| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya |
9. බහුවෙදනීයසුත්‌තං
9. Bahuvedanīyasuttaṃ
88. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති යෙනායස්‌මා උදායී තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං උදායිං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං උදායිං එතදවොච – ‘‘කති නු ඛො, භන්‌තෙ උදායි, වෙදනා වුත්‌තා භගවතා’’ති? ‘‘තිස්‌සො ඛො, ථපති 1, වෙදනා වුත්‌තා භගවතා. සුඛා වෙදනා, දුක්‌ඛා වෙදනා, අදුක්‌ඛමසුඛා වෙදනා – ඉමා ඛො, ථපති, තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා’’ති. එවං වුත්‌තෙ, පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං උදායිං එතදවොච – ‘‘න ඛො, භන්‌තෙ උදායි, තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා; ද්‌වෙ වෙදනා වුත්‌තා භගවතා – සුඛා වෙදනා, දුක්‌ඛා වෙදනා. යායං, භන්‌තෙ, අදුක්‌ඛමසුඛා වෙදනා සන්‌තස්‌මිං එසා පණීතෙ සුඛෙ වුත්‌තා භගවතා’’ති. දුතියම්‌පි ඛො ආයස්‌මා උදායී පඤ්‌චකඞ්‌ගං ථපතිං එතදවොච – ‘‘න ඛො, ගහපති, ද්‌වෙ වෙදනා වුත්‌තා භගවතා; තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා. සුඛා වෙදනා, දුක්‌ඛා වෙදනා, අදුක්‌ඛමසුඛා වෙදනා – ඉමා ඛො, ථපති, තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා’’ති. දුතියම්‌පි ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං උදායිං එතදවොච – ‘‘න ඛො, භන්‌තෙ උදායි, තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා; ද්‌වෙ වෙදනා වුත්‌තා භගවතා – සුඛා වෙදනා, දුක්‌ඛා වෙදනා. යායං, භන්‌තෙ , අදුක්‌ඛමසුඛා වෙදනා සන්‌තස්‌මිං එසා පණීතෙ සුඛෙ වුත්‌තා භගවතා’’ති. තතියම්‌පි ඛො ආයස්‌මා උදායී පඤ්‌චකඞ්‌ගං ථපතිං එතදවොච – ‘‘න ඛො, ථපති, ද්‌වෙ වෙදනා වුත්‌තා භගවතා; තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා. සුඛා වෙදනා, දුක්‌ඛා වෙදනා, අදුක්‌ඛමසුඛා වෙදනා – ඉමා ඛො, ථපති, තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා’’ති. තතියම්‌පි ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං උදායිං එතදවොච – ‘‘න ඛො, භන්‌තෙ උදායි, තිස්‌සො වෙදනා වුත්‌තා භගවතා, ද්‌වෙ වෙදනා වුත්‌තා භගවතා – සුඛා වෙදනා, දුක්‌ඛා වෙදනා. යායං, භන්‌තෙ, අදුක්‌ඛමසුඛා වෙදනා සන්‌තස්‌මිං එසා පණීතෙ සුඛෙ වුත්‌තා භගවතා’’ති. නෙව ඛො සක්‌ඛි ආයස්‌මා උදායී පඤ්‌චකඞ්‌ගං ථපතිං සඤ්‌ඤාපෙතුං න පනාසක්‌ඛි පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං උදායිං සඤ්‌ඤාපෙතුං.
88. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho pañcakaṅgo thapati yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘kati nu kho, bhante udāyi, vedanā vuttā bhagavatā’’ti? ‘‘Tisso kho, thapati 2, vedanā vuttā bhagavatā. Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā kho, thapati, tisso vedanā vuttā bhagavatā’’ti. Evaṃ vutte, pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘na kho, bhante udāyi, tisso vedanā vuttā bhagavatā; dve vedanā vuttā bhagavatā – sukhā vedanā, dukkhā vedanā. Yāyaṃ, bhante, adukkhamasukhā vedanā santasmiṃ esā paṇīte sukhe vuttā bhagavatā’’ti. Dutiyampi kho āyasmā udāyī pañcakaṅgaṃ thapatiṃ etadavoca – ‘‘na kho, gahapati, dve vedanā vuttā bhagavatā; tisso vedanā vuttā bhagavatā. Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā kho, thapati, tisso vedanā vuttā bhagavatā’’ti. Dutiyampi kho pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘na kho, bhante udāyi, tisso vedanā vuttā bhagavatā; dve vedanā vuttā bhagavatā – sukhā vedanā, dukkhā vedanā. Yāyaṃ, bhante , adukkhamasukhā vedanā santasmiṃ esā paṇīte sukhe vuttā bhagavatā’’ti. Tatiyampi kho āyasmā udāyī pañcakaṅgaṃ thapatiṃ etadavoca – ‘‘na kho, thapati, dve vedanā vuttā bhagavatā; tisso vedanā vuttā bhagavatā. Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā kho, thapati, tisso vedanā vuttā bhagavatā’’ti. Tatiyampi kho pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘na kho, bhante udāyi, tisso vedanā vuttā bhagavatā, dve vedanā vuttā bhagavatā – sukhā vedanā, dukkhā vedanā. Yāyaṃ, bhante, adukkhamasukhā vedanā santasmiṃ esā paṇīte sukhe vuttā bhagavatā’’ti. Neva kho sakkhi āyasmā udāyī pañcakaṅgaṃ thapatiṃ saññāpetuṃ na panāsakkhi pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ udāyiṃ saññāpetuṃ.
89. අස්‌සොසි ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො ආයස්‌මතො උදායිස්‌ස පඤ්‌චකඞ්‌ගෙන ථපතිනා සද්‌ධිං ඉමං කථාසල්‌ලාපං. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො යාවතකො අහොසි ආයස්‌මතො උදායිස්‌ස පඤ්‌චකඞ්‌ගෙන ථපතිනා සද්‌ධිං කථාසල්‌ලාපො තං සබ්‌බං භගවතො ආරොචෙසි. එවං වුත්‌තෙ, භගවා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොච – ‘‘සන්‌තඤ්‌ඤෙව ඛො, ආනන්‌ද, පරියායං පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති උදායිස්‌ස නාබ්‌භනුමොදි, සන්‌තඤ්‌ඤෙව ච පන පරියායං උදායී පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස නාබ්‌භනුමොදි. ද්‌වෙපානන්‌ද, වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන , තිස්‌සොපි වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන, පඤ්‌චපි වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන, ඡපි වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන, අට්‌ඨාරසපි වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන, ඡත්‌තිංසපි වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන, අට්‌ඨසතම්‌පි වෙදනා වුත්‌තා මයා පරියායෙන. එවං පරියායදෙසිතො ඛො, ආනන්‌ද, මයා ධම්‌මො. එවං පරියායදෙසිතෙ ඛො, ආනන්‌ද, මයා ධම්‌මෙ යෙ අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස සුභාසිතං සුලපිතං න සමනුජානිස්‌සන්‌ති න සමනුමඤ්‌ඤිස්‌සන්‌ති න සමනුමොදිස්‌සන්‌ති තෙසමෙතං පාටිකඞ්‌ඛං – භණ්‌ඩනජාතා කලහජාතා විවාදාපන්‌නා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං මුඛසත්‌තීහි විතුදන්‌තා විහරිස්‌සන්‌ති. එවං පරියායදෙසිතො ඛො, ආනන්‌ද, මයා ධම්‌මො. එවං පරියායදෙසිතෙ ඛො, ආනන්‌ද, මයා ධම්‌මෙ යෙ අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස සුභාසිතං සුලපිතං සමනුජානිස්‌සන්‌ති සමනුමඤ්‌ඤිස්‌සන්‌ති සමනුමොදිස්‌සන්‌ති තෙසමෙතං පාටිකඞ්‌ඛං – සමග්‌ගා සම්‌මොදමානා අවිවදමානා ඛීරොදකීභූතා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං පියචක්‌ඛූහි සම්‌පස්‌සන්‌තා විහරිස්‌සන්‌ති’’.
89. Assosi kho āyasmā ānando āyasmato udāyissa pañcakaṅgena thapatinā saddhiṃ imaṃ kathāsallāpaṃ. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando yāvatako ahosi āyasmato udāyissa pañcakaṅgena thapatinā saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi. Evaṃ vutte, bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘santaññeva kho, ānanda, pariyāyaṃ pañcakaṅgo thapati udāyissa nābbhanumodi, santaññeva ca pana pariyāyaṃ udāyī pañcakaṅgassa thapatissa nābbhanumodi. Dvepānanda, vedanā vuttā mayā pariyāyena , tissopi vedanā vuttā mayā pariyāyena, pañcapi vedanā vuttā mayā pariyāyena, chapi vedanā vuttā mayā pariyāyena, aṭṭhārasapi vedanā vuttā mayā pariyāyena, chattiṃsapi vedanā vuttā mayā pariyāyena, aṭṭhasatampi vedanā vuttā mayā pariyāyena. Evaṃ pariyāyadesito kho, ānanda, mayā dhammo. Evaṃ pariyāyadesite kho, ānanda, mayā dhamme ye aññamaññassa subhāsitaṃ sulapitaṃ na samanujānissanti na samanumaññissanti na samanumodissanti tesametaṃ pāṭikaṅkhaṃ – bhaṇḍanajātā kalahajātā vivādāpannā aññamaññaṃ mukhasattīhi vitudantā viharissanti. Evaṃ pariyāyadesito kho, ānanda, mayā dhammo. Evaṃ pariyāyadesite kho, ānanda, mayā dhamme ye aññamaññassa subhāsitaṃ sulapitaṃ samanujānissanti samanumaññissanti samanumodissanti tesametaṃ pāṭikaṅkhaṃ – samaggā sammodamānā avivadamānā khīrodakībhūtā aññamaññaṃ piyacakkhūhi sampassantā viharissanti’’.
90. ‘‘පඤ්‌ච ඛො ඉමෙ, ආනන්‌ද, කාමගුණා. කතමෙ පඤ්‌ච? චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා, සොතවිඤ්‌ඤෙය්‍යා සද්‌දා…පෙ.… ඝානවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ගන්‌ධා…පෙ.… ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රසා…පෙ.… කායවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ඵොට්‌ඨබ්‌බා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා – ඉමෙ ඛො, ආනන්‌ද, පඤ්‌ච කාමගුණා. යං ඛො, ආනන්‌ද, ඉමෙ පඤ්‌ච කාමගුණෙ පටිච්‌ච උප්‌පජ්‌ජති සුඛං සොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති කාමසුඛං.
90. ‘‘Pañca kho ime, ānanda, kāmaguṇā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā…pe… jivhāviññeyyā rasā…pe… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ime kho, ānanda, pañca kāmaguṇā. Yaṃ kho, ānanda, ime pañca kāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ idaṃ vuccati kāmasukhaṃ.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය – ‘එතපරමං සත්‌තා සුඛං සොමනස්‌සං පටිසංවෙදෙන්‌තී’ති, ඉදමස්‌ස නානුජානාමි. තං කිස්‌ස හෙතු? අත්‌ථානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති . ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya – ‘etaparamaṃ sattā sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedentī’ti, idamassa nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Atthānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati . Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය – ‘එතපරමං සත්‌තා සුඛං සොමනස්‌සං පටිසංවෙදෙන්‌තී’ති, ඉදමස්‌ස නානුජානාමි. තං කිස්‌ස හෙතු? අත්‌ථානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු විතක්‌කවිචාරානං වූපසමා…පෙ.… දුතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya – ‘etaparamaṃ sattā sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedentī’ti, idamassa nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Atthānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය…පෙ.…. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු පීතියා ච විරාගා…පෙ.… තතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya…pe…. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය…පෙ.…. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු සුඛස්‌ස ච පහානා…පෙ.… චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya…pe…. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය…පෙ.…. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච ? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු සබ්‌බසො රූපසඤ්‌ඤානං සමතික්‌කමා, පටිඝසඤ්‌ඤානං අත්‌ථඞ්‌ගමා, නානත්‌තසඤ්‌ඤානං අමනසිකාරා ‘අනන්‌තො ආකාසො’ති ආකාසානඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya…pe…. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca ? Idhānanda, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā, paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā, nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය…පෙ.…. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු සබ්‌බසො ආකාසානඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘අනන්‌තං විඤ්‌ඤාණ’න්‌ති විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya…pe…. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය…පෙ.…. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු සබ්‌බසො විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘නත්‌ථි කිඤ්‌චී’ති ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya…pe…. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය…පෙ.…. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු සබ්‌බසො ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං සමතික්‌කම්‌ම නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya…pe…. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘යො ඛො, ආනන්‌ද, එවං වදෙය්‍ය – ‘එතපරමං සත්‌තා සුඛං සොමනස්‌සං පටිසංවෙදෙන්‌තී’ති, ඉදමස්‌ස නානුජානාමි. තං කිස්‌ස හෙතු? අත්‌ථානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච? ඉධානන්‌ද, භික්‌ඛු සබ්‌බසො නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනං සමතික්‌කම්‌ම සඤ්‌ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතම්‌හා සුඛා අඤ්‌ඤං සුඛං අභික්‌කන්‌තතරඤ්‌ච පණීතතරඤ්‌ච.
‘‘Yo kho, ānanda, evaṃ vadeyya – ‘etaparamaṃ sattā sukhaṃ somanassaṃ paṭisaṃvedentī’ti, idamassa nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Atthānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca. Katamañcānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca? Idhānanda, bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, ānanda, etamhā sukhā aññaṃ sukhaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
91. ‘‘ඨානං ඛො පනෙතං, ආනන්‌ද, විජ්‌ජති යං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා එවං වදෙය්‍යුං – ‘සඤ්‌ඤාවෙදයිතනිරොධං සමණො ගොතමො ආහ; තඤ්‌ච සුඛස්‌මිං පඤ්‌ඤපෙති. තයිදං කිංසු, තයිදං කථංසූ’ති? එවංවාදිනො, ආනන්‌ද, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා එවමස්‌සු වචනීයා – ‘න ඛො, ආවුසො, භගවා සුඛංයෙව වෙදනං සන්‌ධාය සුඛස්‌මිං පඤ්‌ඤපෙති; අපි ච, ආවුසො, යත්‌ථ යත්‌ථ සුඛං උපලබ්‌භති යහිං යහිං තං තං තථාගතො සුඛස්‌මිං පඤ්‌ඤපෙතී’’’ති.
91. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, ānanda, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘saññāvedayitanirodhaṃ samaṇo gotamo āha; tañca sukhasmiṃ paññapeti. Tayidaṃ kiṃsu, tayidaṃ kathaṃsū’ti? Evaṃvādino, ānanda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘na kho, āvuso, bhagavā sukhaṃyeva vedanaṃ sandhāya sukhasmiṃ paññapeti; api ca, āvuso, yattha yattha sukhaṃ upalabbhati yahiṃ yahiṃ taṃ taṃ tathāgato sukhasmiṃ paññapetī’’’ti.
ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දීති.
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
බහුවෙදනීයසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං නවමං.
Bahuvedanīyasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 9. බහුවෙදනීයසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Bahuvedanīyasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 9. බහුවෙදනියසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Bahuvedaniyasuttavaṇṇanā
