| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๖. พากุลเตฺถรอปทานํ
6. Bākulattheraapadānaṃ
๓๘๖.
386.
‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร , โสภิโต นาม ปพฺพโต;
‘‘Himavantassāvidūre , sobhito nāma pabbato;
อสฺสโม สุกโต มยฺหํ, สกสิเสฺสหิ มาปิโตฯ
Assamo sukato mayhaṃ, sakasissehi māpito.
๓๘๗.
387.
‘‘มณฺฑปา จ พหู ตตฺถ, ปุปฺผิตา สินฺทุวารกา;
‘‘Maṇḍapā ca bahū tattha, pupphitā sinduvārakā;
๓๘๘.
388.
‘‘นิคฺคุณฺฑิโย พหู ตตฺถ, พทรามลกานิ จ;
‘‘Nigguṇḍiyo bahū tattha, badarāmalakāni ca;
ผารุสกา อลาพู จ, ปุณฺฑรีกา จ ปุปฺผิตาฯ
Phārusakā alābū ca, puṇḍarīkā ca pupphitā.
๓๘๙.
389.
มหานามา พหู ตตฺถ, อชฺชุนา จ ปิยงฺคุกาฯ
Mahānāmā bahū tattha, ajjunā ca piyaṅgukā.
๓๙๐.
390.
เอทิโส อสฺสโม มยฺหํ, สสิโสฺสหํ ตหิํ วสิํฯ
Ediso assamo mayhaṃ, sasissohaṃ tahiṃ vasiṃ.
๓๙๑.
391.
‘‘อโนมทสฺสี ภควา, สยมฺภู โลกนายโก;
‘‘Anomadassī bhagavā, sayambhū lokanāyako;
คเวสํ ปฎิสลฺลานํ, มมสฺสมมุปาคมิฯ
Gavesaṃ paṭisallānaṃ, mamassamamupāgami.
๓๙๒.
392.
‘‘อุเปตมฺหิ มหาวีเร, อโนมทสฺสิมหายเส;
‘‘Upetamhi mahāvīre, anomadassimahāyase;
ขเณน โลกนาถสฺส, วาตาพาโธ สมุฎฺฐหิฯ
Khaṇena lokanāthassa, vātābādho samuṭṭhahi.
๓๙๓.
393.
‘‘วิจรโนฺต อรญฺญมฺหิ, อทฺทสํ โลกนายกํ;
‘‘Vicaranto araññamhi, addasaṃ lokanāyakaṃ;
อุปคนฺตฺวาน สมฺพุทฺธํ, จกฺขุมนฺตํ มหายสํฯ
Upagantvāna sambuddhaṃ, cakkhumantaṃ mahāyasaṃ.
๓๙๔.
394.
‘‘อิริยญฺจาปิ ทิสฺวาน, อุปลเกฺขสหํ ตทา;
‘‘Iriyañcāpi disvāna, upalakkhesahaṃ tadā;
อสํสยญฺหิ พุทฺธสฺส, พฺยาธิ โน อุทปชฺชถฯ
Asaṃsayañhi buddhassa, byādhi no udapajjatha.
๓๙๕.
395.
‘‘ขิปฺปํ อสฺสมมาคญฺฉิํ, มม สิสฺสาน สนฺติเก;
‘‘Khippaṃ assamamāgañchiṃ, mama sissāna santike;
เภสชฺชํ กตฺตุกาโมหํ, สิเสฺส อามนฺตยิํ ตทาฯ
Bhesajjaṃ kattukāmohaṃ, sisse āmantayiṃ tadā.
๓๙๖.
396.
‘‘ปฎิสฺสุณิตฺวาน เม วากฺยํ, สิสฺสา สเพฺพ สคารวา;
‘‘Paṭissuṇitvāna me vākyaṃ, sissā sabbe sagāravā;
เอกชฺฌํ สนฺนิปติํสุ, สตฺถุคารวตา มมฯ
Ekajjhaṃ sannipatiṃsu, satthugāravatā mama.
๓๙๗.
397.
๓๙๘.
398.
‘‘ปริภุเตฺต มหาวีเร, สพฺพญฺญุโลกนายเก;
‘‘Paribhutte mahāvīre, sabbaññulokanāyake;
ขิปฺปํ วาโต วูปสมิ, สุคตสฺส มเหสิโนฯ
Khippaṃ vāto vūpasami, sugatassa mahesino.
๓๙๙.
399.
‘‘ปสฺสทฺธํ ทรถํ ทิสฺวา, อโนมทสฺสี มหายโส;
‘‘Passaddhaṃ darathaṃ disvā, anomadassī mahāyaso;
สกาสเน นิสีทิตฺวา, อิมา คาถา อภาสถฯ
Sakāsane nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
๔๐๐.
400.
‘‘‘โย เม ปาทาสิ เภสชฺชํ, พฺยาธิญฺจ สมยี มม;
‘‘‘Yo me pādāsi bhesajjaṃ, byādhiñca samayī mama;
ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ, สุณาถ มม ภาสโตฯ
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
๔๐๑.
401.
‘‘‘กปฺปสตสหสฺสานิ, เทวโลเก รมิสฺสติ;
‘‘‘Kappasatasahassāni, devaloke ramissati;
วาทิเต ตูริเย ตตฺถ, โมทิสฺสติ สทา อยํฯ
Vādite tūriye tattha, modissati sadā ayaṃ.
๔๐๒.
402.
‘‘‘มนุสฺสโลกมาคนฺตฺวา, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
‘‘‘Manussalokamāgantvā, sukkamūlena codito;
สหสฺสกฺขตฺตุํ ราชา จ, จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติฯ
Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati.
๔๐๓.
403.
‘‘‘ปญฺจปญฺญาสกปฺปมฺหิ, อโนโม นาม ขตฺติโย;
‘‘‘Pañcapaññāsakappamhi, anomo nāma khattiyo;
๔๐๔.
404.
‘‘‘สตฺตรตนสมฺปโนฺน, จกฺกวตฺตี มหพฺพโล;
‘‘‘Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo;
ตาวติํเสปิ โขเภตฺวา, อิสฺสรํ การยิสฺสติฯ
Tāvatiṃsepi khobhetvā, issaraṃ kārayissati.
๔๐๕.
405.
‘‘‘เทวภูโต มนุโสฺส วา, อปฺปาพาโธ ภวิสฺสติ;
‘‘‘Devabhūto manusso vā, appābādho bhavissati;
ปริคฺคหํ วิวเชฺชตฺวา, พฺยาธิํ โลเก ตริสฺสติฯ
Pariggahaṃ vivajjetvā, byādhiṃ loke tarissati.
๔๐๖.
406.
‘‘‘อปฺปริเมเยฺย อิโต กเปฺป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
‘‘‘Apparimeyye ito kappe, okkākakulasambhavo;
โคตโม นาม โคเตฺตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
๔๐๗.
407.
‘‘‘ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย, นิพฺพายิสฺสตินาสโวฯ
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
๔๐๘.
408.
‘‘‘กิเลเส ฌาปยิตฺวาน, ตณฺหาโสตํ ตริสฺสติ;
‘‘‘Kilese jhāpayitvāna, taṇhāsotaṃ tarissati;
๔๐๙.
409.
‘‘‘อิทํ สพฺพํ อภิญฺญาย, โคตโม สกฺยปุงฺคโว;
‘‘‘Idaṃ sabbaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;
ภิกฺขุสเงฺฆ นิสีทิตฺวา, เอตทเคฺค ฐเปสฺสติ’ฯ
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapessati’.
๔๑๐.
410.
‘‘อโนมทสฺสี ภควา, สยมฺภู โลกนายโก;
‘‘Anomadassī bhagavā, sayambhū lokanāyako;
วิเวกานุวิโลเกโนฺต, มมสฺสมมุปาคมิฯ
Vivekānuvilokento, mamassamamupāgami.
๔๑๑.
411.
‘‘อุปาคตํ มหาวีรํ, สพฺพญฺญุํ โลกนายกํ;
‘‘Upāgataṃ mahāvīraṃ, sabbaññuṃ lokanāyakaṃ;
สโพฺพสเธน ตเปฺปสิํ, ปสโนฺน เสหิ ปาณิภิฯ
Sabbosadhena tappesiṃ, pasanno sehi pāṇibhi.
๔๑๒.
412.
‘‘ตสฺส เม สุกตํ กมฺมํ, สุเขเตฺต พีชสมฺปทา;
‘‘Tassa me sukataṃ kammaṃ, sukhette bījasampadā;
เขเปตุํ เนว สโกฺกมิ, ตทา หิ สุกตํ มมฯ
Khepetuṃ neva sakkomi, tadā hi sukataṃ mama.
๔๑๓.
413.
‘‘ลาภา มม สุลทฺธํ เม, โยหํ อทฺทกฺขิ นายกํ;
‘‘Lābhā mama suladdhaṃ me, yohaṃ addakkhi nāyakaṃ;
เตน กมฺมาวเสเสน, ปโตฺตมฺหิ อจลํ ปทํฯ
Tena kammāvasesena, pattomhi acalaṃ padaṃ.
๔๑๔.
414.
‘‘สพฺพเมตํ อภิญฺญาย, โคตโม สกฺยปุงฺคโว;
‘‘Sabbametaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;
ภิกฺขุสเงฺฆ นิสีทิตฺวา, เอตทเคฺค ฐเปสิ มํฯ
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
๔๑๕.
415.
‘‘อปริเมเยฺย อิโต กเปฺป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;
‘‘Aparimeyye ito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, เภสชฺชสฺส อิทํ ผลํฯ
Duggatiṃ nābhijānāmi, bhesajjassa idaṃ phalaṃ.
๔๑๖.
416.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ, ภวา สเพฺพ สมูหตา;
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
สพฺพาสวา ปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ
Sabbāsavā parikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
๔๑๗.
417.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๔๑๘.
418.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา พากุโล 15 เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ;
Itthaṃ sudaṃ āyasmā bākulo 16 thero imā gāthāyo abhāsitthāti;
พากุลเตฺถรสฺสาปทานํ ฉฎฺฐํฯ
Bākulattherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๖. พากุลเตฺถรอปทานวณฺณนา • 6. Bākulattheraapadānavaṇṇanā
