| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
៨. ពហុការសុត្តវណ្ណនា
8. Bahukārasuttavaṇṇanā
១០៧. អដ្ឋមេ ព្រាហ្មណគហបតិកាតិ ព្រាហ្មណា ចេវ គហបតិកា ច។ ឋបេត្វា ព្រាហ្មណេ យេ កេចិ អគារំ អជ្ឈាវសន្តា ឥធ គហបតិកាតិ វេទិតព្ពា ។ យេតិ អនិយមតោ និទ្ទិដ្ឋបរាមសនំ។ វោតិ ឧបយោគពហុវចនំ។ អយញ្ហេត្ថ សង្ខេបត្ថោ – ភិក្ខវេ, តុម្ហាកំ ពហូបការា ព្រាហ្មណគហបតិកា, យេ ព្រាហ្មណា ចេវ សេសអគារិកា ច ‘‘តុម្ហេ ឯវ អម្ហាកំ បុញ្ញក្ខេត្តំ, យត្ថ មយំ ឧទ្ធគ្គិកំ ទក្ខិណំ បតិដ្ឋាបេម សោវគ្គិកំ សុខវិបាកំ សគ្គសំវត្តនិក’’ន្តិ ចីវរាទីហិ បច្ចយេហិ បតិឧបដ្ឋិតាតិ។
107. Aṭṭhame brāhmaṇagahapatikāti brāhmaṇā ceva gahapatikā ca. Ṭhapetvā brāhmaṇe ye keci agāraṃ ajjhāvasantā idha gahapatikāti veditabbā . Yeti aniyamato niddiṭṭhaparāmasanaṃ. Voti upayogabahuvacanaṃ. Ayañhettha saṅkhepattho – bhikkhave, tumhākaṃ bahūpakārā brāhmaṇagahapatikā, ye brāhmaṇā ceva sesaagārikā ca ‘‘tumhe eva amhākaṃ puññakkhettaṃ, yattha mayaṃ uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpema sovaggikaṃ sukhavipākaṃ saggasaṃvattanika’’nti cīvarādīhi paccayehi patiupaṭṭhitāti.
ឯវំ ‘‘អាមិសទានេន អាមិសសំវិភាគេន អាមិសានុគ្គហេន គហដ្ឋា ភិក្ខូនំ ឧបការវន្តោ’’តិ ទស្សេត្វា ឥទានិ ធម្មទានេន ធម្មសំវិភាគេន ធម្មានុគ្គហេន ភិក្ខូនម្បិ តេសំ ឧបការវន្តតំ ទស្សេតុំ ‘‘តុម្ហេបិ, ភិក្ខវេ,’’តិអាទិ វុត្តំ, តំ វុត្តនយមេវ។
Evaṃ ‘‘āmisadānena āmisasaṃvibhāgena āmisānuggahena gahaṭṭhā bhikkhūnaṃ upakāravanto’’ti dassetvā idāni dhammadānena dhammasaṃvibhāgena dhammānuggahena bhikkhūnampi tesaṃ upakāravantataṃ dassetuṃ ‘‘tumhepi, bhikkhave,’’tiādi vuttaṃ, taṃ vuttanayameva.
ឥមិនា កិំ កថិតំ? បិណ្ឌាបចាយនំ នាម កថិតំ។ អយញ្ហេត្ថ អធិប្បាយោ – ភិក្ខវេ, យស្មា ឥមេ ព្រាហ្មណគហបតិកា នេវ តុម្ហាកំ ញាតកា, ន មិត្តា, ន ឥណំ វា ធារេន្តិ, អថ ខោ ‘‘ឥមេ សមណា សម្មគ្គតា សម្មា បដិបន្នា, ឯត្ថ នោ ការា មហប្ផលា ភវិស្សន្តិ មហានិសំសា’’តិ ផលវិសេសំ អាកង្ខន្តា តុម្ហេ ចីវរាទីហិ ឧបដ្ឋហន្តិ។ តស្មា តំ តេសំ អធិប្បាយំ បរិបូរេន្តា អប្បមាទេន សម្បាទេថ, ធម្មទេសនាបិ វោ ការកានំយេវ សោភតិ, អាទេយ្យា ច ហោតិ, ន ឥតរេសន្តិ ឯវំ សម្មាបដិបត្តិយំ អប្បមាទោ ករណីយោតិ។
Iminā kiṃ kathitaṃ? Piṇḍāpacāyanaṃ nāma kathitaṃ. Ayañhettha adhippāyo – bhikkhave, yasmā ime brāhmaṇagahapatikā neva tumhākaṃ ñātakā, na mittā, na iṇaṃ vā dhārenti, atha kho ‘‘ime samaṇā sammaggatā sammā paṭipannā, ettha no kārā mahapphalā bhavissanti mahānisaṃsā’’ti phalavisesaṃ ākaṅkhantā tumhe cīvarādīhi upaṭṭhahanti. Tasmā taṃ tesaṃ adhippāyaṃ paripūrentā appamādena sampādetha, dhammadesanāpi vo kārakānaṃyeva sobhati, ādeyyā ca hoti, na itaresanti evaṃ sammāpaṭipattiyaṃ appamādo karaṇīyoti.
ឯវមិទំ, ភិក្ខវេតិអាទីសុ អយំ សង្ខេបត្ថោ – ភិក្ខវេ, ឯវំ ឥមិនា វុត្តប្បការេន គហដ្ឋបព្ពជិតេហិ អាមិសទានធម្មទានវសេន អញ្ញមញ្ញំ សន្និស្សាយ កាមាទិវសេន ចតុព្ពិធស្សបិ ឱឃស្ស និត្ថរណត្ថាយ សកលស្សបិ វដ្ដទុក្ខស្ស សម្មទេវ បរិយោសានករណាយ ឧបោសថសីលនិយមាទិវសេន ចតុបារិសុទ្ធិសីលាទិវសេន វា ឥទំ សាសនព្រហ្មចរិយំ មគ្គព្រហ្មចរិយញ្ច វុស្សតិ ចរីយតីតិ។
Evamidaṃ, bhikkhavetiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – bhikkhave, evaṃ iminā vuttappakārena gahaṭṭhapabbajitehi āmisadānadhammadānavasena aññamaññaṃ sannissāya kāmādivasena catubbidhassapi oghassa nittharaṇatthāya sakalassapi vaṭṭadukkhassa sammadeva pariyosānakaraṇāya uposathasīlaniyamādivasena catupārisuddhisīlādivasena vā idaṃ sāsanabrahmacariyaṃ maggabrahmacariyañca vussati carīyatīti.
គាថាសុ សាគារាតិ គហដ្ឋា។ អនគារាតិ បរិច្ចត្តអគារា បព្ពជិតា។ ឧភោ អញ្ញោញ្ញនិស្សិតាតិ តេ ឧភោបិ អញ្ញមញ្ញសន្និស្សិតា។ សាគារា ហិ អនគារានំ ធម្មទានសន្និស្សិតា, អនគារា ច សាគារានំ បច្ចយទានសន្និស្សិតា។ អារាធយន្តីតិ សាធេន្តិ សម្បាទេន្តិ។ សទ្ធម្មន្តិ បដិបត្តិសទ្ធម្មំ បដិវេធសទ្ធម្មញ្ច។ តត្ថ យំ ឧត្តមំ, តំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘យោគក្ខេមំ អនុត្តរ’’ន្តិ អរហត្តំ និព្ពានញ្ច។ សាគារេសូតិ សាគារេហិ, និស្សក្កេ ឥទំ ភុម្មវចនំ, សាគារានំ វា សន្តិកេ។ បច្ចយន្តិ វុត្តាវសេសំ ទុវិធំ បច្ចយំ បិណ្ឌបាតំ ភេសជ្ជញ្ច។ បរិស្សយវិនោទនន្តិ ឧតុបរិស្សយាទិបរិស្សយហរណំ វិហារាទិអាវសថំ។ សុគតន្តិ សម្មា បដិបន្នំ កល្យាណបុថុជ្ជនេន សទ្ធិំ អដ្ឋវិធំ អរិយបុគ្គលំ។ សាវកោ ហិ ឥធ សុគតោតិ អធិប្បេតោ។ ឃរមេសិនោតិ ឃរំ ឯសិនោ, គេហេ ឋត្វា ឃរាវាសំ វសន្តា ភោគូបករណានិ ចេវ គហដ្ឋសីលាទីនិ ច ឯសនសីលាតិ អត្ថោ។ សទ្ទហានោ អរហតន្តិ អរហន្តានំ អរិយានំ វចនំ, តេសំ វា សម្មាបដិបត្តិំ សទ្ទហន្តា។ ‘‘អទ្ធា ឥមេ សម្មា បដិបន្នា, យថា ឥមេ កថេន្តិ, តថា បដិបជ្ជន្តានំ សា បដិបត្តិ សគ្គមោក្ខសម្បត្តិយា សំវត្តតី’’តិ អភិសទ្ទហន្តាតិ អត្ថោ។ ‘‘សទ្ទហន្តា’’តិបិ បាឋោ។ អរិយបញ្ញាយាតិ សុវិសុទ្ធបញ្ញាយ។ ឈាយិនោតិ អារម្មណលក្ខណូបនិជ្ឈានវសេន ទុវិធេនបិ ឈានេន ឈាយិនោ។
Gāthāsu sāgārāti gahaṭṭhā. Anagārāti pariccattaagārā pabbajitā. Ubho aññoññanissitāti te ubhopi aññamaññasannissitā. Sāgārā hi anagārānaṃ dhammadānasannissitā, anagārā ca sāgārānaṃ paccayadānasannissitā. Ārādhayantīti sādhenti sampādenti. Saddhammanti paṭipattisaddhammaṃ paṭivedhasaddhammañca. Tattha yaṃ uttamaṃ, taṃ dassento āha ‘‘yogakkhemaṃanuttara’’nti arahattaṃ nibbānañca. Sāgāresūti sāgārehi, nissakke idaṃ bhummavacanaṃ, sāgārānaṃ vā santike. Paccayanti vuttāvasesaṃ duvidhaṃ paccayaṃ piṇḍapātaṃ bhesajjañca. Parissayavinodananti utuparissayādiparissayaharaṇaṃ vihārādiāvasathaṃ. Sugatanti sammā paṭipannaṃ kalyāṇaputhujjanena saddhiṃ aṭṭhavidhaṃ ariyapuggalaṃ. Sāvako hi idha sugatoti adhippeto. Gharamesinoti gharaṃ esino, gehe ṭhatvā gharāvāsaṃ vasantā bhogūpakaraṇāni ceva gahaṭṭhasīlādīni ca esanasīlāti attho. Saddahāno arahatanti arahantānaṃ ariyānaṃ vacanaṃ, tesaṃ vā sammāpaṭipattiṃ saddahantā. ‘‘Addhā ime sammā paṭipannā, yathā ime kathenti, tathā paṭipajjantānaṃ sā paṭipatti saggamokkhasampattiyā saṃvattatī’’ti abhisaddahantāti attho. ‘‘Saddahantā’’tipi pāṭho. Ariyapaññāyāti suvisuddhapaññāya. Jhāyinoti ārammaṇalakkhaṇūpanijjhānavasena duvidhenapi jhānena jhāyino.
ឥធ ធម្មំ ចរិត្វានាតិ ឥមស្មិំ អត្តភាវេ, ឥមស្មិំ វា សាសនេ លោកិយលោកុត្តរសុខស្ស មគ្គភូតំ សីលាទិធម្មំ បដិបជ្ជិត្វា យាវ បរិនិព្ពានំ ន បាបុណន្តិ, តាវទេវ សុគតិគាមិនោ។ នន្ទិនោតិ បីតិសោមនស្សយោគេន នន្ទនសីលា។ កេចិ បន ‘‘ធម្មំ ចរិត្វាន មគ្គន្តិ សោតាបត្តិមគ្គំ បាបុណិត្វា’’តិ វទន្តិ។ ទេវលោកស្មិន្តិ ឆព្ពិធេបិ កាមាវចរទេវលោកេ។ មោទន្តិ កាមកាមិនោតិ យថិច្ឆិតវត្ថុនិប្ផត្តិតោ កាមកាមិនោ កាមវន្តោ ហុត្វា បមោទន្តីតិ។
Idha dhammaṃ caritvānāti imasmiṃ attabhāve, imasmiṃ vā sāsane lokiyalokuttarasukhassa maggabhūtaṃ sīlādidhammaṃ paṭipajjitvā yāva parinibbānaṃ na pāpuṇanti, tāvadeva sugatigāmino. Nandinoti pītisomanassayogena nandanasīlā. Keci pana ‘‘dhammaṃ caritvāna magganti sotāpattimaggaṃ pāpuṇitvā’’ti vadanti. Devalokasminti chabbidhepi kāmāvacaradevaloke. Modanti kāmakāminoti yathicchitavatthunipphattito kāmakāmino kāmavanto hutvā pamodantīti.
អដ្ឋមសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Aṭṭhamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi / ៨. ពហុការសុត្តំ • 8. Bahukārasuttaṃ
