Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១០. ពហុធីតរសុត្តវណ្ណនា
10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā
១៩៦. សមន្តតោតិ ទក្ខិណវាមានំ វសេន សមន្តតោ។ ឩរុពទ្ធាសនន្តិ ឩរូនំ ពន្ធនវសេន និសជ្ជនំ។ ទ្វិន្នំ ឩរូនំ អញ្ញមញ្ញពន្ធនវសេន អាភុជិតាការំ សន្ធាយាហ ‘‘អាភុជិត្វាតិ ពន្ធិត្វា’’តិ។ ហេដ្ឋិមកាយស្ស អនុជុកំ ឋបនំ និសជ្ជាវចនេនេវ ពោធិតន្តិ ‘‘ឧជុំ កាយ’’ន្តិ ឯត្ថ កាយ-សទ្ទោ ឧបរិមកាយវិសយោតិ អាហ ‘‘ឧបរិមំ សរីរំ ឧជុកំ ឋបេត្វា’’តិ។ តំ បន ឧជុកដ្ឋបនំ សរូបតោ បយោជនតោ ច ទស្សេតុំ ‘‘អដ្ឋារសា’’តិអាទិ វុត្តំ។ បរិមុខន្តិ ឯត្ថ បរិ-សទ្ទោ អភិសទ្ទេន សមានត្ថោតិ អាហ ‘‘កម្មដ្ឋានាភិមុខ’’ន្តិ, ពហិទ្ធា បុថុត្តារម្មណតោ និវារេត្វា កម្មដ្ឋានំយេវ បុរេក្ខតោតិ អត្ថោ។ បរិគ្គហដ្ឋោ ‘‘បរិណាយិកា’’តិអាទីសុ វិយ។ មុខន្តិ និយ្យានដ្ឋោ ‘‘សុញ្ញតវិមោក្ខមុខ’’ន្តិអាទីសុ វិយ។ បដិបក្ខតោ និគ្គមនដ្ឋោ ហិ និយ្យានដ្ឋោ, តស្មា បរិគ្គហិតនិយ្យានន្តិ សព្ពថា គហិតសម្មោសំ បរិច្ចត្តសម្មោសំ សតិំ កត្វា បរមំ សតិនេបក្កំ ឧបដ្ឋបេត្វាតិ អត្ថោ។ ឆព្ពណ្ណា…បេ.… និសីទិ ព្រាហ្មណស្ស បសាទសញ្ជាននត្ថំ។ អដវិមុខា ចរមានាតិ គោចរំ គណ្ហន្តា។
196.Samantatoti dakkhiṇavāmānaṃ vasena samantato. Ūrubaddhāsananti ūrūnaṃ bandhanavasena nisajjanaṃ. Dvinnaṃ ūrūnaṃ aññamaññabandhanavasena ābhujitākāraṃ sandhāyāha ‘‘ābhujitvāti bandhitvā’’ti. Heṭṭhimakāyassa anujukaṃ ṭhapanaṃ nisajjāvacaneneva bodhitanti ‘‘ujuṃ kāya’’nti ettha kāya-saddo uparimakāyavisayoti āha ‘‘uparimaṃ sarīraṃ ujukaṃ ṭhapetvā’’ti. Taṃ pana ujukaṭṭhapanaṃ sarūpato payojanato ca dassetuṃ ‘‘aṭṭhārasā’’tiādi vuttaṃ. Parimukhanti ettha pari-saddo abhisaddena samānatthoti āha ‘‘kammaṭṭhānābhimukha’’nti, bahiddhā puthuttārammaṇato nivāretvā kammaṭṭhānaṃyeva purekkhatoti attho. Pariggahaṭṭho ‘‘pariṇāyikā’’tiādīsu viya. Mukhanti niyyānaṭṭho ‘‘suññatavimokkhamukha’’ntiādīsu viya. Paṭipakkhato niggamanaṭṭho hi niyyānaṭṭho, tasmā pariggahitaniyyānanti sabbathā gahitasammosaṃ pariccattasammosaṃ satiṃ katvā paramaṃ satinepakkaṃ upaṭṭhapetvāti attho. Chabbaṇṇā…pe… nisīdi brāhmaṇassa pasādasañjānanatthaṃ. Aṭavimukhā caramānāti gocaraṃ gaṇhantā.
អជ្ជសដ្ឋិន្តិ អជ្ជ ឆន្នំ បូរណី សដ្ឋី ទិវសវុត្តិ, អជ្ជ អាទិំ កត្វា ឆ ទិវសេតិ អត្ថោ។ អច្ចន្តសំយោគេ ចេតំ ឧបយោគវចនំ។ អជ្ជ ឆទិវសមត្តកាតិ អជ្ជតោ ឆដ្ឋទិវសមត្តកា។ លាមកាតិ និហីនា និប្ផលា។ តេនាហ ‘‘តិលខាណុកា’’តិអាទិ។
Ajjasaṭṭhinti ajja channaṃ pūraṇī saṭṭhī divasavutti, ajja ādiṃ katvā cha divaseti attho. Accantasaṃyoge cetaṃ upayogavacanaṃ. Ajja chadivasamattakāti ajjato chaṭṭhadivasamattakā. Lāmakāti nihīnā nipphalā. Tenāha ‘‘tilakhāṇukā’’tiādi.
ឧស្សាហេនាតិ ឧទ្ធំ ឧទ្ធំ បសារេន អភិភវនេន។ តំ បន នេសំ អភិភវនំ ទស្សេតុំ ‘‘កណ្ណនង្គុដ្ឋាទីនី’’តិអាទិមាហ។
Ussāhenāti uddhaṃ uddhaṃ pasārena abhibhavanena. Taṃ pana nesaṃ abhibhavanaṃ dassetuṃ ‘‘kaṇṇanaṅguṭṭhādīnī’’tiādimāha.
‘‘ឧប្បាដកបាណកា’’តិ តចំ ឧប្បាដេត្វា វិយ ខាទកបាណកា ឩកាមង្គុលាទយោ។
‘‘Uppāṭakapāṇakā’’ti tacaṃ uppāṭetvā viya khādakapāṇakā ūkāmaṅgulādayo.
កឡារបិង្គលាតិ និក្ខន្តបិង្គលក្ខិកា, កឡារបិង្គលាតិ វា រត្តគត្តា ច បិង្គលចក្ខុកា ច។ តិលកាហតាតិ អាហតតិលកា, តិលប្បមាណេហិ ពិន្ទូហិ សមន្តតោ សន្ថតសរីរា។
Kaḷārapiṅgalāti nikkhantapiṅgalakkhikā, kaḷārapiṅgalāti vā rattagattā ca piṅgalacakkhukā ca. Tilakāhatāti āhatatilakā, tilappamāṇehi bindūhi samantato santhatasarīrā.
បដិគាថាហិ ព្រាហ្មណស្ស ធម្មទេសនំ វឌ្ឍេសីតិ បកតិយា តស្ស អត្តនា កថេតព្ពំ ធម្មទេសនំ បព្ពជ្ជាគុណកិត្តនវសេន សត្តហិ វឌ្ឍេសិ។ បព្ពជិត្វាតិ ឥណាយិកានំ អត្តនោ បលិពោធំ តថា តថា ជានាបេត្វា បព្ពជិត្វា។
Paṭigāthāhi brāhmaṇassa dhammadesanaṃ vaḍḍhesīti pakatiyā tassa attanā kathetabbaṃ dhammadesanaṃ pabbajjāguṇakittanavasena sattahi vaḍḍhesi. Pabbajitvāti iṇāyikānaṃ attano palibodhaṃ tathā tathā jānāpetvā pabbajitvā.
យថា ច តត្ថ ភគវា បដិបជ្ជិ, តំ ទស្សេតុំ ‘‘បុន ទិវសេ’’តិអាទិ វុត្តំ។
Yathā ca tattha bhagavā paṭipajji, taṃ dassetuṃ ‘‘puna divase’’tiādi vuttaṃ.
តំ តំ កុលឃរំ បេសេត្វាតិ តំ តំ តស្ស ព្រាហ្មណស្ស ធីតរំ តស្ស តស្សានុច្ឆវិកស្ស ព្រាហ្មណស្ស ទេន្តោ តំ តំ កុលឃរំ បេសេត្វា ព្រាហ្មណធម្មេ គរុករណាភាវតោ។
Taṃ taṃ kulagharaṃ pesetvāti taṃ taṃ tassa brāhmaṇassa dhītaraṃ tassa tassānucchavikassa brāhmaṇassa dento taṃ taṃ kulagharaṃ pesetvā brāhmaṇadhamme garukaraṇābhāvato.
‘‘នដ្ឋេ មតេ បព្ពជិតេ, នបុំសកេបិ ភត្តរិ;
‘‘Naṭṭhe mate pabbajite, napuṃsakepi bhattari;
ឥត្ថិយា បតិសេដ្ឋាយ, ន អញ្ញោ បតិ ឥច្ឆិយោ’’តិ។ –
Itthiyā patiseṭṭhāya, na añño pati icchiyo’’ti. –
អយញ្ហិ ព្រាហ្មណធម្មោ។ អយ្យិកដ្ឋានេតិ មាតាមហិដ្ឋានេ ឋបេសិ សត្ថុ ចិត្តារាធនវសេនាតិ។
Ayañhi brāhmaṇadhammo. Ayyikaṭṭhāneti mātāmahiṭṭhāne ṭhapesi satthu cittārādhanavasenāti.
ពហុធីតរសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Bahudhītarasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
បឋមវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. ពហុធីតរសុត្តំ • 10. Bahudhītarasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. ពហុធីតរសុត្តវណ្ណនា • 10. Bahudhītarasuttavaṇṇanā