Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൬. ബാകുലത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
6. Bākulattheraapadānavaṇṇanā
ഛട്ഠാപദാനേ ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേതിആദികം ബാകുലത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയം കിര ഥേരോ അതീതേ ഇതോ കപ്പസതസഹസ്സാധികസ്സ അസങ്ഖ്യേയ്യസ്സ മത്ഥകേ അനോമദസ്സിസ്സ ഭഗവതോ ഉപ്പത്തിതോ പുരേതരമേവ ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ വയപ്പത്തോ തയോ വേദേ ഉഗ്ഗണ്ഹിത്വാ തത്ഥ സാരം അപസ്സന്തോ ‘‘സമ്പരായികത്ഥം ഗവേസിസ്സാമീ’’തി ഇസിപബ്ബജ്ജം പബ്ബജിത്വാ പബ്ബതപാദേ വിഹരന്തോ പഞ്ചാഭിഞ്ഞാഅട്ഠസമാപത്തീനം ലാഭീ ഹുത്വാ വിഹരന്തോ ബുദ്ധുപ്പാദം സുത്വാ സത്ഥു സന്തികം ഗന്ത്വാ ധമ്മം സുത്വാ സരണേസു പതിട്ഠിതോ സത്ഥു വാതാബാധേ ഉപ്പന്നേ അരഞ്ഞതോ ഭേസജ്ജാനി ആനേത്വാ തം വൂപസമേത്വാ തം പുഞ്ഞം ആരോഗ്യത്ഥായ പരിണാമേത്വാ തതോ ചുതോ ബ്രഹ്മലോകേ നിബ്ബത്തോ ഏകം അസങ്ഖ്യേയ്യം ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ പദുമുത്തരബുദ്ധകാലേ ഹംസവതീനഗരേ ഏകസ്മിം കുലേ നിബ്ബത്തോ വിഞ്ഞുതം പത്വാ സത്ഥു ധമ്മദേസനം സുത്വാ സത്ഥാരം ഏകം ഭിക്ഖും അപ്പാബാധാനം അഗ്ഗട്ഠാനേ ഠപേന്തം ദിസ്വാ സയം തം ഠാനന്തരം ആകങ്ഖന്തോ പണിധാനം കത്വാ യാവജീവം കുസലകമ്മം ഉപചിനിത്വാ സുഗതീസുയേവ സംസരന്തോ വിപസ്സിസ്സ ഭഗവതോ ഉപ്പത്തിതോ പുരേതരമേവ ബന്ധുമതീനഗരേ ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തോ സബ്ബസിപ്പേസു നിപ്ഫത്തിം പത്തോ തത്ഥ സാരം അപസ്സന്തോ ഇസിപബ്ബജ്ജം പബ്ബജിത്വാ ഝാനാഭിഞ്ഞാലാഭീ ഹുത്വാ പബ്ബതപാദേ വസന്തോ ബുദ്ധുപ്പാദം സുത്വാ സത്ഥു സന്തികം ഗന്ത്വാ സരണേസു പതിട്ഠായ ഭിക്ഖൂനം തിണപുപ്ഫകരോഗേ ഉപ്പന്നേ തം വൂപസമേത്വാ തത്ഥ യാവതായുകം ഠത്വാ തതോ ചുതോ ബ്രഹ്മലോകേ നിബ്ബത്തിത്വാ തതോ ഏകനവുതികപ്പേ ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ കാലേ ബാരാണസിയം കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തിത്വാ ഘരാവാസം വസന്തോ ഏകം ജിണ്ണം വിനസ്സമാനം മഹാവിഹാരം ദിസ്വാ തത്ഥ ഉപോസഥാഗാരാദികം സബ്ബം ആവസഥം കാരാപേത്വാ തത്ഥ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ സബ്ബം ഭേസജ്ജം പടിയാദേത്വാ യാവജീവം കുസലം കത്വാ ഏകം ബുദ്ധന്തരം ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ അമ്ഹാകം ഭഗവതോ ഉപ്പത്തിതോ പുരേതരമേവ കോസമ്ബിയം സേട്ഠികുലേ നിബ്ബത്തി.
Chaṭṭhāpadāne himavantassāvidūretiādikaṃ bākulattherassa apadānaṃ. Ayaṃ kira thero atīte ito kappasatasahassādhikassa asaṅkhyeyyassa matthake anomadassissa bhagavato uppattito puretarameva brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto tayo vede uggaṇhitvā tattha sāraṃ apassanto ‘‘samparāyikatthaṃ gavesissāmī’’ti isipabbajjaṃ pabbajitvā pabbatapāde viharanto pañcābhiññāaṭṭhasamāpattīnaṃ lābhī hutvā viharanto buddhuppādaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā saraṇesu patiṭṭhito satthu vātābādhe uppanne araññato bhesajjāni ānetvā taṃ vūpasametvā taṃ puññaṃ ārogyatthāya pariṇāmetvā tato cuto brahmaloke nibbatto ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ devamanussesu saṃsaranto padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare ekasmiṃ kule nibbatto viññutaṃ patvā satthu dhammadesanaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ appābādhānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayaṃ taṃ ṭhānantaraṃ ākaṅkhanto paṇidhānaṃ katvā yāvajīvaṃ kusalakammaṃ upacinitvā sugatīsuyeva saṃsaranto vipassissa bhagavato uppattito puretarameva bandhumatīnagare brāhmaṇakule nibbatto sabbasippesu nipphattiṃ patto tattha sāraṃ apassanto isipabbajjaṃ pabbajitvā jhānābhiññālābhī hutvā pabbatapāde vasanto buddhuppādaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā saraṇesu patiṭṭhāya bhikkhūnaṃ tiṇapupphakaroge uppanne taṃ vūpasametvā tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto brahmaloke nibbattitvā tato ekanavutikappe devamanussesu saṃsaranto kassapassa bhagavato kāle bārāṇasiyaṃ kulagehe nibbattitvā gharāvāsaṃ vasanto ekaṃ jiṇṇaṃ vinassamānaṃ mahāvihāraṃ disvā tattha uposathāgārādikaṃ sabbaṃ āvasathaṃ kārāpetvā tattha bhikkhusaṅghassa sabbaṃ bhesajjaṃ paṭiyādetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato uppattito puretarameva kosambiyaṃ seṭṭhikule nibbatti.
സോ മാതുകുച്ഛിതോ നിക്ഖമിത്വാ ധാതീഹി അരോഗഭാവായ യമുനായം ന്ഹാപിയമാനോ താസം ഹത്ഥതോ മുച്ചിത്വാ മച്ഛേന ഗിലിതോ അഹോസി. കേവട്ടാ തം മച്ഛം ജാലായ ഗഹേത്വാ ബാരാണസിയം സേട്ഠിഭരിയായ വിക്കിണിംസു. സാ തം ഗഹേത്വാ ഫാലയമാനാ പുബ്ബേ കതപുഞ്ഞഫലേന അരോഗം ദാരകം ദിസ്വാ ‘‘പുത്തോ മേ ലദ്ധോ’’തി ഗഹേത്വാ പോസേസി. സോ ജനകേഹി മാതാപിതൂഹി തം പവത്തിം സുത്വാ ആഗന്ത്വാ ‘‘അയം അമ്ഹാകം പുത്തോ, ദേഥ നോ പുത്ത’’ന്തി അനുയോഗേ കതേ രഞ്ഞാ ‘‘ഉഭയേസമ്പി സാധാരണോ ഹോതൂ’’തി ദ്വിന്നം കുലാനം ദായാദഭാവേന വിനിച്ഛയം കത്വാ ഠപിതത്താ ബാകുലോതി ലദ്ധനാമോ വയപ്പത്തോ മഹാസമ്പത്തിം അനുഭവന്തോ ദ്വീസു സേട്ഠികുലേസു ഏകേകസ്മിം ഛമാസം ഛമാസം വസതി. തേ അത്തനോ വാരേ സമ്പത്തേ നാവാസങ്ഘാടം ബന്ധിത്വാ തത്രൂപരി രതനമണ്ഡപം കാരേത്വാ പഞ്ചങ്ഗികതൂരിയേ നിപ്ഫാദേത്വാ കുമാരം തത്ഥ നിസീദാപേത്വാ ഉഭയനഗരമജ്ഝട്ഠാനം ഗങ്ഗായ ആഗച്ഛന്തി, അപരസേട്ഠിമനുസ്സാപി ഏവമേവ സജ്ജേത്വാ തം ഠാനം ഗന്ത്വാ കുമാരം തത്ഥ ആരോപേത്വാ ഗച്ഛന്തി. സോ ഏവം വഡ്ഢമാനോ ആസീതികോ ഹുത്വാ ഉഭയസേട്ഠിപുത്തോതി പാകടോ. സത്ഥു സന്തികം ഗന്ത്വാ ധമ്മം സുത്വാ പടിലദ്ധസദ്ധോ പബ്ബജിത്വാ സത്താഹം വായമന്തോ അട്ഠമേ ദിവസേ സഹ പടിസമ്ഭിദായ അരഹത്തം പാപുണി.
So mātukucchito nikkhamitvā dhātīhi arogabhāvāya yamunāyaṃ nhāpiyamāno tāsaṃ hatthato muccitvā macchena gilito ahosi. Kevaṭṭā taṃ macchaṃ jālāya gahetvā bārāṇasiyaṃ seṭṭhibhariyāya vikkiṇiṃsu. Sā taṃ gahetvā phālayamānā pubbe katapuññaphalena arogaṃ dārakaṃ disvā ‘‘putto me laddho’’ti gahetvā posesi. So janakehi mātāpitūhi taṃ pavattiṃ sutvā āgantvā ‘‘ayaṃ amhākaṃ putto, detha no putta’’nti anuyoge kate raññā ‘‘ubhayesampi sādhāraṇo hotū’’ti dvinnaṃ kulānaṃ dāyādabhāvena vinicchayaṃ katvā ṭhapitattā bākuloti laddhanāmo vayappatto mahāsampattiṃ anubhavanto dvīsu seṭṭhikulesu ekekasmiṃ chamāsaṃ chamāsaṃ vasati. Te attano vāre sampatte nāvāsaṅghāṭaṃ bandhitvā tatrūpari ratanamaṇḍapaṃ kāretvā pañcaṅgikatūriye nipphādetvā kumāraṃ tattha nisīdāpetvā ubhayanagaramajjhaṭṭhānaṃ gaṅgāya āgacchanti, aparaseṭṭhimanussāpi evameva sajjetvā taṃ ṭhānaṃ gantvā kumāraṃ tattha āropetvā gacchanti. So evaṃ vaḍḍhamāno āsītiko hutvā ubhayaseṭṭhiputtoti pākaṭo. Satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā sattāhaṃ vāyamanto aṭṭhame divase saha paṭisambhidāya arahattaṃ pāpuṇi.
൩൮൬. സോ അരഹാ ഹുത്വാ അത്തനോ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേതിആദിമാഹ. തസ്സത്ഥോ ഹേട്ഠാ വുത്തോവ. അപദാനപാളിഅത്ഥോപി സുവിഞ്ഞേയ്യോവ. സോ അരഹത്തം പത്വാ വിമുത്തിസുഖേന വിഹരന്തോ സട്ഠിവസ്സസതായുകോ ഹുത്വാ പരിനിബ്ബായീതി.
386. So arahā hutvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Tassattho heṭṭhā vuttova. Apadānapāḷiatthopi suviññeyyova. So arahattaṃ patvā vimuttisukhena viharanto saṭṭhivassasatāyuko hutvā parinibbāyīti.
ബാകുലത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Bākulattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൬. ബാകുലത്ഥേരഅപദാനം • 6. Bākulattheraapadānaṃ