිඤ්ඤාණධාතු; සෝතධාතු, සද්දධාතු, සෝතවිඤ්ඤාණධාතු; ඝානධාතු, ගන්ධධාතු, ඝානවිඤ්ඤාණධාතු; ජිව්හාධාතු, රසධාතු, ජිව්හාවිඤ්ඤාණධාතු; කායධාතු, ඵෝට්ඨබ්බධාතු, කායවිඤ්ඤාණධාතු; මනෝධාතු, ධම්මධාතු, මනෝවිඤ්ඤාණධාතු. ඉමා ඛෝ, ආනන්ද, අට්ඨාරස ධාතුයෝ යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතාපි ඛෝ, ආනන්ද, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There are, Ānanda, these eighteen elements: the elements of the eye, sights, and eye consciousness; the ear, sounds, and ear consciousness; the nose, smells, and nose consciousness; the tongue, tastes, and tongue consciousness; the body, touches, and body consciousness; the mind, thoughts, and mind consciousness. When a bhikkhu knows and sees these eighteen elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”

    “සියා පන, භන්තේ, අඤ්ඤෝපි පරියායෝ, යථා ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”

    “සියා, ආනන්ද. ඡයිමා, ආනන්ද, ධාතුයෝ—පථවීධාතු, ආපෝධාතු, තේජෝධාතු, වායෝධාතු, ආකාසධාතු, විඤ්ඤාණධාතු. ඉමා ඛෝ, ආනන්ද, ඡ ධාතුයෝ යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතාපි ඛෝ, ආනන්ද, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There could, Ānanda. There are these six elements: the elements of earth, water, fire, air, space, and consciousness. When a bhikkhu knows and sees these six elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”

    “සියා පන, භන්තේ, අඤ්ඤෝපි පරියායෝ, යථා ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”

    “සියා, ආනන්ද. ඡයිමා, ආනන්ද, ධාතුයෝ—සුඛධාතු, දුක්ඛධාතු, සෝමනස්සධාතු, දෝමනස්සධාතු, උපේක්ඛාධාතු, අවිජ්ජාධාතු. ඉමා ඛෝ, ආනන්ද, ඡ ධාතුයෝ යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතාපි ඛෝ, ආනන්ද, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There could, Ānanda. There are these six elements: the elements of pleasure, pain, happiness, sadness, equanimity, and ignorance. When a bhikkhu knows and sees these six elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”

    “සියා පන, භන්තේ, අඤ්ඤෝපි පරියායෝ, යථා ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”

    “සියා, ආනන්ද. ඡයිමා, ආනන්ද, ධාතුයෝ—කාමධාතු, නේක්ඛම්මධාතු, බ්‍යාපාදධාතු, අබ්‍යාපාදධාතු, විහිංසාධාතු, අවිහිංසාධාතු. ඉමා ඛෝ, ආනන්ද, ඡ ධාතුයෝ යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතාපි ඛෝ, ආනන්ද, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There could, Ānanda. There are these six elements: the elements of sensuality and renunciation, malice and good will, and cruelty and harmlessness. When a bhikkhu knows and sees these six elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”

    “සියා පන, භන්තේ, අඤ්ඤෝපි පරියායෝ, යථා ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”

    “සියා, ආනන්ද. තිස්සෝ ඉමා, ආනන්ද, ධාතුයෝ—කාමධාතු, රූපධාතු, අරූපධාතු. ඉමා ඛෝ, ආනන්ද, තිස්සෝ ධාතුයෝ යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතාපි ඛෝ, ආනන්ද, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There could, Ānanda. There are these three elements: the elements of the sensual realm, the realm of luminous form, and the formless realm. When a bhikkhu knows and sees these three elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”

    “සියා පන, භන්තේ, අඤ්ඤෝපි පරියායෝ, යථා ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, could there be another way in which a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the elements’?”

    “සියා, ආනන්ද. ද්වේ ඉමා, ආනන්ද, ධාතුයෝ—සඞ්ඛතාධාතු, අසඞ්ඛතාධාතු. ඉමා ඛෝ, ආනන්ද, ද්වේ ධාතුයෝ යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතාපි ඛෝ, ආනන්ද, ‘ධාතුකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There could, Ānanda. There are these two elements: the conditioned element and the unconditioned element. When a bhikkhu knows and sees these two elements, they’re qualified to be called ‘skilled in the elements’.”

    “කිත්තාවතා පන, භන්තේ, ‘ආයතනකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in the sense fields’?”

    “ඡ ඛෝ පනිමානි, ආනන්ද, අජ්ඣත්තිකබාහිරානි ආයතනානි—චක්ඛු චේව රූපා ච සෝතඤ්ච සද්දා ච ඝානඤ්ච ගන්ධා ච ජිව්හා ච රසා ච කායෝ ච ඵෝට්ඨබ්බා ච මනෝ ච ධම්මා ච. ඉමානි ඛෝ, ආනන්ද, ඡ අජ්ඣත්තිකබාහිරානි ආයතනානි යතෝ ජානාති පස්සති—ඒත්තාවතා ඛෝ, ආනන්ද, ‘ආයතනකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “There are these six interior and exterior sense fields: the eye and sights, the ear and sounds, the nose and smells, the tongue and tastes, the body and touches, and the mind and thoughts. When a bhikkhu knows and sees these six interior and exterior sense fields, they’re qualified to be called ‘skilled in the sense fields’.”

    “කිත්තාවතා පන, භන්තේ, ‘පටිච්චසමුප්පාදකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in dependent origination’?”

    “ඉධානන්ද, භික්ඛු ඒවං පජානාති: ‘ඉමස්මිං සති ඉදං හෝති, ඉමස්සුප්පාදා ඉදං උප්පජ්ජති, ඉමස්මිං අසති ඉදං න හෝති, ඉමස්ස නිරෝධා ඉදං නිරුජ්ඣති, යදිදං—අවිජ්ජාපච්චයා සඞ්ඛාරා, සඞ්ඛාරපච්චයා විඤ්ඤාණං, විඤ්ඤාණපච්චයා නාමරූපං, නාමරූපපච්චයා සළායතනං, සළායතනපච්චයා ඵස්සෝ, ඵස්සපච්චයා වේදනා, වේදනාපච්චයා තණ්හා, තණ්හාපච්චයා උපාදානං, උපාදානපච්චයා භවෝ, භවපච්චයා ජාති, ජාතිපච්චයා ජරාමරණං සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සූපායාසා සම්භවන්ති. ඒවමේතස්ස කේවලස්ස දුක්ඛක්ඛන්ධස්ස සමුදයෝ හෝති. අවිජ්ජාය ත්වේව අසේසවිරාගනිරෝධා සඞ්ඛාරනිරෝධෝ, සඞ්ඛාරනිරෝධා විඤ්ඤාණනිරෝධෝ, විඤ්ඤාණනිරෝධා නාමරූපනිරෝධෝ, නාමරූපනිරෝධා සළායතනනිරෝධෝ, සළායතනනිරෝධා ඵස්සනිරෝධෝ, ඵස්සනිරෝධා වේදනානිරෝධෝ, වේදනානිරෝධා තණ්හානිරෝධෝ, තණ්හානිරෝධා උපාදානනිරෝධෝ, උපාදානනිරෝධා භවනිරෝධෝ, භවනිරෝධා ජාතිනිරෝධෝ, ජාතිනිරෝධා ජරාමරණං සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සූපායාසා නිරුජ්ඣන්ති. ඒවමේතස්ස කේවලස්ස දුක්ඛක්ඛන්ධස්ස නිරෝධෝ හෝති(අ). ඒත්තාවතා ඛෝ, ආනන්ද, ‘පටිච්චසමුප්පාදකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    “It’s when a bhikkhu understands: ‘When this exists, that is; due to the arising of this, that arises. When this doesn’t exist, that is not; due to the cessation of this, that ceases. That is: ignorance is a condition for choices. Choices are conditions for consciousness. Consciousness is a condition for name and form. Name and form are conditions for the six sense fields. The six sense fields are conditions for contact. Contact is a condition for feeling. Feeling is a condition for craving. Craving is a condition for grasping. Grasping is a condition for continued existence. Continued existence is a condition for rebirth. Rebirth is a condition for old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress to come to be. That is how this entire mass of suffering originates. When ignorance fades away and ceases with nothing left over, choices cease. When choices cease, consciousness ceases. When consciousness ceases, name and form cease. When name and form cease, the six sense fields cease. When the six sense fields cease, contact ceases. When contact ceases, feeling ceases. When feeling ceases, craving ceases. When craving ceases, grasping ceases. When grasping ceases, continued existence ceases. When continued existence ceases, rebirth ceases. When rebirth ceases, old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress cease. That is how this entire mass of suffering ceases.’ That’s how a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in dependent origination’.”

    “කිත්තාවතා පන, භන්තේ, ‘ඨානාඨානකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති?

    “But sir, how is a bhikkhu qualified to be called ‘skilled in the possible and impossible’?”

    “ඉධානන්ද, භික්ඛු ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ කඤ්චි සඞ්ඛාරං නිච්චතෝ උපගච්ඡේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ කඤ්චි සඞ්ඛාරං නිච්චතෝ උපගච්ඡේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ කඤ්චි සඞ්ඛාරං සුඛතෝ උපගච්ඡේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ කඤ්චි සඞ්ඛාරං සුඛතෝ උපගච්ඡේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ කඤ්චි ධම්මං අත්තතෝ උපගච්ඡේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති, ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ කඤ්චි ධම්මං අත්තතෝ උපගච්ඡේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති.

    “It’s when a bhikkhu understands: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to take any condition as permanent. That is not possible. But it’s possible for an ordinary person to take some condition as permanent. That is possible.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to take any condition as pleasant. But it’s possible for an ordinary person to take some condition as pleasant.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to take anything as self. But it’s possible for an ordinary person to take something as self.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ මාතරං ජීවිතා වෝරෝපේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ මාතරං ජීවිතා වෝරෝපේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ පිතරං ජීවිතා වෝරෝපේය්‍ය …පේ… අරහන්තං ජීවිතා වෝරෝපේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ දුට්ඨචිත්තෝ තථාගතස්ස ලෝහිතං උප්පාදේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ දුට්ඨචිත්තෝ තථාගතස්ස ලෝහිතං උප්පාදේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ සඞ්ඝං භින්දේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ සඞ්ඝං භින්දේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං දිට්ඨිසම්පන්නෝ පුග්ගලෝ අඤ්ඤං සත්ථාරං උද්දිසේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුථුජ්ජනෝ අඤ්ඤං සත්ථාරං උද්දිසේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති.

    They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to murder their mother. But it’s possible for an ordinary person to murder their mother.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to murder their father … or murder a perfected one. But it’s possible for an ordinary person to murder their father … or a perfected one.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to injure a Realized One with malicious intent. But it’s possible for an ordinary person to injure a Realized One with malicious intent.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to cause a schism in the Saṅgha. But it’s possible for an ordinary person to cause a schism in the Saṅgha.’ They understand: ‘It’s impossible for a person accomplished in view to dedicate themselves to another teacher. But it’s possible for an ordinary person to dedicate themselves to another teacher.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං ඒකිස්සා ලෝකධාතුයා ද්වේ අරහන්තෝ සම්මාසම්බුද්ධා අපුබ්බං අචරිමං උප්පජ්ජේය්‍යුං, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං ඒකිස්සා ලෝකධාතුයා ඒකෝ අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ උප්පජ්ජේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං ඒකිස්සා ලෝකධාතුයා ද්වේ රාජානෝ චක්කවත්තිනෝ අපුබ්බං අචරිමං උප්පජ්ජේය්‍යුං, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං ඒකිස්සා ලෝකධාතුයා ඒකෝ රාජා චක්කවත්තී උප්පජ්ජේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති.

    They understand: ‘It’s impossible for two perfected ones, fully awakened Buddhas to arise in the same solar system at the same time. But it is possible for just one perfected one, a fully awakened Buddha, to arise in one solar system.’ They understand: ‘It’s impossible for two wheel-turning monarchs to arise in the same solar system at the same time. But it is possible for just one wheel-turning monarch to arise in one solar system.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං ඉත්ථී අරහං අස්ස සම්මාසම්බුද්ධෝ, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුරිසෝ අරහං අස්ස සම්මාසම්බුද්ධෝ, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං ඉත්ථී රාජා අස්ස චක්කවත්තී, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුරිසෝ රාජා අස්ස චක්කවත්තී, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං ඉත්ථී සක්කත්තං කරේය්‍ය … මාරත්තං කරේය්‍ය … බ්‍රහ්මත්තං කරේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං පුරිසෝ සක්කත්තං කරේය්‍ය … මාරත්තං කරේය්‍ය … බ්‍රහ්මත්තං කරේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති.

    They understand: ‘It’s impossible for a woman to be a perfected one, a fully awakened Buddha. But it is possible for a man to be a perfected one, a fully awakened Buddha.’ They understand: ‘It’s impossible for a woman to be a wheel-turning monarch. But it is possible for a man to be a wheel-turning monarch.’ They understand: ‘It’s impossible for a woman to perform the role of Sakka, Māra, or Brahmā. But it is possible for a man to perform the role of Sakka, Māra, or Brahmā.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං කායදුච්චරිතස්ස ඉට්ඨෝ කන්තෝ මනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං කායදුච්චරිතස්ස අනිට්ඨෝ අකන්තෝ අමනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං වචීදුච්චරිතස්ස …පේ… යං මනෝදුච්චරිතස්ස ඉට්ඨෝ කන්තෝ මනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං වචීදුච්චරිතස්ස …පේ… යං මනෝදුච්චරිතස්ස අනිට්ඨෝ අකන්තෝ අමනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතීති පජානාති.

    They understand: ‘It’s impossible for a likable, desirable, agreeable result to come from bad conduct of body, speech, and mind. But it is possible for an unlikable, undesirable, disagreeable result to come from bad conduct of body, speech, and mind.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං කායසුචරිතස්ස අනිට්ඨෝ අකන්තෝ අමනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං කායසුචරිතස්ස ඉට්ඨෝ කන්තෝ මනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං වචීසුචරිතස්ස …පේ… යං මනෝසුචරිතස්ස අනිට්ඨෝ අකන්තෝ අමනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං වචීසුචරිතස්ස …පේ… යං මනෝසුචරිතස්ස ඉට්ඨෝ කන්තෝ මනාපෝ විපාකෝ නිබ්බත්තේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති.

    They understand: ‘It’s impossible for an unlikable, undesirable, disagreeable result to come from good conduct of body, speech, and mind. But it is possible for a likable, desirable, agreeable result to come from good conduct of body, speech, and mind.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං කායදුච්චරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං කායදුච්චරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති.

    They understand: ‘It’s impossible that someone who has engaged in bad conduct of body, speech, and mind, could for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a good place, a heavenly realm. But it is possible that someone who has engaged in bad conduct of body, speech, and mind could, for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell.’

    ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං වචීදුච්චරිතසමඞ්ගී …පේ… යං මනෝදුච්චරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං වචීදුච්චරිතසමඞ්ගී …පේ… යං මනෝදුච්චරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං කායසුචරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං කායසුචරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ‘අට්ඨානමේතං අනවකාසෝ යං වචීසුචරිතසමඞ්ගී …පේ… යං මනෝසුචරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජේය්‍ය, නේතං ඨානං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති; ‘ඨානඤ්ච ඛෝ ඒතං විජ්ජති යං වචීසුචරිතසමඞ්ගී …පේ… යං මනෝසුචරිතසමඞ්ගී තංනිදානා තප්පච්චයා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජේය්‍ය, ඨානමේතං විජ්ජතී(අ)ති පජානාති. ඒත්තාවතා ඛෝ, ආනන්ද, ‘ඨානාඨානකුසලෝ භික්ඛූ(අ)ති අලංවචනායා”ති.

    They understand: ‘It’s impossible that someone who has engaged in good conduct of body, speech, and mind could, for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a place of loss, the underworld, a lower realm, hell. But it is possible that someone who has engaged in good conduct of body, speech, and mind could, for that reason alone, when their body breaks up, after death, be reborn in a good place, a heavenly realm.’ That’s how a bhikkhu is qualified to be called ‘skilled in the possible and impossible’.”

    ඒවං වුත්තේ, ආයස්මා ආනන්දෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “අච්ඡරියං, භන්තේ, අබ්භුතං, භන්තේ. කෝනාමෝ අයං, භන්තේ, ධම්මපරියායෝ”ති?

    When he said this, Venerable Ānanda said to the Buddha, “It’s incredible, sir, it’s amazing! What is the name of this exposition of the teaching?”

    “තස්මාතිහ ත්වං, ආනන්ද, ඉමං ධම්මපරියායං ‘බහුධාතුකෝ(අ)තිපි නං ධාරේහි, ‘චතුපරිවට්ටෝ(අ)තිපි නං ධාරේහි, ‘ධම්මාදාසෝ(අ)තිපි නං ධාරේහි, ‘අමතදුන්දුභී(අ)තිපි නං ධාරේහි, ‘අනුත්තරෝ සඞ්ගාමවිජයෝ(අ)තිපි නං ධාරේහී”ති.

    “In that case, Ānanda, you may remember this exposition of the teaching as ‘The Many Elements’, or else ‘The Four Cycles’, or else ‘The Mirror of the Teaching’, or else ‘The Drum of the Deathless’, or else ‘The Supreme Victory in Battle’.”

    ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනෝ ආයස්මා ආනන්දෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දීති.

    That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Ānanda was happy with what the Buddha said.

    බහුධාතුකසුත්තං නිට්ඨිතං පඤ්චමං.





    The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact