Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
೬. ಬಾಕುಲತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ
6. Bākulattheraapadānavaṇṇanā
ಛಟ್ಠಾಪದಾನೇ ಹಿಮವನ್ತಸ್ಸಾವಿದೂರೇತಿಆದಿಕಂ ಬಾಕುಲತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅಪದಾನಂ। ಅಯಂ ಕಿರ ಥೇರೋ ಅತೀತೇ ಇತೋ ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಾಧಿಕಸ್ಸ ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಯ್ಯಸ್ಸ ಮತ್ಥಕೇ ಅನೋಮದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಉಪ್ಪತ್ತಿತೋ ಪುರೇತರಮೇವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ತಯೋ ವೇದೇ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಸಾರಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ‘‘ಸಮ್ಪರಾಯಿಕತ್ಥಂ ಗವೇಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಇಸಿಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ವಿಹರನ್ತೋ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಅಟ್ಠಸಮಾಪತ್ತೀನಂ ಲಾಭೀ ಹುತ್ವಾ ವಿಹರನ್ತೋ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದಂ ಸುತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಸರಣೇಸು ಪತಿಟ್ಠಿತೋ ಸತ್ಥು ವಾತಾಬಾಧೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ಅರಞ್ಞತೋ ಭೇಸಜ್ಜಾನಿ ಆನೇತ್ವಾ ತಂ ವೂಪಸಮೇತ್ವಾ ತಂ ಪುಞ್ಞಂ ಆರೋಗ್ಯತ್ಥಾಯ ಪರಿಣಾಮೇತ್ವಾ ತತೋ ಚುತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಏಕಂ ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಯ್ಯಂ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರನ್ತೋ ಪದುಮುತ್ತರಬುದ್ಧಕಾಲೇ ಹಂಸವತೀನಗರೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಸುತ್ವಾ ಸತ್ಥಾರಂ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಪ್ಪಾಬಾಧಾನಂ ಅಗ್ಗಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಸಯಂ ತಂ ಠಾನನ್ತರಂ ಆಕಙ್ಖನ್ತೋ ಪಣಿಧಾನಂ ಕತ್ವಾ ಯಾವಜೀವಂ ಕುಸಲಕಮ್ಮಂ ಉಪಚಿನಿತ್ವಾ ಸುಗತೀಸುಯೇವ ಸಂಸರನ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಉಪ್ಪತ್ತಿತೋ ಪುರೇತರಮೇವ ಬನ್ಧುಮತೀನಗರೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಸಬ್ಬಸಿಪ್ಪೇಸು ನಿಪ್ಫತ್ತಿಂ ಪತ್ತೋ ತತ್ಥ ಸಾರಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ಇಸಿಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಝಾನಾಭಿಞ್ಞಾಲಾಭೀ ಹುತ್ವಾ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ವಸನ್ತೋ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದಂ ಸುತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸರಣೇಸು ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ತಿಣಪುಪ್ಫಕರೋಗೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ತಂ ವೂಪಸಮೇತ್ವಾ ತತ್ಥ ಯಾವತಾಯುಕಂ ಠತ್ವಾ ತತೋ ಚುತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ತತೋ ಏಕನವುತಿಕಪ್ಪೇ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರನ್ತೋ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಕುಲಗೇಹೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಘರಾವಾಸಂ ವಸನ್ತೋ ಏಕಂ ಜಿಣ್ಣಂ ವಿನಸ್ಸಮಾನಂ ಮಹಾವಿಹಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ತತ್ಥ ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದಿಕಂ ಸಬ್ಬಂ ಆವಸಥಂ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಸಬ್ಬಂ ಭೇಸಜ್ಜಂ ಪಟಿಯಾದೇತ್ವಾ ಯಾವಜೀವಂ ಕುಸಲಂ ಕತ್ವಾ ಏಕಂ ಬುದ್ಧನ್ತರಂ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರನ್ತೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಗವತೋ ಉಪ್ಪತ್ತಿತೋ ಪುರೇತರಮೇವ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ಸೇಟ್ಠಿಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ।
Chaṭṭhāpadāne himavantassāvidūretiādikaṃ bākulattherassa apadānaṃ. Ayaṃ kira thero atīte ito kappasatasahassādhikassa asaṅkhyeyyassa matthake anomadassissa bhagavato uppattito puretarameva brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto tayo vede uggaṇhitvā tattha sāraṃ apassanto ‘‘samparāyikatthaṃ gavesissāmī’’ti isipabbajjaṃ pabbajitvā pabbatapāde viharanto pañcābhiññāaṭṭhasamāpattīnaṃ lābhī hutvā viharanto buddhuppādaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā saraṇesu patiṭṭhito satthu vātābādhe uppanne araññato bhesajjāni ānetvā taṃ vūpasametvā taṃ puññaṃ ārogyatthāya pariṇāmetvā tato cuto brahmaloke nibbatto ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ devamanussesu saṃsaranto padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare ekasmiṃ kule nibbatto viññutaṃ patvā satthu dhammadesanaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ appābādhānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayaṃ taṃ ṭhānantaraṃ ākaṅkhanto paṇidhānaṃ katvā yāvajīvaṃ kusalakammaṃ upacinitvā sugatīsuyeva saṃsaranto vipassissa bhagavato uppattito puretarameva bandhumatīnagare brāhmaṇakule nibbatto sabbasippesu nipphattiṃ patto tattha sāraṃ apassanto isipabbajjaṃ pabbajitvā jhānābhiññālābhī hutvā pabbatapāde vasanto buddhuppādaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā saraṇesu patiṭṭhāya bhikkhūnaṃ tiṇapupphakaroge uppanne taṃ vūpasametvā tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto brahmaloke nibbattitvā tato ekanavutikappe devamanussesu saṃsaranto kassapassa bhagavato kāle bārāṇasiyaṃ kulagehe nibbattitvā gharāvāsaṃ vasanto ekaṃ jiṇṇaṃ vinassamānaṃ mahāvihāraṃ disvā tattha uposathāgārādikaṃ sabbaṃ āvasathaṃ kārāpetvā tattha bhikkhusaṅghassa sabbaṃ bhesajjaṃ paṭiyādetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato uppattito puretarameva kosambiyaṃ seṭṭhikule nibbatti.
ಸೋ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಧಾತೀಹಿ ಅರೋಗಭಾವಾಯ ಯಮುನಾಯಂ ನ್ಹಾಪಿಯಮಾನೋ ತಾಸಂ ಹತ್ಥತೋ ಮುಚ್ಚಿತ್ವಾ ಮಚ್ಛೇನ ಗಿಲಿತೋ ಅಹೋಸಿ। ಕೇವಟ್ಟಾ ತಂ ಮಚ್ಛಂ ಜಾಲಾಯ ಗಹೇತ್ವಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಸೇಟ್ಠಿಭರಿಯಾಯ ವಿಕ್ಕಿಣಿಂಸು। ಸಾ ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಫಾಲಯಮಾನಾ ಪುಬ್ಬೇ ಕತಪುಞ್ಞಫಲೇನ ಅರೋಗಂ ದಾರಕಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಪುತ್ತೋ ಮೇ ಲದ್ಧೋ’’ತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಪೋಸೇಸಿ। ಸೋ ಜನಕೇಹಿ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಸುತ್ವಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುತ್ತೋ, ದೇಥ ನೋ ಪುತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅನುಯೋಗೇ ಕತೇ ರಞ್ಞಾ ‘‘ಉಭಯೇಸಮ್ಪಿ ಸಾಧಾರಣೋ ಹೋತೂ’’ತಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ಕುಲಾನಂ ದಾಯಾದಭಾವೇನ ವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಕತ್ವಾ ಠಪಿತತ್ತಾ ಬಾಕುಲೋತಿ ಲದ್ಧನಾಮೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ಮಹಾಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅನುಭವನ್ತೋ ದ್ವೀಸು ಸೇಟ್ಠಿಕುಲೇಸು ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಛಮಾಸಂ ಛಮಾಸಂ ವಸತಿ। ತೇ ಅತ್ತನೋ ವಾರೇ ಸಮ್ಪತ್ತೇ ನಾವಾಸಙ್ಘಾಟಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ತತ್ರೂಪರಿ ರತನಮಣ್ಡಪಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕತೂರಿಯೇ ನಿಪ್ಫಾದೇತ್ವಾ ಕುಮಾರಂ ತತ್ಥ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಉಭಯನಗರಮಜ್ಝಟ್ಠಾನಂ ಗಙ್ಗಾಯ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅಪರಸೇಟ್ಠಿಮನುಸ್ಸಾಪಿ ಏವಮೇವ ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ತಂ ಠಾನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಕುಮಾರಂ ತತ್ಥ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಸೋ ಏವಂ ವಡ್ಢಮಾನೋ ಆಸೀತಿಕೋ ಹುತ್ವಾ ಉಭಯಸೇಟ್ಠಿಪುತ್ತೋತಿ ಪಾಕಟೋ। ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಂ ವಾಯಮನ್ತೋ ಅಟ್ಠಮೇ ದಿವಸೇ ಸಹ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಯ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ।
So mātukucchito nikkhamitvā dhātīhi arogabhāvāya yamunāyaṃ nhāpiyamāno tāsaṃ hatthato muccitvā macchena gilito ahosi. Kevaṭṭā taṃ macchaṃ jālāya gahetvā bārāṇasiyaṃ seṭṭhibhariyāya vikkiṇiṃsu. Sā taṃ gahetvā phālayamānā pubbe katapuññaphalena arogaṃ dārakaṃ disvā ‘‘putto me laddho’’ti gahetvā posesi. So janakehi mātāpitūhi taṃ pavattiṃ sutvā āgantvā ‘‘ayaṃ amhākaṃ putto, detha no putta’’nti anuyoge kate raññā ‘‘ubhayesampi sādhāraṇo hotū’’ti dvinnaṃ kulānaṃ dāyādabhāvena vinicchayaṃ katvā ṭhapitattā bākuloti laddhanāmo vayappatto mahāsampattiṃ anubhavanto dvīsu seṭṭhikulesu ekekasmiṃ chamāsaṃ chamāsaṃ vasati. Te attano vāre sampatte nāvāsaṅghāṭaṃ bandhitvā tatrūpari ratanamaṇḍapaṃ kāretvā pañcaṅgikatūriye nipphādetvā kumāraṃ tattha nisīdāpetvā ubhayanagaramajjhaṭṭhānaṃ gaṅgāya āgacchanti, aparaseṭṭhimanussāpi evameva sajjetvā taṃ ṭhānaṃ gantvā kumāraṃ tattha āropetvā gacchanti. So evaṃ vaḍḍhamāno āsītiko hutvā ubhayaseṭṭhiputtoti pākaṭo. Satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā sattāhaṃ vāyamanto aṭṭhame divase saha paṭisambhidāya arahattaṃ pāpuṇi.
೩೮೬. ಸೋ ಅರಹಾ ಹುತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಪುಬ್ಬಕಮ್ಮಂ ಸರಿತ್ವಾ ಸೋಮನಸ್ಸಜಾತೋ ಪುಬ್ಬಚರಿತಾಪದಾನಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಹಿಮವನ್ತಸ್ಸಾವಿದೂರೇತಿಆದಿಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತೋವ। ಅಪದಾನಪಾಳಿಅತ್ಥೋಪಿ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೋವ। ಸೋ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ ವಿಮುತ್ತಿಸುಖೇನ ವಿಹರನ್ತೋ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಸತಾಯುಕೋ ಹುತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀತಿ।
386. So arahā hutvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Tassattho heṭṭhā vuttova. Apadānapāḷiatthopi suviññeyyova. So arahattaṃ patvā vimuttisukhena viharanto saṭṭhivassasatāyuko hutvā parinibbāyīti.
ಬಾಕುಲತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Bākulattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi / ೬. ಬಾಕುಲತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ • 6. Bākulattheraapadānaṃ