| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
බාලකලොණකගමනකථාවණ්‌ණනා
Bālakaloṇakagamanakathāvaṇṇanā
465. බාලකලොණකාරගාමොති උපාලිගහපතිස්‌ස එවංනාමකො භොගගාමො. තෙනුපසඞ්‌කමීති ධම්‌මසෙනාපතිමහාමොග්‌ගල්‌ලානත්‌ථෙරෙසු වා අසීතිමහාසාවකෙසු වා අන්‌තමසො ධම්‌මභණ්‌ඩාගාරිකං ආනන්‌දත්‌ථෙරම්‌පි කඤ්‌චි අනාමන්‌තෙත්‌වා සයමෙව පත්‌තචීවරමාදාය අනීකනිස්‌සටො හත්‌ථී විය යූථනිස්‌සටො කාළසීහො විය වාතච්‌ඡින්‌නො වලාහකො විය ච එකකොව උපසඞ්‌කමි. කස්‌මා උපසඞ්‌කමි? ගණෙ කිරස්‌ස ආදීනවං දිස්‌වා එකවිහාරිං භික්‌ඛුං පස්‌සිතුකාමතා උදපාදි, තස්‌මා සීතාදිපීළිතො උණ්‌හාදිං පත්‌ථයමානො විය උපසඞ්‌කමි. අථ වා භගවතා සො ආදීනවො පගෙව පරිඤ්‌ඤාතො, න තෙන සත්‌ථා නිබ්‌බින්‌නො, තස්‌මිං පන අන්‌තොවස්‌සෙ කෙචි බුද්‌ධවෙනෙය්‍යා නාහෙසුං, තෙන අඤ්‌ඤත්‌ථ ගමනං තෙසං භික්‌ඛූනං දමනුපායොති පාලිලෙය්‍යකං උද්‌දිස්‌ස ගච්‌ඡන්‌තො එකවිහාරිං ආයස්‌මන්‌තං භගුං සම්‌පහංසෙතුං තත්‌ථ ගතො. එවං ගතෙ ච සත්‌ථරි පඤ්‌චසතා භික්‌ඛූ ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආහංසු ‘‘ආවුසො ආනන්‌ද සත්‌ථා එකකොව ගතො, මයං අනුබන්‌ධිස්‌සාමා’’ති. ‘‘ආවුසො, යදා භගවා සාමං සෙනාසනං සංසාමෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය අනාමන්‌තෙත්‌වා උපට්‌ඨාකෙ අනපලොකෙත්‌වා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං අදුතියො ගච්‌ඡති, තදා එකචාරිකං චරිතුං භගවතො අජ්‌ඣාසයො, සාවකෙන නාම සත්‌ථු අජ්‌ඣාසයානුරූපං පටිපජ්‌ජිතබ්‌බං, තස්‌මා න ඉමෙසු දිවසෙසු භගවා අනුගන්‌තබ්‌බො’’ති නිවාරෙසි, සයම්‌පි නානුගඤ්‌ඡි. ධම්‌මියා කථායාති එකීභාවෙ ආනිසංසපටිසංයුත්‌තාය ධම්‌මකථාය.
465.Bālakaloṇakāragāmoti upāligahapatissa evaṃnāmako bhogagāmo. Tenupasaṅkamīti dhammasenāpatimahāmoggallānattheresu vā asītimahāsāvakesu vā antamaso dhammabhaṇḍāgārikaṃ ānandattherampi kañci anāmantetvā sayameva pattacīvaramādāya anīkanissaṭo hatthī viya yūthanissaṭo kāḷasīho viya vātacchinno valāhako viya ca ekakova upasaṅkami. Kasmā upasaṅkami? Gaṇe kirassa ādīnavaṃ disvā ekavihāriṃ bhikkhuṃ passitukāmatā udapādi, tasmā sītādipīḷito uṇhādiṃ patthayamāno viya upasaṅkami. Atha vā bhagavatā so ādīnavo pageva pariññāto, na tena satthā nibbinno, tasmiṃ pana antovasse keci buddhaveneyyā nāhesuṃ, tena aññattha gamanaṃ tesaṃ bhikkhūnaṃ damanupāyoti pālileyyakaṃ uddissa gacchanto ekavihāriṃ āyasmantaṃ bhaguṃ sampahaṃsetuṃ tattha gato. Evaṃ gate ca satthari pañcasatā bhikkhū āyasmantaṃ ānandaṃ āhaṃsu ‘‘āvuso ānanda satthā ekakova gato, mayaṃ anubandhissāmā’’ti. ‘‘Āvuso, yadā bhagavā sāmaṃ senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya anāmantetvā upaṭṭhāke anapaloketvā bhikkhusaṅghaṃ adutiyo gacchati, tadā ekacārikaṃ carituṃ bhagavato ajjhāsayo, sāvakena nāma satthu ajjhāsayānurūpaṃ paṭipajjitabbaṃ, tasmā na imesu divasesu bhagavā anugantabbo’’ti nivāresi, sayampi nānugañchi. Dhammiyā kathāyāti ekībhāve ānisaṃsapaṭisaṃyuttāya dhammakathāya.
බාලකලොණකගමනකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Bālakaloṇakagamanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 273. බාලකලොණකගමනකථා • 273. Bālakaloṇakagamanakathā
