Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā |
౬. బాకులత్థేరఅపదానవణ్ణనా
6. Bākulattheraapadānavaṇṇanā
ఛట్ఠాపదానే హిమవన్తస్సావిదూరేతిఆదికం బాకులత్థేరస్స అపదానం. అయం కిర థేరో అతీతే ఇతో కప్పసతసహస్సాధికస్స అసఙ్ఖ్యేయ్యస్స మత్థకే అనోమదస్సిస్స భగవతో ఉప్పత్తితో పురేతరమేవ బ్రాహ్మణకులే నిబ్బత్తిత్వా వయప్పత్తో తయో వేదే ఉగ్గణ్హిత్వా తత్థ సారం అపస్సన్తో ‘‘సమ్పరాయికత్థం గవేసిస్సామీ’’తి ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా పబ్బతపాదే విహరన్తో పఞ్చాభిఞ్ఞాఅట్ఠసమాపత్తీనం లాభీ హుత్వా విహరన్తో బుద్ధుప్పాదం సుత్వా సత్థు సన్తికం గన్త్వా ధమ్మం సుత్వా సరణేసు పతిట్ఠితో సత్థు వాతాబాధే ఉప్పన్నే అరఞ్ఞతో భేసజ్జాని ఆనేత్వా తం వూపసమేత్వా తం పుఞ్ఞం ఆరోగ్యత్థాయ పరిణామేత్వా తతో చుతో బ్రహ్మలోకే నిబ్బత్తో ఏకం అసఙ్ఖ్యేయ్యం దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో పదుముత్తరబుద్ధకాలే హంసవతీనగరే ఏకస్మిం కులే నిబ్బత్తో విఞ్ఞుతం పత్వా సత్థు ధమ్మదేసనం సుత్వా సత్థారం ఏకం భిక్ఖుం అప్పాబాధానం అగ్గట్ఠానే ఠపేన్తం దిస్వా సయం తం ఠానన్తరం ఆకఙ్ఖన్తో పణిధానం కత్వా యావజీవం కుసలకమ్మం ఉపచినిత్వా సుగతీసుయేవ సంసరన్తో విపస్సిస్స భగవతో ఉప్పత్తితో పురేతరమేవ బన్ధుమతీనగరే బ్రాహ్మణకులే నిబ్బత్తో సబ్బసిప్పేసు నిప్ఫత్తిం పత్తో తత్థ సారం అపస్సన్తో ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా ఝానాభిఞ్ఞాలాభీ హుత్వా పబ్బతపాదే వసన్తో బుద్ధుప్పాదం సుత్వా సత్థు సన్తికం గన్త్వా సరణేసు పతిట్ఠాయ భిక్ఖూనం తిణపుప్ఫకరోగే ఉప్పన్నే తం వూపసమేత్వా తత్థ యావతాయుకం ఠత్వా తతో చుతో బ్రహ్మలోకే నిబ్బత్తిత్వా తతో ఏకనవుతికప్పే దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో కస్సపస్స భగవతో కాలే బారాణసియం కులగేహే నిబ్బత్తిత్వా ఘరావాసం వసన్తో ఏకం జిణ్ణం వినస్సమానం మహావిహారం దిస్వా తత్థ ఉపోసథాగారాదికం సబ్బం ఆవసథం కారాపేత్వా తత్థ భిక్ఖుసఙ్ఘస్స సబ్బం భేసజ్జం పటియాదేత్వా యావజీవం కుసలం కత్వా ఏకం బుద్ధన్తరం దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో అమ్హాకం భగవతో ఉప్పత్తితో పురేతరమేవ కోసమ్బియం సేట్ఠికులే నిబ్బత్తి.
Chaṭṭhāpadāne himavantassāvidūretiādikaṃ bākulattherassa apadānaṃ. Ayaṃ kira thero atīte ito kappasatasahassādhikassa asaṅkhyeyyassa matthake anomadassissa bhagavato uppattito puretarameva brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto tayo vede uggaṇhitvā tattha sāraṃ apassanto ‘‘samparāyikatthaṃ gavesissāmī’’ti isipabbajjaṃ pabbajitvā pabbatapāde viharanto pañcābhiññāaṭṭhasamāpattīnaṃ lābhī hutvā viharanto buddhuppādaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā saraṇesu patiṭṭhito satthu vātābādhe uppanne araññato bhesajjāni ānetvā taṃ vūpasametvā taṃ puññaṃ ārogyatthāya pariṇāmetvā tato cuto brahmaloke nibbatto ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ devamanussesu saṃsaranto padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare ekasmiṃ kule nibbatto viññutaṃ patvā satthu dhammadesanaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ appābādhānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayaṃ taṃ ṭhānantaraṃ ākaṅkhanto paṇidhānaṃ katvā yāvajīvaṃ kusalakammaṃ upacinitvā sugatīsuyeva saṃsaranto vipassissa bhagavato uppattito puretarameva bandhumatīnagare brāhmaṇakule nibbatto sabbasippesu nipphattiṃ patto tattha sāraṃ apassanto isipabbajjaṃ pabbajitvā jhānābhiññālābhī hutvā pabbatapāde vasanto buddhuppādaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā saraṇesu patiṭṭhāya bhikkhūnaṃ tiṇapupphakaroge uppanne taṃ vūpasametvā tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto brahmaloke nibbattitvā tato ekanavutikappe devamanussesu saṃsaranto kassapassa bhagavato kāle bārāṇasiyaṃ kulagehe nibbattitvā gharāvāsaṃ vasanto ekaṃ jiṇṇaṃ vinassamānaṃ mahāvihāraṃ disvā tattha uposathāgārādikaṃ sabbaṃ āvasathaṃ kārāpetvā tattha bhikkhusaṅghassa sabbaṃ bhesajjaṃ paṭiyādetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato uppattito puretarameva kosambiyaṃ seṭṭhikule nibbatti.
సో మాతుకుచ్ఛితో నిక్ఖమిత్వా ధాతీహి అరోగభావాయ యమునాయం న్హాపియమానో తాసం హత్థతో ముచ్చిత్వా మచ్ఛేన గిలితో అహోసి. కేవట్టా తం మచ్ఛం జాలాయ గహేత్వా బారాణసియం సేట్ఠిభరియాయ విక్కిణింసు. సా తం గహేత్వా ఫాలయమానా పుబ్బే కతపుఞ్ఞఫలేన అరోగం దారకం దిస్వా ‘‘పుత్తో మే లద్ధో’’తి గహేత్వా పోసేసి. సో జనకేహి మాతాపితూహి తం పవత్తిం సుత్వా ఆగన్త్వా ‘‘అయం అమ్హాకం పుత్తో, దేథ నో పుత్త’’న్తి అనుయోగే కతే రఞ్ఞా ‘‘ఉభయేసమ్పి సాధారణో హోతూ’’తి ద్విన్నం కులానం దాయాదభావేన వినిచ్ఛయం కత్వా ఠపితత్తా బాకులోతి లద్ధనామో వయప్పత్తో మహాసమ్పత్తిం అనుభవన్తో ద్వీసు సేట్ఠికులేసు ఏకేకస్మిం ఛమాసం ఛమాసం వసతి. తే అత్తనో వారే సమ్పత్తే నావాసఙ్ఘాటం బన్ధిత్వా తత్రూపరి రతనమణ్డపం కారేత్వా పఞ్చఙ్గికతూరియే నిప్ఫాదేత్వా కుమారం తత్థ నిసీదాపేత్వా ఉభయనగరమజ్ఝట్ఠానం గఙ్గాయ ఆగచ్ఛన్తి, అపరసేట్ఠిమనుస్సాపి ఏవమేవ సజ్జేత్వా తం ఠానం గన్త్వా కుమారం తత్థ ఆరోపేత్వా గచ్ఛన్తి. సో ఏవం వడ్ఢమానో ఆసీతికో హుత్వా ఉభయసేట్ఠిపుత్తోతి పాకటో. సత్థు సన్తికం గన్త్వా ధమ్మం సుత్వా పటిలద్ధసద్ధో పబ్బజిత్వా సత్తాహం వాయమన్తో అట్ఠమే దివసే సహ పటిసమ్భిదాయ అరహత్తం పాపుణి.
So mātukucchito nikkhamitvā dhātīhi arogabhāvāya yamunāyaṃ nhāpiyamāno tāsaṃ hatthato muccitvā macchena gilito ahosi. Kevaṭṭā taṃ macchaṃ jālāya gahetvā bārāṇasiyaṃ seṭṭhibhariyāya vikkiṇiṃsu. Sā taṃ gahetvā phālayamānā pubbe katapuññaphalena arogaṃ dārakaṃ disvā ‘‘putto me laddho’’ti gahetvā posesi. So janakehi mātāpitūhi taṃ pavattiṃ sutvā āgantvā ‘‘ayaṃ amhākaṃ putto, detha no putta’’nti anuyoge kate raññā ‘‘ubhayesampi sādhāraṇo hotū’’ti dvinnaṃ kulānaṃ dāyādabhāvena vinicchayaṃ katvā ṭhapitattā bākuloti laddhanāmo vayappatto mahāsampattiṃ anubhavanto dvīsu seṭṭhikulesu ekekasmiṃ chamāsaṃ chamāsaṃ vasati. Te attano vāre sampatte nāvāsaṅghāṭaṃ bandhitvā tatrūpari ratanamaṇḍapaṃ kāretvā pañcaṅgikatūriye nipphādetvā kumāraṃ tattha nisīdāpetvā ubhayanagaramajjhaṭṭhānaṃ gaṅgāya āgacchanti, aparaseṭṭhimanussāpi evameva sajjetvā taṃ ṭhānaṃ gantvā kumāraṃ tattha āropetvā gacchanti. So evaṃ vaḍḍhamāno āsītiko hutvā ubhayaseṭṭhiputtoti pākaṭo. Satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā sattāhaṃ vāyamanto aṭṭhame divase saha paṭisambhidāya arahattaṃ pāpuṇi.
౩౮౬. సో అరహా హుత్వా అత్తనో పుబ్బకమ్మం సరిత్వా సోమనస్సజాతో పుబ్బచరితాపదానం పకాసేన్తో హిమవన్తస్సావిదూరేతిఆదిమాహ. తస్సత్థో హేట్ఠా వుత్తోవ. అపదానపాళిఅత్థోపి సువిఞ్ఞేయ్యోవ. సో అరహత్తం పత్వా విముత్తిసుఖేన విహరన్తో సట్ఠివస్ససతాయుకో హుత్వా పరినిబ్బాయీతి.
386. So arahā hutvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Tassattho heṭṭhā vuttova. Apadānapāḷiatthopi suviññeyyova. So arahattaṃ patvā vimuttisukhena viharanto saṭṭhivassasatāyuko hutvā parinibbāyīti.
బాకులత్థేరఅపదానవణ్ణనా సమత్తా.
Bākulattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / అపదానపాళి • Apadānapāḷi / ౬. బాకులత్థేరఅపదానం • 6. Bākulattheraapadānaṃ