Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౧౦. బహుధీతరసుత్తం
10. Bahudhītarasuttaṃ
౧౯౬. ఏకం సమయం భగవా కోసలేసు విహరతి అఞ్ఞతరస్మిం వనసణ్డే. తేన ఖో పన సమయేన అఞ్ఞతరస్స భారద్వాజగోత్తస్స బ్రాహ్మణస్స చతుద్దస బలీబద్దా నట్ఠా హోన్తి. అథ ఖో భారద్వాజగోత్తో బ్రాహ్మణో తే బలీబద్దే గవేసన్తో యేన సో వనసణ్డో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా అద్దస భగవన్తం తస్మిం వనసణ్డే నిసిన్నం పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. దిస్వాన యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతో సన్తికే ఇమా గాథాయో అభాసి –
196. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu viharati aññatarasmiṃ vanasaṇḍe. Tena kho pana samayena aññatarassa bhāradvājagottassa brāhmaṇassa catuddasa balībaddā naṭṭhā honti. Atha kho bhāradvājagotto brāhmaṇo te balībadde gavesanto yena so vanasaṇḍo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā addasa bhagavantaṃ tasmiṃ vanasaṇḍe nisinnaṃ pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
అజ్జసట్ఠిం న దిస్సన్తి, తేనాయం సమణో సుఖీ.
Ajjasaṭṭhiṃ na dissanti, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘న హి నూనిమస్స సమణస్స, తిలాఖేత్తస్మి పాపకా;
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, tilākhettasmi pāpakā;
‘‘న హి నూనిమస్స సమణస్స, తుచ్ఛకోట్ఠస్మి మూసికా;
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, tucchakoṭṭhasmi mūsikā;
ఉస్సోళ్హికాయ నచ్చన్తి, తేనాయం సమణో సుఖీ.
Ussoḷhikāya naccanti, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘న హి నూనిమస్స సమణస్స, సన్థారో సత్తమాసికో;
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, santhāro sattamāsiko;
ఉప్పాటకేహి సఞ్ఛన్నో, తేనాయం సమణో సుఖీ.
Uppāṭakehi sañchanno, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘న హి నూనిమస్స సమణస్స, విధవా సత్త ధీతరో;
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, vidhavā satta dhītaro;
‘‘న హి నూనిమస్స సమణస్స, పిఙ్గలా తిలకాహతా;
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, piṅgalā tilakāhatā;
సోత్తం పాదేన బోధేతి, తేనాయం సమణో సుఖీ.
Sottaṃ pādena bodheti, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘న హి నూనిమస్స సమణస్స, పచ్చూసమ్హి ఇణాయికా;
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, paccūsamhi iṇāyikā;
దేథ దేథాతి చోదేన్తి, తేనాయం సమణో సుఖీ’’తి.
Detha dethāti codenti, tenāyaṃ samaṇo sukhī’’ti.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, బలీబద్దా చతుద్దస;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, balībaddā catuddasa;
అజ్జసట్ఠిం న దిస్సన్తి, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ.
Ajjasaṭṭhiṃ na dissanti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, తిలాఖేత్తస్మి పాపకా;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, tilākhettasmi pāpakā;
ఏకపణ్ణా దుపణ్ణా చ, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ.
Ekapaṇṇā dupaṇṇā ca, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, తుచ్ఛకోట్ఠస్మి మూసికా;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, tucchakoṭṭhasmi mūsikā;
ఉస్సోళ్హికాయ నచ్చన్తి, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ.
Ussoḷhikāya naccanti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, సన్థారో సత్తమాసికో;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, santhāro sattamāsiko;
ఉప్పాటకేహి సఞ్ఛన్నో, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ.
Uppāṭakehi sañchanno, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, విధవా సత్త ధీతరో;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, vidhavā satta dhītaro;
ఏకపుత్తా దుపుత్తా చ, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ.
Ekaputtā duputtā ca, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, పిఙ్గలా తిలకాహతా;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, piṅgalā tilakāhatā;
సోత్తం పాదేన బోధేతి, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ.
Sottaṃ pādena bodheti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘న హి మయ్హం బ్రాహ్మణ, పచ్చూసమ్హి ఇణాయికా;
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, paccūsamhi iṇāyikā;
దేథ దేథాతి చోదేన్తి, తేనాహం బ్రాహ్మణా సుఖీ’’తి.
Detha dethāti codenti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī’’ti.
ఏవం వుత్తే, భారద్వాజగోత్తో బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భో గోతమ, అభిక్కన్తం, భో గోతమ! సేయ్యథాపి, భో గోతమ, నిక్కుజ్జితం వా ఉక్కుజ్జేయ్య, పటిచ్ఛన్నం వా వివరేయ్య, మూళ్హస్స వా మగ్గం ఆచిక్ఖేయ్య, అన్ధకారే వా తేలపజ్జోతం ధారేయ్య – చక్ఖుమన్తో రూపాని దక్ఖన్తీతి; ఏవమేవ భోతా గోతమేన అనేకపరియాయేన ధమ్మో పకాసితో. ఏసాహం భవన్తం గోతమం సరణం గచ్ఛామి ధమ్మఞ్చ భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. లభేయ్యాహం భోతో గోతమస్స సన్తికే పబ్బజ్జం, లభేయ్యం ఉపసమ్పద’’న్తి.
Evaṃ vutte, bhāradvājagotto brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evameva bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti.
అలత్థ ఖో భారద్వాజగోత్తో బ్రాహ్మణో భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, అలత్థ ఉపసమ్పదం. అచిరూపసమ్పన్నో పనాయస్మా భారద్వాజో ఏకో వూపకట్ఠో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో నచిరస్సేవ – యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, తదనుత్తరం – బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహాసి. ‘‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’’తి అబ్భఞ్ఞాసి. అఞ్ఞతరో చ పనాయస్మా భారద్వాజో అరహతం అహోసీతి.
Alattha kho bhāradvājagotto brāhmaṇo bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno panāyasmā bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosīti.
అరహన్తవగ్గో పఠమో.
Arahantavaggo paṭhamo.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
ధనఞ్జానీ చ అక్కోసం, అసురిన్దం బిలఙ్గికం;
Dhanañjānī ca akkosaṃ, asurindaṃ bilaṅgikaṃ;
అహింసకం జటా చేవ, సుద్ధికఞ్చేవ అగ్గికా;
Ahiṃsakaṃ jaṭā ceva, suddhikañceva aggikā;
సున్దరికం బహుధీతరేన చ తే దసాతి.
Sundarikaṃ bahudhītarena ca te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౧౦. బహుధీతరసుత్తవణ్ణనా • 10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౧౦. బహుధీతరసుత్తవణ్ణనా • 10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā