Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၁၀. ဗဟုဓီတရသုတ္တံ
10. Bahudhītarasuttaṃ
၁၉၆. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ကောသလေသု ဝိဟရတိ အညတရသ္မိံ ဝနသဏ္ဍေ။ တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္သ ဘာရဒ္ဝာဇဂောတ္တသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ စတုဒ္ဒသ ဗလီဗဒ္ဒာ နဋ္ဌာ ဟောန္တိ။ အထ ခော ဘာရဒ္ဝာဇဂောတ္တော ဗ္ရာဟ္မဏော တေ ဗလီဗဒ္ဒေ ဂဝေသန္တော ယေန သော ဝနသဏ္ဍော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အဒ္ဒသ ဘဂဝန္တံ တသ္မိံ ဝနသဏ္ဍေ နိသိန္နံ ပလ္လင္ကံ အာဘုဇိတ္ဝာ ဥဇုံ ကာယံ ပဏိဓာယ ပရိမုခံ သတိံ ဥပဋ္ဌပေတ္ဝာ။ ဒိသ္ဝာန ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတော သန္တိကေ ဣမာ ဂာထာယော အဘာသိ –
196. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu viharati aññatarasmiṃ vanasaṇḍe. Tena kho pana samayena aññatarassa bhāradvājagottassa brāhmaṇassa catuddasa balībaddā naṭṭhā honti. Atha kho bhāradvājagotto brāhmaṇo te balībadde gavesanto yena so vanasaṇḍo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā addasa bhagavantaṃ tasmiṃ vanasaṇḍe nisinnaṃ pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
အဇ္ဇသဋ္ဌိံ န ဒိသ္သန္တိ၊ တေနာယံ သမဏော သုခီ။
Ajjasaṭṭhiṃ na dissanti, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘န ဟိ နူနိမသ္သ သမဏသ္သ၊ တိလာခေတ္တသ္မိ ပာပကာ။
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, tilākhettasmi pāpakā;
‘‘န ဟိ နူနိမသ္သ သမဏသ္သ၊ တုစ္ဆကောဋ္ဌသ္မိ မူသိကာ။
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, tucchakoṭṭhasmi mūsikā;
ဥသ္သောဠ္ဟိကာယ နစ္စန္တိ၊ တေနာယံ သမဏော သုခီ။
Ussoḷhikāya naccanti, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘န ဟိ နူနိမသ္သ သမဏသ္သ၊ သန္ထာရော သတ္တမာသိကော။
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, santhāro sattamāsiko;
ဥပ္ပာဋကေဟိ သဉ္ဆန္နော၊ တေနာယံ သမဏော သုခီ။
Uppāṭakehi sañchanno, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘န ဟိ နူနိမသ္သ သမဏသ္သ၊ ဝိဓဝာ သတ္တ ဓီတရော။
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, vidhavā satta dhītaro;
‘‘န ဟိ နူနိမသ္သ သမဏသ္သ၊ ပိင္ဂလာ တိလကာဟတာ။
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, piṅgalā tilakāhatā;
သောတ္တံ ပာဒေန ဗောဓေတိ၊ တေနာယံ သမဏော သုခီ။
Sottaṃ pādena bodheti, tenāyaṃ samaṇo sukhī.
‘‘န ဟိ နူနိမသ္သ သမဏသ္သ၊ ပစ္စူသမ္ဟိ ဣဏာယိကာ။
‘‘Na hi nūnimassa samaṇassa, paccūsamhi iṇāyikā;
ဒေထ ဒေထာတိ စောဒေန္တိ၊ တေနာယံ သမဏော သုခီ’’တိ။
Detha dethāti codenti, tenāyaṃ samaṇo sukhī’’ti.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ ဗလီဗဒ္ဒာ စတုဒ္ဒသ။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, balībaddā catuddasa;
အဇ္ဇသဋ္ဌိံ န ဒိသ္သန္တိ၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ။
Ajjasaṭṭhiṃ na dissanti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ တိလာခေတ္တသ္မိ ပာပကာ။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, tilākhettasmi pāpakā;
ဧကပဏ္ဏာ ဒုပဏ္ဏာ စ၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ။
Ekapaṇṇā dupaṇṇā ca, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ တုစ္ဆကောဋ္ဌသ္မိ မူသိကာ။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, tucchakoṭṭhasmi mūsikā;
ဥသ္သောဠ္ဟိကာယ နစ္စန္တိ၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ။
Ussoḷhikāya naccanti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ သန္ထာရော သတ္တမာသိကော။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, santhāro sattamāsiko;
ဥပ္ပာဋကေဟိ သဉ္ဆန္နော၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ။
Uppāṭakehi sañchanno, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ ဝိဓဝာ သတ္တ ဓီတရော။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, vidhavā satta dhītaro;
ဧကပုတ္တာ ဒုပုတ္တာ စ၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ။
Ekaputtā duputtā ca, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ ပိင္ဂလာ တိလကာဟတာ။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, piṅgalā tilakāhatā;
သောတ္တံ ပာဒေန ဗောဓေတိ၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ။
Sottaṃ pādena bodheti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī.
‘‘န ဟိ မယ္ဟံ ဗ္ရာဟ္မဏ၊ ပစ္စူသမ္ဟိ ဣဏာယိကာ။
‘‘Na hi mayhaṃ brāhmaṇa, paccūsamhi iṇāyikā;
ဒေထ ဒေထာတိ စောဒေန္တိ၊ တေနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏာ သုခီ’’တိ။
Detha dethāti codenti, tenāhaṃ brāhmaṇā sukhī’’ti.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဘာရဒ္ဝာဇဂောတ္တော ဗ္ရာဟ္မဏော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ, အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ! သေယ္ယထာပိ, ဘော ဂောတမ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝာ ဥက္ကုဇ္ဇေယ္ယ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝာ ဝိဝရေယ္ယ, မူဠ္ဟသ္သ ဝာ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယ္ယ, အန္ဓကာရေ ဝာ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယ္ယ – စက္ခုမန္တော ရူပာနိ ဒက္ခန္တီတိ; ဧဝမေဝ ဘောတာ ဂောတမေန အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ ဘဝန္တံ ဂောတမံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသင္ဃဉ္စ။ လဘေယ္ယာဟံ ဘောတော ဂောတမသ္သ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, လဘေယ္ယံ ဥပသမ္ပဒ’’န္တိ။
Evaṃ vutte, bhāradvājagotto brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evameva bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti.
အလတ္ထ ခော ဘာရဒ္ဝာဇဂောတ္တော ဗ္ရာဟ္မဏော ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, အလတ္ထ ဥပသမ္ပဒံ။ အစိရူပသမ္ပန္နော ပနာယသ္မာ ဘာရဒ္ဝာဇော ဧကော ဝူပကဋ္ဌော အပ္ပမတ္တော အာတာပီ ပဟိတတ္တော ဝိဟရန္တော နစိရသ္သေဝ – ယသ္သတ္ထာယ ကုလပုတ္တာ သမ္မဒေဝ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇန္တိ, တဒနုတ္တရံ – ဗ္ရဟ္မစရိယပရိယောသာနံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိ။ ‘‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’’တိ အဗ္ဘညာသိ။ အညတရော စ ပနာယသ္မာ ဘာရဒ္ဝာဇော အရဟတံ အဟောသီတိ။
Alattha kho bhāradvājagotto brāhmaṇo bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno panāyasmā bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosīti.
အရဟန္တဝဂ္ဂော ပဌမော။
Arahantavaggo paṭhamo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ဓနဉ္ဇာနီ စ အက္ကောသံ၊ အသုရိန္ဒံ ဗိလင္ဂိကံ။
Dhanañjānī ca akkosaṃ, asurindaṃ bilaṅgikaṃ;
အဟိံသကံ ဇဋာ စေဝ၊ သုဒ္ဓိကဉ္စေဝ အဂ္ဂိကာ။
Ahiṃsakaṃ jaṭā ceva, suddhikañceva aggikā;
သုန္ဒရိကံ ဗဟုဓီတရေန စ တေ ဒသာတိ။
Sundarikaṃ bahudhītarena ca te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ဗဟုဓီတရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဗဟုဓီတရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā